Κλειστοί προϋπολογισμοί στα φάρμακα, αλλιώς μεγάλη περικοπή στις τιμές τους

Δραστικές περικοπές στις τιμές των φαρμάκων, εάν μέχρι το καλοκαίρι δεν έχουν αποδώσει τα μέτρα μείωσης του clawback της φαρμακοβιομηχανίας προγραμματίζει το υπουργείο Υγείας, ώστε να υλοποιηθούν οι στόχοι του Ταμείου Ανάκαμψης.

Στα μέτρα αυτά περιλαμβάνεται η συνταγογράφηση των ανασφαλίστων μόνο από τις δημόσιες δομές του συστήματος υγείας, μέτρο που ξεκινά στις 16 Μαρτίου.

Στη συνέχεια θα ακολουθήσουν εντατικές διαπραγματεύσεις της αρμόδιας Επιτροπής με τη φαρμακοβιομηχανία για εκπτώσεις στα ακριβά φάρμακα, με στόχο να παρέχονται οι μέγιστες δυνατές εκπτώσεις από τις φαρμακευτικές. Μάλιστα για το σκοπό αυτό, οι φαρμακευτικές θα πρέπει προσερχόμενες στη Διαπραγμάτευση να γνωστοποιούν στην Επιτροπή τη χαμηλότερη τιμή του φαρμάκου στην Ε.Ε., καθώς και την κατανάλωση ανά 100.000 κατοίκους. Δεν θα αποτελεί τιμή αναφοράς η χαμηλότερη τιμή στην Ε.Ε. όμως θα είναι απαραίτητη η γνωστοποίηση. Επίσης προβλέπεται η καθιέρωση επιμέρους κλειστών προϋπολογισμών ανά θεραπευτική κατηγορία ως τον Νοέμβριο.

Οι μεγάλες αλλαγές

Στο μεταξύ, ήδη από την 1η Απριλίου θα εξαιρεθούν από την αποζημίωση τα σκευάσματα μανησίου, ασβεστίου, σιδήρου και βιταμίνης D το κόστος των οποίων φτάνει τώρα τα 120 εκατ. ευρώ. Καθώς θα προβλέπονται εξαιρέσεις για ειδικές κατηγορίες ασθενών, η εξοικονόμηση από τη μεταφορά τους στην αρνητική λίστα υπολογίζεται στα 90 εκατ. ευρώ.

Στα μέτρα του υπουργείου περιλαμβάνεται επίσης η αλλαγή στον υπολογισμό του clawback σε ότι αφορά την ανάπτυξη που εμφανίζει η κάθε εταιρεία (αναλογία 80% το συνολικό clawback και 20% ανάλογα με το ποσοστό ανάπτυξης της κάθε φαρμακευτικής), ενώ θα προωθηθεί και η εξοιμοίωση λιανικής με ασφαλιστική τιμή.

Τις παραπάνω ανακοινώσεις έκανε ο υπουργός Υγείας Θάνος Πλεύρης στην εκδήλωση κοπής της πίτας του Συνδέσμου Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος (ΣΦΕΕ), υπογραμμίζοντας ότι ο συνολικός προϋπολογισμός παραμένει ο ίδιος -τουλάχιστον μέχρι στιγμής – οπότε η φαρμακευτική δαπάνη θα πρέπει να περιοριστεί στα επίπεδα αυτά.

Παραδέχθηκε ότι clawback ύψους 1,5 δισ. ευρώ δεν είναι βιώσιμο. Αναλύοντας το ποσό ανέφερε πως τα 850 εκατ. αφορούν την εξωνοσοκομειακή αγορά, τα 550 εκατ. τα νοσοκομειακά φάρμακα και τα 140 εκατ. ευρώ τα φάρμακα υψηλού κόστους της κατηγορίας 1Α.

Διευκρίνισε ότι κατά τις διαπραγματεύσεις δεν πρόκειται να ζητείται έκπτωση ίση με το clawback, μέτρο που θα μπορούσε να κρύψει την υποχρεωτική αυτή επιστροφή, και εξήγησε ότι ο στόχος είναι να δοθούν εκπτώσεις, αλλά και να διασφαλιστεί η επιθυμητή κατανάλωση, στα επίπεδα στα οποία πρέπει, όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.

Για τον έλεγχο της κατανάλωσης, ανακοίνωσε την προσπάθεια για εισαγωγή θεραπευτικών πρωτοκόλλων, με «κόφτες» στη συνταγογράφηση, την εφαρμογή ηλεκτρονικού φακέλου ασθενούς με επέκταση της ηλεκτρονικής συνταγογράφησης και στα δημόσια νοσοκομεία.

Δεσμευόμενος να επιτευχθούν οι στόχοι του Ταμείου Ανάκαμψης, είπε ότι η ανατιμολόγηση των φαρμάκων θα γίνει νωρίτερα από τον Νοέμβριο. Και δεδομένου ότι θα γνωρίζουμε μέχρι τα τέλη Μαϊου πώς αποδίδουν οι διαπραγματεύσεις και τα λοιπά μέτρα, θα προχωρήσει και η ανατιμολόγηση. Στην περίπτωση που δεν ευοδωθούν οι στόχοι, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να επιστρέψουμε στις φθηνότερες τιμές της Ευρώπης αντί της Ευρωζώνης και χωρίς περιορισμούς στην ελάχιστη τιμή.

Ο ΣΦΕΕ

Από την πλευρά του, ο πρόεδρος του ΣΦΕΕ Ολύμπιος Παπαδημητρίου, ανέφερε ότι με βάση τις πληρωμές clawback το ένα στα δύο φάρμακα διατίθεται δωρεάν από τις φαρμακευτικές, γεγονός που δημιουργεί ερωτήματα αν οι Έλληνες ασθενείς θα έχουν τα φάρμακα που χρειάζονται.

Υπογράμμισε ότι μετά από μια 10ετία κλειστών προϋπολογισμών όπου συνολικά το clawback έχει ξεπεράσει τα 10 δισ ευρώ, είναι προφανές ότι ο προϋπολογισμός αυτός δεν επαρκεί. Αναφερόμενος στις φαρμακευτικές και τη συστράτευσή τους με κυβερνήσεις, ακαδημαϊκή κοινότητα, ερευνητικούς φορείς κλπ, για την αντιμετώπιση της πανδημίας με εμβόλια και φάρμακα, σημείωσε πως στη χώρα μας, οι εταιρείες είναι εγκλωβισμένες σε μια συνεχώς επιδεινούμενη τοπική πραγματικότητα όπου η προβλεψιμότητα για τις επιχειρήσεις είναι πλήρως απούσα ενώ η βιωσιμότητά τους ισορροπεί στην κόψη του ξυραφιού.

Υπογράμμισε ότι η βιωσιμότητα των συστημάτων υγείας ξεκινά με τη χρηματοδότησή τους, ανάλογα με τις ανάγκες, και παρατήρησε την μειωμένη χρηματοδότηση του δημόσιου τομέα υγείας στη χώρα μας. Σημείωσε πως πέρυσι, η εξωνοσοκομειακή κατανάλωση φαρμάκων αυξήθηκε κατά 10% και η νοσοκομειακή κατά 3% περίπου, αλλά η δημόσια φαρμακευτική δαπάνη για τα χρόνια 2020-2021-2022 έμεινε αμετάβλητη.

Αναφερόμενος στην παράταση του clawback ως το 2025, σημείωσε πως το υπουργείο αναλώνεται στον τρόπο επιμερισμού του, αντί για τον περιορισμό του και με τις διαπραγματεύσεις επιχειρείται με λογιστικά τεχνάσματα να καλυφθεί η υπέρβαση. Όσο για το επενδυτικό clawback, αφορά μόλις το 8% του συνολικού, παρότι το χαρακτήρισε θετικό στην προσέλκυση επενδύσεων. Μάλιστα αναφέρθηκε και σε επενδυτικό οδηγό που κατάρτισε ο ΣΦΕΕ με την Deloitte, για την προσέλκυση επενδύσεων από αλλοδαπούς φαρμακευτικούς οίκους, πέραν των επενδύσεων που έχουν ήδη ανακοινωθεί από ελληνικές και διεθνείς φαρμακευτικές.

Παρατήρησε όμως ότι μόλις το ένα τέταρτο των δαπανών για κλινικές μελέτες μπορεί να συμψηφιστεί, όλες οι κλινικές μελέτες του 2020-2021 εξαιρούνται παρότι συνεχίζονται και τα επόμενα χρόνια, ενώ καταργήθηκαν οι δυνατότητες επιμερισμού των δαπανών προς συμψηφισμό για έρευνα και ανάπτυξη έναντι επενδυτικών σχεδίων, όπως και η δυνατότητα των μητρικών εταιρειών για επένδυση έρευνας και ανάπτυξης στην Ελλάδα απ΄ ευθείας από το εξωτερικό με συμψηφισμό του clawback των θυγατρικών τους και πρότεινε για τις κλινικές μελέτες το παράδειγμα της Πορτογαλίας.

Στις προτάσεις του ο κ. Παπαδημητρίου στάθηκε στην ψηφιοποίηση του συστήματος υγείας, την αύξηση των πόρων για την υγεία ώστε να είμαστε έτοιμοι για τις επόμενες απειλές όπως η πανδημία, αλλά και εξαιτίας της γήρανσης του πληθυσμού, την αύξηση των χρονίως πασχόντων και τη διαθεσιμότητα στους ασθενείς νέων επαναστατικών θεραπειών που έρχονται.

Για το clawback σημείωσε πως η υπερφορολόγηση φτάνει το 70%, ενώ για τους επιμέρους κλειστούς προΫπολογισμούς, ανέφερε ότι «κρύβουμε το πρόβλημα κάτω από το χαλί».

Ζήτησε πρόσβαση της φαρμακοβιομηχανίας σε δεδομένα από ΗΔΙΚΑ, ΕΟΠΥΥ , αλλά και την επαναλειτουργία της Επιτροπής Παρακολούθησης της Φαρμακευτικής Δαπάνης, και τόνισε πως όλα αυτά, θα αυξήσουν τη δυνατότητα επενδύσεων από τις επιχειρήσεις.