Πόλεμος στην Ουκρανία: Το σχέδιο της Ελλάδας σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος

Με τον πλανήτη να βρίσκεται αντιμέτωπος με το ορατό, περισσότερο από ποτέ – ενδεχόμενο ενός πυρηνικού ατυχήματος, καθώς πολεμικές συγκρούσεις και βομβαρδισμοί σημειώνονται δίπλα σε πυρηνικά εργοστάσια, το μπλακ άουτ στο Τσερνόμπιλ, σήμανε “κόκκινο” συναγερμό, στη διεθνή κοινότητα με τον Ουκρανό υπουργό Εξωτερικών να ζητά από τη Ρωσία προσωρινή κατάπαυση του πυρός προκειμένου να εκτιμηθεί το μέγεθος της απειλής.

Η εταιρεία Energoatom ανακοίνωσε πως είναι πιθανόν να διαφύγουν ραδιενεργές ουσίες από τον πυρηνικό σταθμό του Τσερνόμπιλ, επειδή το χρησιμοποιημένο πυρηνικό καύσιμο δεν μπορεί να ψυχθεί μετά την διακοπή της ηλεκτροδότησης.

Εδώ και μέρες, πολίτες σχεδόν σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες τρέχουν στα φαρμακεία για να προμηθευτούν χάπια ιωδίου ως μέτρο πρόληψης σε περίπτωση έκλυσης ραδιενέργειας με συνέπεια τα αποθέματα του συγκεκριμένου σκευάσματος να έχουν εξαντληθεί, ακόμα και στην Ελλάδα.

Καθησυχάζει η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας

Σε μία προσπάθεια καθησυχασμού η Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ) εξέδωσε ανακοίνωση τονίζοντας ότι σε καμία περίπτωση δεν προβλέπεται να καταστούν αναγκαία δραστικά μέτρα, όπως η εκκένωση πληθυσμού ή η χορήγηση χαπιών ιωδίου, καθώς οι περιοχές της Ουκρανίας βρίσκονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ελλάδα.

Ωστόσο, η ΕΕΑΕ τονίζει ότι αναφορικά με τις πιθανές συνέπειες στη χώρα μας, στην απευκταία περίπτωση ραδιολογικού ή πυρηνικού συμβάντος στην Ουκρανία, «λόγω της μεγάλης απόστασης, δεν μπορεί να προκληθεί κατάσταση κινδύνου στην Ελλάδα που θα απαιτούσε επείγοντα μέτρα προστασίας της ζωής ή της υγείας από την ακτινοβολία».

Βάσει όσων αναφέρονται στην ανακοίνωση της ΕΕΑΕ, μέχρι σήμερα, και με βάση τα πλέον αξιόπιστα διαθέσιμα δεδομένα, η κατάσταση της ραδιενέργειας περιβάλλοντος στην Ουκρανία, καθώς και σε όλες τις γειτονικές χώρες της κρίνεται φυσιολογική.

Το σχέδιο της Ελλάδας σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος

Η Επιτροπή Ατομικής Ενέργειας υπό τον συντονισμό της γενικής γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, έχει εκπονήσει πρόσφατα νέο, πλήρως αναθεωρημένο «εθνικό σχέδιο έκτακτης ανάγκης εξαιτίας σοβαρού ατυχήματος σε πυρηνική εγκατάσταση εκτός συνόρων».

Το σχέδιο αυτό προβλέπει εκτεταμένο πρόγραμμα ελέγχων σε τρόφιμα και ζωοτροφές και κατά μέγιστο ενδεχόμενο, περιορισμό στην κατανάλωση συγκεκριμένων τοπικά παραγόμενων ειδών.

Ειδικά ως προς το τελευταίο, η ΕΕΑΕ δηλώνει ρητά και κατηγορηματικά ότι «σε καμία περίπτωση δεν θα καταστεί αναγκαία η χορήγηση χαπιών σταθερού ιωδίου στην Ελλάδα και δεν συντρέχει κανένας απολύτως λόγος να προμηθεύεστε δισκία ιωδίου προληπτικά και για κάθε περίπτωση».

Επισημαίνεται ότι «τα χάπια αυτά είναι φαρμακευτικό σκεύασμα του οποίου η αυθαίρετη λήψη χωρίς ιατρική αιτιολόγηση μπορεί να έχει σοβαρές παρενέργειες».

Η χορήγηση ιωδίου σε περίπτωση πυρηνικού ατυχήματος αφορά μόνο τον άμεσα επηρεαζόμενο πληθυσμό, κοντά στην περιοχή του ατυχήματος, όπου η προβλεπόμενη δόση ραδιενέργειας στον θυρεοειδή αδένα είναι πάνω από κάποια καθορισμένα επίπεδα, διευκρινίζεται στην ανακοίνωση, ενώ οι ειδικοί καταλήγουν ότι το συγκεκριμένο μέτρο προστασίας δεν αφορά με κανέναν τρόπο περιοχές «που βρίσκονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά, όπως η χώρα μας».

“Καμπανάκι” από τον Δημοσθένη Σαρηγιάννη μετά από μπλάκ άουτ στο Τσέρνομπιλ

Στους κινδύνους που προκύπτουν από τη λειτουργία του Τσέρνομπιλ, κάτω από τις συγκεκριμένες πολεμικές συνθήκες, αναφέρθηκε ο Δημοσθένης Σαρηγιάννης καθηγητής Περιβαλλοντικής Μηχανικής μιλώντας στην ΕΡΤ.

Όπως ανέφερε, σημαντικές ποσότητες ραδιενεργού υλικού είναι αποθηκευμένο στο Τσέρνομπιλ, και βρίσκεται σε δεξαμενές που ψύχονται συνεχώς και πρέπει να συνεχίσουν να ψύχονται, ώστε να μην υπάρξει πρόβλημα.

Το ψυκτικό μέσο είναι ικανό να δώσει την απαιτούμενη ψύξη και για ένα διάστημα από το ενδεχόμενο σταματήματος των γεννητριών που δουλεύουν με ρεύμα.

Τόνισε πως υπάρχει ακόμα ένα ζήτημα με το προσωπικό που δουλεύει νυχθημερόν χωρίς να έχει υπάρξει αλλαγή βάρδιας μετά την κατάληψη του εργοστασίου και σημείωσε πως «η αλληλεπίδραση ανάμεσα στον άνθρωπο και το τεχνολογικό σύστημα είναι αυτή που προσδίδει την επικινδυνότητα και τα ατυχήματα».

Τέλος επισήμανε πως κίνδυνος διαρροής υπάρχει, αλλά αυτή τη στιγμή είναι υπό έλεγχο και συμπλήρωσε πως οι συνθήκες πολεμικής σύρραξης δεν είναι οι κατάλληλες όχι μόνο για να λειτουργήσει, αλλά και για να συντηρηθεί ένας σταθμός πυρηνικής ενέργειας.

«Κατά τη γνώμη μου η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας θα πρέπει να είχε τον έλεγχο αυτή τη στιγμή σαν “ουδέτερος παίκτης” για να συντηρηθεί η πυρηνική ασφάλεια στην Ευρώπη», τόνισε ο κ. Σαρηγιάννης και συμπλήρωσε πως οι ροές των αερίων μαζών παίζουν ρόλο για την εξάπλωση της ραδιενέργειας και με τα υπάρχοντα δεδομένα πιο πολύ κινδυνεύει η Τουρκία και λιγότερο η Ελλάδα.