Χριστούγεννα – Βιβλίο: Ανακαλύπτοντας την ανάγνωση

Την ώρα που τα online ηλεκτρονικά παιχνίδια και οι διαδικτυακές συζητήσεις και τα μηνύματα στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης απορροφούν το ενδιαφέρον των μαθητών, ιδιαίτερα την περίοδο των διακοπών, γονείς και εκπαιδευτικοί υπογραμμίζουν τη σημασία της ανάγνωσης και προσπαθούν να δώσουν στο βιβλίο μια θέση στη ζωή τους.

Ο διευθυντής του 21ου Δημοτικού Σχολείου Ευόσμου Ευάγγελος Μαντζανίδης, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, επεσήμανε πως «το να διαβάζουμε πότε πότε βιβλία σαν να είναι απλώς μια δραστηριότητα του ελεύθερου χρόνου, το να οχυρωνόμαστε πίσω από στερεότυπα περί παντοκρατορίας της εικόνας και των οθονών και το να επιβάλουμε βιβλία της δικής μας επιλογής, είναι εντελώς ανεπαρκείς πρακτικές».

Όπως εξήγησε, σε μια περιοχή της δυτικής Θεσσαλονίκης «η Λέσχη Ανάγνωσης, η Ψηφιακή Βιβλιοθήκη, η Δανειστική Βιβλιοθήκη και η Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη των σχολείων μας, αποτελούν αξιόλογες ευκαιρίες για τα παιδιά, προκειμένου να έρθουν ελεύθερα κοντά στο βιβλίο, να μοιραστούν τις αναγνώσεις τους, να μοιραστούν τις ανταποκρίσεις που αυτές προκαλούν, να συζητήσουν και να ανταλλάξουν απόψεις, συναισθήματα, εικόνες γύρω από κείμενα, που τα ίδια κυρίως επιλέγουν».

Η τοποθέτηση της καθηγήτριας του ΑΠΘ Βενετίας Αποστολίδου, σύμφωνα με την οποία κάποιος γίνεται αναγνώστης, όταν περιμένουν από αυτόν να γίνει αναγνώστης και όταν δημιουργούν γύρω του ένα περιβάλλον γεμάτο βιβλία τα οποία διαβάζονται, με διάφορες στρατηγικές, καθημερινά, αποτέλεσε για τον κ. Μαντζανίδη σημαντικό σταθμό στην απόφασή του να εντάξει και την ανταλλακτική βιβλιοθήκη σε μια σειρά φιλαναγνωστικών δράσεων, που στοχεύουν να προωθήσουν την ανάγνωση και να τη φέρουν, αν όχι στο επίκεντρο, τουλάχιστον στο πεδίο των ενδιαφερόντων των μαθητών και μαθητριών.

H Δανειστική Βιβλιοθήκη και η Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη δίνουν την ευκαιρία στα παιδιά να ανταλλάξουν απόψεις γύρω από κείμενα, που τα ίδια επιλέγουν

Ο στόχος είναι απλός: «να αγαπήσουν τα παιδιά τα βιβλία»

Με μεράκι, γονείς κι εκπαιδευτικοί έδωσαν «σάρκα και οστά» στο εγχείρημα της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης, φτιάχνοντας ένα δέντρο που φιλοξενεί στα κλαδιά του τα βιβλία που επιλέγουν τα ίδια τα παιδιά. Όπως λένε, πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια, καθώς για να μπορέσουν τα παιδιά να ανταποκριθούν στο ερέθισμα της ανάγνωσης βιβλίων, πρέπει να υπάρχει συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, μεταξύ εκπαιδευτικών και γονέων. «Πριν από μερικά χρόνια, μια ομάδα εκπαιδευτικών ανακοίνωσαν σε γονείς και μαθητές, ότι στα σχολεία μας θα λειτουργούσε μια παιδική Λέσχη Ανάγνωσης. Ο στόχος της απλός αλλά ουσιαστικός: “Να αγαπήσουν τα παιδιά το βιβλίο”. Μέχρι τότε υπήρχε μόνο δανειστική βιβλιοθήκη. Αυτό όμως ήταν κάτι διαφορετικό. Η συμμετοχή των παιδιών ήταν πολύ ικανοποιητική και τα αποτελέσματα εντυπωσιακά. Συνεχίστηκε να λειτουργεί στους δύσκολους καιρούς ηλεκτρονικά, ηλεκτρονική έγινε και η δανειστική μας βιβλιοθήκη και προστέθηκε και η σχολική εφημερίδα. Φέτος είπαμε να προσπαθήσουμε να στήσουμε στο χώρο του σχολείου μας και μία ανταλλακτική βιβλιοθήκη. Σύνθημά μας: “δώσε ένα βιβλίο πάρε ένα βιβλίο”», υπογραμμίζει η εκπαιδευτικός του 11ου Δημοτικού Σχολείου Ευόσμου Άννα Ξουβερούδη.

«Εμείς», προσθέτει, «θα συνεχίσουμε να κάνουμε ό,τι είναι δυνατόν, έτσι ώστε τα παιδιά μας, από μικρά να αγαπήσουν τα βιβλία, να τα αναζητούν μόνα τους, να οδηγούνται οικειοθελώς σε νέες αναγνώσεις, να αντιληφθούν τον μαγικό τους κόσμο και να τα εντάξουν στο καθημερινό τους πρόγραμμα».

Η εκπρόσωπος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 11ου & 21ου Δ.Σ. Ευόσμου Σοφία Ταμτάκου αναφέρει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως «δεν πρέπει να κρυβόμαστε πίσω από το δάχτυλό μας, τα παιδιά είχαν ήδη εθισμό στις οθόνες, πριν προκύψει η ανάγκη να τις χρησιμοποιήσουν για την εκπαίδευσή τους εν μέσω πανδημίας. Και τώρα που πλέον δεν τις χρειάζονται σε καθημερινή βάση, όντας πλήρως εξαρτημένα από αυτές, για σχεδόν ένα σχολικό έτος, τις αποζητούν συνεχώς. Ο φίλος, η βόλτα, η διασκέδαση, η ψυχαγωγία, όλα πλέον είναι μια οθόνη».

«Ανάγκες των παιδιών μας είναι κι αυτές που δεν φαίνονται, είναι κι αυτές που δεν εκφράζονται με λέξεις. Πιστεύουμε πως η δημιουργία μιας ανταλλακτικής βιβλιοθήκης και μάλιστα στον σχολικό τους χώρο, σε ένα μέρος οικείο και φιλικό, ένα μέρος που βρίσκονται το ένα τρίτο της μέρας τους με φίλους αγαπημένους, θα αποτελέσει σημαντικό κίνητρο για τα παιδιά ώστε να (ξανά)ανακαλύψουν μέσα από την ανάγνωση ενός βιβλίου, κόσμους μαγικούς που τίποτε άλλο δεν μπορεί να προσφέρει τόσο γλαφυρά όσο ένα βιβλίο, αλλά και την ίδια τους την παιδικότητα, μέρος της οποίας τόσο απότομα στερήθηκαν», επισημαίνει η κ. Ταμτάκου.

Η ίδια προσθέτει πως «θα μάθουν πως όπως όλα τα υλικά πράγματα έχουν πολύ μεγαλύτερη διάρκεια ζωής από αυτή που συνήθως όλοι μας τους αποδίδουμε. Πόσο μάλλον ένα βιβλίο, το οποίο μπορεί να συνεχίζει το ταξίδι του και γίνει “κτήμα” πολλών περισσότερων αναγνωστών. Φιλοδοξούμε η ανταλλακτική μας βιβλιοθήκη να γίνει θεσμός, ένας τόπος συνάντησης των παιδιών, αλλά και των δασκάλων, των γονέων τους και γιατί όχι των αγαπημένων τους συγγραφέων που σχεδιάζουμε να προσκαλέσουμε στο σχολείο μας, όταν οι συνθήκες μας το επιτρέψουν. Φιλοδοξούμε να φέρουμε όλοι μαζί -γονείς, κηδεμόνες και δάσκαλοι- ξανά το βιβλίο, όχι ως απλό μέσο, αλλά ως ζωντανό οργανισμό, στις ζωές των παιδιών μας».