Πάσχα Κρήτη: Το έθιμο της φουνάρας

Πάσχα Κρήτη: Όπως και σε άλλες περιοχές στην Ελλάδα, έτσι και στο νοτιότερο άκρο της χώρας υπάρχουν έθιμα τα οποία χρονολογούνται από πολύ παλιά.

Το Πάσχα στην Κρήτη είναι μια από τις καλύτερες εποχές αφού ο καιρός συνήθως είναι κάτι παραπάνω από ανοιξιάτικος, όπως είναι και αυτές τις μέρες, ενώ τα έθιμα στο νησί είναι πολλά και διάφορα. Φέτος, όμως, η Κρήτη δεν θα δεχτεί επισκέψεις, τουλάχιστον όχι τόσες όσες τα προηγούμενα χρόνια, αφού εξακολουθούν να υφίστανται τα μέτρα για τον κορωνοϊό και απαγορεύονται οι διαπεριφερειακές μετακινήσεις.

Ένα από τα έθιμα που εξακολουθούν να υπάρχουν στην Κρήτη και χρονολογούνται από τα πολύ παλιά χρόνια είναι αυτό της φουνάρας. Φουνάρα στην κρητική διάλεκτο είναι η μεγάλη φωτιά που ανάβουν το Πάσχα.

Πρόκειται για ένα έθιμο που γίνεται σε όλα σχεδόν τα χωριά της Κρήτης. Για όσους δεν το έχουν δει, τις προηγούμενες μέρες πριν το Μεγάλο Σάββατο τα παιδιά του χωριού ή και οι μεγαλύτεροι που σπεύδουν να τους βοηθήσουν με τρακτέρ, αγροτικά τρίκυκλα ή αυτοκίνητα, συγκεντρώνουν ένα «βουνό» από ξύλα.

Ο συγκεκριμένος σωρός από ξύλα μπορεί να φτάνει σε ύψος τα 4 με 5 μέτρα και να έχει διάμετρο 15 με 20 μετρα. Συνήθως, αυτό το «βουνό» από ξύλα συσσωρεύεται σε κάποιο ανοιχτό σημείο του χωριού, έτσι ώστε να μην υπάρχει πρόβλημα με κοντινά σπίτια ή δέντρα. Πολλές φορές η φουνάρα είναι σε σημείο κοντά σε εκκλησία.

Στην κορυφή της φουνάρας τοποθετούν τον «Ιούδα», ένα ομοίωμα που συνήθως φτιάχνεται από παλιά ρούχα. Ακόμα και σήμερα υπάρχει ανταγωνισμός με τα γύρω χωριά για το ποιο από όλα θα κάνει τη μεγαλύτερη φουνάρα. Γι’ αυτό τον λόγο υπάρχουν παρέες ατόμων, συνήθως νεαρά σε ηλικία, που μένουν από τις βραδινές ώρες μέχρι νωρίς το πρωί κοντά στα ξύλα για να μην τους τα κάψουν.

Το Μεγάλο Σάββατο στις 12 το βράδυ, ο ιερέας δίνει το Άγιο Φως στους πιστούς και ψάλλει το «Χριστός Ανέστη». Οι πιστοί παίρνουν το Άγιο Φως με τις πασχαλινές λαμπάδες λέγοντας «Χριστός Ανέστη» και απαντώντας «Αληθώς Ανέστη ο Κύριος».

Την στιγμή που ο ιερέας ψάλλει το «Χριστός Ανέστη», όσοι έχουν αναλάβει το συγκεκριμένο καθήκον, βάζουν φωτιά στο «βουνό» από τα ξύλα, στη φουνάρα. Έτσι, η νύχτα γίνεται μέρα. Σε πολλά χωριά, ειδικά τα τελευταία χρόνια, ταυτόχρονα εκτοξεύονται και βεγγαλικά, ενώ δεν λείπουν τα καθιερωμένα δυναμιτάκια.

Πάσχα στην Κρήτη: Δείτε στιγμιότυπα από φουνάρες στην Κρήτη