Λέανδρος: Ο μύθος πίσω από το όνομα της κακοκαιρίας

Η κακοκαιρία «Λέανδρος» θα πλήξει την χώρα τις επόμενες μέρες. Το να δίνονται ονόματα στα ακραία καιρικά φαινόμενα αποτελεί συνήθη πρακτική τα τελευταία χρόνια. Τα ονόματα αυτά έχουν συνήθως να κάνουν με πρόσωπα – πραγματικά ή μυθικά – της αρχαιότητας. Έτσι και ο Λέανδρος ήταν πρωταγωνιστής ενός μύθου που ενέπνευσε ανά τους αιώνες μεγάλους καλλιτέχνες.

Πρόκειται για μια ερωτική ιστορία με τραγική κατάληξη

Η Ηρώ, ιέρεια της Αφροδίτης, που κατοικούσε σε ένα πύργο στη Σηστό, στην ευρωπαϊκή ακτή του Ελλήσποντου, ερωτεύτηκε τον Λέανδρο που κατοικούσε στην Άβυδο, που ήταν απέναντι από την όχθη του στενού. Ο έρωτάς τους ήταν παράνομος, καθώς ήταν απαγορευμένος για την ιέρεια της Αφροδίτης. Ωστόσο ήταν και πολύ δυνατός. Κάθε βράδυ ο Λέανδρος περνούσε κολυμπώντας τον Ελλήσποντο για να είναι μαζί της.

Για να μην χάνει τον προσανατολισμό του η Ηρώ με μόνη βοηθό την πιστή τροφό της, άναβε μία λάμπα κάθε νύχτα στην κορυφή του πύργου της για να τον οδηγεί. Όταν ο Λέανδρος έφτανε στην ακτή η ερωμένη του τον περίμενε στην ακρογιαλιά. Πριν ξημερώσει ο Λέανδρος επέστρεφε στην Άβυδο. Οι συναντήσεις και οι μετακινήσεις γινόντουσαν στο σκοτάδι προκειμένου να μην γίνουν αντιληπτές.

Η μοιραία παρεξήγηση

Συμφώνησαν να παντρευτούν αλλά κράτησαν μυστικό το γάμο τους, γιατί η Ηρώ ως ιέρεια της Αφροδίτης απαγορευόταν να παντρευτεί. Όταν έφθασε ο χειμώνας, η Ηρώ δεν σταμάτησε να ανάβει το λυχνάρι. Παρά την κακοκαιρία και την φουρτούνα, ο Λέανδρος είδε το λυχνάρι μέσα στην νύχτα και βούτηξε στην θάλασσα. Κάποια στιγμή, ο ισχυρός άνεμος έσβησε το λυχνάρι και ο Λέανδρος χάθηκε. Παρασύρθηκε από τα κύματα και πνίγηκε….

Το πρωί το πτώμα του ξεβράστηκε στη ακτή της Σηστού. Η Ηρώ μέσα στη θλίψη της έπεσε στη θάλασσα και πνίγηκε και αυτή. Αργότερα οι εραστές ξεβράστηκαν αγκαλιασμένοι στην ακτή, όπου οι κάτοικοι τους έθαψαν σε κοινό τάφο.

Η ιστορία αγάπης που εξυμνήθηκε από κορυφαίους ποιητές και αποτυπώθηκε από σπουδαίους ζωγράφους

Το συμβάν αυτό εξύμνησαν κορυφαίοι ποιητές όπως ο Μουσαίος (5ος μ.Χ. αι) στο επιγραφόμενο αριστούργημά του “Τα καθ΄ Ηρώ και Λέανδρον”, ο Βιργίλιος, ο Οβίδιος, ο Μαρτιάλης και άλλοι. Ο μύθος αυτός ήταν πολύ δημοφιλής στην αρχαιότητα, γιατί υπάρχουν πολυάριθμες παραστάσεις σε νομίσματα και ζωγραφιές. Πολλοί καλλιτέχνες (ποιητές, λογοτέχνες, ζωγράφοι) έχουν επηρεαστεί και στη σύγχρονη εποχή. Ο μύθος αυτός ήταν ήδη γνωστός από τον πρώτο αιώνα π.Χ. στον ελληνιστικό κόσμο.

Στο σπίτι των Vettii στην Πομπηία έχει διασωθεί τοιχογραφία που απεικονίζει τον Λέανδρο να διασχίζει τον Ελλήσποντο. Δίπλα του κάθεται ο υπηρέτης του μαζί με τα ρούχα του και ένα φανάρι. Απέναντί του βρίσκεται η Ηρώ στον πύργο της.

Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας κυκλοφόρησαν νομίσματα που έφεραν επάνω τον Λέανδρο στην θάλασσα και την Ηρώ στον πύργο. Τον 5ο αιώνα μ.Χ. ο ποιητής Μουσαίος εξύμνησε τον μύθο στο έργο του «Τα καθ’ Ηρώ και Λέανδρον». Το 1493 υπήρξε ένα από τα πρώτα έργα της Ελληνικής γραμματείας που εκδόθηκε από το τυπογραφείο του Άλδου Μανούτιου στην Βενετία. Ο μύθος ενέπνευσε αρκετούς ζωγράφους όπως τον Ούλιαμ Έττι, τον Βίκτορα Γιάνσενς και τον Ουίλιαμ Τέρνερ.