Μορίς Μπορν: Πέθανε ο φιλέλληνας που ανέδειξε τη Σπιναλόγκα

Ο Μόρις Μπορν, ο Γαλλο – Ελβετός αρχιτέκτονας και εθνολόγος έφυγε από τη ζωή. Ο φιλέλληνας Μόρις Μπορν συνέδεσε το όνομά του με τη Σπιναλόγκα την οποία και ανέδειξε. Τα τελευταία δέκα χρόνια ζούσε στην Κρήτη και ο Δήμος Αγίου Νικολάου τον είχε ανακηρύξει επίτιμο δημότη.

Ο Μόρις Μπορν τη δεκαετία του ´60 που επισκέφθηκε πρώτη φορά την Κρήτη και την Σπιναλόγκα και έκανε αρχιτεκτονικές αποτυπώσεις και τα σκίτσα ολόκληρου του οθωμανικού – χανσενικού οικισμού, των προμαχώνων και των επάκτιων οχυρώσεων της νησίδας, σύμφωνα με το ΑΠΕ.

Ο Μόρις Μπορν είχε γνωρίσει τον Επαμεινώνδα Ρεμουντάκη

Με ανακοίνωση του ο Δήμος Αγίου Νικολάου αποχαιρετάει τον Μόρις Μπορν, που είχε γνωρίσει την εμβληματική μορφή της κοινότητας των Χανσενικών Επαμεινώνδα Ρεμουντάκη και δημιουργήσει το μνημειώδες βιβλίο του, το οποίο κυκλοφόρησε στο τέλος του 2015 από τον εκδοτικό οίκο ANACHARSIS στη Γαλλία, με τίτλο «Vies et morts d’un Crétois lépreux» (Ζωές και θάνατοι ενός κρητικού λεπρού).

Ο Δήμος Αγίου Νικολάου, υλοποιώντας ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ τον Οκτώβριο του 2019, ανακήρυξε επίτιμο δημότη τον Maurice Born, τον άνθρωπο που κατάφερε ν΄ ανασύρει στο φως άγνωστες πτυχές της τοπικής μας ιστορίας, προσθέτοντας σημαντικές ψηφίδες στην επιστημονική έρευνα.

Η ανακοίνωση του Δήμου Αγίου Νικολάου

«Δεν λημοσμονούμε την βιβλική μορφή του, στο ντοκιμαντέρ του Πάνου Καρκανεβάτου : “Απόκοπος ή Σπιναλόγκα” που γυρίστηκε στο πλαίσιο των δράσεων του Δήμου Αγίου Νικολάου και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Λασιθίου για την ένταξη της Σπιναλόγκας στα Μνημεία Παγκόσμιας Κληρονομιάς της Unesco, στο οποίο ο τιμώμενος είχε καθοριστικό ρόλο.

Ο ‘Αγιος Νικόλαος, η Νεάπολη που ζούσε τα τελευταία 10 χρόνια αποκτώντας μόνιμη κατοικία και δεκάδες φίλους, τον αποχαιρετούν. Ας είναι ελαφρύ το χώμα που τον σκεπάζει» καταλήγει η ανακοίνωση του Δήμου Αγίου Νικολάου».

Λίγα λόγια για τη Σπιναλόγκα ως λεπροκομείο

Στις 30 Μαίου του 1903 στην περίοδο της Οθωμανικής αυτοκρατορίας υπογράφηκε η απόφαση για να μετατραπεί η Σπιναλόγκα σε νησί των λεπρών και στις 13 Οκτωβρίου 1904 μεταφέρθηκαν 251 ασθενείς, 148 άνδρες και 103 γυναίκες.

Μετά το 1913 η Κρήτη ενώθηκε με την Ελλάδα και άρχισαν να έρχονται ακόμα περισσότεροι άρρωστοι στη Σπιναλόγκα, ενώ αργότερα δέχτηκε ασθενείς ακόμα και από άλλες χώρες και χαρακτηρίστηκε σαν Διεθνές Λεπροκομείο. Σύμφωνα με τη Βικιπαίδει χρησιμοποιήθηκε ως Λεπροκομείο όπου οδηγήθηκαν όλοι οι λεπροί της Κρήτης, οι οποίοι πρώτα βρίσκονταν απομονωμένοι στη «Μεσκινιά», έξω από το Ηράκλειο και θεωρούνταν εστία μολύνσεως και για τον υπόλοιπο λαό.

Κατά την περίοδο της Ιταλογερμανικής κατοχής οι κατακτητές δεν τολμούσαν να αφήσουν ελεύθερους τους λεπρούς και ήταν αναγκασμένοι να τους τροφοδοτούν οι ίδιοι, δεδομένου ότι το απέναντι χωριό Πλάκα το είχαν εκκενώσει και είχαν διώξει τους κατοίκους σε άλλα χωριά, όλη δε την παράλια περιοχή την είχαν οχυρώσει με πολυβολεία, υπόγειες στοές, ναρκοπέδια γιατί φοβούνταν απόβαση των Άγγλων σ’ εκείνο το μέρος. Ούτε ποτέ μπήκε στο νησάκι Ιταλός ή Γερμανός και γι’ αυτό λειτουργούσαν παράνομα ραδιόφωνα και ο γιατρός Διευθυντής Γραμματικάκης αντέγραφε τις ειδήσεις του Λονδίνου και του Καΐρου και τις μοίραζε ως δελτία ειδήσεων στους κατοίκους.

Τελικά το 1957 έκλεισε ιαθέντων των λεπρών με τη χρήση αντιβιοτικών φαρμάκω