Εγκώμια Μεγάλη Παρασκευή: Οι ύμνοι της θλιβερής ημέρας της περιφοράς του Επιταφίου
Εγκώμια Μεγάλη Παρασκευή: Με την ονομασία εγκώμια επιταφίου φέρονται στη βυζαντινή υμνολογία – υμνογραφία ειδικά τροπάρια που ψάλλονται κατά τον Όρθρο του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά την τελετουργία ψάλλονται το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής, εντός των ναών, λίγο πριν την εκφορά του επιταφίου, όπου μερικά εξ αυτών και επαναλαμβάνονται κατά την εκφορά.
Πρόκειται για 185 σύντομα τροπάρια που παρεμβάλλονται μετά τον 118ο ψαλμό, (ψαλμό του Αμώμου) ακολουθώντας σε τρεις στάσεις.
- Η πρώτη στάση σε ήχο πλάγιο α΄ αρχίζει με το εγκώμιο “Η ζωή εν τάφω, κατετέθης, Χριστέ…”.
- Η δεύτερη στάση σε ήχο πλάγιο α΄ αρχίζει με το εγκώμιο “Άξιον εστί μεγαλύνειν σε τον Ζωοδότην…” και
- Η τρίτη στάση σε ήχο γ΄ αρχίζει με το εγκώμιο “Αι γενεαί αι πάσαι ύμνον τη ταφή Σου προσφέρουσι Χριστέ μου”.
Και οι τρεις παραπάνω στάσεις καταλήγουν με το ίδιο τροπάριο – εγκώμιο που ξεκινούν ενώ ο λειτουργών ιερέας ή αρχιερέας θυμιατίζει τον επιτάφιο και από τις τέσσερις πλευρές του. Συνέχεια των εγκωμίων ακολουθούν ευλογητάρια και στιχηρά ιδιόμελα.
Σε όλη την έκταση των ποιητικών κειμένων δεσπόζουν δύο εκ διαμέτρου αντίθετα στοιχεία: ο δραματικός λόγος και το θριαμβευτικό στοιχείο, η θνητότητα και η αθανασία, η λύπη και η χαρά, ο πόνος του Σταυρού, αλλά και ο θρίαμβος της Αναστάσεως.
Στα εγκώμια της Μεγάλης Παρασκευής παρελαύνουν: η άψυχη και έμψυχη φύση, οι άγγελοι, οι άνθρωποι, οι προφήτες, τα πτηνά, τα ευγενή ζώα, τα αστέρια και άλλα δημιουργήματα του Θεού. Όλα συμπονούν και συμπάσχουν στο φρικτό θέαμα του ενταφιασμού της Ζωής, που είναι ο Κύριος της Δόξης.
Ο Θεάνθρωπος αναφέρεται εδώ ως ο πλέον όμορφος από όλους τους θνητούς. Βασιλιάς του παντός. Φως, που φωτίζει τον εξωτερικό και εσωτερικό μας κόσμο. Φιλάνθρωπος. Κριτής. Ζωοδότης. Εκείνος που κρατάει στην παλάμη του τη Γη. Αυτός που είναι η προσωποποίηση της ίδιας της ζωής. Η πλήρης έκφραση της ευγένειας και της ανθρωπιάς.
Διαβάστε όλες τις τελευταίες Ειδήσεις από την Ελλάδα και τον Κόσμο
Το σχόλιο σας