Κορωνοϊός Εθνικό Θέατρο: Δωρεάν παραστάσεις του στο ηλεκτρονικό αρχείο

Κορωνοϊός Εθνικό Θέατρο: Ένα αρχείο με παραστάσεις που άφησαν εποχή αποκτά ξαφνικά νόημα. Ο λόγος για το οπτικοακουστικό αρχείο του Εθνικού Θεάτρου, που αυτές τις μέρες, που οι μετακινήσεις μας λόγω κορωνοϊού έχουν περιοριστεί, μπορεί να γίνει μία νέα πηγή τόσο ψυχαγωγίας όσο και γνώσης.

Το Ψηφιοποιημένο Αρχείο του Εθνικού Θεάτρου περιλαμβάνει τις συλλογές του ΕΘ, από το 1932 έως το 2005, με σπάνιο και µερικές φορές µοναδικό υλικό. Συγκεκριμένα, περιλαμβάνονται προγράµµατα των παραστάσεων, αποκόµµατα εφηµερίδων, φωτογραφικό υλικό, ηχητικά ντοκουµέντα (από το 1955), βιντεοσκοπήσεις (από το 1994) και μουσικές παρτιτούρες.

Στην ιστοσελίδα του Εθνικού Θεάτρου υπάρχουν ενδιαφέροντα ιστορικά στοιχεία:

1880: Ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄ λαμβάνει δωρεά 10.000 αγγλικές λίρες από τον ομογενή Ευστράτιο Ράλλη και αποφασίζει να τις χρησιμοποιήσει για την ανέγερση Εθνικής Σκηνής.

1891: Μπαίνουν τα θεμέλια του θεάτρου, επί της οδού Αγίου Κωνσταντίνου, σε οικόπεδο του Νικόλαου Θων. Το θέατρο χτίζεται με βάση τα σχέδια του γνωστού και για άλλα δημόσια κτίρια Αυστριακού αρχιτέκτονα Ερνέστου Τσίλλερ.

1900: Ορίζονται: Διευθυντής ο Άγγελος Βλάχος, Γενικός Γραμματέας ο Στέφανος Στεφάνου, Σκηνοθέτης ο Θωμάς Οικονόμου, Κοσμήτωρ της σκηνής ο Χριστόφορος Ταβουλάρης. Ο Α. Βλάχος παραιτείται πριν την έναρξη των παραστάσεων -για να επιστρέψει και πάλι ως Διευθυντής από το 1906 έως το οριστικό κλείσμο του θεάτρου το 1908. Διευθυντής αναλαμβάνει ο Νικόλαος Θων.

1901: 7 Νοεμβρίου. Αρχίζει η λειτουργία της Δραματικής Σχολής με καθηγητές τους Θωμά Οικονόμου και Αριστοτέλη Κουρτίδη. 24 Νοεμβρίου. Το Βασιλικό Θέατρο ανοίγει τις πύλες του στο κοινό, με μονόλογο από το έργο του Δημήτρη Βερναρδάκη Μαρία Δοξαπατρή και δύο ελληνικές μονόπρακτες κωμωδίες: Δημήτρη Κορομηλά Ο θάνατος του Περικλέους και Χαράλαμπου ’Αννινου Ζητείται υπηρέτης.

1903: 30 Δεκεμβρίου. Ανεβαίνει η Ορέστεια του Αισχύλου, σε πεζή μετάφραση Γ. Σωτηριάδη. Αυτή η παράσταση υπήρξε και η αφορμή να ξεσπάσει μια μακρόχρονη γλωσσική αντιπαράθεση. Φοιτητές της Φιλοσοφικής σχολής, υποκινούμενοι από τον αρχαιολάτρη καθηγητή τους Γ. Μιστριώτη κατέβηκαν στην Αγίου Κωνσταντίνου και προσπάθησαν να ματαιώσουν την παράσταση. Τα επεισόδια που προκλήθηκαν, γνωστά ως «Ορεστειακά», είχαν αποτέλεσμα ένα νεκρό και δέκα τραυματίες.

1908: Το Βασιλικό Θέατρο ανακοινώνει ότι διακόπτει τις παραστάσεις του επ’ αόριστον. Το θέατρο παρέμεινε κλειστό, φιλοξενώντας σποραδικά ξένους θιάσους, ως το 1932.

1930:Ιδρύεται το Εθνικό θέατρο, με νόμο που υπογράφει ο τότε Υπουργός Παιδείας Γ. Παπανδρέου στις 3 Μαΐου. Γενικός Διευθυντής ορίζεται ο Ιωάννης Γρυπάρης. Μόνιμος σκηνοθέτης του θεάτρου ο Φώτος Πολίτης.

1932: 19 Μαρτίου. Εγκαινιάζεται το Εθνικό Θέατρο. Πρώτη παράσταση: Αισχύλου Αγαμέμνων και Γρηγορίου Ξενόπουλου Ο Θείος Όνειρος. Μόνιμοι συνεργάτες -μέχρι τη συνταξιοδότησή τους- ο Κλεόβουλος Κλώνης στα σκηνικά και ο Αντώνης Φωκάς στα κοστούμια.

1938: 11 Σεπτεμβρίου. Η πρώτη μετά την αρχαιότητα παράσταση Αρχαίου Δράματος στην Επίδαυρο: Η Ηλέκτρα του Σοφοκλή. Δίνονται στο Εθνικό παραστάσεις από γνωστά θέατρα του εξωτερικού, με την πρωτοβουλία του Γενικού Διευθυντή Κωστή Μπαστιά.

1939: 5 Μαρτίου. Ιδρύεται η Εθνική Λυρική Σκηνή ως τμήμα του Εθνικού Θεάτρου. Περιοδείες της Ηλέκτρας του Σοφοκλή και του Άμλετ του Σαίξπηρ, στο Κάιρο, Αλεξάνδρεια, Βερολίνο, Λονδίνο κτλ.

1943: Η τελευταία τραγική παρουσία της Ελένης Παπαδάκη στο Ηρώδειο, ενάμιση χρόνο πριν την δολοφονία της, στο έργο Εκάβη του Ευριπίδη σε σκηνοθεσία Σωκράτη Καραντινού.

1944: Ιδρύεται η Εθνική Λυρική Σκηνή στο Θέατρο Ολύμπια, της οδού Ακαδημίας, με Καλλιτεχνικό Διευθυντή τον Μανώλη Καλομοίρη.

1948: Η πρώτη εμφάνιση της Μελίνας Μερκούρη στο Εθνικό Θέατρο, στο έργο του Μάρτιν Σιέρρα Το τραγούδι της Κούνιας.

1955: Τη θέση του Δημήτρη Ροντήρη στην διεύθυνση του θεάτρου αναλαμβάνει ο Αιμίλιος Χουρμούζιος. Το Εθνικό Θέατρο καθιερώνει το θεσμό των Επιδαυρίων. Κορυφαία ερμηνεία της Κατίνας Παξινού ως Εκάβη στο ομώνυμο έργο του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Αλέξη Μινωτή. Στην ίδια παράσταση πρώτη εμφάνιση της Άννας Συνοδινού στο ρόλο της Πολυξένης.

1956: Στο Εθνικό Θέατρο ιδρύεται η Δεύτερη Σκηνή , με στόχο την παρουσίαση νεοελληνικών έργων. Έναρκτήρια παράσταση με το έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη Η Έβδομη μέρα της Δημιουργίας.

1960: Παγκόσμια πρεμιέρα του έργου Δύσκολος του Μενάνδρου στην Επίδαυρο. Πρώτη συνεργασία του Μίκη Θεοδωράκη με το Εθνικό Θέατρο στο έργο του Ευριπίδη Φοίνισσες.

1971: Ίδρυση της Νέας Σκηνής, σε αρχιτεκτονικό σχεδιασμό του Μ. Περάκη, από τον τότε διευθυντή Βασίλειο Φράγκο. Δημιουργία Κινητής Θεατρικής Μονάδας για περιοδείες στην ελληνική επαρχία.

1974 Διευθυντής του Θεάτρου διορίζεται για δεύτερη φορά ο Αλέξης Μινωτής. Ματαίωση της καλοκαιρινής παραγωγής της Λυσιστράτης επειδή ο ανδρικός Χορός έπρεπε να πάρει μέρος στην γενική επιστράτευση κατά της Τουρκίας.

1980: Έναρξη της Παιδικής Σκηνής με την παράσταση του έργου του Μώρις Μέτερλινκ Το Γαλάζιο Πουλί.

1981: Θάνατος του Δημήτρη Ροντήρη. Στο Εθνικό θέατρο σκηνοθέτησε πάνω από σαράντα παραστάσεις. Τα Επιδαύρια αφιερώνονται στους καταξιωμένους στυλοβάτες της αρχαίας παράδοσης.

1984: Η πρώτη σκηνοθεσία του Ζυλ Ντασέν στο Εθνικό Θέατρο με το έργο του Αντρέι Τουργκιένιεφ Ένας μήνας στην εξοχή. Επανέναρξη των παραστάσεων της Κινητής Μονάδας με το έργο Ένας Όμηρος του Μπ. Μπήαν.

1989: Η τελευταία εμφάνιση του Αλέξη Μινωτή στο Εθνικό Θέατρο στο έργο Η θυσία του Αβραάμ. Ίδρυση της Γ’ Σκηνής, στο Γκαράζ του Εθνικού Θεάτρου, με το έργο του Πέτερ Βάϊς Η Δολοφονία του Μαρά.

1993: Εγκαίνια της Σκηνής «Μαρίκα Κοτοπούλη» στο κτίριο του Ρεξ, με το έργο του Δημήτρη Ψαθά Φον Δημητράκης.

1994: Το Εθνικό Θέατρο γίνεται Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου.

1995: Με το νέο νομικό καθεστώς διευθυντής αναλαμβάνει ο Νίκος Κούρκουλος. Εγκαινιάζεται το Παιδικό Στέκι με το έργο του Μ. Περώ Ωραία Κοιμωμένη.

1996: Καλλιτεχνική και εμπορική αναγνώριση του Εθνικού στην περιοδεία στις Η.Π.Α με το έργο Ηλέκτρα του Σοφοκλή. Ίδρυση της Πειραματικής Σκηνής, του Άδειου Χώρου και του Εργαστηρίου Ηθοποιών.

1997: Δημιουργείται ο Θίασος Περιοδειών Αρχαίου Δράματος και παρουσιάζονται τα έργα Μήδεια του Ευριπίδη και Ηλέκτρα του Σοφοκλή σε πολλές πόλεις του εξωτερικού.

2008: Η Νέα Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου επαναλειτουργεί μετά από επτά χρόνια ως «Νέα Σκηνή – Νίκος Κούρκουλος» με το έργο του Μπερνάρ- Μαρί Κολτές Ρομπέρτο Τσούκο

2012: Ο Aμερικανός σκηνοθέτης Robert Wilson σκηνοθετεί για το Εθνικό Θέατρο την Οδύσσεια του Ομήρου σε συμπαραγωγή με το Piccolo Teatro του Μιλάνου. Ακολουθεί περιοδεία στο εξωτερικό.

2015: Eπαναλειτουργία της Πειραματικής Σκηνής (-1), μετά από 8 χρόνια, στο Θέατρο Rex στη Σκηνή «Κατίνα Παξινού».

2016:Με πρωτοβουλία του Εθνικού Θεάτρου πραγματοποιείται η πρώτη συμπαραγωγή του Ε.Θ. με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδας και τον Θεατρικό Οργανισμό Κύπρου. Είναι η Αντιγόνη του Αισχύλου σε σκηνοθεσία Στάθη Λιβαθινού.

2017: Ίδρυση του Μικρού Εθνικού, μιας ξεχωριστής σκηνής για τους μικρούς θεατές του Εθνικού Θεάτρου.

2018: Ίδρυση του Τμήματος Σκηνοθεσίας στη Δραματική Σχολή του Εθνικού Θεάτρου.