Καθαρά Δευτέρα: Το έθιμο της Καμήλας στα Χανιά

Το διονυσιακό έθιμο της Καμήλας που πρωτοεμφανίσθηκε τον 19ο αιώνα αναβιώνει κάθε Καθαρά Δευτέρα στις περιοχές Στέρνες Ακρωτηρίου του δήμου Χανίων και στο χωριό Κάϊνα του δήμου Αποκορώνου.

Στην κατασκευή της καμήλας συμμετέχουν οι παλαιότεροι αλλά και νέοι σε ηλικία κάτοικοι και των δύο περιοχών Η Καμήλα κατασκευάζεται από μία ξύλινη σκάλα, δύο κοφίνια που αποτελούν τις δύο καμπούρες της καμήλας, με πλαστικό πανί που χρησιμοποιείται για τη συλλογή του ελαιοκάρπου και τον σκελετό του κεφαλιού ενός γαϊδάρου.

Στον ουρανίσκο του κεφαλιού τοποθετείται ένα καρούλι για να ανοιγοκλείνει το στόμα του με το τράβηγμα ενός σχοινιού. Στα μάτια τοποθετούνται συνήθως δύο μανταρίνια, ενώ στην καμήλα μπαίνουν έως και τρεις άνθρωποι. Ένας κρατάει το κεφάλι στερεωμένο σ’ ένα ξύλο και οι άλλοι δύο με τη βοήθεια των κοφινιών σχηματίζουν τις καμπούρες της.

Η καμήλα ξεκινάει τη βόλτα της, σε κάθε σημείο του χωριού, για να καταλήξει στην κεντρική πλατεία. Πολλοί ντόπιοι ντύνονται με πρωτότυπες αυτοσχέδιες στολές ακολουθώντας την πορεία της. Οι μεταμφιεσμένοι έχουν κρεμασμένα επάνω τους κουδούνια προβάτων και προβιές ζώων.

Το γλέντι συνεχίζεται μέχρι το βράδυ, με τη συνοδεία παραδοσιακών μουσικών κρητικών οργάνων ενώ το σκηνικό συμπληρώνουν οι παραδοσιακοί μεζέδες της Καθαράς Δευτέρας και φυσικά άφθονη τσικουδιά.

Την Καθαρά Δευτέρα πολλοί φούρνοι στα Χανιά «ανταγωνίζονται» στην παρασκευή της μεγαλύτερης λαγάνας ενώ όπως και στην υπόλοιπη Ελλάδα, οι χαρταετοί υψώνονται στους ουρανούς.

Στα Χανιά από νωρίς το πρωί, σημείο συνάντησης είναι η δημοτική αγορά της πόλης όπου οι καταναλωτές προμηθεύονται τα σαρακοστιανά και φυσικά, τα ιχθυοπωλεία.

Όλοι οι δήμοι οργανώνουν εκδηλώσεις για τα Κούλουμα με μουσική και δωρεάν φαγητό για όλους.

Έχουν προηγηθεί οι καρναβαλικές εκδηλώσεις στη Σούδα, την Κίσσαμο, την Παλαιόχωρα και τον Αποκόρωνα.