Πτήση θανάτου με το πρωθυπουργικό Φάλκον: Η αεροπορική τραγωδία που συγκλόνισε την Ελλάδα

Το βράδυ της 14ης Σεπτεμβρίου του 1999 επτά άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε ένα αεροπορικό δυστύχημα. Ένα δυστύχημα που δεν είχε προηγούμενο. Το πρωθυπουργικό αεροσκάφος τύπου Φάλκον που μεταφέρει τον αναπληρωτή υπουργό Εξωτερικών Γιάννο Κρανιδιώτη και άλλα 12 άτομα στη Ρουμανία, πέφτει σε μεγάλο κενό αέρος.

Κατά τη διάρκεια της ανεξέλεγκτης καθοδικής πορείας όσοι δεν ήταν δεμένοι στις θέσεις τους χτυπούσαν στα τοιχώματα του αεροπλάνου και στα καθίσματα. «Κλυδωνίζονταν ως εάν να βρίσκονταν εντός αναδευτήρα, προσέκρουσαν στην οροφή, στα τοιχώματα, στο δάπεδο και στην επίπλωση του αεροσκάφους», αναφέρεται σε απόφαση του Αρείου Πάγου με την οποία επιδικάστηκε αποζημίωση συγγενούς ενός εκ των θυμάτων.

Στο δυστύχημα έχασαν τη ζωή τους ο Γιάννος Κρανιδιώτης, ο 23χρονος γιος του Νικόλας, οι δημοσιογράφοι της ΕΡΤ Δημήτρης Πανταζόπουλος και Νίνα Ασημακοπούλου, ο εικονολήπτης της ΕΡΤ Παναγιώτης Πούλος, ο αστυνομικός της προσωπικής ασφάλειας του υπουργού Νίκος Ασημακόπουλος και ο μηχανικός του αεροσκάφους Μιχάλης Παπαδόπουλος.

Το Φάλκον είχε ξεκινήσει το ταξίδι του από την Αθήνα και κατευθυνόταν προς το Βουκουρέστι. Εκεί ο υπουργός θα συμμετείχε στη Διαβαλκανική Διάσκεψη των υπουργών Εξωτερικών. Λίγο πριν φτάσει στη ρουμανική πρωτεύουσα το αεροσκάφος έκανε μια απότομη βουτιά. Από τα 15.000 πόδια όπου πετούσε, σταθεροποιήθηκε στα 3.000 πόδια.

Ο δημοσιογράφος Αλφόνσος Βιτάλης που επέβαινε στο αεροσκάφος και υπέστη ελαφρά τραύματα, καθώς ήταν δεμένος στη θέση του, περιέγραφε στα «Νέα». «Συνέβη αφού είχαμε ολοκληρώσει το γεύμα που μας είχε σερβιριστεί. Ο υπουργός βρισκόταν όρθιος και είχε έρθει προς το πίσω μέρος του αεροπλάνου. Εκεί βρισκόμασταν με άλλους συναδέλφους και ήρθε για να μας ενημερώσει. Όρθια ήταν και άλλα άτομα και συζητούσαν. Ξαφνικά νιώσαμε να πέφτουμε. Αντικείμενα και άνθρωποι που ήταν όρθιοι άρχισαν να χτυπιούνται στα τοιχώματα που αεροσκάφους”.

Οι έξι από τους επτά έχασαν τη ζωή τους ακαριαία από πολλαπλά χτυπήματα στο κεφάλι. Ο εικονολήπτης της ΕΡΤ Παναγιώτης Πούλος τραυματίστηκε βαρύτατα σε κεφάλι και θώρακα. Υπέκυψε λίγες μέρες αργότερα.

Από τη βουτιά του αεροσκάφους τραυματίστηκε σοβαρά ο Γρηγόρης Παπαδόπουλος, διευθυντής του διπλωματικού γραφείου του υπουργείου Εξωτερικών. Παρέμεινε σε κώμα, αλλά τελικά επέζησε. Πέθανε τον Μάιο του 2015.

Πιο ελαφρά, εκτός από τον Αλφόνσο Βιτάλη, τραυματίστηκε η αεροσυνοδός Άννα Βελησσαρίου. Κανέναν σοβαρό τραυματισμό δεν υπέστησαν η ιδιαιτέρα του υπουργού και σύζυγος του εκπροσώπου Τύπου του υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Μπεγλίτη και οι δύο πιλότοι.

Τα αίτια της τραγωδίας

Η επίσημη έκθεση των ρουμανικών αρχών που δόθηκε στη δημοσιότητα τον Αύγουστο του 2000 κάνει λόγο για τεχνική βλάβη και λάθος χειρισμούς. Είχε ήδη προηγηθεί η άσκηση δίωξης από την Εισαγγελία Πρωτοδικών σε βάρος των δύο πιλότων του Φάλκον,. Άσκηση δίωξης έγινε και κατά των τεχνικών που το συντηρούσαν, βάσει άλλου πορίσματος που είχε εκδοθεί από δύο εμπειρογνώμονες που είχε ορίσει η Δικαιοσύνη.

Στο 16σέλιδο πόρισμα των Ρουμάνων ειδικών αναφέρονται ως κύριες αιτίες της τραγωδίας οι λάθος χειρισμοί του κυβερνήτη και του συγκυβερνήτη σε σχέση με τον αυτόματο πιλότο, οι λανθασμένες οδηγίες που είχαν οι πιλότοι για την αντιμετώπιση περιστατικών σε μεγάλες ταχύτητες και το γεγονός ότι οι επιβάτες δεν φορούσαν ζώνες, ενώ το αεροσκάφος βρισκόταν σε πορεία καθόδου για προσγείωση.

Το πόρισμα περιλαμβάνει και συστάσεις προς την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας και την Ολυμπιακή για την ευθύνη συντήρησης του Φάλκον, αναφέροντας ότι πρέπει να αναθεωρήσουν την πολιτική τους σχετικά με τη συντήρηση των αεροσκαφών και τη χρήση των ζωνών ασφαλείας.

Η σημερινή ανακοίνωση του υπουργείο Εξωτερικών

Τη μνήμη του Γιάννου Κρανιδιώτη τιμά με ανακοίνωσή του το υπουργείο Εξωτερικών.

«Σήμερα, δεκαεννέα χρόνια μετά την τραγική απώλεια του Γιάννου Κρανιδιώτη, τιμούμε τη μνήμη ενός καταξιωμένου διπλωμάτη, πολιτικού και ακαδημαϊκού. Ενός αγαπητού πολιτικού, η προσφορά και το έργο του οποίου υπήρξαν καθοριστικής σημασίας για τον Ελληνισμό». Τονίζει το ΥΠΕΞ επισημαίνοντας ότι «η ιστορική παρακαταθήκη του αείμνηστου Γιάννου παραμένει ζωντανή ακόμη σήμερα».

Στην ανακοίνωση υπενθυμίζεται. «Ο Γιάννος Κρανιδιώτης ήταν από τους κύριους πρωτεργάτες στη χάραξη του ευρωπαϊκού προσανατολισμού της Κύπρου. Σφράγισε με τις πρωτοβουλίες του, αλλά και τη μεθοδική και άοκνη προσπάθειά του, την ένταξη της Κυπριακής Δημοκρατίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση».

Τέλος σημειώνεται ότι. «Στην παρούσα κρίσιμη συγκυρία για το Κυπριακό, πιστοί στο όραμα του Γιάννου Κρανιδιώτη για μια επανενωμένη Κύπρο. Παραμένουμε προσηλωμένοι στην ανάγκη για την επίτευξη δίκαιης και βιώσιμης λύσης, στη βάση των αποφάσεων του ΟΗΕ. Λύσης που θα απαλλάξει την Μεγαλόνησο από στρατεύματα κατοχής και παρεμβατικά δικαιώματα».