Στον Ινδό Μπαλκρίσνα Βιθάλντας Ντόσι το φετινό “Νόμπελ Αρχιτεκτονικής”

Στον επιδραστικό αρχιτέκτονα, συνεργάτη του Λε Κορμπιζιέ, Μπαλκρίσνα Βιθάλντας Ντόσι απονεμήθηκε το βραβείο Πρίτσκερ, η σημαντικότερη αρχιτεκτονική διάκριση. Ο 90χρονος Ντόσι είναι ο πρώτος Ινδός αρχιτέκτονας που τιμάται με το αρχιτεκτονικό Νόμπελ, μια βράβευση που άργησε, καθώς μια ματιά στα έργα του αποδεικνύει την επίδραση της φιλοσοφίας του σε νεότερους συναδέλφους του.

Ο Ντόσι είναι από τους αρχιτέκτονες που μετουσιώνουν σε έργο τη φιλοσοφία και τη στάση ζωής τους, οι οποίες συμπυκνώνονται στην ισορροπία του φυσικού και ανθρώπινου περιβάλλοντος. Χωρίς φανφάρες και μεγαλοστομίες, η αρχιτεκτονική του Ινδού, πιστή στο δόγμα του Λε Κορμπιζιέ, ενσωμάτωσε τον μοντερνισμό στην κουλτούρα της Ινδίας και ο ίδιος έγινε γνωστός στην πατρίδα του και διεθνώς –ήταν για τέσσερα χρόνια στην επιτροπή του βραβείου Πρίτσκερ– για την κατασκευή κατοικιών χαμηλού κόστους και δημοσίων κτιρίων.

«Πάντα δημιουργεί μια αρχιτεκτονική που είναι σοβαρή και δεν ακολουθεί τις νόρμες», σημείωσε η επιτροπή του βραβείου Πρίτσκερ στην απόφαση της σημειώνοντας για τη δουλειά του: «Μια μεγάλη αίσθηση ευθύνης και μια επιθυμία να προσφέρει στη χώρα του και τους ανθρώπους της μέσα από υψηλής ποιότητας και αυθεντική αρχιτεκτονική».

Γεννημένος στο Πούνε της Ινδίας το 1927, από μια παλιά οικογένεια επιπλοποιών, ο Ντόσι σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο του Μουμπάι πριν πάει στο Παρίσι το 1951 για να θητεύσει πλάι στον Λε Κορμπιζιέ χωρίς να γνωρίζει μία λέξη γαλλικών. Επέστρεψε στην Ινδία μετά τέσσερα χρόνια για να επιβλέψει τα εκεί έργα του Λε Κορμπιζιέ.

«Χρωστάω αυτό το βραβείο στον γκουρού μου Λε Κορμπιζιέ. Οι διδαχές του με οδήγησαν στην αμφισβήτηση της ταυτότητας και με ώθησαν να ανακαλύψω νέες σύγχρονες εκφράσεις για ένα βιώσιμο ολιστικό περιβάλλον», σημείωσε ο Ντόσι μόλις έμαθε για τη βράβευσή του.

Ο Ντόσι έχει δημιουργήσει αυτό που θα ονομάζαμε στην Ελλάδα συγκροτήματα εργατικών κατοικιών με βάση την τάξη του μοντερνισμού, αλλά πάντα συνδυάζοντας στοιχεία του περιβάλλοντος, ενώ τα σχέδιά του για την πόλη Βιντγιάνταρ Νάγκαρ βασίστηκαν σε ινδουιστικές παραδόσεις διατηρώντας στοιχεία ευνοϊκού προσανατολισμού και εκμετάλλευσης του φυσικού φωτός και του αερισμού.