Αριστοτέλης Ωνάσης: Ο λαντζιέρης που έγινε ζάμπλουτος και πανίσχυρος

Ο γεννημένος στη Σμύρνη το 1906 Αριστοτέλης Ωνάσης, ο πρόσφυγας που η γιαγιά του ονειρευόταν να δει παπά, έγινε χάρη στο ιδιοφυές επιχειρηματικό του ταλέντο, ένας από τους μεγαλύτερους εφοπλιστές του κόσμου.

Ο Κροίσος που κατέκτησε τα πετρελαιοφόρα, ο μεγιστάνας που άνοιξε φτερά σε πέντε ηπείρους με την Ολυμπιακή, ήταν, είναι και θα είναι για τους οικονομικούς κύκλους παγκοσμίως, αλλά και για τους απλούς ανθρώπους που τον γνώρισαν, ο Χρυσός Έλληνας.

Στις 15 Μαρτίου του 1975, δύο χρόνια μετά τον θάνατο του αγαπημένου του γιου Αλέξανδρου, ο Αριστοτέλης Ωνάσης άφησε την τελευταία του πνοή, σε ηλικία 69 ετών, από οξεία μυασθένεια.

Το όνομα και η γεμάτη πάθος, πλούτη και τραγωδίες ζωή του είναι μέρος του μύθου του, που ζει και μνημονεύεται με δέος και νοσταλγία μέχρι σήμερα.

Τα πρώτα του βήματα: Πρόσφυγας, λαντζιέρης, νυχτοφύλακας και τηλεφωνητής

Ο Αριστοτέλης Ωνάσης, του Σωκράτη και της Πηνελόπης, γεννήθηκε στις 15 Μαρτίου του 1906 στη Σμύρνη. Σε ηλικία 16 ετών ήρθε στην Ελλάδα σαν πρόσφυγας από τη Μικρασιατική καταστροφή, όπου είχε δει τον αγαπημένο του θείο να απαγχονίζεται από τους Τούρκους. Στην αρχή έμενε σε άθλιες συνθήκες όπως και οι υπόλοιποι πρόσφυγες. Υστερα από μια σύντομη παραμονή στην Κωνσταντινούπολη, τον Αύγουστο του 1923 κάνει το μεγάλο βήμα και με 250 δολάρια στην τσέπη ταξιδεύει για την Αργεντινή.

Η αρχή της νέας του ζωής στο Μπουένος Αϊρες, ήταν αρκετά δύσκολη, με τον Ωνάση να κάνει διάφορες δουλειές του «ποδαριού» όπως αυτή του λαντζιέρη και του νυχτοφύλακα, μέχρι να προσληφθεί ως νυκτερινός τηλεφωνητής από την Βρετανική Τηλεφωνική Εταιρεία. Εκεί εκμεταλλευόμενος συνομιλίες που κρυφάκουγε, αποφάσισε να ιδρύσει μια μικρή επιχείρηση εισαγωγής καπνού και κατασκευής τσιγάρων, με τον πατέρα του να τον βοηθά στέλνοντάς του καπνό -πολλές φορές λαθραίο- από την Τουρκία.

Η άνοδός του: Ο «Aristos» στην κορυφή του κόσμου

Η επιχείρηση με την πώληση τσιγάρων πήγε αρκετά καλά, με τον Ωνάση έχοντας ήδη συγκεντρώσει ένα σημαντικό κεφάλαιο, να εκμεταλλεύεται τις οικονομικές συγκυρίες που επέφερε το μεγάλο οικονομικό «κραχ» του 1929 και το 1932 και να στρέφεται σ’ έναν τομέα, που ανέκαθεν οι Ελληνες είχαν ιδιαίτερη έφεση: Τη ναυτιλία.

Ο Ωνάσης παρήγγειλε το πρώτο τάνκερ στον κόσμο, 15.000 τόνων, και το ονόμασε «ΑΡΙΣΤΟΝ». Η άνοδος της ναυτιλίας ήταν αλματώδης και ο Ωνάσης αγόραζε διαρκώς νέα μεγαλύτερα τάνκερ. Οι πρακτικές του δεν ήταν πάντα έντιμες: Υπέγραφε μεταφορές κάρβουνου με πλοία που δεν είχε, μεταφορές πετρελαίου με πλοία που ακόμα δεν είχαν ναυπηγηθεί, με τις μεγαλύτερες εταιρείες πετρελαίου όπως η Μόμπιλ, η Σοκόνι και η Τεξάκο, να προτιμούν να υπογράφουν μακροπρόθεσμα σταθερά συμβόλαια μαζί του, παρά να «πονοκεφαλιάζουν» με άλλους.

Ο γάμος του με την Τίνα Λιβανού

Στη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, ο Ωνάσης που είχε εγκατασταθεί εν τω μεταξύ στο Λονδίνο, το εγκατέλειψε για να εγκατασταθεί στην Νέα Υόρκη. Εκεί γνώρισε τη 16χρονη κόρη του μεγάλου Ελληνα εφοπλιστή Σταύρου Λιβανού, την Αθηνά (Τίνα) και κατά πολλούς θέλοντας να εκμεταλλευτεί την δύναμη του πατέρα της την παντρεύτηκε το 1946.

Δύο χρόνια αργότερα απέκτησαν τον γιο τους Αλέξανδρο και το 1950 την κόρη τους Χριστίνα. Οι σχέσεις του με την Τίνα Λιβανού δεν ήταν ποτέ ιδανικές και δέκα χρόνια μετά τον γάμο τους χώρισαν.

Η ίδρυση της Ολυμπιακής, η Μαρία Κάλλας και ο γάμος με την Τζάκι Κένεντι

Το 1957, μετά από την παρότρυνση του Κωνσταντίνου Καραμανλή, ο Ωνάσης ανέλαβε την μικρή επιζήμια αεροπορική εταιρία Τ.Α.Ε., για 2.000.000 δολάρια μετονομάζοντάς τη σε «Ολυμπιακή Αεροπορία». Η Ολυμπιακή σύντομα γνώρισε ημέρες δόξας και αναπτύχθηκε σε παγκόσμια αεροπορική εταιρεία. Ο ζάπλουτος επιχειρηματίας είχε ήδη περίπου 70 εταιρίες σ’ όλο τον κόσμο και ήταν στο επίκεντρο της προσοχής, με όλους τους οικονομικούς και πολιτικούς παράγοντες του κόσμου να έχουν επαφές μαζί του. Οταν πίστεψε ότι κατόρθωσε όσα ήθελε, αγόρασε τον Σκορπιό, ένα άγονο νησάκι στο Ιόνιο, το οποίο μετέβαλε στην καταπράσινη και υπερπολυτελή θερινή κατοικία του.

Το 1958 συνάντησε τη διάσημη Ελληνίδα σοπράνο Μαρία Κάλλας. Η γνωριμία τους αυτή μετατράπηκε τα επόμενα χρόνια σε έναν φλογερό έρωτα, ο οποίος όμως δεν κατέληξε ποτέ σε γάμο. Ο Ωνάσης παντρεύτηκε για δεύτερη φορά στις 20 Οκτωβρίου του 1968 την Ζακλίν Μπουβιέ γνωστή και ως Τζάκι Κένεντι, χήρα του δολοφονηθέντος γερουσιαστή Τζον Κένεντι.

Η πτώση του Κροίσου: Ο θάνατος του γιου του που δεν ξεπέρασε ποτέ

To γεγονός που σημάδεψε τον Αριστοέλη Ωνάση και σηματοδότησε το τέλος του ίδιου και της αυτοκρατορίας του, ήταν στις 22 Ιανουρίου του 1972 όταν ο γιος του Αλέξανδρος τραυματίστηκε σοβαρά όταν συνετρίβη το αεροσκάφος του στο αεροδρόμιο του Ελληνικού κάτω από αδιευκρίνιστες συνθήκες. Ο τραυματισμός του Αλέξανδρου στο κεφάλι ήταν πολύ σοβαρός και λίγες ημέρες αργότερα με την συγκατάθεση του πατέρα του οι γιατροί τον αποσυνέδεσαν από τα μηχανήματα και κατέληξε.

Ο θάνατος του μοναχογιού του ήταν ολοκληρωτικό χτύπημα για τον Ωνάση, ο οποίος παρά την τεταμένη σχέση τους τον αγαπούσε παθολογικά. Ο Ωνάσης δεν πίστεψε ποτέ ότι ο Αλέξανδρος σκοτώθηκε σε ατύχημα και πρόσφερε 1.000.000 δολάρια σε όποιον έδινε πληροφορίες για το ποιος σκότωσε τον γιό του, επικήρυξη που ισχύει μέχρι σήμερα.

Ο Ωνάσης έχασε κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή και τις επιχειρήσεις του οι οποίες άρχισαν να καταρρέουν, ενώ προσβλήθηκε και από μυασθένεια, μια νόσο που σιγά σιγά εξασθενεί το μυϊκό σύστημα. Οι καλύτεροι γιατροί του κόσμου κλήθηκαν στον Σκορπιό όπου είχε αποσυρθεί, αλλά δεν μπόρεσαν να κάνουν τίποτα. Ο Ωνάσης πέθανε τελικά στις 15 Μαρτίου του 1975 στο Αμερικανικό Νοσοκομείο του Παρισιού.

Ορισμένες από τις πιο διάσημες ατάκες του Αριστοτέλη Ωνάση:

“Αν δεν έχεις λεφτά, πάρε δάνειο. Ποτέ μην ζητήσεις μικρό ποσό. Ζήτα αυτό που χρειάζεσαι και φρόντισε να το αποπληρώσεις. Όσο νωρίτερα, τόσο καλύτερα”

“Το μυστικό στις επιχειρήσεις είναι να ξέρεις κάτι, που δεν το ξέρει κανένας άλλος”

“Είναι δικός μου νόμος στις επιχειρήσεις, να είμαι αυτός που αγοράζει, όχι αυτός που πουλάει”

“Δεν έχω φίλους, δεν έχω εχθρούς. Μόνο ανταγωνιστές”

“Μετά από ένα συγκεκριμένο σημείο, τα λεφτά δεν έχουν σημασία. Παύει να είναι ο στόχος. Το παιχνίδι είναι που έχει σημασία”

“Αν δεν υπήρχαν οι γυναίκες, όλα τα λεφτά του κόσμου δεν θα είχαν καμία απολύτως σημασία”

“Οι καλύτερες συμφωνίες και το καλύτερο σεξ γίνονται έξω από τα καθιερωμένα”

“Μισώ την όπερα. Πρέπει να έχω ‘λεπτό αυτί’. Όσο και να προσπαθώ να συγκεντρωθώ, πάντα μου ακούγεται σαν να είναι Ιταλοί σεφ, που φωνάζουν συνταγές για ριζότο ο ένας στον άλλον”

“Στο μυαλό μου, ο κόσμος είναι πολύ μικρός. Δεν χρειάζεται πτυχίο πανεπιστημίου. Μία μέρα, αυτό που θα καταφέρω, θα σας εντυπωσιάσει”

Όταν το 1925 άφησε τη δουλειά του στο Μπουένος Άιρες, ως νυχτερινός τηλεφωνητής, είπε: “Και τώρα, έχω μία ιδέα”

“Στη δουλειά σου να είσαι σοβαρός και στη ζωή σου τρελός”

“Ποτέ δεν κατάλαβα την προτροπή ‘την υπογραφή σου και το κάτω το κεφάλι σου, να προσέχεις πού τα βάζεις’. Έτσι χάνεις σίγουρα και στις δουλειές και στη ζωή”

Για τον Σταύρο Νιάρχο: “Στις δουλειές, κόβουμε ο ένας τον λαιμό του άλλου, αλλά κάθε τόσο, καθόμαστε στο ίδιο τραπέζι και είμαστε κόσμιοι, για χάρη των γυναικών”

“Ο κ. Getty είναι ένας πλούσιος επιχειρηματίας. Παράγει πετρέλαιο και το μεταφέρει. Εγώ είμαι ένας φτωχός επιχειρηματίας. Το μόνο που κάνω, είναι να το μεταφέρω”.

“Είμαι τόσο πλούσιος, όσο μόνο εγώ ξέρω να γίνομαι”

“Ποτέ μην αρχίζεις μια δουλειά, μια μάχη, μια ερωτική σχέση αν ο φόβος της ήττας επισκιάζει την προοπτική της νίκης”

“Ο κανόνας είναι ότι δεν υπάρχουν κανόνες”