Πήγαμε στην παράσταση “Στέλιος Καζαντζίδης – Η ζωή του όλη” (pics&vid)

Ο Μάνος Χατζιδάκις είχε πει για τον Στέλιο Καζαντζίδη: «για να γεννηθεί ένας καινούργιος Καζαντζίδης, θα πρέπει να περάσουν τουλάχιστο δυο αιώνες». Και βέβαια η μουσική και η ιστορία δικαίωσαν την άποψή του. Άλλωστε τί είναι έντεχνο και τί είναι λαϊκό; Η μουσική πρέπει να μιλάει στην ψυχή του ανθρώπου κι όλα τα άλλα είναι ψιλά γράμματα.

Η μουσική και το «πέπλο» που περιβάλλει έναν τραγουδοποιό είναι η παρακαταθήκη που αφήνει μετά το διάβα της ζωής του. Αποτελεί συνάρτηση του Θείου δώρου που προσφέρει η φύση απλόχερα αλλά και το απόσταγμα ψυχής και ήθους που οφείλουν να πηγαίνουν χέρι –χέρι.

Γράφει η Έπη Τρίμη

Γιατί ο Στέλιος Καζαντζίδης άφησε τόσο σπουδαίο μουσικό έργο;

Ο Στέλιος ή Στελλάρας ήταν παιδί του λαού. Παιδί προσφύγων , γιός του Χαράλαμπου Καζαντζίδη από τον Πόντο και της Γεθσημανής από την Μικρασία, κατάφερε να γίνει ο μεγαλύτερος τραγουδιστής της σύγχρονης Ελλάδας.

Μέσα από τις πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές της Ελλάδας ο Στέλιος από εργάτης σε εργοστάσιο υφαντουργίας χτίζει λιθαράκι λιθαράκι το όνομά του και τις επαγγελματικές του συνεργασίες.

Στο ξεκίνημα της καριέρας του, ο Στέλιος Καζαντζίδης λέει αρκετά τραγούδια με στίχους που μιλούν στην εργατιά και στον απλό και καθημερινό άνθρωπο. Τα τραγούδια του και η χροιά της φωνής του εκφράζουν την κοινωνική αδικία, τη δυστυχία, τη φτώχεια και την ανέχεια μιας χώρας, που μόλις έχει βγει από τα συντρίμμια της Κατοχής και του Εμφυλίου και που ιστορικά σημάδεψε τη σύγχρονη Ελλάδα.

Στις 21 Μαρτίου του 1961 ο Μίκης Θεοδωράκης δίνει στον Καζαντζίδη τραγούδια. Ο Στέλιος, ηχογραφεί στην Columbia έξι τραγούδια σε 45άρια, σε στίχους του Τάσου Λειβαδίτη και του Δημήτρη Χριστοδούλου, που αποτελούν το μεγαλύτερο μέρος του κύκλου «Πολιτεία Α’». Τραγουδούν ο Καζαντζίδης με τη συνοδεία της Μαρινέλλας και του Μανώλη Χιώτη στο μπουζούκι… Τραγούδια όπως «Βράχο βράχο τον καημό μου», «Παράπονο», «Σαββατόβραδο», «Έχω μια αγάπη», «Μετανάστης» και «Καημός» είναι διαχρονικά.

Μετά το Θεοδωράκη, ο Στέλιος με τη Μαρινέλλα ηχογραφούν τέσσερα τραγούδια του Μάνου Χατζιδάκι, σε δεύτερη εκτέλεση, σε δύο 45άρια. «Το πέλαγο είναι βαθύ», «Κουρασμένο παλικάρι» και «Αθήνα» σε στίχους Νίκου Γκάτσου και ο «Κυρ-Αντώνης» σε στίχους του συνθέτη. Ο Καζαντζίδης συνεργάζεται με το Μάνο Λοΐζο και το Λευτέρη Παπαδόπουλο και ηχογραφεί σε δίσκο 45 στροφών αρχικά, τα «Δε θα ξαναγαπήσω» και «Όταν βλέπετε να κλαίω»…

Στο δίσκο «Ελεύθερος» το 1988, τραγουδά, τα «Πέτρινα χρόνια» του Σταμάτη Σπανουδάκη, γραμμένο πάνω στη μουσική της ομώνυμης ταινίας.

Οι μεγάλοι συνθέτες, ο Παπαϊωάννου, ο Χιώτης, ο Τσιτσάνης, ο Πάνου, ο Χατζιδάκις, ο Θεοδωράκης, τα διάσημα κέντρα, όπως η «Τριάνα» του Χειλά, καθώς και οι μεγάλες δισκογραφικές επιτυχίες όλων τους περνάνε μέσα από το έργο και φωτίζουν γνωστές και άγνωστες πτυχές της εποχής. Στην παράσταση ακούγονται οι μεγάλες επιτυχίες του Στέλιου Καζαντζίδη και δεν είναι τυχαίο που ο κόσμος τα απολαμβάνει. Πραγματικά δεν ακούγεται κιχ, από τον κόσμο. Όλοι ήταν προσηλωμένοι και ένα με τους ηθοποιούς.

Ποιος ήταν ο Στέλιος Καζαντζίδης;

Ο Καζαντζίδης ορφάνεψε από πατέρα σε μικρή ηλικία. Η μάνα του Γεσθημανή από τη Καππαδοκία κι ο πατέρας του Χαράλαμπος από τον Πόντο ήταν πρόσφυγες που δούλευαν ως καπνεργάτες. Παντρεύτηκαν στα Πετράλωνα κι έζησαν στην Ν. Ιωνία, στο σπίτι που έχτισε με τα χέρια του ο Χαράλαμπος, οικοδόμος πια.

Η μητέρα του υπέρ προστατευτική μέχρι το τέλος της ζωής της στάθηκε επάξια ως μάνα και πατέρας μαζί. Στην αρχή, αντιστάθηκε στην επιθυμία του Στέλιου να ασχοληθεί με το τραγούδι αλλά στη συνέχεια τον στήριξε και τον θαύμασε μέχρι που έκλεισε τα μάτια της.

Ο Καζαντζίδης, αρχικά πολεμήθηκε αλλά στη συνέχεια καταξιώθηκε. Έπαψε να εμφανίζεται σε κέντρα και να τραγουδά γιατί δεν του άρεσε η νύχτα, οι μπράβοι και το κλίμα που επικρατούσε. Έτσι, στράφηκε μόνο στο ψάρεμα και σε μια γαλήνια ζωή δίπλα στη θάλασσα ηχογραφώντας τραγούδια σε δίσκους, παρά το ρίσκο του να χάσει όσα είχε χτίσει.

Δεν σταμάτησε να ζει λαϊκά κι απλά ακόμα και τις ημέρες της μεγάλης του οικονομικής και καλλιτεχνικής ευμάρειας κάτι που άφησε στη συνείδηση του κόσμου μια πολύ όμορφη ανθρώπινη ανάμνηση. Είναι γνωστό, άλλωστε, πως ο κόσμος ταυτίζεται με το λαϊκό είδωλο και το παιδί του λαού. Το είδαμε να επαναλαμβάνεται και με τον Παντελίδη. Ο κοσμάκης θέλει να πιστέψει στο όνειρο και να νιώσει πως ο δικός του άνθρωπος της διπλανής πόρτας παραμένει ο ήρωάς του μέχρι τέλους.

Ο Στέλιος, ήταν ο πρώτος τραγουδιστής που πήρε ποσοστά από την πώληση των δίσκων του από την Columbia κι αυτός που επέβαλε το καθεστώς αυτό να έχει ισχύ και για όλους τους συναδέλφους του.

Το 1969 αποφασίζει να αποσυρθεί για περίπου δύο χρόνια από τη δισκογραφία. Τότε είναι που κάνει και την προσπάθεια να δημιουργήσει τη δική του εταιρεία, την "STANDAR" αλλά τα κατεστημένα συμφέροντα και η λογοκρισία στα χρόνια της Χούντας των Συνταγματαρχών δεν τον αφήνουν. Την ίδια μοίρα είχαν και οι όποιες άλλες επιχειρηματικές κινήσεις, όπως η εκτροφή βατράχων, το ούζο "Υπάρχω" που κυκλοφόρησε αργότερα κτλ.

Στην Αμερική είχε παντρευτεί με πολιτικό γάμο μια ομογενή, την Αντωνία Κωνσταντουλάκη αλλά ο γάμος δεν εύρισκε σύμφωνη τη μητέρα του και τελικώς δεν ευδοκίμησε.

Το 1982 παντρεύτηκε με τη Βάσω Κατσαβού, μια θαυμάστριά του που έμεινε στο πλευρό του μέχρι το τέλος.

Τελευταίο τραγούδι που ερμηνεύει, λίγους μήνες πριν εισαχθεί στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών, είναι το "Έρχονται χρόνια δύσκολα" και το δίσκο αυτό, που ήταν και το κύκνειο άσμα του καλλιτέχνη, τον προλογίζει απευθύνοντας χαιρετισμό στους θαυμαστές του. Έφυγε από τη ζωή στις 14 Σεπτεμβρίου 2001, σε ηλικία 70 ετών, μετά από πολύχρονη μάχη με τον καρκίνο.

Ο Στέλιος όπως αναφέρει η τελευταία του σύντροφος Βάσω είχε μια δική του φιλοσοφία και πάντα έλεγε: «τα πολλά και τα καθόλου βλάπτουν. Είχαμε αυτά που χρειαζόμασταν κι αυτά που θέλω για να ζήσω το υπόλοιπο της ζωής μου. Δεν είμαστε πλούσιοι, αλλά δεν έχω την ανάγκη να χτυπήσω καμία πόρτα, να απλώσω το χέρι σε κανέναν».

Γιατί να πάτε στο θέατρο να δείτε την παράσταση «Στέλιος Καζαντζίδης – Η ζωή του όλη», στο Θέατρο του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος»;

Πρόκειται για μια παράσταση που έγραψε κι επιμελήθηκε με πολύ αγάπη και σεβασμό στην προσωπικότητά του Στέλιου η Μιμή Ντενίση. Τη σκηνοθεσία έκανε ο Αντώνης Λουδάρος σε συνεργασία με τη Μιμή. Ένα επιτελείο εξαιρετικών ηθοποιών συνενώθηκε προκειμένου να «υφάνουν» επί σκηνής τη ζωή και το έργο του αείμνηστου Στέλιου.

Η σκηνοθεσία, τα σκηνικά, τα τραγούδια κι ο φωτισμός δημιούργησαν μια παράσταση αξιώσεων βάζοντας τον πήχη πολύ ψηλά τόσο για τους πρωταγωνιστές όσο και για τους ηθοποιούς που υποδύθηκαν σημαντικούς αλλά και δεύτερους ρόλους. Είναι άλλωστε γνωστό πως για να λειτουργήσει μια παράσταση και να είναι άξια συγχαρητηρίων ακόμη κι η πιο ασήμαντη λεπτομέρεια είναι καταλυτικής σημασίας.

Αν και το χειροκρότημα αξίζει γι’ όλους τους ηθοποιούς μηδενός εξαιρουμένου την ψυχή σου ζεσταίνουν λίγο περισσότερο ο Αντώνης Λουδάρος, η Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, η Νεφέλη Ορφανού, ο Μελέτης Ηλίας, ο Δημήτρης Σταρόβας και η Νίκη Παλληκαράκη.

Η Ελισάβετ και ο Αντώνης έχουν αποδείξει περίτρανα πως μπορούν να υπηρετήσουν πολλούς ρόλους. Οι άνθρωποι αυτοί είναι βέβαιο πως έχουν άστρο και γι΄ αυτό και υποδύθηκαν δύσκολους ρόλους. Ο Μελέτης Ηλίας υποδυόμενος τον Καζαντζίδη ήταν εξαιρετικός, αλλά αν και δεν είμαι θεατρολόγος, δε μου άφησε μέσα στην ψυχή μου τη δυναμική του Στέλιου.

Όμως, επειδή η παράσταση δεν έμπαζε από πουθενά οφείλω να είμαι δίκαιη και να πω πως όλοι οι συντελεστές έδωσαν ψυχή και επαγγελματισμό και είναι άξιοι συγχαρητηρίων. Μην ξεχνάμε, άλλωστε, πως το γούστο είναι υποκειμενικό και δεν υπάρχουν νόρμες και κανόνες σε μια κριτική.

Η Pagenews.gr προτείνει και προτρέπει να πάμε όλοι να δούμε την παράσταση «Στέλιος Καζαντζίδης – Η ζωή του όλη», στο Θέατρο του Κέντρου Πολιτισμού «Ελληνικός Κόσμος» γιατί είναι χρέος μας να ξέρουμε την ιστορία μας, την καλλιτεχνική πορεία του τόπου μας και επιπλέον το να είσαι παραγωγός και ηθοποιός στην εποχή της κρίσης και να μην τσιγκουνεύεσαι καρδιά και χρήμα θέλει επιβράβευση.

Ταυτότητα της παράστασης:

Συγγραφέας: Μιμή Ντενίση, Κωνσταντίνα Γιαχαλή Σκηνοθεσία: Μιμή Ντενίση Ερμηνεύουν: Ελισάβετ Κωνσταντινίδου, Μελέτης Ηλίας, Δημήτρης Σταρόβας, Νίκη Παλληκαράκη, Σταύρος Νικολαΐδης, Σπύρος Μεριανός, Κώστας Βελέντζας, Αναστασία Σκοπελίτη, Μαριλένα Δήμα, Χρήστος Βελιάνο. Μαζί τους η Νεφέλη Ορφανού & ο Μιχάλης Μητρούσης «Γιορδάνης» ο Αντώνης Λουδάρος

Παίζουν (με αλφαβητική σειρά): Ελένη Ζιάνα, Εβελίνα Κυπραίου, Δήμητρα Μιχαηλίδου, Άγγελος Μπέσσας, Ηλίας Νομικός, Νίκος Πολοζιάνης, Έφη Σταυροπούλου, Γιώργος Τάτσης

Εν κατακλείδι, ότι ασχολούμαστε με το Στέλιο Καζαντζίδη δεν έχει να κάνει με μια προσπάθεια θεοποίησής του αλλά γιατί όπως αναφέρθηκε αποτελεί τον κύριο εκφραστή του λαϊκού μας τραγουδιού και γιατί ήταν συνεπής μέχρι τέλους σ’ αυτά που πρέσβευε.