Ο Χάρβεϊ Γουάινσταϊν και οι αντιδράσεις του Χόλιγουντ σε ανάλογες περιπτώσεις σεξουαλικής παρενόχλησης

"Σεξουαλική παρενόχληση είναι οποιαδήποτε ανεπιθύμητη λεκτική, μη λεκτική ή σωματική συμπεριφορά σεξουαλικού χαρακτήρα που αποσκοπεί ή έχει ως αποτέλεσμα την προσβολή της αξιοπρέπειας ενός προσώπου ιδίως με τη δημιουργία εκφοβιστικού, εχθρικού, εξευτελιστικού, ταπεινωτικού ή επιθετικού περιβάλλοντος. Αυτοί που παρενοχλούν μπορεί να είναι κάποιος εργοδότης, συνάδελφος, υπάλληλος, πελάτης, ένας άγνωστος, συγγενής, ή κάποιος που αποκαλείται «φίλος», μια ομάδα ανθρώπων, κάποιος που σου κάνει συνέντευξη για δουλειά. Δεν υπάρχει κάποιο «προσχέδιο» για κάποιον που παρενοχλεί, υπάρχουν πολλοί διαφορετικοί δράστες".

Ο κινηματογραφικός παραγωγός, Χάρβεϊ Γουάινσταϊν, είχε προσχέδιο. Ίσως όχι μόνο προσχέδιο, αλλά κανονικό σχέδιο. Η Γκουίνεθ Πάλτροου το 1996 ήταν 22 ετών όταν προσλήφθηκε για να παίξει την Εμα στην ομώνυμη ταινία που ήταν βασισμένη στο μυθιστόρημα της Τζέιν Οστιν. Ο Χάρβεϊ Γουάινσταϊν την κάλεσε στη σουίτα του ξενοδοχείου του όπου και της πρότεινε να του κάνει μασάζ. Αρνήθηκε κι έφυγε…

Τρία χρόνια αργότερα, η Αντζελίνα Τζολί θα βρεθεί στο ίδιο δωμάτιο ξενοδοχείου μαζί του. Η κατάληξη ήταν η ίδια. Εκείνος της πρότεινε… διάφορα, εκείνη αρνήθηκε, έφυγε και δεν συνεργάστηκε ποτέ ξανά μαζί του. Προέτρεπε, μάλιστα, συναδέλφους της να μην συνεργάζονται με τον ιδρυτή της Miramax και της Weinstein Company. 

Η λίστα με τα ονόματα (ηθοποιών ή φερέλπιδων σταρ) καθημερινά αυξάνεται. Κάθε μία έχει να διηγηθεί και να καταθέσει τη δική της ιστορία σεξουαλικής παρενόχλησης από τον Γουάινσταϊν: Mira Sorvino, Rosanna Arquette, Cara Delvigne, Lea Seydoux, Ena Green, Claire Forlani, Erika Rosenbaum, Louisette Geiss, Sophie Dix, Heather Ggraham, Ambra Battilana Gutierrez, Zoe Brock, Katherine Kendall, Tomi-Ann Roberts. Ashley Judd, Emma de Caunes, Romola Garai, Dawn Dunning, Rose McGowan, Lauren Sivan, Liza Campell, Myleene Klass, Αsia Argento, Lysette Anthony, Lucia Evans (then Stoller). 

Ο ίδιος αρνήθηκε κάθε κατηγορία, όμως ο ντόρος που έχει γίνει στις ΗΠΑ το τελευταίο διάστημα αρκεί για να του δώσει "στίγμα" για όλη του τη ζωή. Και για να τον εγκαταλείψει η γυναίκα του, μετά τα όσα αποκαλυπτικά βγήκαν για εκείνον από τους New York Times σε μια έρευνα που ξεκίνησε όταν τρεις γυναίκες δημοσιογράφοι της εφημερίδας, με βασική τη Jodi Kantor και τις Megan Twoney και Rachel Abrams πήραν το πράσινο φως από την εφημερίδα τους ώστε να ασχοληθούν με θέματα σεξουαλικής παρενόχλησης.

Εν μέσω των αποκαλύψεων, η εταιρεία παραγωγής του Γουαϊνστάιν αποφάσισε να τον απομακρύνει από την Weinstein Company, η οποία μένει στα χέρια του αδελφού του και του Ντέιβιντ Γκλάσερ. Σε μια νεότερη εξέλιξη, η Σκότλαντ Γιαρντ ανακοίνωσε ότι ξεκίνησε τη διενέργεια έρευνας για τις καταγγελίες Βρετανίδων ηθοποιών κατά του παραγωγού.

Όλα αυτά για έναν άνθρωπο που αποτελούσε "σύμβολο" μέχρι πρότινος του μαγικού κόσμου του Χόλιγουντ και ο οποίος – αν και σε πολλούς δεν ήταν γνωστός κατ’ όνομα – είναι γνωστός σε κάθε σινεφίλ, μέσα από τις ταινίες-σταθμούς που έχει αναλάβει.

Ανάμεσα σε αυτές είναι:

”Pulp Fiction”, "Reservoir Dogs", "Grindhouse" και "Άδοξοι Μπάσταρδοι" του Quentin Tarantino,"Ο Άρχοντας των Δαχτυλιδιών" του Peter Jackson”Ο Άγγλος Ασθενής” με τον Ralph Fiennes,το ”Good Will Hunting” που απογείωσε την καριέρα των Ben Affleck και Matt Damon,το ”Ερωτευμένος Σαίξπηρ” που χάρισε το Όσκαρ Α’ Γυναικείου Ρόλου στην Gwyneth Paltrow,το ”Scary Movie”το ”Chocolat”το ”Kate & Leopold”το "Sin City" και το σήκουέλ του‘Aviator” με τον Leonardo Di Caprio"Malena" με τη Monicca Belucci"Scream", όλες οι ταινίες της κινηματογραφικής σειράς τρόμου"Oi Άλλοι" με την εκπληκτική ερμηνεία της Nicole Kidman"Chicago" με τις Renee Zellweger και Catherine Zeta Jones"O Λόγος του Βασιλιά""Οδηγός Αισιοδοξίας", όπου βραβεύτηκε με όσκαρ β’ ερμηνείας η Jennifer Lawrence"Lion""Carol" με την Cate Blanchett

Επί 25 και πλέον χρόνια ήταν ένας από αυτούς που έλυναν και έδεναν στο Χόλιγουντ. Μέσα σε δέκα μέρες ο Χάρβεϊ Γουάινσταϊν, ο 65χρονος κινηματογραφικός παραγωγός που κατηγορείται μέχρι στιγμής από 30 γυναίκες για σεξουαλικές επιθέσεις και βιασμούς, χάνει τον θρόνο του και βυθίζεται σε μια πτώση χωρίς σταματημό.

Ποιος είναι ο Χάρβεϊ Γουάινσταϊν

Ο εβραϊκής καταγωγής Χάρβεϊ Γουάινσταϊν, γιος χαράκτη διαμαντιών, γεννήθηκε στη Νέα Υόρκη στις 19 Μαρτίου του 1952 και σπούδασε ανθρωπιστικές επιστήμες στο Πανεπιστήμιο του Μπάφαλο.

Ξεκίνησε ως παραγωγός ροκ συναυλιών, πάντα με τον αδελφό του Μπομπ, με τον οποίο στη συνέχεια, στα τέλη της δεκαετίας του ΄70, ίδρυσαν τη δική της κινηματογραφική εταιρεία, τη Miramax, βασισμένη στα ονόματα των γονιών τους, Μiriam και Μax. Στις αρχές του ΄80 απέκτησαν τα δικαιώματα δύο βρετανικών ταινιών για τα δικαιώματα της Διεθνούς Αμνηστίας και σε συνεργασία με τον Μάρτιν Λιούις έφτιαξαν την πρώτη επιτυχία της Miramax, ενώ η παραγωγή της ταινίας «Sex, lies and videotapes» ώθησε την εταιρεία στο να γίνει το πιο επιτυχημένι αενξάρτητο στούντιο στην Αμερική. Ακολούθησαν «Ο μάγειρας, ο κλέφτης, η γυναίκα του και ο εραστής της» και το «Δέσε με» του Αλμοδόβαρ. 

Το 1993 η μεγάλη επιτυχία της ταινίας «The crying game» («Το παιχνίδι των λυγμών») οδήγησε την Disney να προτείνει στους Γουάινσταϊν το ποσό των 80 εκατομμυρίων δολλαρίων, ώστε να αγοράσει την εταιρεία τους. Τα αδέλφια δέχτηκαν και παρέμειναν επικεφαλής στη Miramax.

Κυκλοφόρησε την ταινία του Κουέντιν Ταραντίνο «Pulp Fiction», ενώ με τον «Άγγλο Ασθενή» κέρδισε την πρώτη της διάκριση, καθώς η ταινία βραβεύτηκε με Όσκαρ καλύτερης ταινίας για το 1997. Σειρά είχαν ο «Ερωτευμένος Σαίξπηρ» και το «Σικάγο».

Το 2005, τα δύο αδέρφια αποχώρησαν από την Ντίσνεϊ και την MIRAMAX και ίδρυσαν την «The Weinstein Company», η οποία με την σειρά της κυκλοφόρησε σπουδαίες ταινίες, όπως ο «Λόγος του Βασιλιά» και το «Οδηγός Αισιοδοξίας». Παρά την επιτυχία και των δύο εταιρειών, ο Χάρβεϊ Γουάινσταϊν ερχόταν συχνά σε ρήξη με σκηνοθέτες και σεναριογράφους ενώ κατηγορήθηκε για επιθετική και ανάρμοστη επαγγελματική συμπεριφορά. Αρκετοί σκηνοθέτες έκαναν λόγο πως πρόκειται για ένα αδίστακτο επαγγελματία, αρκετά ευέξαπτο και επιθετικό.

Ο "Θεός" της Μέριλ Στριπ

21 Μαρτίου 1999. Λος Αντζελες: Η 71η τελετή απονομής των Οσκαρ πλησιάζει στο τέλος. Ο Χάρισον Φορντ ετοιμάζεται να δώσει το χρυσό αγαλματίδιο για την καλύτερη ταινία. Ανάμεσα στις υποψήφιες ξεχωρίζουν ορισμένα μεγάλα ονόματα, όπως "Η Λεπτή Κόκκινη Γραμμή" του Τέρενς Μάλικ, "Η διάσωση του στρατιώτη Ράιαν" του Στίβεν Σπίλμπεργκ. Κατά τη διάρκεια της βραδιάς και προς έκπληξη όλων, μια άλλη ταινία σαρώνει τα βραβεία. O "Ερωτευμένος Σαίξπηρ" απέσπασε έξι βραβεία, μεταξύ τους αυτό του καλύτερου α΄ γυναικείου ρόλου για την Γκουίνεθ Πάλτροου, του καλύτερου β΄ γυναικείου ρόλου για την Τζούντι Ντεντς, του καλύτερου πρωτότυπου σεναρίου. Και φυσικά το έβδομο ‘Οσκαρ καλύτερης ταινίας. 

Στη σκηνή, οι παραγωγοί της ταινίας του Τζον Μάντεν χαμογελούν. Ανάμεσά τους ο Χάρβεϊ Γουάινσταϊν. Το αφεντικό της Miramax είναι στην κορυφή του Χόλιγουντ. Ο "Θεός", όπως τον αποκάλεσε η Μέριλ Στριπ στη βραδιά για τις Χρυσές Σφαίρες το 2012, βασιλεύει στην Πόλη των Αγγέλων.

Το 2012 το Time τον περιλαμβάνει στη λίστα των 100 προσωπικοτήτων με τη μεγαλύτερη επιρροή στον κόσμο. «Μπορεί να είναι ο χειρότερος εφιάλτης σας και ο στενότερος φίλος σας», έγραφε τότε ο Τζόνι Ντεπ στο αμερικανικό περιοδικό.

Η συμμετοχή του Γουάινσταϊν στην πολιτική και η ακτιβιστική του δράση

Καθώς ο Γουάινσταϊν ανερχόταν στην ιεραρχία του Χόλυγουντ, δημιούργησε ένα κοινωνικό προφίλ που εξέδιδε σεβασμό και έντονη κοινωνική ευαισθητοποίηση. Έχει συμμετάσχει σε πολλές καμπάνιες κατά της φτώχειας και του AIDS, ενώ έχει ασκήσει έντονη κριτική στην έλλειψη ενός νομοσχεδίου που θα ρυθμίσει την άδεια οπλοφορίας.

Είναι υποστηρικτής του Δημοκρατικού Κόμματος και χρηματοδότησε την εκστρατεία του Μπαράκ Ομπάμα και της Χίλαρι Κλίντον. Η τελευταία μετά την αποκάλυψη των κατηγοριών για σεξουαλική παρενόχληση δήλωσε σοκαρισμένη.

Τι έκανε το Χόλιγουντ παλαιότερα σε σεξουαλικά σκάνδαλα

Το Χόλιγουντ έχει μακρά ιστορία δίνοντας άφεση αμαρτιών σε μεγάλους παραβάτες του νόμου και σε καταχραστές της θέσης τους. Η βιομηχανία συνεχίζει σταθερά τη συνεργασία με αυτούς.

Ο Γαλλοπολωνός σκηνοθέτης Ρομάν Πολάνσκι που το 1977 παρότι παραδέχτηκε την ενοχή του για παράνομο σεξ με μια 13χρονη, διέφυγε από τις ΗΠΑ πριν από την καταδίκη του το 1978 και έκτοτε δεν επέστρεψε. Το 2003 βραβεύτηκε με το ‘Οσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας για τον "Πιανίστα". ‘Εκτοτε τρεις γυναίκες κατήγγειλαν ότι κακοποιήθηκαν σεξουαλικά από τον Πολάνσκι όταν ήταν έφηβες. Η τελευταία ταινία του "Based On A True Story" προβλήθηκε φέτος με κάθε μεγαλοπρέπεια στο Φεστιβάλ των Καννών.

Ο Αμερικανός Γούντι Αλεν παντρεύτηκε τη Σουν-Γι-Πρεβίν, τη θετή κόρη της συντρόφου του Μία Φάροου, έπειτα από μια σχέση που λέγεται ότι είχε αρχίσει χρόνια πριν. Τον Φεβρουάριο του 2014, η θετή του κόρη Ντίλαν Φάροου δημοσίευσε επιστολή στην οποία κατήγγειλε ότι ο Άλεν της είχε επιτεθεί σεξουαλικά όταν ήταν παιδί -κατηγορίες που ακούστηκαν για πρώτη φορά το 1993 παρότι δεν ασκήθηκε δίωξη. 

Ο Άλεν αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες που ανέφερε το άρθρο του 2014 δηλώνοντας ότι θεωρεί «γελοίους» τους αρχικούς ισχυρισμούς. Οι κατηγορίες δεν προκάλεσαν ζημιά στην καριέρα του. Η τελευταία ταινία του, "Cafe Society", έκανε πρεμιέρα στις Κάννες το 2016, ενώ το Amazon Video συνεργάστηκε πολύ καλά μαζί του την ίδια χρονιά. 

Η πρεμιέρα της νέας του ταινίας "Wonder Wheel" θα γίνει στις 15 του μηνός στο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Νέας Υόρκης και θα προβληθεί τον Δεκέμβριο από τα Amazon Studios.

Συνεπώς, στην περίπτωση του Χάρβεϊ Γουάινσταϊν μπορεί οι σινεφίλ να σταματήσουν να βλέπουν τις ταινίες παραγωγής της εταιρίας The Weinstein Company ή του ιδίου. Ίσως οι σταρ να μην θέλουν πλέον ρόλους στις ταινίες του. Και ο Γουάινσταϊν σίγουρα θα δυσκολευτεί να χρηματοδοτεί ταινίες στο μέλλον. Όμως «το Χόλιγουντ αγαπά αυτές τις ιστορίες θεραπείας, αγαπά αυτούς του χαρακτήρες που ήταν κακοί και μετά, με οποιαδήποτε μέσα, γίνονται καλοί ξανά», τονίζει η Κόρτνεϊ Άμπραμς, δικηγόρος στο γραφείο Χέλμερ Φρίντμαν που εξετάζει υποθέσεις διακρίσεων και παρενοχλήσεων στον εργασιακό χώρο.

Ο ίδιος ο Γουάινσταϊν συμφωνεί. Μια μέρα πριν οι Times δημοσιεύσουν την έρευνά τους, ο μεγιστάνας σχολίασε σε ανακοίνωση: «Η ιστορία ακούγεται τόσο καλά που θέλω να αγοράσω τα κινηματογραφικά δικαιώματα αν γίνει ταινία».