Καζούο Ισιγκούρο: Ο άνθρωπος που γλίτωσε απ’ το Ναγκασάκι και έφτασε μέχρι το Νόμπελ Λογοτεχνίας 2017

Τέλη της δεκαετίας του ’60 το Ναγκασάκι ισοπεδώνεται και πολλοί Ιάπωνες αποφασίζουν να μεταναστεύσουν. Ανάμεσα στους χιλιάδες ανθρώπους βρίσκεται και η οικογένεια Ισιγκούρο. Οι περισσότεροι από τους συγγενείς τους έχουν σκοτωθεί η τραυματιστεί. Η μητέρα του Καζούο Ισιγκούρο έχει γλιτώσει από θαύμα και ο πατέρας του, ωκεανογράφος στο επάγγελμα, αποφασίζει να την πάρει μαζί με τον 5χρονο γιο τους και να μετακομίσουν στο βροχερό Λονδίνο.

Εκεί, στο Λονδίνο, ο Καζούο Ισιγκούρο μεγαλώνοντας ανακαλύπτει την έρευνα και τις επιστήμες. Αργότερα θα ανακαλύψει και τη λογοτεχνία. Αρχικά εργάζεται ως κοινωνικός λειτουργός. Συναναστρέφεται με άστεγους, με παρίες, με εξαρτημένους. Ταυτόχρονα γράφει. Κλείνεται στο δωμάτιό του και γράφει.

Η πρώτη του απόπειρα για να γίνουν πιο γνωστά τα συγγράματά του είναι όταν στέλνει μια ιστορία του στο BBC. Η ιστορία έχει τίτλο “Πατάτες και Εραστές”. Το θέμα της; Δύο νέοι δουλεύουν σε ένα εστιατόριο fish and chips, ερωτεύονται και γρήγορα αποφασίζουν να παντρευτούν. Μόνο που είναι και οι δύο αλλήθωροι και αυτό τους περιορίζει. Αρχίζουν να σκέφτονται (ο καθένας ξεχωριστά) ότι τα παιδιά και τα εγγόνια τους θα γεννηθούν με πρόβλημα στα μάτια και ο γάμος δεν γίνεται ποτέ. Χωρίζουν, μένουν μόνοι, δυστυχούν και δεν αποκαλύπτουν ποτέ ο ένας στον άλλο πως η σκέψη τους ήταν ίδια.

Το BBC απορρίπτει την ιστορία ως ακατάλληλη. Η φαντασία του Ισιγκούρο έχει αρχίσει να… οργιάζει από τα πρώτα του χρόνια. Αργότερα, όταν πια είναι… φτασμένος, στις ιστορίες του θα συναντήσουμε διάφορα πράγματα επιστημονικής φαντασίας: π.χ. ένας δράκος δαγκώνει ένα παιδί.

Οι πρώτες συγγραφικές του απόπειρες βασίζονται στην φαντασία του και στις παιδικές μνήμες (τα παιδιά πάντα έχουν περισσότερο φαντασία απ’ τον καθένα). Στη «Χλωμή θέα των λόφων» παρακολουθούμε την ιστορία της Γιαπωνέζας Ετσούκο, η οποία, εκτός από τον θάνατο του άνδρα της, έχει να αντιμετωπίσει την αυτοκτονία της μεγαλύτερης κόρης της και τον γάμο της μικρότερης με έναν Άγγλο, καθώς και τον ραγδαίο εκδυτικισμό του τόπου της.

Στο μυθιστόρημα «Ένας καλλιτέχνης του ρευστού κόσμου» ο ζωγράφος Μασούζι Όνο μαστίζεται και αυτός από το βάσανο της μνήμης, απομονωμένος από τον κόσμο, ένας ζωγράφος του οποίου μοναδική παρηγοριά είναι η εικόνα του ξεχασμένου Σαμουράι, η περηφάνια που τείνει να αφανιστεί κάτω από τα δυτικά σύμβολα, η καταρρέουσα εσωτερικότητα του πάντοτε στοχαστικού Ιάπωνα που συντρίβεται λόγω του μιμητισμού.

Ακόμα και στο βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2017 με το οποίο τιμήθηκε σήμερα, ο λόγος ήταν επειδή «αποκάλυψε στα μεγάλης λογοτεχνικής δύναμης μυθιστορήματά του την άβυσσο κάτω από την ψευδαίσθησή μας ότι είμαστε συνδεδεμένοι με τον κόσμο». Κι εδώ ψευδαίσθηση. Κι εδώ φαντασία. Πριν από την… ύψιστη τιμή του Νόμπελ, ο Ισιγκούρο είχε πολλά βραβεία να τον συνοδεύουν. Με το πρώτο του μυθιστόρημα “A pale view of hills” (1982), κέρδισε το βραβείο Ουίνιφρεντ Χόλντμπι.

Το δεύτερο μυθιστόρημά του “An artist of the floating world” (1986), βραβεύτηκε με τα βραβεία Ουίτμπρεντ και Σκάνο ενώ ήταν επίσης υποψήφιο για το βραβείο Booker.

Το 1989, με το “The remains of the day” (“Τα απομεινάρια μιας μέρας”) κέρδισε το βραβείο Booker, αλλά εξασφάλισε και παγκόσμια αναγνώριση. Το βιβλίο αυτό μεταφράστηκε σε 24 γλώσσες, πούλησε 1.000.000 αντίτυπα μόνο στην αγγλική γλώσσα, ενώ ακολούθησε και η ομώνυμη ταινία του Τζέιμς Άιβορι η οποία έγινε επίσης παγκόσμια επιτυχία.

Το επόμενο μυθιστόρημά του “The unconsoled” (“Ο απαρηγόρητος”), κυκλοφόρησε το 1995 και τιμήθηκε με το βραβείο Τσέλτενχαμ. Το 1998 χρίστηκε από το γαλλικό κράτος Ιππότης των Τεχνών και των Γραμμάτων. Το μυθιστόρημα “When we were orphans” (“Τότε που ήμασταν ορφανοί”) κυκλοφόρησε το 2000 και ήταν και αυτό υποψήφιο για το βραβείο Booker.

Συνολικά, τα οκτώ βιβλία που έχει γράψει έχουν μεταφραστεί σε πάνω από 40 γλώσσες.

Στην πρώτη επικοινωνία που είχε το BBC μαζί του, ο ίδιος δήλωσε πλήρη άγνοια για τη βράβευσή του, καθώς δεν είχε ενημερωθεί ακόμη για τη βράβευσή του.

“Είναι μια εκπληκτική τιμή, κυρίως γιατί σημαίνει ότι βαδίζω στα χνάρια των σπουδαιότερων συγγραφέων που έζησαν ποτέ”.

Βιβλία του στα ελληνικά:

(2015) Ο θαμμένος γίγαντας, Ψυχογιός (2011) Μη μ’ αφήσεις ποτέ, Εκδόσεις Καστανιώτη (2011) Νυχτερινά, Εκδόσεις Καστανιώτη (2009) Νυχτερινά, Εκδόσεις Καστανιώτη (2005) Τ’ απομεινάρια μιας μέρας, Εκδόσεις Καστανιώτη (2001) Τότε που ήμασταν ορφανοί, Εκδόσεις Καστανιώτη (1997) Ο απαρηγόρητος, Εκδόσεις Καστανιώτη (1993) Τ’ απομεινάρια μιας μέρας, Εκδόσεις Καστανιώτη (1990) Ένας καλλιτέχνης του ρευστού κόσμου, Βιβλιοπωλείον της Εστίας