Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων: Κινητοποιήσεις κατά της επένδυσης στο Ελληνικό

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων αποφάσισε τη Δευτέρα «να προχωρήσει σε παναττική στάση εργασίας σήμερα Τρίτη, 5/9/2017, από τις 11:30 πμ έως τη λήξη του ωραρίου, ως πρώτη αντίδραση ενάντια στο πραξικόπημα που εκτυλίσσεται αυτές τις μέρες στο υπουργείο Πολιτισμού από την πολιτική ηγεσία και συγκεκριμένα από την υπουργό Πολιτισμού, κ. Λυδία Κονιόρδου, για την παράκαμψη του Αρχαιολογικού Νόμου και των Εφορειών Αρχαιοτήτων».

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση, ο ΣΕΑ προκηρύσσει τη στάση εργασίας την Τρίτη, ημέρα κατά την οποία συζητείται στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) ως θέμα, η έγκριση του ΣΟΑ (Σχέδιο Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης) και της ΣΜΠΕ (Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων) του έργου «Ανάπτυξη του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγ. Κοσμά», «χωρίς να έχει προηγηθεί» όπως αναφέρει ο Σύλλογος, «η κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου που επανειλημμένως και με στοιχεία έχει ζητήσει η αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων».

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΣΕΑ, «πρόκειται για μια πρωτοφανή μεθόδευση, χωρίς προηγούμενο στα χρονικά του ΥΠΠΟΑ: η πρόταση της Εφορείας Αρχαιοτήτων δεν εισήχθη ποτέ στο αρμόδιο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο. Θυμίζουμε ότι στην περίπτωση στα Αφάντου Ρόδου, αν και με απαράδεκτη καθυστέρηση, η κήρυξη τελικά πραγματοποιήθηκε. Ενημερώνουμε μάλιστα ότι μετά την κήρυξη το μνημόνιο της επένδυσης με συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων βρίσκεται ήδη στο ΤΑΙΠΕΔ για έγκριση».

Όπως προσθέτει ο ΣΕΑ, «πρόκειται για την ίδια επένδυση για την οποία ψηφίστηκε η σκανδαλώδης, κατά την εκτίμηση του Συλλόγου, σύμβαση παραχώρησης του Ελληνικού στην Lamda Development, που περιλαμβάνει αδιανόητες για κάθε ευνομούμενο κράτος διατάξεις υπέρ του επενδυτή, όπως την αποζημίωσή του σε περίπτωση εκ των υστέρων ανεύρεσης ή/και κήρυξης αρχαιοτήτων (Ν. 4422/2016 [ΦΕΚ 181/Α/27-9-2016])».

Επίσης, σύμφωνα πάντα με τον ΣΕΑ, «πρόκειται για την ίδια επένδυση για την οποία η υπουργός Πολιτισμού Λ. Κονιόρδου υπέγραψε πραξικοπηματικά, χωρίς σχετική διάταξη νόμου, αναρμοδίως και παρακάμπτοντας κάθε αρμόδια Υπηρεσία, το Μνημόνιο Συναντίληψης και Συνεργασίας μεταξύ του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού και της εταιρείας Ελληνικό ΑΕ».

Κατά τον ΣΕΑ, «το Μνημόνιο αυτό είναι ένα κείμενο χωρίς νομική υπόσταση» επειδή:

«Η έκδοσή του δεν προβλέπεται από καμία διάταξη νόμου, ενώ το άρθρο 37 του Αρχαιολογικού Νόμου προβλέπει συγκεκριμένες διαδικασίες και εγκρίσεις για αρχαιολογικές ανασκαφές σε έργα τρίτων. Είναι χαρακτηριστικό ότι δεν έχει δημοσιευτεί (ούτε μπορεί να δημοσιευτεί) ως εκτελεστή πράξη της διοίκησης -γιατί δεν είναι!

Έχει συνυπογραφεί από δύο παντελώς αναρμόδια μέρη. Αρμόδιες για την υπογραφή του γενικού Μνημονίου σε περιπτώσεις παρόμοιων έργων είναι οι Γενικές Διευθύνσεις Αρχαιοτήτων και Πολιτιστικής Κληρονομιάς, οι οποίες παρακάμφθηκαν με τρόπο απαράδεκτο, ενώ ούτε η ΔΙΠΚΑ, η ΔΒΜΑ και η Εφορεία Πειραιώς, Δυτ. Αττικής και Νήσων ρωτήθηκαν για το περιεχόμενο του Μνημονίου. Από την άλλη, η Ελληνικό ΑΕ υπογράφει χωρίς να είναι ούτε καν κύριος της έκτασης του πρώην αεροδρομίου ούτε μέρος που εκτελεί κάποιο έργο.

Ορίζει ειδικούς περιορισμούς (από το πού γίνονται δοκιμαστικές τομές μέχρι τις προθεσμίες), κατά παράβαση του Αρχαιολογικού Νόμου, του οποίου προφανώς ένα κείμενο χωρίς νομική υπόσταση δεν μπορεί να υπερτερεί. Το κείμενο αυτό δεν δεσμεύει κανέναν δημόσιο λειτουργό, κανένα υπάλληλο της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, για την εκτέλεση των καθηκόντων του που απορρέουν από το Σύνταγμα και τον Αρχαιολογικό Νόμο. Το μόνο που θα καταφέρουν όποιοι επιμείνουν σε τέτοιες ρυθμίσεις, είναι να επιφέρουν πολύ χειρότερες καθυστερήσεις στο έργο που υποτίθεται ότι θέλουν να προχωρήσουν, γιατί -ευτυχώς- ακόμη το δημόσιο συμφέρον, οι νόμοι και η προστασία των αρχαιοτήτων είναι παραπάνω από το ιδιωτικό συμφέρον της όποιας ΑΕ».

Με βάση τα παραπάνω, οι αρχαιολόγοι του ΣΕΑ ζητούν:

Να αποσυρθεί από το ΚΑΣ της 5/9/2017 το θέμα της έγκρισης ΣΟΑ-ΣΜΠΕ του έργου «Ανάπτυξη του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγ. Κοσμά» και στη θέση του να εισαχθεί η κήρυξη του αρχαιολογικού χώρου, που εκκρεμεί από το 2012.

Να αποσύρει η υπουργός την υπογραφή της από το Μνημόνιο και το οποιοδήποτε Μνημόνιο να υπογραφεί από τις αρμόδιες Υπηρεσίες σε εφαρμογή των άρθρων του Αρχαιολογικού Νόμου. Σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση, θα κατηγορηθεί για πρωτόγνωρη εκτροπή εναντίον της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας.

Να πάψει κάθε προσπάθεια καταστρατήγησης του Αρχαιολογικού Νόμου με άμεσους ή έμμεσους τρόπους.

Να επανεξεταστεί συνολικά από την κυβέρνηση το θέμα της επένδυσης στο Ελληνικό στην κατεύθυνση του δημόσιου Μητροπολιτικού πάρκου που θα συνδέει το πολιτιστικό και το φυσικό περιβάλλον.