Λιπάσματα, φυτοφάρμακα και αστικά λύματα το μείγμα που “μαύρισε” τον Θερμαϊκό

Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη με πολλές ομορφιές και λόγους για τη γνωρίσει κάποιος.  Αυτό όμως που την κάνει πολύ συχνά να καμαρώνει και να «κλείνει το μάτι» με αυταρέσκεια στον επισκέπτη της είναι η παραλία της και το γαλάζιο της θάλασσας. Λόγοι για τους οποίους τα πλακόστρωτα πλημμυρίζουν καθημερινά με κόσμο που περπατά από την μια άκρη της πόλης ως την άλλη.

Πριν από λίγες ημέρες όμως η παραλία άδειασε και οι λιγοστοί περιπατητές σταματούσαν και κοιτούσαν με απορία την «καφέ λάσπη» που είχε καλύψει μεγάλο μέρος της επιφάνειας στον όρμο του Θερμαϊκού. 

Οι υψηλές θερμοκρασίες που ξεπέρασαν τους 40 βαθμούς Κελσίου και η άσχημη μυρωδιά που αναδυόταν ήταν ένας συνδυασμός που θορύβησε τους επαγγελματίες και τους φορείς της πόλης.

Για περίπου μια εβδομάδα ειδικά εξοπλισμένα σκάφη επιχειρούσαν για να περισυλλέξουν τη ,γλοιώδη μάζα φυτοπλαγκτόν», περιορίζοντας την έκτασή της ως ένα σημείο, αλλά όπως είπε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της North Aegean Slops, της εταιρείας που έχει αναλάβει το πρόγραμμα επιφανειακού καθαρισμού των υδάτων, η μόνη αποτελεσματική λύση για την απομάκρυνση αυτής της μάζας, ήταν ο «Άγιος Βαρδάρης». Όπερ και εγένετο. Ο Βαρδάρης φύσηξε και η θάλασσα ανέκτησε το γοητευτικό της χρώμα.

Το ερώτημα όμως παραμένει: Θα ξαναδούμε την καφέ λάσπη στο Θερμαϊκό;

«Πρόκειται για ένα αρκετά περίπλοκο ζήτημα» αναφέρει η καθηγήτρια Βιολογίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης Μαρία Μουστάκα, μεταδίδει το ΑΠΕ-ΜΠΕ.

Όπως εξηγεί, είναι ένα σύνθετο πρόβλημα, που προκλήθηκε από τον συνδυασμό ενός φυσικού φαινομένου (παραγωγή θαλάσσιου χιονιού), των καιρικών συνθηκών (υψηλές θερμοκρασίες), τις κινήσεις του νερού και των επαναλαμβανόμενων ερυθρών παλιρροιών, που οφείλονται στον ευτροφισμό-ρύπανση, που ευνοείται από τις εκπλύσεις από γεωργικές καλλιέργειες (υπολείμματα λιπασμάτων, φυτοφαρμάκων κ.α.) και τα αστικά λύματα.

Το πανεπιστήμιο πραγματοποιεί μετρήσεις (στο πλαίσιο ερευνών για τη βιοποικιλότητα) και αναζητά απαντήσεις για να αξιολογήσει τις πιθανότητες επανεμφάνισης του φαινομένου, αλλά και της συχνότητας αυτού. 

Όσο η ρύπανση συνεχίζεται, στον όρμο του Θερμαϊκού εγκαθίσταται ένας μηχανισμός ανατροφοδότησης του ευτροφισμού και αυτό σημαίνει, σύμφωνα με την κ.Μουστάκα, ότι η γλοιώδης καφέ μάζα θα κάνει εκ νέου την εμφάνισή της.

Τα στοιχεία ωστόσο, δεν είναι τόσο απαισιόδοξα διότι την ίδια ώρα, στον όρμο, υπάρχουν οι μηχανισμοί αυτοκάθαρσης του νερού (όπως πχ τα θαλάσσια ρεύματα) που έκαναν τα νερά τυρκουάζ αρκετές φορές στο παρελθόν, όπως αναφέρει η καθηγήτρια. 

«Μπορούμε συνεπώς, να έχουμε εξαιρετικής ποιότητας νερά και στο μέλλον, αρκεί να σταματήσει η ρύπανση» σημειώνει.

Ο Θερμαϊκός χρειάζεται Φορέα Διαχείρισης λέει το ΤΕΕ/ΤΚΜ

Να δημιουργηθεί ένας φορέας, με το κατάλληλο προσωπικό και τη δυνατότητα να επιβλέπει την κατάσταση, τις εστίες ρύπανσης όπου υπάρχουν και να επιβάλει πρόστιμα, προτείνει σταθερά την τελευταία δεκαετία η διοίκηση του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας/Τμήματος Κεντρικής Μακεδονίας (ΤΕΕ/ΤΚΜ).

Όπως ανέφερε ο πρόεδρος του ΤΕΕ/ΤΚΜ, Πάρις Μπίλιας, σύμφωνα με το ΑΠΕ-ΜΠΕ «η διεύθυνση που υπάρχει στο υπουργείο Μακεδονίας-Θράκης αποδείχτηκε ότι δεν αρκεί για να λύσει το πρόβλημα».

«Κατά τη γνώμη μου θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας φορέας, τον οποίο θα εντάσσαμε για παράδειγμα στον φορέα Διαχείρισης του Δέλτα Αξιού, καθώς λόγω οικονομικών συνθηκών είναι δύσκολο να γίνει κάτι καινούργιο, από την αρχή», πρόσθεσε.

Η κατάσταση, όπως είπε, θα παραμείνει προβληματική όσο κανείς δεν ελέγχει τις εστίες ρύπανσης και όλα όσα μεταφέρονται μέσω του ρέματος του Ανθεμούντα, των ποταμών Λουδία και Αξιού αλλά και όσο δεν αποκαθίσταται η περιοχή των πρώην Βυρσοδεψείων.

«Ανησυχούμε» λένε οι επαγγελματίες

«Δεν έχουμε κάποια απάντηση που να μας καθησυχάζει ότι το φαινόμενο με την αποκρουστική εικόνα και μυρωδιά στην παραλία της Θεσσαλονίκης δεν θα επαναληφθεί» αναφέρει ο πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Θεσσαλονίκης (ΕΕΘ), Μιχάλης Ζορπίδης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, εκτός από τους επαγγελματίες, που δεν μπόρεσαν να δουλέψουν όπως ήθελαν, όσο διαρκούσε το φαινόμενο, η εικόνα της πόλης υπέστη μεγάλη ζημιά μέσα στην υψηλή τουριστική περίοδο.

Προς τη δημιουργία μιας ενιαίας Αρχής για το Θερμαϊκό προσανατολίζεται το ΥΜΑ-Θ

Η δημιουργία μια αρχής για τη διαχείριση του Θερμαϊκού, που θα έχει εποπτεύοντα ρόλο, είναι μια πρόταση στην εφαρμογή της οποίας προσανατολίζεται η υφυπουργός Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης), Μαρία Κόλλια-Τσαρουχά.

Η πρόταση αυτή αναμένεται να συζητηθεί με τον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σωκράτη Φάμελλο, σε σύσκεψη που θα πραγματοποιηθεί το προσεχές διάστημα.

Σε ό,τι αφορά τα αντανακλαστικά του υπουργείου η κ.Τσαρουχά είπε ότι έγιναν όλες οι απαραίτητες ενέργειες και για τον περιορισμό του φαινομένου, παρόλο που το υπουργείο έχει αναλάβει τον καθαρισμό μόνο των επιφανειακών υδάτων.

Τόνισε μάλιστα ότι στη διαχείριση του Θερμαϊκού εμπλέκονται 58 φορείς και πως από την πλευρά του το υπουργείο έκανε το καλύτερο δυνατόν καθώς είναι ένα θέμα που απασχολεί και ενδιαφέρει την κυβέρνηση.

Σημείωσε επίσης, ότι πρόκειται για ένα πρόβλημα δεκαετιών που οφείλεται σε κακή συμπεριφορά και αμέλεια ενώ η ρύπανση προέρχεται από πολλές πλευρές και πολλούς παράγοντες, για τον έλεγχο της οποίας απαιτείται συνεννόηση.