Έχει το ανθρώπινο μυαλό την ικανότητα να αλλάζει τον φυσικό κόσμο;

Έχει το ανθρώπινο μυαλό την ικανότητα να αλλάζει τον φυσικό κόσμο; Τις τελευταίες δεκαετίες, οι γνώσεις μας για το νου και τον υποατομικό κόσμο έχουν προχωρήσει ολοένα και περισσότερο. Ωστόσο, στους τομείς της κβαντικής φυσικής και της γνωστικής επιστήμης, μερικά μυστήρια εξακολουθούν να υφίστανται και περιστασιακά να γίνονται όλο και πιο περίεργα.

Όταν έγιναν τα πρώτα πειράματα με το φως για να διαπιστωθεί αν είναι κύμα ή σωματίδιο (είναι και τα δύο και κανένα από τα δύο), τέθηκαν πολλά άλλα ερωτήματα σχετικά με τη φύση της πραγματικότητας, ιδίως ένα: Τι θα γινόταν αν η πράξη της παρατήρησης με τον ανθρώπινο νου προκαλούσε πράγματι αλλαγές στον κόσμο, έστω και σε ακατανόητα μικρή κλίμακα; Πολλοί επιστήμονες άρχισαν να εξετάζουν την ιδέα ότι η συνείδηση θα μπορούσε να είναι ένα κβαντικό φαινόμενο.

“Νομίζω ότι αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η γνωστική επιστήμη εξετάζει την κβαντομηχανική. Στην κβαντομηχανική υπάρχει χώρος για την τύχη”, εξήγησε ο Ulf Danielsson, συγγραφέας και καθηγητής θεωρητικής φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Ουψάλα στη Σουηδία. “Η συνείδηση είναι ένα φαινόμενο που σχετίζεται με την ελεύθερη βούληση, και η ελεύθερη βούληση χρησιμοποιεί την ελευθερία που υποτίθεται ότι παρέχει η κβαντομηχανική”.

Τι θα συμβεί σε περίπτωση που οι δύο επιστήμες συναντηθούν;

Εντούτοις, ο Jeffrey Barrett, καθηγητής λογικής και φιλοσοφίας της επιστήμης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας, Irvine, πιστεύει ότι η σύνδεση είναι κάπως αυθαίρετη από την πλευρά της γνωστικής επιστήμης.

“Είναι πραγματικά δύσκολο να εξηγήσουμε τη συνείδηση, είναι ένα βαθύ και διαρκές φιλοσοφικό πρόβλημα. Έτσι, οι κβαντικοί φυσικοί είναι απελπισμένοι, το ίδιο και οι επιστήμονες της γνωστικής επιστήμης”, είπε. “Και νομίζουν ότι η κβαντομηχανική είναι παράξενη. Η συνείδηση είναι παράξενη. Μπορεί να υπάρχει κάποια σχέση μεταξύ των δύο”. Από την άλλη, αυτή η εκλογίκευση δεν τον πείθει. “Δε νομίζω ότι υπάρχει κανένας λόγος να υποθέσουμε από την κατεύθυνση της γνωστικής επιστήμης ότι η κβαντομηχανική έχει σχέση με την εξήγηση της συνείδησης”, συνέχισε.

Μεταξύ της φιλοσοφίας και της φυσικής δεν υπάρχει ακριβώς μια ομαλή και χωρίς σκαμπανεβάσματα σχέση, η συζήτηση συνεχίζεται αλλά δεν θα είναι εύκολο να καταλήξουμε σε κάποιο συμπέρασμα, ακριβώς επειδή οι δύο κόσμοι είναι τόσο πολύπλοκοι και ασύλληπτοι. Τι θα συμβεί όμως σε περίπτωση που οι δύο θεωρίες συναντηθούν;