Αντιβίωση για το δύσκολο χειμώνα

Παραδοσιακά, αρχές της σχολικής σεζόν, μαζί με την επιστροφή στα θρανία, επιστρέφουν και οι…ιώσεις, παιδικές ή μη. Γι’ αυτό και γίνονται τα εμβόλια, ή κάποιοι παίρνουν βιταμίνες για να αντέξουν τις δυσκολίες του χειμώνα που έρχεται.

Με συνταγή, όχι όμως γιατρού-αλλά του οικονομικού επιτελείου της Κυβέρνησης, σε αντίστοιχη θεραπεία…υποβάλλεται κα η Ελληνική Οικονομία. Και μάλιστα σε μια συγκυρία που προβλέπεται τριπλά δύσκολη και απαιτητική:

• Πρώτον λόγω πολέμου
• Δεύτερον λόγω ακρίβειας και ενεργειακής κρίσης (που επιδεινώνονται από τον πόλεμο, αλλά είχαν ξεκινήσει και πριν από αυτόν)
• Τρίτον λόγω των επικείμενων εκλογών του 2023.

Αναχώματα

Ως εκ τούτου, η Κυβέρνηση στήνει αναχώματα γι’ αυτόν το δύσκολο χειμώνα, όχι μόνο ως ανάγκη -διότι θα κριθεί από αυτό- αλλά κυρίως ως επιλογή. Το οικονομικό επιτελείο αφενός διαπιστώνει περιθώρια ενίσχυσης  της δυναμικής της Ελληνικής οικονομίας, αφετέρου αναμένει περαιτέρω ενισχύσει μέσω του ταμείου Ανάκαμψης.

Από την άλλη βεβαίως, υπάρχει ο σταθερός και μόνιμος «τριπλός» εχθρός: ακρίβεια-ενεργειακή κρίση-πληθωρισμός.

Ως προς την ακρίβεια και την ενεργειακή κρίση, πρόκειται για τον ένα από τους δυο τομείς -μαζί με τα ελληνοτουρκικά- ο οποίος όπως σημειώναμε από το pagenews.gr θα εστιάσει την προσοχή του το Μέγαρο Μαξίμου. Οι παρεμβάσεις στους τομείς αυτούς θα συνεχιστούν τόσο αμέσως -σε μια προσπάθεια ελέγχου των τιμών- όσο κι εμμέσως -σε μια προσπάθεια ενίσχυσης του διαθέσιμου εισοδήματος των πολιτών. Κι όλα αυτά εν αναμονή πιθανής παρέμβασης της ΕΕ, η οποία -ακόμη κι αν πραγματοποιηθεί- δεν τοποθετείται νωρίτερα από τις αρχές του 2023…

Η νάρκη

Από την άλλη πλευρά όμως υπάρχει ένα πολύ σοβαρό πρόβλημα το οποίο φαντάζει απειλητικό για την ταλαιπωρημένη Ελληνική κοινωνία και οικονομία: ο πληθωρισμός.

Δεν τίθεται θέμα, ότι όταν η Κυβέρνηση σημειώνει πως : «ο πληθωρισμός το μεγαλύτερο πρόβλημα σε ολόκληρη την Ευρωζώνη», λέει ψέματα. Η πανευρωπαϊκή διάσταση που έχει το θέμα του πληθωρισμού αναδεικνύεται ξεκάθαρα από τα στοιχεία για τον Σεπτέμβριο. Στην Ευρωζώνη -σύμφωνα με ανακοίνωση της Eurostat- οι τιμές για τους καταναλωτές αυξήθηκαν κατά 10% τον πρώτο μήνα του φθινοπώρου, έναντι 9,1% τον Αύγουστο. Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία του ευρώ που ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σε διψήφιο ποσοστό και ο ενδέκατος διαδοχικός μήνας που καταγράφηκε νέο ρεκόρ ανατιμήσεων στη ζώνη του κοινού νομίσματος.

Τα ακράδαντα οικονομικά και στατιστικά δεδομένα είναι τα εξής:

– Ο εναρμονισμένος πληθωρισμός στη χώρα μας τον Σεπτέμβριο υπολογίζεται στο 12,1%, από 11,2% τον Αύγουστο. Καταγράφηκε, δηλαδή, η ίδια αύξηση της τάξης των 0,9 μονάδων που είδαμε και στην Ευρωζώνη.

– Ο κυριότερος πληθωριστικός παράγοντας είναι σταθερά το πανευρωπαϊκά υψηλό κόστος της ενέργειας, το οποίο στην Ευρωζώνη αυξήθηκε κατά σχεδόν 41% σε σύγκριση με τον περσινό Σεπτέμβριο, ενώ οι ανατιμήσεις στα τρόφιμα στις 19 χώρες που χρησιμοποιούν το κοινό νόμισμα πλησίασαν το 13%.

Εκτός Ελλάδος

Τα στοιχεία αυτά δεν αμφισβητούνται. Όπως δεν αμφισβητούνται ότι:

– Στη Γερμανία, την υποτιθέμενη ισχυρότερη οικονομία της Ευρώπης και μια χώρα στην οποία ο πληθωρισμός αποτελούσε θέμα-ταμπού λόγω της ιστορικής μνήμης, το μήνα Σεπτέμβριο σημειώθηκε το υψηλότερο ποσοστό (10,9%) που έχει καταγραφεί από τα τέλη του 1951.

– Στην Ολλανδία ο ρυθμός αύξησης τιμών μετρήθηκε στο 17,1%, στο Βέλγιο ανήλθε στο 12%. Πάνω από τα μισά μέλη της Ευρωζώνης είχαν διψήφιο επίπεδο πληθωρισμού, ενώ στις τρεις Βαλτικές χώρες, την Εσθονία, τη Λετονία και τη Λιθουανία, καταγράφηκαν ποσοστά που υπερβαίνουν το 22%.

Όλα αυτά τα στοιχεία δεν επιδέχονται αμφισβητήσεων, ούτε ασφαλώς και οι αναλύσεις για την σχέση ευρώ-δολαρίου, τον πόλεμο κλπ. Πλην όμως -και το ξέρουν αυτό στο Μέγαρο Μαξίμου- όλα αυτά μπορεί να αποτελούν «πολιτικά επιχειρήματα», αλλά για να αποκτήσουν κοινωνικό νόημα, θα πρέπει να αποτυπωθούν ως πραγματικό όφελος στην καθημερινότητα των Πολιτών.

Το Ταμείο

Πρωταγωνιστικό ρόλο σ αυτήν την κατεύθυνση θα έχει το ταμείο Ανάκαμψης για το «Ελλάδα 2.0». Την προηγούμενη εβδομάδα υπεβλήθη στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή  το δεύτερο αίτημα πληρωμής από το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας που αφορά πόρους συνολικού ύψους 3,56 δισ. ευρώ. Έτσι μετά την προχρηματοδότηση (9 Αυγούστου 2021) ύψους 3,96 δισ. ευρώ και την εκταμίευση της πρώτης δόσης (8 Απριλίου 2022) ύψους  3,56 δισ. ευρώ οι συνολικοί πόροι που εισρέουν στη χώρα μας μέχρι το τέλους του έτους ξεπερνούν τα 11 δισ. ευρώ.

Από το Υπουργείο Οικονομικών σημειώνουν ότι: «η Ελλάδα είναι μεταξύ των πέντε πρώτων χωρών που καταθέτουν αίτημα εκταμίευσης της δεύτερης πληρωμής και η πρώτη που καταθέτει αίτημα για την τρίτη πληρωμή στο σκέλος των δανείων».

Πρόκειται για μια εξέλιξη που αποκωδικοποιείται στην Κυβέρνηση, ως άλλη μια ένδειξη «βελτίωσης του οικονομικού κλίματος στη χώρα μας, έναντι επιδείνωσης στην Ευρωζώνη». Το οικονομικό επιτελείο εκτιμά ότι: «παρότι εξαιτίας της ενεργειακής κρίσης υπάρχουν μπροστά μας -όπως και σε ολόκληρη την Ευρώπη- σημαντικές δυσκολίες για νοικοκυριά και  επιχειρήσεις, το οικονομικό κλίμα στην Ελλάδα βελτιώνεται.  Και αυτό σε αντίθεση με ότι συμβαίνει στην Ευρωζώνη, όπου καταγράφεται σημαντική επιδείνωση. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα αυξήθηκε τον Σεπτέμβριο στις 105,1 μονάδες από 101,7 τον Αύγουστο, ενώ στην Ευρωζώνη μειώθηκε στις 92,6 από 96,1 μονάδες. Η βελτίωση αυτή στη χώρα μας δεν οφείλεται μόνο στην καλή πορεία του τουρισμού, αλλά και στη θεαματική αύξηση της εμπιστοσύνης στον τομέα υπηρεσιών. Βελτίωση, όμως, σημείωσαν και οι άλλοι τομείς, όπως το λιανεμπόριο και  ο κατασκευαστικός τομέας.».

Η…μετάφραση

 Κι αν όλα αυτά αποτελούν κάποιους από τους σκληρούς δείκτες της οικονομίας, εντούτοις ήδη έχουν περάσει στην πραγματική οικονομία με τρείς τρόπους:

• Την αποπληρωμή σχεδόν 8 δις δανείων
• Την ενίσχυση με 43 δις στα κύματα της πανδημίας
• Την παροχή 13,4 δις για την ενέργεια.

Όλα τα πιο πάνω κατέστησαν εφικτά, σύμφωνα με την Κυβέρνηση διότι απέδωσαν οι πολιτικές που ακολούθησε με αποτέλεσμα «αφενός να υπάρχουν ευρύτατα περιθώρια στήριξης στην κοινωνία κατά τη δύσκολη αυτή περίοδο και αφετέρου να υπάρχει εμπιστοσύνη για την επόμενη μέρα».

Τα επτά σημεία που κωδικοποιεί ως δείκτες επιτυχίας η κυβέρνηση είναι:

1. Το Α.Ε.Π. αυξάνεται ισχυρά. Η εκτίμηση αναθεωρείται ανοδικά, στο 5,3% για το 2022, ενώ ο ευρωπαϊκός μέσος όρος εκτιμάται στο 3,1%.
2. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις ανήλθαν στα 5 δισ. ευρώ το 2021, καταγράφοντας την υψηλότερη επίδοση της τελευταίας εικοσαετίας.
3. Οι εξαγωγές διαμορφώθηκαν στο 41% του Α.Ε.Π. (74,3 δισ. ευρώ) το 2021, ποσοστό διπλάσιο σε σχέση με τα προ οικονομικής κρίσης επίπεδα
4. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν κατά 154,2% την περίοδο Ιανουαρίου-Ιουλίου 2022 σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2021.
5. Ο κύκλος εργασιών επιχειρήσεων το α’ εξάμηνο του 2022 ανήλθε σε 203 δισ. ευρώ παρουσιάζοντας αύξηση κατά 32% σε σχέση με το α’ εξάμηνο του 2019 που ήταν 153 δισ. ευρώ.
6. Τα «κόκκινα» δάνεια υποχώρησαν στο 10% του συνόλου των δανείων, έναντι 44% του συνόλου, τον Ιούνιο του 2019.
7. Η ανεργία έχει υποχωρήσει περίπου 6 μονάδες, σε σχέση με το 2019, και βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων 12 ετών. Ο αριθμός των εργαζομένων ξεπερνά τα 4,2 εκατ. πολίτες.

Αναγνωρίζοντας τις προφανείς δυσκολίες τόσο της -αντικειμενικά- ιδιαίτερης συγκυρίας λόγω πολέμου και ενεργειακής κρίσης, αλλά και της υποκειμενικής δυσχέρειας της Ελληνικής οικονομίας -που βγαίνει από ένα υπερδεκαετή κύκλο ανασφάλειας και αδιεξόδων- η Κυβέρνηση σχεδιάζει τα επόμενα βήματα ευελπιστώντας, πρωτίστως, να στηριχθούν νοικοκυριά και επιχειρήσεις. Κι εν συνεχεία να αναδειχθούν ευνοϊκότερες προοπτικές, και πολιτικές -λόγω εκλογών- και οικονομικές -λόγω παραγωγής αναγκαίων πλεονασμάτων. Ο δρόμος είναι πολύ μακρύς. Και, η αλήθεια είναι ότι μοιάζει μακρύτερος ακόμη κι απ’ αυτόν που οδηγεί στις κάλπες. Μάλλον τον ξεπερνάει…