Ντουμπάι: Επιστήμονες προσπαθούν να ανακαλύψουν τα μυστικά της άμμου για τη διατήρηση της ζωής σε Γη και Άρη

Ο κόσμος μετατρέπεται σε έρημο, καθώς η αποψίλωση των δασών, η υπέρμετρη βόσκηση και οι κατασκευές μετατρέπουν το έδαφος σε ένα άγονο μείγμα σκόνης και άμμου.

Τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα είναι εξοικειωμένα με την ιδέα της ερημοποίησης, καθώς η άμμος καλύπτει το 75% των εδαφών τους. Για να χρησιμοποιήσουν αυτό το φυσικό πόρο, οι ερευνητές έχουν έρθει στο Ντουμπάι για να ανακαλύψουν πώς το αναξιοποίητο δυναμικό της άμμου δεν θα γλιστρήσει μέσα από τα δάχτυλά τους.

Τα Εμιράτα ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος εισαγωγέας

Η άμμος είναι ήδη ο δεύτερος πιο χρησιμοποιούμενος φυσικός πόρος μετά το νερό. Αξιοποιείται στη δημιουργία γυάλινων αντικειμένων, καλλυντικών μέχρι και ηλιακών συλλεκτών. Η πιο δημοφιλής χρήση της είναι στις κατασκευές. Το 2019, ο κόσμος δαπάνησε πάνω από 1 δις ευρώ για την εισαγωγή πυριτίου και χαλαζία. Τα Εμιράτα ήταν ο τέταρτος μεγαλύτερος εισαγωγέας.

Αυτό οφείλεται στο ότι οι κόκκοι άμμου που καλύπτουν τη χώρα δεν έχουν την πυκνότητα και την σκληρότητα για να χρησιμοποιηθούν σε κατασκευαστικά υλικά. Τώρα οι επιστήμονες δουλεύουν πάνω σε μια διαδικασία που με τη βοήθεια ενζύμων μικροοργανισμών η άμμος μετατρέπεται σε μπλοκ κατασκευής.

Αυτή η διαδικασία είναι πάρα πολύ αργή και δαπανηρή για να χρησιμοποιείται, επισημαίνει ο δρ. Γουίλκινσον, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Wollongong του Ντουμπάι, που ερευνά ένζυμα από σπόρους και φασόλια που είναι πιο ελεγχόμενα και κάνουν γρηγορότερα τη δουλειά. Μπορεί να είναι πολύ χρήσιμη για διαστημικές αποστολές: «Μπορεί να λειτουργήσουν ως κόλλα μεταξύ των κόκκων άμμου ή ως τσιμέντο. Το πλεονέκτημα χρήσης αυτών των μικροβίων ή αυτού του ενζύμου είναι η ποσότητα υλικού που χρειαζόμαστε να μεταφέρουμε από τη γη, εκεί που κάνουμε την κατασκευή. Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τη γη που είναι διαθέσιμη τοπικά και να την σκληρύνουμε με τους μικροοργανισμούς».

Η ερημοποίηση κοστίζει κάθε χρόνο στην Ε.Ε. δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ, για να μπορέσει να αντισταθμίσει τη δραματική απώλεια γλυκού νερού και σοδειών. Αυτό το φαινόμενο αναμένεται να οδηγήσει στην υποβάθμιση του 90% της γης μέχρι το 2050.

Ο κόσμος αντιμετωπίζει μια παγκόσμια κρίση άμμου, καθώς το υλικό εξάγεται γρηγορότερα από ότι αναπληρώνεται, καταστρέφοντας έτσι ολόκληρα οικοσυστήματα και αρόσιμη γη. Για να αντιστρέψουν αυτή τη διαδικασία, ερευνητές πιστεύουν ότι η λύση κρύβεται στην επιστήμη της ερήμου.

Σ’ αυτό ακριβώς εστιάζει το Διεθνές Κέντρο για την Γεωργία που στηρίζεται στην Βιοαλατότητα (International Center for Biosaline Agriculture (ICBA). Οι επιστήμονές του ερευνούν πώς ζώα και φυτά μπορούν να επιβιώσουν σε περιοχές με λίγο νερό, μεγάλη αλατότητα και μη ευνοϊκό κλίμα. Τα περιβάλλοντα αυτά ονομάζονται περιθωριακά. Η Μάι Σάλαμπι είναι επιμελήτρια στο Μουσείο Εδάφους των Εμιράτων του ICBA: «Έχουμε ήδη 1,7 δισεκατομμύρια άτομα που ζουν σε τέτοια περιβάλλοντα. Ολοένα και περισσότερα μέρη αλλάζουν και ερημοποιούνται. Ολοένα και περισσότερα μέρη θα μοιάζουν σαν τα Εμιράτα, κάνοντας το έργο του Κέντρου μας, ακόμη πιο σημαντικό για τον υπόλοιπο κόσμο».

Μετατρέπει τα απορρίμματα από χουρμάδες και φοίνικες σε βιομάζα

Το ερευνητικό κέντρο ενισχύει την ποσότητα των βακτηρίων και των μυκητών στην άμμο για να δημιουργήσει ένα ισχυρότερο δίκτυο νερού και θρεπτικών συστατικών για την ανάπτυξη των φυτών. Μετατρέπει τα απορρίμματα από χουρμάδες και φοίνικες σε βιομάζα, που χρησιμεύει ως ενισχυτικό στοιχείο στον άνθρακα που προσθέτουμε στην άμμο.

Η εταιρία Desert Control θέλει να επιταχύνει τη διαδικασία με υγρό νανο-πηλό ή υγροποιημένο υδρογόνο. Αυτά μπορούν να μετατρέψουν την άμμο της ερήμου σε γόνιμο έδαφος σε επτά ώρες, αντί για επτά χρόνια που είναι το σύνηθες. Αυτή η τεχνολογία τοποθετεί στην επιφάνεια κόκκους άμμου με αποτέλεσμα να δημιουργείται ένα δίχτυ που εμποδίζει το νερό και τα θρεπτικά συστατικά να χαθούν και τα οδηγεί κατευθείαν στις ρίζες του φυτού.

«Όπως βλέπετε, έχουμε αυτή την στιγμή μας μονάδα παραγωγής υγροποιημένου υδρογόνου, με δυνατότητα 100.000 λίτρα την ήμερα. Μπορούμε να μετατρέψουμε την αραβική γη σε καλλιεργήσιμη γη» αναφέρει η Δρ. Ορν Σουπαπχόλ, επικεφαλής Επιστήμονας για το Έδαφος της Desert Control.

Έχοντας συγκεντρώσει 20 εκατομμύρια δολάρια από fundraising, η Desert Control σκοπεύει να προσθέσει δύο επιπλέον μονάδες φέτος. Θέλει να επεκταθεί στα Εμιράτα, στην Σαουδική Αραβία και τον υπόλοιπο κόσμο, καθώς η ερημοποίηση εντείνεται.