Το πρώτο κράνος με σύστημα σάρωσης του εγκεφάλου (vid)

Φοράς το περίεργο «κράνος» -που σε κάνει να μοιάζεις λίγο εξωγήινος ή βγαλμένος από ταινία τρόμου- και καθώς περπατάς πέρα-δώθε, αυτό «σαρώνει» τον εγκέφαλό σου και κάνει μαγνητοεγκεφαλογραφία. Ερευνητές στη Βρετανία δημιούργησαν το πρώτο σύστημα σάρωσης που φοριέται στο κεφάλι και επιτρέπει την εν κινήσει νευροαπεικόνιση του εγκεφάλου.

Έτσι, δεν χρειάζεται κάποιος να ακινητοποιηθεί σε ένα εργαστήριο για να εξετασθεί η εγκεφαλική δραστηριότητά του, αφού κάτι τέτοιο μπορεί πια να γίνει όση ώρα κινείται φυσικά μέσα στο χώρο, ακόμη κι αν πίνει τσάι ή παίζει πινγκ πονγκ.

Οι ερευνητές του Κέντρου Απεικόνισης «Σερ Πίτερ Μάνσφιλντ» του Πανεπιστημίου του Νότιγχαμ και του Κέντρου Ανθρώπινης Νευροαεπεικόνισης Wellcome του Πανεπιστημιακού Κολλεγίου του Λονδίνου (UCL), με επικεφαλής τον Μάθιου Μπρουκς, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό “Nature”, δήλωσαν ότι το νέο φορετό σύστημα είναι όχι μόνο ελαφρύ, αλλά και πιο ευαίσθητο από τα υπάρχοντα έως τώρα συστήματα.

Συνεπώς, μπορεί να φέρει πραγματική επανάσταση στον τρόπο που γίνεται η απεικόνιση του ανθρώπινου εγκεφάλου. Το νέο σύστημα αναμένεται να βοηθήσει ιδίως σε περιπτώσεις όπου τα υφιστάμενα συστήματα αντιμετωπίζουν δυσκολίες, όπως με τα παιδιά, τους επιληπτικούς, τους ασθενείς με νευροεκφυλιστικές παθήσεις (π.χ. Πάρκινσον) κ.α.

Τα εγκεφαλικά κύτταρα λειτουργούν και επικοινωνούν μεταξύ τους παράγοντας ηλεκτρικά ρεύματα, τα οποία με τη σειρά τους δημιουργούν ασθενή μαγνητικά πεδία, που είναι δυνατό να ανιχνευθούν έξω από το κεφάλι με την κατάλληλη συσκευή μαγνητοεγκεφαλογραφίας (MEG). Η «χαρτογράφηση» βοηθά στην εξαγωγή συμπερασμάτων για τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Τα σημερινά μηχανήματα MEG είναι μεγάλα και ζυγίζουν περίπου ένα τόννο, επειδή οι αισθητήρες που χρησιμοποιούν για την μέτρηση των μανητικών πεδίων, πρέπει να διατηρούνται σε πολύ χαμηλή θερμοκρασία (μείον 269 βαθμών Κελσίου) και αυτό απαιτεί ογκώδη τεχνολογία. Επίσης, στα μηχανήματα αυτά ο ασθενής είναι υποχρεωμένος να παραμείνει τελείως ακίνητος, καθώς ακόμη και μια κίνηση κατά πέντε χιλιοστά μπορεί να αχρηστεύσει την εξέταση.

Αυτό σημαίνει ότι είναι πρακτικά αδύνατο να γίνει αυτή η εγκεφαλική εξέταση στα αεικίνητα μικρά παιδιά ή στους ασθενείς με κινητικές διαταραχές (π.χ. στους παρκινσονικούς). Όμως ο νέος «σκάνερ» κεφαλής χρησιμοποιεί νέου τύπου κβαντικούς αισθητήρες που δουλεύουν σε θερμοκρασία δωματίου, πράγμα που επιτρέπει την μεγάλη σμίκρυνση του τεχνικού εξοπλισμού.

Επίσης, το «κράνος», το οποίο ζυγίζει λιγότερο από ένα κιλό και παράγεται από τρισδιάστατο εκτυπωτή, έρχεται σε πιο κοντινή επαφή με το κεφάλι από ό,τι τα σημερινά μηχανήματα MEG, πράγμα που αυξάνει την ισχύ του σήματος και άρα την αξιοπιστία της εξέτασης. Για τους ενήλικες η αύξηση της ευαισθησίας είναι περίπου τετραπλάσια, ενώ για τα μωρά εκτιμάται σε 15 έως 20 φορές μεγαλύτερη.

Μέχρι στιγμής, το νέο σύστημα έχει δοκιμασθεί σε μερικούς ενήλικους εθελοντές, ενώ θα ακολουθήσουν τεστ σε παιδιά. Το επόμενο βήμα για τους ερευνητές θα είναι να βελτιώσουν την εμφάνιση της συσκευής, έτσι ώστε να μοιάζει περισσότερο με κράνος ποδηλάτη.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ