Υπέρ – Σελήνη, ολική έκλειψη και “ματωμένο” φεγγάρι σήμερα

Η έκλειψη της Σελήνης, που θα διαρκέσει περίπου τρεισήμισι ώρες, θα είναι ορατή κυρίως από την κεντρική και ανατολική Ασία, την Ινδονησία και την Αυστραλία. Σήμερα, εξάλλου, το φεγγάρι θα βρεθεί στη δεύτερη κοντινότερη απόστασή του από τη Γη για όλο το 2018, μετά την κοντινότερη που είχε συμβεί την 1η Ιανουαρίου.

Στην Αθήνα η έκλειψη θα φθάσει στο αποκορύφωμά της, δηλαδή η Σελήνη θα βρίσκεται στο σημείο πιο κοντά στο κέντρο της σκιάς της Γης, περίπου στις 15:30, όταν το φεγγάρι θα είναι ακόμη κάτω από τη γραμμή του ορίζοντα, καθώς θα ανατείλει λίγο πριν τις 18:00. 

Αυτό θα έχει ως συνέπεια το φαινόμενο να μην είναι άμεσα ορατό στη χώρα μας. Η σημερινή πανσέληνος θα είναι η δεύτερη του Ιανουαρίου, καθώς είχε προηγηθεί η πανσέληνος και η σούπερ-Σελήνη της Πρωτοχρονιάς, αλλά τότε δεν υπήρχε έκλειψη του φεγγαριού. Μάλιστα, επειδή ο Ιανουάριος έχει δύο πανσελήνους, ο Φεβρουάριος δεν θα έχει καμία, κάτι που έχει να συμβεί από το 1999.

Οι δύο επόμενες φορές που η ολική έκλειψη Σελήνης θα συμπέσει με τη δεύτερη πανσέληνο του ίδιου μήνα, θα είναι στις 31 Δεκεμβρίου 2028 (αλλά τότε δεν θα υπάρχει υπέρ-Σελήνη, δηλαδή το φεγγάρι δεν θα βρίσκεται στο περίγειό του) και στις 31 Ιανουαρίου 2037 (τότε θα υπάρχει υπέρ-Σελήνη). Η τροχιά της Σελήνης δεν είναι τέλειος κύκλος γύρω από τη Γη, με αποτέλεσμα η απόσταση ανάμεσα στο κέντρο του φεγγαριού και στο κέντρο της Γης να αυξομειώνεται από τα περίπου 363.400 χιλιόμετρα (περίγειο) έως τα 405.550 χιλιόμετρα (απόγειο). 

Έτσι σε μια πανσέληνο που θα συμβεί στο περίγειο (υπέρ-Σελήνη), το φεγγάρι φαίνεται περίπου 14% μεγαλύτερο και 30% φωτεινότερο από μια πανσέληνο που θα συμβεί στο απόγειο. Ο μη επιστημονικός όρος «υπέρ-Σελήνη» ή «σούπερ-Σελήνη» είναι δημιούργημα του αστρολόγου Ρίτσαρντ Νόλαν από το 1979.

Οι ολικές εκλείψεις είναι ορατές από κάθε σημείο της Γης που έχει νύχτα και η διάρκεια της ορατής έκλειψης διαφέρει από τόπο σε τόπο. Στη διάρκεια των εκλείψεων το φεγγάρι αποκτά ένα σκούρο κοκκινωπό χρώμα σαν να είναι σκουριασμένο ή ματωμένο, καθώς ο δορυφόρος του πλανήτη μας εισέρχεται στη σκιά της Γης ανάμεσα στον Ήλιο και στη Σελήνη και η γήινη ατμόσφαιρα φιλτράρει το σεληνιακό φως.Μια δεύτερη ολική έκλειψη του φεγγαριού θα συμβεί στις 27 Ιουλίου, η οποία θα είναι ορατή και στην Ελλάδα, αλλά χωρίς να υπάρχει υπέρ-Σελήνη.