Θεόδωρος Γιουρτσίχιν Γραμματικόπουλος: Ο πρώτος ελληνικής καταγωγής κοσμοναύτης

Ο Θεόδωρος Γιουρτσίχιν Γραμματικόπουλος είναι ο πρώτος ελληνικής καταγωγής κοσμοναύτης. Ο Ελληνορώσος έχει στο ενεργητικό του 5 ταξίδια στο διάστημα.

Μέχρι σήμερα έχει «περπατήσει» στο διάστημα σχεδόν 52 ώρες, κατέχοντας την έκτη θέση μεταξύ όλων των αστροναυτών του κόσμου. Συνολικά στο διάστημα έχει περάσει περίπου 537 μέρες και είναι σήμερα ο 13ος στον παγκόσμιο κατάλογο των αστροναυτών σε διάρκεια παραμονής στο διάστημα, αλλά όταν επιστρέψει στη Γη στις 3 Σεπτεμβρίου (μαζί με τον Φίσερ και τη Γουίτσον), θα έχει ανέβει στην έβδομη θέση.

Τον Απρίλιο του 2017 ξεκίνησε το πέμπτο του ταξίδι στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, όπου θα παραμείνει για περίπου 4,5 μήνες στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ISS). Εκτοξεύθηκε στις 20 Απριλιου στις 10:13 το πρωί (ώρα Ελλάδας) με πύραυλο «Σογιούζ» από το κοσμοδρόμιο του Μπαϊκονούρ στο Καζακστάν, μαζί με τον 43χρονο Αμερικανό αστροναύτη Τζακ Φίσερ της NASA.

Οι δύο αστροναύτες θα φθάσουν στον ISS αυθημερόν μετά από ένα ταξίδι-εξπρές διάρκειας έξι ωρών και να παραμείνουν εκεί 136 μέρες υπό τη διοίκηση της Αμερικανίδας Πέγκι Γουίτσον, ενώ στην «παρέα» τους θα βρίσκονται επίσης ο Γάλλος αστροναύτης Τομά Πεσκέ του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος (ESA) και ο Ρώσος Όλεγκ Νοβίτσκι. Οι δύο τελευταίοι προγραμματίζεται να επιστρέψουν στη Γη στις 2 Ιουνίου και θα τους διαδεχθούν οι Ράντι Μπρέσνικ (NASA), Πάολο Νέσπολι (ESA) και Σεργκέι Ριαζάνσκι (Roscosmos).

Γεννήθηκε στις 3 Ιανουαρίου του 1959 στο Μπατούμι της Γεωργίας από Ελληνοπόντιους γονείς τον Νικολάι Γιουρτσίχιν και την Μικρούλα Γραμματικοπούλου, οι οποίοι μάλιστα μετακόμισαν στη Σίνδο.

Τον Νοέμβριο του 1999 πέρασε το τεστ για να γίνει κοσμοναύτης και στις αρχές του 2000 ξεκίνησε η εκπαίδευση του.

Ο Θοδωρής Γραμματικόπουλος είχε πετάξει πρώτη φορά με το αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο Ατλαντίς το 2002 σε σύντομη διαστημική αποστολή και το 2007, για δεύτερη φορά, σε εξάμηνη αποστολή στο Διεθνή Διαστημικό Σταθμό, του οποίου υπήρξε διοικητής. Είναι ο 98ος κοσμοναύτης στην ιστορία της Ρωσίας και είναι μόνιμο στέλεχος της εταιρείας «Ενέργκια», που ιδρύθηκε από τον θρυλικό κατασκευαστή πυραύλων και διαστημοπλοίων Σεργκέι Καραλιόφ.

Το τρίτο του διαστημικό ταξίδι το πραγματοποίησε ως διοικητής του ρωσικού διαστημοπλοίου Σογιούς ΤΜΑ – 19 που για 161 ημέρες, παρέμεινε συνδεδεμένο με τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό. Μαζί του ήταν η 45χρονη φυσικός Σένον Ουόκερ, που πετούσε για πρώτη φορά και ο 50χρονος στρατιωτικός Ντάγκλας Ουίλοκ, που πραγματοποιούσε την δεύτερη πτήση του. Αξίζει να σημειωθεί, ότι έπειτα από πρόταση του ελληνικής καταγωγής κοσμοναύτη, η αποστολή του είχε πάρει το επίσημο διακριτικό όνομα «Όλυμπος».

To 4ο ταξίδι του έγινε με την εκτόξευση από το κοσμοδρόμιο Μπαϊκονούρ του Καζακστάν τα ξημερώματα της 29ης Μαΐου 2013. Μαζί του στο τέταρτο ταξίδι του ήταν ο Ιταλός αστροναύτης Luca Parmitano (European Space Agency) και η Αμερικανίδα Karen Nyberg (NASA).

Του έχει απονεμηθεί το μετάλλιο του «Hero of the Russian Federation», το μετάλλιο Order of Friendship, το μετάλιο της NASA “ NASA Space Flight Medal” και διάφορα μετάλλια και διακρίσεις από την Ενωση Κοσμοναυτών.