Εφευρέσεις από γυναίκες επιστήμονες

​Η τεχνολογία και η επιστήμη θεωρείται άβατο για τις γυναίκες, ακόμη και σήμερα. Οι προκαταλήψεις εξακολουθούν να υπάρχουν, και οι άντρες επιστήμονες κοιτάζουν με μισό μάτι τις συναδέλφους τους.

Τα ταμπού παραμένουν ζωντανά παρά τις προσπάθειες να εξαλειφθούν και είναι ξεκάθαρο, τόσο στον εργασιακό τομέα, όσο και σε εκείνον της επιστήμης και της έρευνας, το ποιος έχει το πάνω χέρι και ποιος συνεχίζει να αποτελεί το ισχυρό φύλο.

Μέχρι και σήμερα, γυναίκες επιστήμονες και εφευρέτριες μπορούν, με πολύ μεγάλη δυσκολία, να “ορθοποδήσουν. Οι φραγμοί, οι αποκλεισμοί και πολλές φορές η “λεηλασία” του έργου τους από άντρες “συνεργάτες” τους δεν λείπουν.

Ωστόσο, υπάρχουν γυναίκες που αψήφισαν τα πιστεύω της εποχής τους και έβαλαν πάνω απ’ όλα τα πάθος και το όνειρό τους να δημιουργήσουν ένα καλύτερο αύριο, με αποτέλεσμα να μας χαρίσουν εφευρέσεις που εξέλιξαν τον τρόπο ζωής του ανθρώπου.

Γνωρίστε, λοιπόν οκτώ γυναίκες που ενέπνευσαν με τα έργα τους και επηρέασαν τον κόσμο, όπως ακριβώς και οι γυναίκες που θα μιλήσουν στο Game Changer: Women of Influence στις 20 Ιανουαρίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Το νέο συνέδριο του Game Changer φιλοδοξεί να συμβάλλει στην αλλαγή της νοοτροπίας, που εμποδίζει την πρόσβαση των πετυχημένων επαγγελματικά γυναικών σε θέσεις υψηλής επιρροής και κύρους.

Θερμοστάτης Αυτοκινήτου – Margaret A. Wilcox

Μπορεί να επικρατεί η πεποίθηση ότι οι άνδρες ξέρουν τα πάντα για το αυτοκίνητο, ισχυριζόμενοι ότι είναι φυσική πορεία των πραγμάτων, ωστόσο την επόμενη φορά που θα ανοίξουν την θέρμανση καλό είναι να πουν, έστω και ένα σιωπηλό ευχαριστώ στην γυναίκα που τον εφηύρε.

Ο θερμοστάτης αυτοκινήτου εφευρέθηκε από την Margaret A. Wilcox. Η γεννημένη το 1838 στο Σικάγο των ΗΠΑ, Margaret ήταν μια από τις ελάχιστες μηχανικούς – μηχανολόγους της εποχής της και της άρεσε να πειραματίζεται με διάφορες συσκευές, όπως θερμοσίφωνες, τοστιέρες κλπ, έως ότου να καταφέρει να πραγματοποιήσει την δική της εφεύρεση.

Και το έκανε το 1893, όταν εφηύρε τον θερμοστάτη του αυτοκινήτου. Σκοπός του ήταν να ζεσταίνει τα κρύα δάχτυλα των αριστοκρατικών αυτοκινητιστών του 19ου αιώνα. Η ίδια δεν σταμάτησε εκεί, καθώς εφηύρε επίσης ένα πλυντήριο για ρούχα και ένα για πιάτα.

Υαλοκαθαριστήρες – Mary Anderson

Όσοι έχουν οδηγήσει έστω και μια φορά στη ζωή τους υπό βροχή ή χιόνι μπορούν να καταλάβουν πολύ καλά τη σημασία που έχει η ανακάλυψη των υαλοκαθαριστήρων. Αυτό, όμως, που δεν μπορεί να συλλάβει ο νους τους είναι ότι η συγκεκριμένη εφεύρεση έγινε από γυναίκα.

Συγκεκριμένα, η εφευρέτης που είχε την σωτήρια ιδέα για την δημιουργία των υαλοκαθαριστήρων ήταν η Mary Anderson, η οποία κατοχύρωσε το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1903.

Η Anderson πραγματοποίησε την ανακάλυψή της κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού με προορισμό τη Νέα Υόρκη, όταν είδε τους οδηγούς να έχουν ανοιχτά τα παράθυρά τους και να βρέχονται προκειμένου να καταφέρουν να δουν τον δρόμο. Έτσι, σκέφτηκε πως η λύση θα ήταν μια συσκευή, από μια λεπτή λεπίδα καουτσούκ, που θα κινούνταν από τον οδηγό με τη βοήθεια ενός μοχλού στο εσωτερικό του αυτοκινήτου.

H εφεύρεσή της δεν έγινε άμεσα αποδεκτή από τους οδηγούς, οι οποίοι θεωρούσαν πως το σύστημα των υαλοκαθαριστήρων αποσπούσε την προσοχή τους, προκαλώντας πολλά ατυχήματα. Ωστόσο, η οπτική σχετικά με την εφεύρεση άλλαξε το 1916, όταν οι υαλοκαθαριστήρες άρχισαν να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι κάθε οχήματος που κυκλοφορούσε στους δρόμους.

Το λογισμικό των υπολογιστών – Dr Grace Murray Hopper

Η Dr Grace Murray Hopper έδειξε από πολύ νωρίς την περιέργειά και την αγάπη της για την τεχνολογία, καθώς σε ηλικία 7 ετών αποσυναρμολόγησε το ξυπνητήρι της, προκειμένου να ανακαλύψει πως λειτουργούσε. Μέχρι να αντιληφθεί η μητέρα της τί ήταν αυτό που την απασχολούσε η μελλοντική εφευρέτρια είχε αποσυναρμολογήσει και τα 8 ρολόγια που υπήρχαν στο σπίτι τους.

Οι γονείς της ήταν εκείνοι που την στήριξαν και της έδωσαν την ώθηση, όχι μόνο να συνεχίσει τις σπουδές της, αλλά και να επικεντρωθεί σε αυτό που πάντα αγαπούσε, την τεχνολογία.

Σπούδασε στο Yale και έκανε το μεταπτυχιακό της στα Μαθηματικά και την φυσική, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στρατολογήθηκε στο ναυτικό των ΗΠΑ, λαμβάνοντας το αξίωμα της υποναυάρχου. Ήταν το 1943 όταν διορίστηκε ως υπεύθυνη ενός ερευνητικού έργου στο πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ, με αποτέλεσμα να γίνει το τρίτο πρόσωπο του λογισμικού προγράμματος “Harvard Mark Ι computer”.

Έτσι, όπως συνέβαινε με τα ρολόγια της, η Hopper συνέχισε να αποσυναρμολογεί και να παρατηρεί τη λειτουργία των τεχνολογιών της εποχής.

Όταν ολοκληρώθηκε η θητεία της στον στρατό έγινε η πρώτη ανώτερη προγραμματίστρια στο πλευρό του Remington Rand, ενώ εργάστηκε στην πρώτη εμπορική εταιρία υπολογιστών μεγάλης κλίμακας, την UNIVAC.

Το 1952 έγινε διευθύντρια του αυτόματου προγραμματισμού και στη συνέχεια ξεκίνησε τις προσπάθειες της για την εφεύρεση μια κοινής γλώσσας στη χρήση υπολογιστών.

Το διάστημα 1959- 1961 ήταν επικεφαλής της ομάδας που εφηύρε το COBOL, το πρώτο φιλικό προς τον χρήστη λογισμικό υπολογιστών των επιχειρήσεων. Ήταν επίσης ο πρώτος άνθρωπος που χρησιμοποίησε την όρο “σφάλμα” για να περιγράψει ένα πρόβλημα στο σύστημα των υπολογιστών, αφού βρήκε έναν πραγματικό σκόρο, που δημιουργούσε προβλήματα στον υπολογιστή.

Κλειστό σύστημα παρακολούθησης – Marie Van Brittan Brown

Η γεννημένη το 1922 στο Κουίνς της Νέας Υόρκης, Marie Van Brittan Brown, εφηύρε το κλειστό σύστημα ασφαλείας για το σπίτι το μακρινό 1966, όποτε και της κατοχυρώθηκε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, μαζί με τον σύζυγό της Albert Brown.

Στην πραγματικότητα δεν ήταν το πρώτο σύστημα ασφαλείας, ωστόσο ήταν το πρώτο που είχε κατοχυρωθεί. Το σύστημα της Brown διέθετε 4 μικρές τρύπες και μια κάμερα η οποία μετακινούνταν σε κάθε μια και κατέγραφε όσα φαίνονταν. Έτσι, όλα όσα κατέγραφε η κάμερα εμφανίζονταν σε μια οθόνη.

Στόχος της ήταν να βοηθήσει τους ανθρώπους να εξασφαλίσουν τη δική τους ασφάλεια, καθώς η αστυνομία ήταν αργούσε να ανταποκριθεί στις εκκλήσεις για βοήθεια στις γειτονιά της Νέας Υόρκης. Μέχρι και σήμερα, η εφεύρεση της αποτελεί τη βάση για τα σύγχρονα συστήματα CCTV, που χρησιμοποιούνται για την ασφάλεια των σπιτιών.

Αλεξίσφαιρο γιλέκο – Stephanie Kwolek

Η Πολωνικής καταγωγής Stephanie Kwolek είναι η γυναίκα που έχει σώσει εκατομμύρια ανθρώπους στα πεδία των μαχών και όχι μόνο με την σημαντική της εφεύρεση, του αλεξίσφαιρου γιλέκου κέβλαρ το 1964.

Η Αμερικανίδα χημικός η οποία, όσο εργαζόταν για την εταιρεία Dupont, εφηύρε το κέβλαρ, ένα ελαφρύ αλλά σκληρό υλικό που χρησιμοποιείται για τη δημιουργία αλεξίσφαιρων γιλέκων. Το συγκεκριμένο υλικό είναι ελαστικό σαν το βαμβάκι και 5 φορές πιο ισχυρό και ανθεκτικό από το ατσάλι. Η ανθεκτικότητά του οφείλεται στην ¨σταυρωτή” πλέξη του, η οποία επιτρέπει την απορρόφηση της κινητικής ενέργειας της βολίδας και την διασκόρπιση της σε όσο το δυνατόν μεγαλύτερη επιφάνεια.

Οι επιστημονικές έρευνές και εργασίες της Kwolek συνεχίστηκαν, με αποτέλεσμα να λάβει πολλές διακρίσεις για την εργασία της στη χημεία πολυμερών.

Ασύρματη Τεχνολογία Μετάδοσης – Hedy Lamarr

Κι όμως ο Πράκτορας 007 θα πρέπει να ζηλεύει την Hedy Lamarr, η οποία εκτός από τα κατορθώματά της στον χώρο του κινηματογράφου, κατάφερε να αφήσει το στίγμα της και σ΄εκείνον της τεχνολογίας, με μια άκρως ανδρική εφεύρεση.

Η Αυστριακή ηθοποιός και εφευρέτρια έγινε πρωτοπόρος στον τομέα των ασύρματων επικοινωνιών μετά την μετανάστευσή της στις ΗΠΑ. Μαζί με τον εφευρέτη George Anthiel δημιούργησαν ένα “Σύστημα Μυστικών Επικοινωνιών” για την κατασκοπεία και την καταπολέμηση των Ναζί κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Η Lamarr και ο Anthiel έλαβαν το δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1941, ωστόσο η εφεύρεσή τους απέκτησε μεγάλη σημασία μερικές δεκαετίες αργότερα, καθώς αποτέλεσε τη βάση για τα σύγχρονα wi-fi και τα GPS. Ευχαριστούμε Hedy Lamarr!

Ηλιακός θερμοσίφωνας – Maria Telkes

Η γεννημένη το 1900 Maria Telkes έκανε μια από τις ανακαλύψεις που μπορούν να σώσουν τον πλανήτη μας στο μέλλον, αυτή των τεχνολογιών ηλιακής ενέργειας, συγκεκριμένα του ηλιακού θερμοσίφωνα.

Η Telkes εργάστηκε ως βιοφυσικός στις Ηνωμένες Πολιτείες και το διάστημα 1939-1953, πραγματοποίησε έρευνες σχετικά με την αξιοποίηση της ηλιακής ενέργειας στο Ινστιτούτο Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης .

Το 1947 σχεδίασε το πρώτο ηλιακό σύστημα θέρμανσης για το Dover Sun House, ενώ το 1953 το πρώτο θερμοηλεκτρικό ψυγείο το, χρησιμοποιώντας τις αρχές του θερμοηλεκτρισμού.

Μπύρα- Γυναίκες στην αρχαία Μεσοποταμία

Μπορεί η μπύρα να είναι το αγαπημένο ποτό του ανδρικού πληθυσμού, ωστόσο και σ’ αυτή την περίπτωση το “ισχυρό” φύλο οφείλει να ευχαριστήσει τις γυναίκας για το δώρο. Αυτό γιατί οι πρώτες γυναίκες ζυθοποιοί, σύμφωνα με την ιστορικό και ερευνήτρια Jane Peyton ήταν γυναίκες.

Είναι γνωστό πως η παρασκευή της μπύρας έχει τις ρίζες της στους λαούς της εγγύς Ανατολής. Η πρώτη σαφής απόδειξη προέρχεται από τους Σουμέριους και πρόκειται για μια ανάγλυφη αναπαράσταση που χρονολογείται περί το 3000-2800 π.Χ, άλλωστε δεν είναι τυχαίο ότι η θεά της μπύρας είναι η Ninkasi.

Παράλληλα, δεν αποκλείεται η μπύρα να ήταν γνωστή και σε προγενέστερους λαούς της Μεσοποταμίας. Μπορεί οι φωνές σχετικά με το ποιος πρωτοανακάλυψε το ποτό να πληθαίνουν, το σίγουρο όμως είναι ότι οι γυναίκες εκείνης της εποχής είναι αδύνατο να έμεναν με τα χέρια σταυρωμένα.

Κάπως έτσι, τα παραπάνω παραδείγματα αποδεικνύουν πως το φύλο δεν έχει σχέση με μια καλή επιχειρηματική ιδέα, μια τεχνολογική εφεύρεση ή μια επιτυχημένη καριέρα. Η διάκριση μεταξύ των δυο φύλων θεωρείται αναχρονιστική και αδικαιολόγητη, καθώς οι γυναίκες έχουν αποδείξει ότι μπορούν να προσφέρουν όχι μόνο στις κοινωνίες που ζουν, αλλά και στους τομείς που χαρακτηρίζονται παραδοσιακά ως ανδροκρατούμενοι.

Με αφορμή το συνέδριο του Game Changer: Women of Influence, που θα πραγματοποιηθεί στις 20 Ιανουαρίου στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση, είναι καιρός να τεθεί επί τάπητος το σημαντικό ζήτημα των διακρίσεων με βάση το φύλο και εκείνο της παροχής ίσων ευκαιριών.

Με το βλέμμα στραμμένο στα επιτεύγματα γυναικών, που έχουν ασκήσει μεγάλη επιρροή στον κόσμο, στόχος του “Women of Influence” είναι η ενίσχυση των γυναικών από διαφορετικούς επαγγελματικούς κλάδους να διεκδικήσουν την αναγνώριση που τους αξίζει και να ξεπεράσουν τα εμπόδια που συναντούν στον δρόμο τους.