Πάντα σταθερή η ταχύτητα του φωτός;

​Η ταχύτητα του φωτός 299.792.458 μέτρα το δευτερόλεπτο ή περίπου 300.000 χιλιόμετρα το δευτερόλεπτο θεωρείται μια από τις μεγάλες θεμελιώδεις σταθερές της σύγχρονης Φυσικής.

Oμως μερικοί επιστήμονες, εδώ και χρόνια, υποστηρίζουν κάτι που σίγουρα θα έβγαζε τον Αϊνστάιν από τα ρούχα του: ότι το φως δεν είχε στον αιώνα τον άπαντα την ίδια ταχύτητα με τη σημερινή. Και τώρα, για πρώτη φορά, δηλώνουν ότι η ιδέα τους ωρίμασε σε βαθμό που πλέον να είναι δυνατό να ελεγχθεί πειραματικά.

Ο Ζοάο Μαγκουέγιο του Imperial College του Λονδίνου και ο Νιαγές Αφσορντί του Πανεπιστημίου Γουότερλου του Καναδά, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό φυσικής «Physical Review D», υποστηρίζουν ότι η ταχύτητα του φωτός ήταν μεγαλύτερη αμέσως μετά την «Μεγάλη Έκρηξη» (Μπιγκ Μπανγκ) που δημιούργησε το σύμπαν. Η ιδέα πρωτοεμφανίσθηκε στο τέλος της δεκαετίας του 1990 και έκτοτε αντιμετωπίσθηκε ως μια ενδιαφέρουσα αλλά αναπόδεικτη θεωρία.

Τώρα όμως, οι δύο φυσικοί ελπίζουν ότι πιθανώς θα μπορέσουν να αποδείξουν τη θεωρία τους, μελετώντας την κοσμική μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου, το κατάλοιπο της ακτινοβολίας που εκπέμφθηκε μετά το «Μπιγκ Μπανγκ» και η οποία ουσιαστικά αποτελεί ένα αποτύπωμα αυτού που συνέβη στο πρώιμο σύμπαν.

Αν η αιρετική θεωρία -που καθιστά περιττή την κυρίαρχη σήμερα «θεωρία του κοσμικού πληθωρισμού»- είναι σωστή και αν μόλις δημιουργήθηκε το σύμπαν, η ταχύτητα του φωτός ήταν μεγαλύτερη από ό,τι, σήμερα, τότε αυτό θα είναι αποτυπωμένο μέχρι σήμερα στην μικροκυματική ακτινοβολία υποβάθρου.

Οι ερευνητές έκαναν για πρώτη φορά μια συγκεκριμένη αριθμητική πρόβλεψη για το πόσος πρέπει να είναι ο λεγόμενος «φασματικός δείκτης» της εν λόγω ακτινοβολίας (0,96478), προκειμένου να είναι η θεωρία τους σωστή (η τωρινή εκτίμηση είναι πως ο δείκτης αυτός είναι περίπου 0,968).

Οπως είπε ο Μαγκουέγιο, σύμφωνα με τις βρετανικές «Ιντιπέντεντ» και «Γκάρντιαν», «αν οι παρατηρήσεις στο κοντινό μέλλον βρουν ότι αυτός ο αριθμός μας είναι σωστός, τότε αυτό θα οδηγούσε σε τροποποίηση της θεωρίας βαρύτητας του Αϊνστάιν. Η ιδέα ότι η ταχύτητα του φωτός μπορεί να είναι μεταβλητή, ήταν ριζοσπαστική όταν πρωτοπροτάθηκε, αλλά καθώς υπάρχει πια μια αριθμητική πρόβλεψη, είναι κάτι που οι φυσικοί μπορούν πράγματι να ελέγξουν πλέον. Αν επαληθευθεί η θεωρία μας, αυτό θα σημαίνει ότι οι νόμοι της φύσης δεν ήσαν πάντοτε οι ίδιοι με τους σημερινούς».

Οι δύο φυσικοί πιστεύουν ότι μέσα στην επόμενη πενταετία θα έχει φανεί κατά πόσο η θεωρία τους έχει βάση. Αλλοι πάντως επιστήμονες εμφανίσθηκαν πολύ πιο επιφυλακτικοί.