Ακτοπλοΐα: Εξαίρεση μέχρι και το 2029 πήρε η Ελλάδα για την εφαρμογή του κανονισμού «FuelEU Maritime»

Εξαίρεση για την ακτοπλοΐα μέχρι και το 2029 πήρε η χώρα μας για την εφαρμογή των διατάξεων του κανονισμού «FuelEU Maritime», όπως προκύπτει από σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Ναυτιλίας που αφορά στις αποφάσεις που έλαβε χθες το Συμβούλιο Υπουργών Θαλασσίων Μεταφορών της Ε.Ε.

Το συμβούλιο συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο και κατέληξε στην υιοθέτηση μιας γενικής προσέγγισης επί του Κανονισμού «για τη χρήση ανανεώσιμων και χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα καυσίμων από τον τομέα των θαλασσίων μεταφορών (FuelEU Maritime).

Φαίνεται ότι η χώρα μας, σύμφωνα με την ανακοίνωση του υπουργείου Ναυτιλίας, πήρε μια παράταση στην εφαρμογή του κανονισμού στην ακτοπλοΐα καθώς όπως επισημαίνεται αναγνωρίζεται χρονική εξαίρεση, έως τις 31.12.2029, από την εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού «FuelEU Maritime» για τα ακτοπλοϊκά πλοία, όταν δρομολογούνται σε λιμένες νησιών με λιγότερους από 200.000 κατοίκους.

Αυτό σημαίνει ότι ουσιαστικά όλα τα ελληνικά νησιά-πλην Κρήτης- εξαιρούνται από την εφαρμογή του κανονισμού

Με τον κανονισμό «για τη χρήση ανανεώσιμων και χαμηλής περιεκτικότητας σε άνθρακα καυσίμων από τον τομέα των θαλασσίων μεταφορών (FuelEUMaritime)», που εντάσσεται στη νομοθετική δέσμη «Fit for 55» που παρουσίασε η Ευρ. Επιτροπή στις 14.07.2021, επιδιώκεται σύμφωνα με την ΕΕ, η προώθηση της χρήσης καθαρότερων ναυτιλιακών καυσίμων από τα πλοία, ανεξαρτήτως σημαίας, που καταπλέουν ή αποπλέουν από ευρωπαϊκούς λιμένες.

Σε σχετική ανακοίνωση σημειώνεται ότι «κατόπιν συντονισμένων προσπαθειών του υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και της Μόνιμης Ελληνικής Αντιπροσωπείας στην Ε.Ε. κατά το στάδιο εξέτασης των διατάξεων του σχεδίου Κανονισμού από τα αρμόδια Όργανα του Συμβουλίου της Ε.Ε., στο κείμενο του Κανονισμού, συμπεριλήφθηκαν διατάξεις με τις οποίες:

(i) Αναγνωρίζεται, κατ’ εφαρμογή της θεμελιώδους αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει», η δυνατότητα ανάληψης από τον εμπορικό διαχειριστή (commercial operator) του πλοίου, της υποχρέωσης αποζημίωσης της ναυτιλιακής εταιρείας (shipping company) όταν το πλοίο αποτυγχάνει, κατά τον χρόνο που η ευθύνη αγοράς του καυσίμου ανήκει στον εμπορικό διαχειριστή, να συμμορφωθεί με τις απαιτήσεις του Κανονισμού «FuelEU Maritime» ως προς το όριο της ετήσιας έντασης εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, για την ενέργεια που χρησιμοποιείται από το πλοίο.

(ii) Αναγνωρίζεται χρονική εξαίρεση, έως τις 31.12.2029, από την εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού “FuelEU Maritime” για τα ακτοπλοϊκά πλοία, όταν δρομολογούνται σε λιμένες νησιών με λιγότερους από 200.000 κατοίκους».

«Διασφαλίζεται η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλιακής βιομηχανίας»

Με αφορμή τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Υπουργών Μεταφορών της Ε.Ε. ο υπουργός Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής Γιάννης Πλακιωτάκης δήλωσε:

«Η Ελλάδα συμμερίζεται πλήρως τους περιβαλλοντικούς στόχους του Κανονισμού “FuelEU Maritime” για τη σταδιακή χρήση καθαρότερων καυσίμων στην ποντοπόρο ναυτιλία και την ακτοπλοΐα. Το κείμενο γενικής προσέγγισης που συμφωνήθηκε, σήμερα, στο Συμβούλιο Υπουργών Θαλασσίων Μεταφορών της Ε.Ε. είναι ισορροπημένο, διατηρεί το υψηλό επίπεδο φιλοδοξίας της αρχικής Πρότασης, ενώ ταυτόχρονα διασφαλίζει την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής ναυτιλιακής βιομηχανίας.

Θεωρώ σημαντικό στοιχείο του κειμένου την ανταπόκρισή του σε ικανοποιητικό βαθμό στις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες των Κρατών Μελών, μέσω της ρεαλιστικής αντιμετώπισης συγκεκριμένων περιπτώσεων, όπου η εφαρμογή του Κανονισμού θα έχει οικονομικό και κοινωνικό αντίκτυπο. Για την περίπτωση της Ελλάδας, με τη χορήγηση περιορισμένης χρονικά εξαίρεσης για τον κλάδο της ακτοπλοΐας, αντιμετωπίζεται ο εκτιμώμενος οικονομικός και κοινωνικός αντίκτυπος για τους κατοίκους, παραγωγούς και επισκέπτες στις νησιωτικές μας περιοχές ενώ παράλληλα παρέχεται ζωτικός χρόνος τόσο για την επαρκή διαθεσιμότητα εναλλακτικών καυσίμων όσο και για την ενεργειακή μετάβαση του ακτοπλοϊκού στόλου.

Θεωρώ, επίσης, σημαντικό στοιχείο του κειμένου την αναγνώριση της δυνατότητας θεμελίωσης της ευθύνης συμμόρφωσης με το νέο Κανονισμό του εμπορικού διαχειριστή (“commercial operator”), όταν αυτός επιλέγει το καύσιμο που θα χρησιμοποιηθεί και την πορεία του πλοίου, εφαρμόζοντας με τον πλέον αρμόζοντα για το συγκεκριμένο φάκελο τρόπο τη θεμελιώδη αρχή ο «ρυπαίνων πληρώνει».

Η χώρα μας προσβλέπει σε αντίστοιχες ρυθμίσεις και στην πρόταση Οδηγίας για τη συμπερίληψη της ναυτιλίας στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Εμπορίας Ρύπων (ΕU ETS).