Το διπλό αδιέξοδο της Κίνας

Σε λίγους μήνες είναι προγραμματισμένη η διεξαγωγή του 20ου Συνεδρίου του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας. Ήδη, όμως, Συνέδριο του ΚΚ ακούγονται κριτικές φωνές κριτικής για τον Σι Τζινμπίνγκ, ιστορικό γραμματέα του ιστορικού ΚΚ Κίνας. Αυτό δεν έχει προηγούμενο από τότε που ο Σι Τζινπίνγκ ανέλαβε την εξουσία, τον Μάρτιο του 2013.

Οι κριτικές επισημάνσεις που διατυπώνονται ποικίλουν ως προς τη θεματολογία τους, κινούμενες από ζητήματα εσωκομματικής οργάνωσης έως επί μέρους θέματα εξωτερικής πολιτικής.

Ωστόσο, η Κίνα του Σι Τζινπίνγκ βρίσκεται αντιμέτωπη με δύο μείζονες και ταυτόχρονες προκλήσεις διακυβέρνησης: τον πόλεμο στην Ουκρανία και την αναζωπύρωση του Covid-19. Και στις δύο περιπτώσεις, ο Κινέζος Πρόεδρος βρίσκεται σε αδιέξοδο, παρά τις εξαιρετικές ικανότητες προσαρμογής που έχει επιδείξει σε ευθεία αντίθεση με άλλες κομμουνιστικές δυνάμεις.

Τα δύο ζητήματα έχουν προφανώς διαφορετικό χαρακτήρα.

Η πανδημία Covid – 19 είναι ένα εξαιρετικά ευαίσθητο θέμα από την εμφάνισή του στην Γιουχάν, πριν από ενάμιση περίπου χρόνο. Το Κινεζικό ΚΚ επέλεξε τη στρατηγική του «μηδενικού Covid», σε αντιδιαστολή προς τις περισσότερες χώρες στον κόσμο που έχουν αποφασίσει να «ζήσουν με τον Covid» χάρη στον μαζικό εμβολιασμό. Με την υιοθέτηση της στρατηγικής αυτής, ο Κινέζος Πρόεδρος επιθυμούσε να αποδείξει την «επιστημονική» ανωτερότητα της σύγχρονης Κίνας σε σχέση κυρίως με τον δυτικό κόσμο.

Εντούτοις, η παραλλαγή τύπου Όμικρον αποδείχθηκε ιδιαίτερα μεταδοτική. Έτσι, οι αρχές της Κίνας αποφάσισαν να αλλάξουν την πολιτική τους και περιόρισαν δραστικά ελευθερίες και δραστηριότητες. Η αλλαγή αυτή έχει προκαλέσει την έντονη δυσφορία των πολιτών, οι οποίοι δεν ήταν συνηθισμένοι σε αυτές τις απαγορεύσεις.

Στην εσωτερική αυτή δυσαρέσκεια έρχεται, πλέον, να προστεθεί και η στάση της Κίνας στον ρωσο – ουκρανικό πόλεμο. Ο πόλεμος βαδίζει πια στον

τρίτο μήνα και η Κίνα δεν αποσαφηνίζει με ενάργεια και με παρρησία τη στάση της απέναντι στα δύο εμπόλεμα μέρη και τον δυτικό κόσμο. Έτσι, βρίσκεται εγκλωβισμένη σε μια γενικόλογη αποδοχή του δημοσίου διεθνούς δικαίου και την εχθρική πολιτική που ακολουθεί απέναντι στον στρατηγικό διεθνή ανταγωνιστή της, την Αμερική, η οποία προωθεί στην πράξη τον ουσιαστικό σεβασμό στους κανόνες τους διεθνούς δικαίου. Η πολιτική της Κίνας είναι μια πολιτική που μοιάζει, από την άποψη αυτή, με την τακτική «και με τον αστυφύλαξ και με τον χωροφύλαξ», διατηρώντας ταυτόχρονα τις συναλλαγές της με την Ευρωπαϊκή Ένωση και τις καλές σχέσεις της με την Ρωσία, κηρύσσοντας την ανάγκη συμμόρφωσης στους κανόνες του διεθνούς δικαίου και αποφεύγοντας, την ίδια στιγμή, να συμβάλει ενεργητικά και αποφασιστικά στην έμπρακτη εφαρμογή του.

Ο Σι Τζινμπίνγκ, ως έμπειρος πολιτικός, γνωρίζει ότι, στο τέλος, η σαφήνεια είναι αυτή που κερδίζει πολιτικά και, εκ των πραγμάτων, καλείται να λάβει σύντομα τις οριστικές αποφάσεις του ως προς τα ακανθώδη ζητήματα της τρέχουσας πανδημίας και του πολέμου που συνεχίζει να μαίνεται στο ουκρανικό έδαφος.