Ιστορική η μέρα της αποπληρωμής του Δ.Ν.Τ

Ήταν στις 23 Απριλίου του 2010 όταν η Ελλάδα, ιδρυτικό μέλος του ΔΝΤ, ζήτησε τη συνδρομή του για την κρίση χρέους που αντιμετώπιζε. Επικεφαλής της «τρόικας» που ορίστηκε να εποπτεύσει την εφαρμογή των «μνημονίων» ήταν  ο Δανός οικονομολόγος Πάουλ Τόμσεν, αναπληρωτής διευθυντής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ.

Ήταν το 2008 όταν ο Κώστας Σημίτης σημείωνε στη Βουλή, κάτι που λιγοστοί τότε το είχαν προσέξει: «…Αποτελεί κοινό μυστικό στους κύκλους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ότι η Ελλάδα δεν προσαρμόζεται στις επιταγές της ΟΝΕ… Θεωρούν ότι η τωρινή πολιτική ηγεσία της χώρας, που στηρίχθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε όλες τις σημαντικές επιδιώξεις της, την απογραφή, την αναθεώρηση του ΑΕΠ, τη γρήγορη ολοκλήρωση της διαδικασίας της επιτήρησης, εκμεταλλεύθηκε αυτήν τη συμπαράσταση της επιτροπής, για να μην τηρήσει τις δεσμεύσεις της. Απλά πιστεύουν ότι η Ελλάδα τους κορόιδεψε. Και γι’ αυτό πιστεύουν ότι η Ελλάδα καλό θα ήταν να αναγκαστεί να προσφύγει στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, για να εξασφαλίσει τον απαραίτητο δανεισμό, ώστε η παρακολούθηση της ελληνικής οικονομίας να είναι αρμοδιότητα εκείνου, του ΔΝΤ, και όχι φροντίδα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής».

Τον Απρίλιο του 2010  ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου ανακοινώνει, από το Καστελόριζο, την προσφυγή της Ελλάδας στον έκτακτο μηχανισμό στήριξης που συγκρότησαν από κοινού το ΔΝΤ, η Ε.Ε. και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Στις 6 Μαΐου ψηφίζεται το πρώτο Μνημόνιο, στις 8 Μαΐου υπογράφεται η δανειακή σύμβαση με τα κράτη – μέλη της Ε.Ε. και στις 10 Μαΐου η δανειακή σύμβαση με το ΔΝΤ. Από τον συνολικό δανεισμό των 110 δισ., το ΔΝΤ αναλαμβάνει να διαθέσει 30 δισ. «κατ’ εξαίρεση», αποκηρύσσοντας οποιαδήποτε σκέψη για αναδιάρθρωση – κούρεμα του ελληνικού χρέους. Η απόδοση του ελληνικού δεκαετούς ομολόγου εκτοξεύεται στο 12,5%, για να πέσει στο 8% στο τέλος του μήνα. Οι κατηγορίες για «τεμπέληδες» Έλληνες έχουν αρχίσει να ακούγονται και εντός της χώρας…

Το 2011 είναι μια κρίσιμη από πολλές απόψεις χρονιά.

Το Μάιο συλλαμβάνεται ο γενικός διευθυντής Ντομινίκ Στρος Κάν και τον Ιούλιο αναλαμβάνει ο Κριστίν Λαγκάρντ. Οι κοινωνικές συγκρούσεις στην Ελλάδα αρχίζουν να παίρνουν τη μορφή χιονοστιβάδας. Οι πολιτικές εξελίξεις είναι ραγδαίες και ουδείς δύναται να αντιληφθεί την επόμενη κυριολεκτικά ημέρα.

Τον Μάρτιο του 2012 το ΔΝΤ συμμετέχει με 28 δισ. ευρώ στο δεύτερο Μνημόνιο – δάνειο των 144,7 δισ. ευρώ, από τα οποία 50 δισ. προορίζονται για τη χρηματοδότηση του PSI, του κουρέματος ελληνικού χρέους ύψους 107 δισ. που κατείχαν ιδιώτες. Το κούρεμα είναι η κατάληξη μιας πολύμηνης διαπραγμάτευσης που ξεκίνησε τον Ιούλιο 2011, με την απόφαση του Eurogroup να «χορηγήσει» την πρώτη αναδιάρθρωση χρέους στην ιστορία της Ε.Ε. και της Ευρωζώνης.

Οι εξελίξεις στις αρχές του 2015 αποτελούν βαρόμετρο και για τις σχέσεις με το Δ.Ν.Τ που δεν απολαμβάνει την εμπιστοσύνη στη χώρα. Λέγεται πως τα δημόσια ταμεία έχουν στραγγίξει και τα χρήματα δεν φτάνουν ούτε για τη πληρωμή των συντάξεων. Οι διεθνείς παράγοντες δεν κρύβουν την ανησυχία τους ενώ για μια ακόμη μια φορά δοκιμάζονται οι σχέσεις ΗΠΑ και Ευρώπης, με τη Γερμανία να επιμένει στη καθολική αποπομπή της Ελλάδος από την Ευρώπη και τον πρόεδρο Ομπάμα να προσφέρει σανίδα σωτηρίας. Τα πολιτικά λάθη με τις στάσεις του Γιάνη Βαρουφάκη, αποτελούν αγκάθι για τις ευρωπαϊκές σχέσεις της χώρας. Τον Ιούνιο του 2015 η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ενημερώνει, λίγες μέρες πριν από το δημοψήφισμα, στις 30/6, το ΔΝΤ για την αδυναμία εμπρόθεσμης πληρωμής δανειακής δόσης 1,5 δισ. ευρώ. Κατά τους κανονισμούς του ΔΝΤ, αυτό τη φέρνει σε κατάσταση τυπικής χρεοκοπίας.

Η κατάσταση έχει φτάσει στο απροχώρητο. Το φάντασμα της εξόδου από την ευρωζώνη είναι ορατό.

Η σκηνή της απομόνωσης της χώρας με τον Αλέξη Τσίπρα να κάθεται μόνος απέναντι σε όλους τους ευρωπαίους ηγέτες και τον Σόιμπλε να σχεδιάζει την έξοδο της χώρας θα μείνει στην ιστορία. Τα γεγονότα είναι δραματικά και οι εξελίξεις ραγδαίες. Ο τότε πρωθυπουργός λαμβάνει μια δύσκολη απόφαση και αποπέμπει τον υπουργό Οικονομικών Γιάνη Βαρουφάκη, αντικαθιστώντας τον, με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο, που σε συνδυασμό με τον Δημήτρη Λιάκο, τον Φραγκίσκο Κουτεντάκη και τον Γιώργο Χουλιαράκη αναλαμβάνουν να αλλάξουν τους δυσμενείς όρους και να υπογράψει η χώρα ένα ακόμη μνημόνιο. Το προηγούμενο εξάμηνο είχαν συμβεί μεγάλα δραματικά γεγονότα με το κυριότερο το κλείσιμο ουσιαστικά των τραπεζών. Η Ελλάδα βίωνε μια από τος μεγαλύτερες οικονομικές κρίσεις της ιστορίας της.

Για το σύγχρονο μελετητή της ιστορίας η νέα οικονομική διοίκηση, μετά την αποπομπή του κ. Βαρουφάκη-η πλειοψηφία της-επέμενε από Μάρτιο του 2015 στην ολοκλήρωση της συμφωνίας και στην υπογραφή μνημονίου, κάτι που έγινε μερικούς μήνες αργότερα.

Η συνέχεια είναι λίγο πολύ γνωστή. Επιδιώξαμε να καταγράψουμε κάποιους σταθμούς στην ιστορία αυτής της αιματηρής σχέσης μεταξύ Δ.Ν.Τ -Ελλάδος. Βασιζόμενοι σε ρεπορτάζ και σε αναφορές εφημερίδων και μέσων ενημέρωσης της εποχής αλλά και σε κάποιες ιστορικές αναφορές που ο γράφων έχει υπόψη του.

Η σημερινή ημερομηνία, επίσης, θα μείνει στην ιστορία της χώρας. Ως ημέρα της τυπικής εξόδου και αποπληρωμής όλων των δανείων, μέχρι τελευταίου σεντ, προς το Δ.Ν.Τ. Ένα διεθνές όργανο που όλοι, πλέον συνομολογούν πως δεν τα κατάφερε και πολύ καλά. Όπως και όλοι ελπίζουν πως δεν θα βρεθεί ποτέ ξανά η Ελλάδα σε παρόμοια κατάσταση.