Το πρόβλημα με την ελληνική αποτροπή – Τι σκέπτεται ο αντίπαλος για εσένα

Είναι γνωστό ότι η αποτροπή βασίζεται πρωτίστως στην αντίληψη που έχει ο αντίπαλος για εσένα, πέραν από τις συνιστώσες ισχύος που διαθέτεις, κυρίως την στρατιωτική όταν μιλάμε για απειλή κατά της ασφάλειας και της κυριαρχίας μιας χώρας.  Η αποτροπή βρίσκεται στην εικόνα που έχει διαμορφώσει στο μυαλό του ο δυνάμει επιτιθέμενος για το πώς θα αντιδράσεις αν αυτός κάνει την κίνηση.

Το οπλοστάσιο προφανώς έχει σημασία, από τη στιγμή όμως που είσαι διατεθειμένος να το χρησιμοποιήσεις και που αυτό έχει καταστεί σαφές στο αντίπαλο. Όταν είναι πεπεισμένος δηλαδή ότι αν αναλάβει επιθετική πρωτοβουλία θα λάβει αποφασιστική απάντηση και θα του επιβληθεί κόστος τέτοιο που θα εξανεμίσει τα όποια προσδοκώμενα οφέλη.  Εννοείται ότι πρέπει να διαθέτεις όπλα που να σου επιτρέπουν να ανταποδώσεις ισχυρό πλήγμα ή και να επικρατήσεις, αλλά αν ο άλλος πιστεύει ότι δεν θα το χρησιμοποιήσεις είναι σαν να μην έχεις.

Το βασικό πρόβλημα της Ελλάδας είναι ακριβώς αυτό.

Ότι η Τουρκία δεν πιστεύει ότι το ελληνικό πολιτικό σύστημα είναι αποφασισμένο να υπερασπιστεί την ελληνική κυριαρχία ακόμα και δια των όπλων. Για τα κυριαρχικά δικαιώματα το έχει επιβεβαιώσει. Τα έχει κάνει κόσκινο και μέχρι στιγμής η «κόκκινη γραμμή» έχει αποδειχθεί μεταφερόμενη, την πάνε και τη φέρουν τα κύματα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο. Για την κυριαρχία η Άγκυρα είναι περίπου βέβαιη ότι επίσης δεν θα υπάρξει αντίδραση διότι και αυτή παραβιάζεται συχνά πυκνά, ακόμα και με υπερπτήσεις σε ελληνικά νησιά όπου δεν υπάρχει το θεωρητικό «πρόβλημα» της διαφοράς μεταξύ 6 νμ στη θάλασσα  και 10 νμ στον αέρα και κατάρριψη δεν έχει υπάρξει. Ανάλογη κατάσταση σε άλλο μέρος του κόσμου, με άλλο κράτος δεν συναντάται. Σε όλα τα κανονικά κράτη οι εισβολείς στον εναέριο χώρο μίας χώρας αναγνωρίζονται και αν δεν απομακρυνθούν καταρρίπτονται. Η ίδια τη Τουρκία κατέρριψε το ρωσικό μαχητικό που μπήκε για λίγα δευτερόλεπτα στον εναέριο χώρο της.

Η όξυνση διαρκείας με την Τουρκία τον χρόνο που εκπνέει, με τα διαδοχικά επεισόδια από τον Έβρο μέχρι το Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, έδειξε ότι η Ελλάδα επιχειρησιακά μπορεί να αντιμετωπίσει και να  ακυρώσει τις τουρκικές κινήσεις και να διαμορφώσει ακόμα και όρους επικράτησης παρά τις εξοπλιστικές ελλείψεις. Από τη στιγμή που η πολιτική ηγεσία, υπό την πίεση της κατάστασης, έδωσε το περιθώριο στη στρατιωτική ηγεσία να χειριστεί την υπόθεση, οι Ένοπλες Δυνάμεις έδειξαν τι μπορεί να κάνουν έστω και αν δεν έχουν τα μέσα που θα έπρεπε. Αυτό προκάλεσε δυσάρεστη έκπληξη στους Τούρκους αλλά και έκπληξη γενικώς σε τρίτους οι οποίοι δεν είχαν συνηθίσει σε τέτοιου είδους ελληνική αντίδραση. Γιατί δυστυχώς και οι ξένοι, Ευρωπαίοι και υπερατλαντικοί, την ίδια αντίληψη με τους Τούρκους έχουν για την αποτρεπτική διάθεση της Ελλάδας. Όχι λόγω έλλειψης ικανοτήτων, αλλά λόγω εγχώριας πολιτικής άποψης ότι ο πόλεμος πρέπει να αποφευχθεί πάση θυσία ακόμα και αν αυτό σημαίνει έκπτωση σε κυριαρχικά δικαιώματα ή και σε κυριαρχία.

Η εικόνα άρχισε να αλλάζει ακριβώς με αφορμή τις αλλεπάλληλες κρίσεις με την Τουρκία αυτή τη χρονιά. Η Ελλάδα για πρώτη φορά εξέπεμψε μήνυμα σοβαρής αντίδρασης και προειδοποίηση ότι τα πάντα είναι ανοιχτά, ακόμα και στρατιωτική σύγκρουση αν η Τουρκία δεν μαζευτεί.

Παρά τις παλινδρομήσεις και την διάχυτη αύρα ανησυχίας που φανέρωνε ότι το πολιτικό σύστημα τρόμαζε περισσότερο το ίδιο απ΄ ό,τι οι Τούρκοι από αυτό που αναγκαζόταν να κάνει, η κρίση αποτέλεσε σημείο καμπής. Η χώρα έδειξε ένα άλλο πρόσωπο. Το εξοπλιστικό που εξαγγέλθηκε ως συνέχεια τις κρίσης και ως αποτέλεσμα της απότομης προσγείωσης και της συνειδητοποίησης ότι όποιος κυβερνά από τώρα και στα επόμενα χρόνια κινδυνεύει να χρεωθεί πολεμική ήττα και απώλεια εθνικού εδάφους αν δεν κάνει αυτό που πρέπει για τις Ένοπλες Δυνάμεις, συμπληρώνουν ένα πλαίσιο που προσφέρεται ως βάση επανεκκίνησης.

Ως νέα αφετηρία για την οικοδόμηση αποτροπής, η οποία δύσκολα κτίζεται και εύκολα αποδομείται. Αρκεί ένα μήνυμα χαλάρωσης ή εύκολης διαθεσιμότητας για «διερευνητικές» για να κατεδαφιστούν οι προϋποθέσεις που διαμορφώθηκαν σε πυκνό χρόνο τους τελευταίους εννέα μήνες. Το πισωγύρισμα από μία κατάκτηση, αντί αυτή να αποτελέσει κεκτημένο για περαιτέρω εξέλιξη, είναι χειρότερο από το να μην είχε γίνει καθόλου. Είναι καλύτερα να μη κάνεις ένα βήμα μπροστά, αν πρόκειται στη συνέχεια να κάνεις δύο πίσω.