Από το Σχέδιο Ανάν στην Χάγη

Εκείνοι που στο παρελθόν είχαν ταχθεί υπέρ του σχεδίου Ανάν τώρα σταδιακά έχουν αρχίσει και μιλούν δημόσια για “συνέργειες” με την Τουρκία “στην αξιοποίησης των φυσικών πόρων” ή “συνδιαχείριση” για να καταλήξουν “στις συνομιλίες προς σύνταξη συνυποσχετικού και παραπομπή στην Χάγη”.

Σκοπίμως ασαφείς οι όροι που χρησιμοποιούν, γενικοί και αόριστοι οι προσδιορισμοί ( αποφεύγουν τον όρο συνεκμετάλλευση), δημιουργούν ισχυρές επιφυλάξεις και σοβαρά ερωτήματα για το τι ακριβώς εννοούν, έαν έχουν στρατηγική στόχευση και αν έχουν καταλάβει την πολιτική της Τουρκίας.

Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Κοτζιάς είχε πει ότι “οι Έλληνες δεν πρέπει να είναι μοναχοφάηδες”, ο διάδοχός του, Γιώργος Κατρούγκαλος πρόσθεσε ότι “η Τουρκία έχει μεγάλη ακτογραμμή στη Μεσόγειο και δεν μπορείς να την αποκλείσεις”. Αλλά και από τη ΝΔ o νυν υπουργός Εξωτεριkών Νίκος Δένδιας είπε ότι «υπάρχουν χιλιάδες συνέργειες από τον τουρισμό έως την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων». Αποκορύφωμα η δήλωση του συμβούλου του πρωθυπουργού, Θάνου Ντόκου: “…Ιδέες περί συνεκμετάλλευσης μπορούν να συζητηθούν υπό την προϋπόθεση της προηγούμενης οριοθέτησης της υφαλοκριπίδας, μέσω προσφυγής στο διεθνές δικαιοδοτικό όργανο”.

Σε πολιτικό επίπεδο ρόλο προπομπού από την πλευρά της κυβερνητικής παράταξης ανέλαβε, με το ειδικό της βάρος, η Ντόρα Μπακογιάννη που προτείνει καθαρά “πίεση στην Τουρκία και συνυποσχετικό για την Χάγη”. Υποτίθεται ότι η συζήτηση θα περιορίζεται γύρω από την οριοθέτηση της υφαλοκριπίδας. Ωστόσο πώς θα συνταχθεί συνυποσχετικό όταν οι Τούρκοι αρνούνται ότι τα νησιά έχουν υφαλοκριπίδα; Ή ακόμη χειρότερα όταν θεωρούν ότι 18 κατοικημένα νησιά του Αιγαίου είναι τουρκικά και κατέχονται παράνομα από την Ελλάδα; Το επιχείρημα είναι πονηρό: καλύτερα μέσω “συνεργειών”, η χώρα μας να έχει όφελος από την διαχείριση των φυσικών πόρων παρά να μένουν ανεκμετάλλευτοι, οπότε δεν έχει κανένα κέρδος”. Επιπλέον προστίθενται και διάφορα “ανθρωπιστικά”, με τους Τούρκους είμαστε γείτονες, ο τουρκικός λαός μας βλέπει φιλικά, πρέπει να βρούμε τρόπο να συνυπάρχουμε ειρηνικά, και άλλες μπούρδες.

Το βασικό επιχείρημα, στην ουσία win-win και kazan – kazan περί των οικονομικών οφελών, είναι πονηρό γιατί οι όποιες “συνέργειες” που θα καταλήξουν σε “συνδιαχείριση ή συνεκμετάλλευση”, δεν περιορίζονται στο οικονομικό πεδίο, έχουν σημαντικές συνέπειες όσον αφορά στην απώλεια κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας. Επ αυτού βέβαια δεν απαντούν, αφήνουν να εννοηθεί ότι εάν το Διεθνές Δικαιοδοτικό Όργανο αποφανθεί έτσι, η Ελλάδα ως χώρα που σέβεται την διεθνή νομιμότητα θα πρέπει να συμβιβαστεί.

Η όλη τακτική αποβλέπει στο να αποκοιμίσει την εσωτερική κοινή γνώμη, προσφέροντας στην Τουρκία ανταλλάγματα, με στόχο τον κατευνασμό της. Ως προς το πρώτο μία ηττημένη κοινωνία μπορεί να το δεχθεί, καθώς παράλληλα καλλιεργείται ο τρόμος ενός πολεμικού επεισοδίου. Ως προς τον κατευνασμό της Τουρκίας όμως δείχνουν ότι δεν έχουν αντιληφθεί την “εγγενή επεκτατικότητα της Τουρκίας”, για την οποία είχε μιλήσει παλιά ο Ανδρέας Παπανδρέου. Η Τουρκία δεν θέλει τα μισά, τα θέλει όλα, αντιλαμβάνεται τον ρόλο της ως υπερδύναμη στην περιοχή και την Ελλάδα σαν δορυφόρο. Όσο περισσότερα θα της εκχωρήσει το ελληνικό πολιτικό σύστημα, τόσο περισσότερα θα ζητά. Το επόμενο θα είναι η Θράκη, θα είναι ο λόγος στις μουσουλμανικές κοινότητες στην Ελλάδα κλπ.

Δεν είναι τυχαίο ότι οι περισσότεροι από αυτούς που είναι υπέρ της ομαλής διευθέτησης των διαφορών, δηλαδή την εκχώρηση στην Τουρκία με στόχο τον κατευνασμό της, ήταν και υπέρ του σχεδίου Ανάν. Το επιχείρημά τους είναι ότι “εάν τότε ο Τάσσος Παπαδόπουλος με την ενθάρρυνση της κυβέρνησης Καραμανλή, δεν είχε μπλοκάρει το σχέδιο Ανάν τώρα το Κυπριακό θα είχε λυθεί”. Άρα η Κύπρος θα ήταν μία ωραία ειρηνική χώρα όπου όλοι θα συνυπήρχαν ειρηνικά σε ένα περιβάλλον ευημερίας και ανάπτυξης, και τα κυπριωτάκια θα έτρεχαν με τις πλεξούδες τους να ανεμίζουν σε πράσινους αγρούς.

Στο ίδιο σκεπτικό είναι ότι η Τουρκία δεν θα είχε κάνει χρήση των δυνατοτήτων και των προνομίων που της έδινε το σχέδιο Ανάν για να επεκτείνει την κυριαρχία της στο σύνολο του νησιού -από τις τουρκικές δυνάμεις κατοχής μέχρι την συμμετοχή στην διοίκηση ως εγγυήτρια χώρα. Στο ενδιάμεσο διάστημα, η Τουρκία έκανε πόλεμο στην Συρία γι αυτά που θεωρεί εθνικά της συμφέροντα, συγκρούστηκε με την Ρωσία -κατέρριψε ένα πολεμικό της-, και με τις ΗΠΑ, στήριξε εμπράκτως τους τρομοκράτες του ISIS. Τώρα επεκτείνει τον πόλεμό της στην Λιβύη, πάλι ενισχύοντας ισλαμιστές του ISIS στην Τρίπολη. Στο εσωτερικό της έχει γεμίσει τις φυλακές και τα κρατητήρια με διαφωνούντες και κάθε δημοκρατική φωνή καταπνίγεται.

Αλλά για τους “Ανανιστές”, αυτά δεν έχουν σημασία, μπορεί η συμπεριφορά της Τουρκίας να είναι συνολικά παραβατική αλλά στην Κύπρο θα συμπεριφερόταν με κοσμιότητα και πολιτισμένα. Και παρομοίως θα συμπεριφερθεί και στην χώρα μας στον δρόμο προς την Χάγη. Ποιον νομίζουν ότι κοροϊδεύουν;