Αλλαγή υποδείγματος

Κάθε αλλαγή υποδείγματος στην οικονομική πολιτική, όπως αυτή που επιχειρεί ο Κυριάκος Μητσοτάκης, είναι στην πραγματικότητα ένας αγώνας με τον χρόνο, να αποδώσει θετικά αποτελέσματα πιο γρήγορα από τις αρνητικές επιπτώσεις που εξ ανάγκης θα έχει. Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε επιλέξει την υπερφορολόγηση της μεσαίας τάξης και της επιχειρηματικότητας προκειμένου αφενός να ισορροπήσει τα δημοσιονομικά μεγέθη και να καλύψει τις υποχρεώσεις από τις συμφωνίες με τους εταίρους και αφετέρου να κάνει αναδιανομή εισοδήματος μέσω επιδοματικής πολιτικής προς όφελος των στρωμάτων στη βάση της κοινωνικής και οικονομικής πυραμίδας. Το πείραμα αν το πούμε έτσι πέτυχε.

Η χώρα που παρέδωσε ο Αλέξης Τσίπρας με νοικοκυρεμένα δημοσιονομικά, μακροχρόνια κοινωνική γαλήνη, σταθερή χαμηλή ανάπτυξη και 35 δις αποθεματικά, δεν έχει καμία σχέση με αυτή που παρέλαβε από τον Αντώνη Σαμαρά, με άδεια ταμεία στα πρόθυρα επίσημης χρεοκοπίας και σε συνεχή κοινωνική και πολιτική περιδίνηση. Ίσως σκοπίμως παρέδωσε την χώρα σε τέτοια κατάσταση ο Αντώνης Σαμαράς προκειμένου, οι ανάγκες για πληρωμές σε συνδυασμό με τις πιέσεις των δανειστών να οδηγήσουν τότε στην αριστερή παρένθεση. Γι αυτό άλλωστε δεν παρέδωσε και το Μέγαρο Μαξίμου στους προσωρινούς όμως νόμιζε ενοικιαστές, εκτιμώντας ότι σε μερικούς μήνες ο ίδιος ως εκπρόσωπος των νόμιμων και μόνιμων ιδιοκτητών θα επέστρεφε. Εις μάτην. Έπεσε έξω σε όλες τις προβλέψεις και εκτιμήσεις του. Είναι δε αυτό και ένα καλό μάθημα για τους επόμενους που όμως δεν δείχνουν να βιάζονται.

Αντίστροφη αναδιανομή

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει λοιπόν όλο το περιθώριο για να ασκήσει την δική του οικονομική πολιτική. Τρεις μήνες δεν είναι αρκετοί και κρίσεις και επικρίσεις είναι όμως χρόνος επαρκής για πρώτα συμπεράσματα. Η νέα κυβέρνηση πατώντας επάνω στην κατάσταση που βρήκε έχει ξεκινήσει την δική της αναδιανομή προς όφελος των μεσαίων και ανώτερων στρωμάτων. Έκανε οριζόντια μείωση του ΕΝΦΙΑ που ευνοεί τη μεγάλη ιδιοκτησία, δεν θα δώσει το έκτακτο επίδομα στο τέλος του χρόνου στους πιο φτωχούς που έδωσε ο Τσίπρας τα δύο προηγούμενα χρόνια, ενώ το πόσο αυτό το διέθεσε για μείωση της φορολογίας των επιχειρήσεων από το 28% στο 24%. Ενδεικτικό είναι ότι η προηγούμενη κυβέρνηση έδωσε την 13η σύνταξη πριν το Πάσχα που από τους αντιπάλους βαπτίστηκε προεκλογικό επίδομα και υποσχέθηκε ότι αν το επιτρέψουν τα οικονομικά θα δώσει στο τέλος του χρόνου και 14η. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης εκτός από το ότι δεν θα δώσει το επίδομα στα πιο χαμηλά στρώματα, φυσικά δεν υπάρχει περίπτωση να δώσει 14η, ενώ και την 13η σύνταξη, αν τελικά την δώσει θα το κάνει στο τέλος του 2020. Παράλληλα αναζητά τρόπο για στήριξη των τραπεζών, μέσω εγγυήσεων ή με χρήση του αποθεματικού, που δεν έχουν κάνει και τίποτε για να βοηθήσουν την οικονομία και τους πολίτες. Με την περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων αυξάνει τα περιθώρια κέρδους των επιχειρηματιών, μικρών και μεγάλων, όπως άλλωστε και με την εξαγγελθείσα μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.

Η νεοφιλελεύθερη υπόθεση εργασίας

Η υπόθεση εργασίας του Κυριάκου Μητσοτάκη και του νεοφιλελεύθερου επιτελείου είναι ότι οι αλλαγές αυτές θα ενισχύσουν τις επενδύσεις. Έστειλε άλλωστε μήνυμα που το στήριξε εμπράκτως με τα μέτρα που ανακοίνωσε και στο εξωτερικό, ένθεν κακείθεν του Ατλαντικού για προσέλκυση επενδυτών. Εφόσον γίνουν επενδύσεις και τοποθετήσεις κεφαλαίων, λέει η υπόθεση εργασίας, θα υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας αλλά και περιθώριο κερδών για ικανοποιητικούς μισθούς που θα αναπληρώσουν το χαμένο εισόδημα των κατώτερων τάξεων από την περικοπή των επιδομάτων.

Η υπόθεση εργασίας στην οποία βασίζεται η αλλαγή υποδείγματος είναι δεδομένη αφού άλλωστε υλοποιείται, το θετικό αποτέλεσμα δεν είναι δεδομένο αλλά ζητούμενο. Αν επιβεβαιωθεί στην πράξη και φέρει νέο εισόδημα που με τον ένα ή άλλο τρόπο θα διαχυθεί, τότε όλα καλά η κυβέρνηση θα συνεχίσει απρόσκοπτα τον βίο της. Εάν δεν επιβεβαιωθεί στην πράξη, γιατί συνήθως οι κεφαλαιούχοι και οι επενδυτές ενδιαφέρονται για την αύξηση των κερδών τους και όχι για την κοινωνική ισορροπία, τότε ο χρόνος της κυβέρνησης θα αρχίσει να μετρά αντίστροφα. Το πότε; θα φανεί σύντομα.