Ξαναγράφοντας την Ιστορία

Τα γκουλάγκ δεν θα γίνουν ποτέ το σύμβολο του απόλυτου κακού όπως τα ναζιστικά στρατόπεδα συγκέντρωσης, έγραφε πριν από 40 χρόνια ο Μίλαν Κούντερα, στην Τέχνη του Μυθιστορήματος. Από την ώρα που ο κόκκινος στρατός νίκησε τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο και μπήκε στο Βερολίνο, η Σοβιετική Ένωση μοιράζει τα σύμβολα του καλού και του κακού, έλεγε ο λογοτέχνης και διανοούμενος που είχε ζήσει τον “κόκκινο παράδεισο” και την Άνοιξη της Πράγας.

Τέσσερις δεκαετίες μετά το ευρωπαϊκό κοινοβούλιο, με αφορμή την επέτειο από την λήξη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου εξέδωσε ψήφισμα που καταδικάζει τα εγκλήματα του ναζισμού και του κομμουνισμού -το οποίο δεν προσυπέγραψαν οι Έλληνες ευρωβουλευτές με εξαίρεση την Άννα Μισέλ Ασημακοπούλου.

Μεσολάβησε η πτώση του τείχους του Βερολίνου που σηματοδότησε την απόλυτη επικράτηση του καπιταλιστικού μπλοκ στον ψυχρό πόλεμο. Σε τέτοιο σημείο που οι κάτοικοι της πιο πλούσιας σε φυσικούς πόρους χώρα του κόσμου, της Ρωσίας, μέχρι και το 2004 πέθαιναν κυριολεκτικά στη Μόσχα και στην Πετρούπολη από το κρύο γιατί δεν μπορούσαν να αξιοποιήσουν το φυσικό αέριο για την θέρμανση και τον φωτισμό των πόλεων.

Ο υπαρκτός κομμουνισμός κατέρρευσε γιατί ηττήθηκε στον ψυχρό πόλεμο από ένα ισχυρότερο μπλοκ αλλά και γιατί απέτυχε να ικανοποιήσει τις προσδοκίες που είχε δημιουργήσει στα εκατομμύρια των πιστών του. Παρομοίως όμως απέτυχε και ο υπαρκτός καπιταλισμός όπως δείχνουν τα επίσημα στοιχεία του ΟΟΣΑ για την διεύρυνση των ανισοτήτων παγκοσμίως, για την υπερσυγκέντρωση πλούτου στο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού, γιατί ένα 30% που ζει στις υπό ανάπτυξη χώρες όπως γράφει ο Αλαίν Μπαντιού, αντιμετωπίζονται από το καπιταλιστικό σύστημα σαν ανθρώπινα σκουπίδια, δεν έχουν δουλειά, ζουν με ένα δολάριο την ημέρα και δεν χρησιμεύουν και σαν καταναλωτές. Άρα περιττεύουν για το οικονομικό σύστημα που παγκόσμιου καπιταλισμού.

Ίσως αυτή η αποτυχία του υπαρκτού φιλελευθερισμού εξηγεί και την συνεχή προσπάθεια των νικητών του ψυχρού πολέμου να ξαναγράψουν την ιστορία, δαιμονοποιώντας αναδρομικά τον κομμουνισμό και εξομοιώνοντας τον με τον ναζισμό. Προκειμένου να απαξιωθεί όχι ο σταλινισμός, αλλά η κομμουνιστική ιδεολογία και ο μαρξιστικός της πυρήνας και εξαλειφθούν οι παρακαταθήκες που μπορεί να οδηγήσουν σε καινούργια, προσαρμοσμένα στον 21ο αιώνα, κινήματα αμφισβήτησης που να διεκδικούν ξανά ισότητα και ελευθερία. Οι γενιές λίγο πριν και λίγο μετά το 2000 ήδη στρέφονται ξανά προς τον σοσιαλισμό, όπως επισείουν τα φιλελεύθερα think tanks της Ευρώπης.

Ο νεοφιλελευθερισμός αποστρέφεται τα κινήματα αμφισβήτησης, γι αυτό και έχει εγκαταστήσει την παγκόσμια αυτοκρατορία της επιτήρησης, κατά τον Ιγνάσιο Ραμονέ, τοποθετεί κάμερες παντού, παρακολουθεί από τα mails μέχρι τα κινητά, και δεν διστάζει στο συμβολικό επίπεδο να καταδιώκει υπέρμαχους των ελευθεριών όπως ο Σνόουντεν και ο Ασάνζ. Προτιμά κινήματα που καθοδηγούνται από 16χρονες μαθήτριες και έχουν σπόνσορες τις μεγάλες εταιρίες που ενεργοποιούνται στην πράσινη οικονομία. Γιατί η πράσινη οικονομία αποτελεί πια τη μεγαλύτερη “μπίζνα” του 21ου αιώνα.

Για να προχωρήσουν οι δουλειές όμως πρέπει να έχει δημιουργηθεί και εμπεδωθεί στις καταναλωτικές μάζες η “πράσινη ιδεολογία”. Οι ίδιες εταιρείες που τώρα κάνουν μπίζνες καταστρέφοντας τον πλανήτη στα επόμενα χρόνια θα βγάζουν λεφτά σώζοντας τον. Και για να προχωρήσουν απρόσκοπτα τα πράγματα κάθε ιδεολογία που θα μιλά για μία γενική ανατροπή που θα προβάλλει μία συνολική κοσμοεικόνα θα πρέπει να εκλείψει. Και να καταδικαστεί αναδρομικά: παραφράζοντας μπορούμε να πούμε ότι το νεοφιλελεύθερο έκτρωμα της γερμανικής Ευρώπης φωνάζει: ποτέ ξανά κομμουνισμός.

ΥΓ. Είναι μία ειρωνεία ότι μέσω της Ευρωπαϊκής Ένωσης η Γερμανία επιστρέφει και πετυχαίνει ότι δεν πέτυχε με τους πολέμους, τον ζωτικό χώρο και την απόλυτη επικράτηση στην Ευρώπη.