Η «κουλτούρα πληρωμών» για τη ρύθμιση του τεράστιου ιδιωτικού χρέους

Με την «κουλτούρα πληρωμών» ή με την… επανένταξη μερικών χιλιάδων ασφαλισμένων και φορολογούμενων στην κανονικότητα; To δημόσιο χρέος μπορεί να είναι ρυθμισμένο και να μην κινδυνεύει από την αύξηση των επιτοκίων όμως ουδείς μπορεί να υποστηρίξει το ίδιο για το ιδιωτικό χρέος. Πάνω από 257 δισ. ευρώ βρίσκονται αυτή τη στιγμή στις πλάτες των οφειλετών και με την αύξηση των επιτοκίων η κατάσταση επιδεινώνεται ημέρα με την ημέρα.

Όσοι έχουν κόκκινα δάνεια είναι εκτός τραπεζικής χρηματοδότησης ενώ όσοι αδυνατούν να εκδώσουν ασφαλιστική ή φορολογική ενημερότητα ουσιαστικά είναι εκτός αγοράς και αναγκάζονται να καταφύγουν σε διάφορα… τερτίπια για να εισπράξουν αμοιβές κάτω από τη… μύτη της ΑΑΔΕ ή του ΚΕΑΟ.

Και εδώ ανοίγει για μια ακόμη φορά η συζήτηση: Πρέπει να υπάρξει μια ακόμη ρύθμιση ληξιπρόθεσμων οφειλών προς την εφορία ή προς τα ασφαλιστικά ταμεία για όσους συσσώρευσαν χρέη μέσα στην πανδημία ή την ενεργειακή κρίση; Ο ιδιοκτήτης ενός φούρνου που χρειάστηκε να κάνει ρύθμιση για να πληρώσει τους λογαριασμούς της ΔΕΗ και ταυτόχρονα βλέπει τις δόσεις του επαγγελματικού δανείου να «φουσκώνουν» πρέπει να βοηθηθεί η όχι. Το οικονομικό επιτελείο έχει να αντιμετωπίσει τη μόνιμη άρνηση των θεσμών και τη στάση του «όχι σε όλα» όσον αγορά σε θέματα διευκόλυνσης οφειλετών.

Οι προτάσεις για μια καινούργια ρύθμιση οφειλών προς την εφορία και προς τα ασφαλιστικά ταμεία με περισσότερες από 24 δόσεις που προβλέπει η πάγια ρύθμιση, δεν φαίνεται να υιοθετούνται. Αντίθετα, η αναβίωση χαμένων ρυθμίσεων μέσα στην πανδημία είτε για… τεχνικούς είτε και για ουσιαστικούς λόγους, φαίνεται να συγκεντρώνει περισσότερες πιθανότητες. Το να δοθεί μια δεύτερη ευκαιρία σε ανθρώπους που έχασαν τη ρύθμισή τους μέσα στην πανδημία ή την ενεργειακή κρίση, είναι πολύ πιο εύκολο από το να υπάρξει μια καινούργια ρύθμιση. Και δεν θα είναι λίγοι οι ευνοημένοι. Από τους 600.000 που είχαν μπει στη ρύθμιση των 120 δόσεων, μόνο ο ένας στους τρεις παραμένει… πιστός στην καταβολή των δόσεων. Περίπου οι μισοί έχουν χάσει τη ρύθμιση. Και το ίδιο ισχύει και για την εφορία και για το ασφαλιστικό ταμείο.

Ο εξωδικαστικός μηχανισμός δεν προσφέρεται για όλους τους οφειλέτες. Ουσιαστικά αφορά σε μερικές εκατοντάδες χιλιάδες που έχουν συσσωρεύει πολλά χρέη. Το ζητούμενο είναι να βρεθεί μια λύση για τους εκατοντάδες χιλιάδες που βαρύνονται με χρέη μερικών χιλιάδων ευρώ και παρ’ όλα αυτά εξακολουθούν να μην μπορούν να εκδώσουν φορολογική ή ασφαλιστική ενημερότητα.

Ακόμη και αν σε αυτή τη φάση η απόφαση περιοριστεί σε κάτι άμεσο (π.χ μια αναβίωση ρύθμισης) το θέμα του ιδιωτικού χρέους θα μπει στο τραπέζι επί νέας βάσης μετά τις εκλογές. Θέμα που χρονίζει είναι η διαγραφή του χρέους που θεωρείται ανεπίδεκτο είσπραξης. Το να λέει το κράτος ότι έχει λαμβάνειν 113 δισ. ευρώ από εταιρείες που έχουν χρεοκοπήσει εδώ και 10ετίες ή φυσικά πρόσωπα που έχουν πεθάνει, δεν συνάδει με μια σύγχρονη λογική… νοικοκυρέματος. Αυτά όμως είναι θέματα που θα αντιμετωπιστούν μετά τις εκλογές.