Πράσινο φως για αναδρομικούς ελέγχους για την παραγραφή ασφαλιστικών οφειλών

Πράσινο φως για αναδρομικούς ελέγχους σε εργοδότες σε σχέση με καταγγελίες που έχουν υποβληθεί έως και τις 30 Ιουνίου 2022 για την πενταετία 2006 -2011, προκειμένου να προχωρήσει η παραγραφή οφειλών τους μετά την παρέλευση της 10ετίας δίνει εσωτερική εγκύκλιος του e-ΕΦΚΑ.

Σημειώνεται πως με διάταξη που ισχύει από τις 25 Νοεμβρίου 2022, η αξίωση του e-ΕΦΚΑ και των φορέων που εντάσσονται σε αυτόν για την είσπραξη απαιτήσεων από μη καταβληθείσες ασφαλιστικές εισφορές και των πάσης φύσεως προσθέτων τελών, τόκων, προσαυξήσεων, προστίμων και επιβαρύνσεων, καθώς και των λοιπών ποσών που συνεισπράττονται με αυτές, υπόκειται σε δεκαετή παραγραφή που αρχίζει από την πρώτη μέρα του επόμενου έτους εκείνου εντός του οποίου παρασχέθηκε η ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία, ανεξαρτήτως του χρόνου κατά τον οποίο οι απαιτήσεις αυτές βεβαιώθηκαν.

Η παραγραφή μπορεί να διακόπτεται, υπό όρους, καθώς και με την κοινοποίηση πράξης βεβαίωσης, εν ευρεία ή εν στενή εννοία, προς τον υπόχρεο.

Για απαιτήσεις που προέρχονται από ασφαλιστέα εργασία ή υπηρεσία που παρασχέθηκε μετά από την 1η Ιανουαρίου 2026 η παραγραφή ορίζεται πενταετής.

Έλεγχοι εργοδοτών που διενεργούνται κατά την 25η Νοεμβρίου 2022, ή που θα διενεργηθούν προς διερεύνηση καταγγελίας που έχει υποβληθεί μέχρι τις 30 Ιουνίου 2022 και καλύπτουν περιόδους μισθωτής απασχόλησης από την 1η Ιανουαρίου 2006 έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2021 ολοκληρώνονται χωρίς βεβαίωση απαιτήσεων εις βάρος του εργοδότη.

Από τα ευρήματα των ελέγχων ως προς τα πραγματικά στοιχεία ασφάλισης ενημερώνεται η ασφαλιστική ιστορία των ασφαλισμένων μισθωτών.

Οδηγίες για τον έλεγχο των εργοδοτών

Σύμφωνα με τις ανωτέρω διατάξεις, από τις 25 Νοεμβρίου 2022, οι έλεγχοι εργοδοτών κοινών επιχειρήσεων και οικοδομοτεχνικών έργων που διενεργούνται καθώς και οι έλεγχοι που θα διενεργηθούν προς διερεύνηση καταγγελίας που έχει υποβληθεί μέχρι την 30η Ιουνίου 2022 και αφορούν σε περιόδους μισθωτής απασχόλησης από 1η Ιανουαρίου 2006 έως και 31 Δεκεμβρίου 2011, ολοκληρώνονται με ενημέρωση της ασφαλιστικής ιστορίας του εργαζόμενου, χωρίς να καταλογίζονται ασφαλιστικές εισφορές σε βάρος του εργοδότη.

Συγκεκριμένα, για την ανωτέρω χρονική περίοδο μισθωτής απασχόλησης, τα ελεγκτικά όργανα του Φορέα επιτρέπεται να ολοκληρώσουν μόνο τους ουσιαστικούς ελέγχους (τακτικούς, έκτακτους και ειδικούς) που έχουν ξεκινήσει να διενεργούν στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα και έχουν αριθμό ουσιαστικού ελέγχου μέχρι τις 25 Νοεμβρίου 2022.

Επίσης, τα ελεγκτικά όργανα εξετάζουν και διεκπεραιώνουν αιτήματα καταγγελιών – δηλώσεων απασχόλησης που έχουν υποβληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2022, ενώ αυτές που έχουν υποβληθεί από την 1η Ιουλίου 2022 και μετέπειτα, απορρίπτονται λόγω παραγραφής.

Όσον αφορά στις προαναφερθείσες περιπτώσεις ελέγχου, το δικαίωμα του e-ΕΦΚΑ ως προς την εν ευρεία έννοια βεβαίωση έχει παραγραφεί για τη χρονική περίοδο από 2006 έως και 2011. Ωστόσο, με σκοπό την προστασία των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των εργαζόμενων για την εν λόγω χρονική περίοδο οι ελεγκτές προβαίνουν σε ενέργειες ενημέρωσης της ασφαλιστική τους ιστορίας, όταν εκκρεμούν έλεγχοι στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα μέχρι τις 25 Νοεμβρίου 2022 και καθώς και όταν πρόκειται για δεκτές καταγγελίες που έχουν υποβληθεί έως 30 Ιουνίου 2022.

Διαδικασία ενημέρωσης ασφαλιστικής κατηγορίας ιστορίας εργαζομένων

1η περίπτωση:

* Έλεγχοι μέχρι τις 25 Νοεμβρίου 2022

Ουσιαστικοί έλεγχοι (τακτικοί, έκτακτοι, ειδικοί) που έχουν καταχωρηθεί στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (με αριθμό συστήματος – ουσιαστικού ελέγχου) μέχρι τις 25 Νοεμβρίου 2022 και είναι σε εξέλιξη.

Ο αρμόδιος ελεγκτής προβαίνει σε ακύρωση του ελέγχου στο σύστημα. Κατόπιν τούτου, συντάσσει έκθεση ελέγχου στην οποία αναγράφονται, μεταξύ άλλων, τα ευρήματα του ελέγχου, το σκεπτικό του, ο αριθμός του ουσιαστικού ελέγχου που ακυρώθηκε.. Στη συνέχεια, εκδίδει σχετική απόφαση.

Τέλος, με βάση την απόφαση, ο ελεγκτής προβαίνει σε “Καταχώρηση Ασφαλιστικής Ιστορίας” του ασφαλισμένου στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα. Στον αριθμό τύπου παραστατικού, αναγράφεται ο αριθμός της απόφασης.

* Έλεγχοι μετά τις 25 Νοεμβρίου

Ουσιαστικοί έλεγχοι (τακτικοί, έκτακτοι, ειδικοί) μετά τις 25 Νοεμβρίου που έχουν καταχωρηθεί στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (με αριθμό συστήματος – ουσιαστικού ελέγχου) μετά τις 25 Νοεμβρίου 2022 και είναι σε εξέλιξη ή ολοκληρώθηκαν.

Εάν ο έλεγχος είναι σε εξέλιξη, ακυρώνεται από τον αρμόδιο ελεγκτή. Όταν όμως έχει ολοκληρωθεί με έκδοση καταλογιστικών πράξεων ή αποφάσεων, ο ελεγκτής προβαίνει σε ενέργειες ακύρωσης ή τροποποίησης των αποτελεσμάτων που αφορούν σε παραγραφόμενη χρονική περίοδο. Στην περίπτωση αυτή, δεν ενημερώνεται η ασφαλιστική ιστορία του εργαζόμενου.

2η περίπτωση

* Έλεγχοι έως τις 30 Ιουνίου 2022

Ουσιαστικοί έλεγχοι από καταγγελίες που έχουν υποβληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2022, έχουν καταχωρηθεί στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα (με αριθμό συστήματος- ουσιαστικού ελέγχου) και είναι σε εξέλιξη.

Ακολουθείται ομοίως η προαναφερθείσα διαδικασία, δηλαδή, ο ελεγκτής προβαίνει σε ακύρωση του ελέγχου στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, συντάσσει έκθεση ελέγχου, εκδίδει αντίστοιχη απόφαση και τέλος, καταχωρεί την ασφαλιστική ιστορία του εργαζόμενου στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα.

* Καταγγελίες έως 30 Ιουνίου 2022

Καταγγελίες – δηλώσεις απασχόλησης που έχουν υποβληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2022 και δεν έχει πραγματοποιηθεί η καταχώρηση του ουσιαστικού ελέγχου στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα.

Οι καταγγελίες ελέγχονται ως προς το περιεχόμενό τους (έλεγχος του πραγματικού της απασχόλησης) και εάν διαπιστωθεί από τον ελεγκτή το βάσιμο των ισχυρισμών του καταγγέλλοντα, ολοκληρώνονται μόνο με καταχώρηση ασφαλιστικής ιστορίας.

* Καταγγελίες μετά τις 30 Ιουνίου 2022

Καταγγελίες – δηλώσεις απασχόλησης που έχουν υποβληθεί μετά τις 30 Ιουνίου 2022 δεν έχει πραγματοποιηθεί η καταχώρηση του ουσιαστικού ελέγχου στο Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα και περιέχουν μόνο παραγεγραμμένες χρονικές περιόδους.

Στην περίπτωση αυτή, συντάσσεται έκθεση ελέγχου, εκδίδεται απόφαση απόρριψης καταγγελίας λόγω παραγραφής μέσω Ολοκληρωμένο Πληροφοριακό Σύστημα, χωρίς ενημέρωση ασφαλιστικής ιστορίας του εργαζόμενου.

Διευκρινίζεται ότι για τη διεκπεραίωση καταγγελιών – δηλώσεων απασχόλησης που έχουν υποβληθεί έως τις 30 Ιουνίου 2022, οι οποίες περιέχουν παραγεγραμμένες και μη χρονικές περιόδους, μετά την εξέτασή τους και εφόσον κριθεί ότι θα πρέπει να γίνουν δεκτές ή μερικώς δεκτές:

– για το διάστημα που είναι παραγεγραμμένο, ακολουθείται η διαδικασία της καταχώρησης ασφαλιστικής ιστορίας με τα ορθά ασφαλιστικά στοιχεία,

– για το μη παραγεγραμμένο διάστημα, διενεργείται ουσιαστικός έλεγχος και καταλογισμός ασφαλιστικών εισφορών.