Χωριστές φορολογικές δηλώσεις: Παγίδες έξτρα φόρου κρύβει το «φορολογικό διαζύγιο»

Οι έγγαμοι που θέλουν να χωρίσουν οι δρόμοι τους για τα «μάτια» της εφορίας θα έχουν και εφέτος τη δυνατότητα να υποβάλουν χωριστές φορολογικές δηλώσεις. Τις επόμενες ημέρες η ΑΑΔΕ αναμένεται να ανοίξει την ηλεκτρονική πλατφόρμα στην οποία θα πρέπει να γνωστοποιήσουν τη συγκεκριμένη επιλογή τους. Ακόμα και όσοι υπέβαλαν το 2022 χωριστή δήλωση θα πρέπει να υποβάλουν ξανά αίτηση φέτος. Αν κανένας από τους συζύγους δεν γνωστοποιήσει την επιλογή υποβολής χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου, οι σύζυγοι θα υποβάλουν και φέτος κοινή φορολογική δήλωση.

Σε κάθε περίπτωση, οι φορολογούμενοι που θα επιλέξουν το «φορολογικό διαζύγιο» θα πρέπει να σταθμίσουν τα δεδομένα και να αποφασίσουν αν θα πρέπει να υποβάλουν ή όχι χωριστή φορολογική δήλωση, καθώς κάποιους τους συμφέρει αλλά για κάποιους άλλους η επιλογή αυτή ενέχει κινδύνους να «φορτωθούν» έξτρα φόρους.

Ειδικότερα οι φορολογούμενοι θα πρέπει να γνωρίζουν τα εξής:

Τεκμήρια. Στις χωριστές δηλώσεις δεν υφίσταται η έννοια του οικογενειακού εισοδήματος για την κάλυψη των τεκμηρίων διαβίωσης (αυτοκίνητα, κατοικίες κ.ά.) και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων καθενός από τους συζύγους, καθώς βαρύνουν τον κάθε σύζυγο ατομικά, ενώ για τη δυνατότητα κάλυψης τεκμηρίων με ανάλωση κεφαλαίου δεν μπορεί να γίνει επίκληση εισοδημάτων από τη δήλωση του άλλου συζύγου. Σημειώνεται ότι το τεκμήριο ελάχιστης αντικειμενικής δαπάνης διαβίωσης για το άτομο είναι τα 3.000 ευρώ, αντί για 5.000 ευρώ που χρεώνεται στο ζευγάρι στην περίπτωση κοινής δήλωσης. Συνεπώς με βάση τα παραπάνω υπάρχει κίνδυνος κάποιοι να κληθούν να πληρώσουν έξτρα φόρο λόγω μη κάλυψης των τεκμηρίων διαβίωσης και του «πόθεν έσχες».

Αποδείξεις. Δεν υπάρχει δυνατότητα μεταφοράς ποσού αποδείξεων από τον έναν σύζυγο στον άλλον, οπότε αν κάποιος έχει έλλειμμα αποδείξεων θα βρεθεί αντιμέτωπος με την επιβολή του πέναλτι 22% επί του ποσού που θα λείπει από το όριο του 30%.

Επιδόματα. Για τη χορήγηση των επιδομάτων λαμβάνεται υπόψη το οικογενειακό εισόδημα και όχι το ατομικό που θα δηλώσει ο κάθε σύζυγος στη φορολογική του δήλωση.

Κατοικία. Ο κάθε σύζυγος συμπληρώνει το ποσοστό ιδιοκτησίας του σε περίπτωση ιδιόκτητης κατοικίας, το ποσοστό του ως μισθωτής σε περίπτωση μισθωμένης κατοικίας και το ποσοστό της δωρεάν παραχώρησης, αντίστοιχα.

Παιδιά. Τα τέκνα που προέρχονται από κοινό γάμο καθώς και τα αναγνωρισμένα τέκνα δηλώνονται ως εξαρτώμενα μέλη και από τους δύο συζύγους. Το εισόδημα του ανήλικου τέκνου που δεν φορολογείται στο όνομα του τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα που έχει το μεγαλύτερο εισόδημα και δηλώνεται μόνο από αυτόν τον γονέα. Το εισόδημα και οι αντικειμενικές δαπάνες διαβίωσης και απόκτησης περιουσιακών στοιχείων των προστατευόμενων τέκνων βαρύνουν τον σύζυγο με το υψηλότερο εισόδημα. Αν τα εισοδήματα είναι ίσα, τότε βαρύνουν τον πατέρα. Στην περίπτωση που ένας εκ των δύο γονέων έχει τη γονική μέριμνα, το εισόδημα του ανήλικου τέκνου προστίθεται στα εισοδήματα του γονέα αυτού.

Φορολογική ενημερότητα. Οπως και στη κοινή δήλωση έτσι και στη χωριστή δήλωση δεν μπλοκάρεται η έκδοση φορολογικής ενημερότητας του ενός συζύγου όταν ο άλλος σύζυγος έχει ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την Εφορία.