Ενέργεια: Διπλάσιοι οι λογαριασμοί αερίου – ρεύματος στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες – Τι γίνεται στην Αθήνα

Το κόστος ενέργειας για τα νοικοκυριά σε όλη την Ευρώπη σχεδόν διπλασιάστηκε σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν, αποκαλύπτουν νέα στοιχεία.

Οι λογαριασμοί φυσικού αερίου αυξήθηκαν κατά 111% και οι λογαριασμοί ρεύματος κατά 69%, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Δείκτη Τιμών Ενέργειας Οικιακής Χρήσης. 

Κατά μέσο όρο, αυτά τα δύο στοιχεία σημαίνουν αύξηση του λογαριασμού ενέργειας κατά 90% — ή σχεδόν διπλάσιο — σε σύγκριση με τον Οκτώβριο του 2021.  

Η έρευνα, που δημοσιεύθηκε τη Δευτέρα από την Energie-Control Austria, την Ουγγρική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας και Δημόσιας Χρήσης (MEKH) και τη VaasaETT, υπογραμμίζει τον καταστροφικό αντίκτυπο του πολέμου στην Ουκρανία στην Ευρώπη, ο οποίος έχει προκαλέσει κρίση κόστους ζωής και βύθισε πολλές οικονομίες σε ύφεση. 

Εντοπίζοντας πώς η ρωσική εισβολή επηρέασε τις τιμές της ενέργειας, οι συντάκτες είπαν ότι είχε προκαλέσει «αβεβαιότητα σχετικά με την ενεργειακή ασφάλεια» και «μείωσε τις παραδόσεις ρωσικού φυσικού αερίου ή [τον] πλήρη τερματισμό του εφοδιασμού». 

Η Ρωσία μείωσε και τελικά διέκοψε τις προμήθειες φυσικού αερίου του Nord Stream στην Ευρώπη τον Σεπτέμβριο, αφού οι δυτικές χώρες επέβαλαν κυρώσεις στη Μόσχα για την εισβολή της στην Ουκρανία, με τις ΗΠΑ να κατηγορούν τη Ρωσία ότι «χρησιμοποιεί την ενέργεια ως όπλο». 

Η έκθεση του δείκτη τιμών οικιακής ενέργειας εξέτασε τις τιμές του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας από το 2009 έως τον Οκτώβριο του 2022 σε 33 ευρωπαϊκές χώρες — συμπεριλαμβανομένων των κρατών μελών της ΕΕ καθώς και του Μαυροβουνίου, της Νορβηγίας, της Σερβίας, της Ουκρανίας, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ελβετίας.

Διαπίστωσε ότι οι πρόσφατες αυξήσεις των τιμών της ενέργειας ακολούθησαν αυξήσεις ρεκόρ το 2021 που προκλήθηκαν από την υψηλότερη ζήτηση, καθώς άνθρωποι και επιχειρήσεις ανέκαμψαν από την πανδημία του COVID. 

«Σημαντικά υψηλότερες [τιμές ενέργειας] σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν… μπορεί να αποδοθεί σε έναν συνδυασμό παραγόντων, όπως η αυξημένη ζήτηση που συνδέεται με την οικονομική ανάκαμψη μετά την πανδημία και τις έκτακτες καιρικές συνθήκες, τις τιμές ρεκόρ του φυσικού αερίου και υψηλά δικαιώματα εκπομπών CO2», ανέφεραν οι συντάκτες.

Αέριο

Οι κάτοικοι του Άμστερνταμ πλήρωσαν τα περισσότερα στην Ευρώπη για φυσικό αέριο με διπλάσιο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, ακολουθούμενοι από την Κοπεγχάγη της Δανίας, σύμφωνα με την έκθεση.

Το ποσό που διοχετεύθηκε από όσους ζουν στην ολλανδική πρωτεύουσα είναι σχεδόν 17 φορές υψηλότερο από ό,τι στη Βουδαπέστη της Ουγγαρίας, τη φθηνότερη πρωτεύουσα για φυσικό αέριο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. 

Οι Ούγγροι απολαμβάνουν παραδοσιακά φθηνότερη ενέργεια λόγω των γενναιόδωρων κυβερνητικών ελέγχων τιμών που τέθηκαν σε εφαρμογή το 2014, αν και η χώρα πρόσφατα αυστηροποίησε τους κανόνες για να περιορίσει την επιλεξιμότητα. 

Εκτός ΕΕ, η έκθεση διαπίστωσε ότι οι άνθρωποι στο Κίεβο πληρώνουν τα λιγότερα για το φυσικό αέριο τους, 19 φορές λιγότερο από εκείνους στο Άμστερνταμ. 

Η παροχή ρεύματος στην ουκρανική πρωτεύουσα έγινε μείζον ζήτημα τον Οκτώβριο, με τις ρωσικές δυνάμεις να βομβαρδίζουν την ενεργειακή υποδομή της χώρας, προκαλώντας συχνές διακοπές ρεύματος.

Η έκθεση εξέτασε επίσης «σημαντικές» αλλαγές τιμών σε μεμονωμένες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες κατά τη διάρκεια του Οκτωβρίου. 

Στη Ρώμη, αποκάλυψε ότι το κόστος του φυσικού αερίου αυξήθηκε κατά 97% τον περασμένο μήνα και περισσότερο από 170% σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν. 

Αυτό οφειλόταν στις «αυξήσεις των στοιχείων ενέργειας και διανομής» στην Ιταλία, ενώ αυξήσεις τιμών κατά 64% και 58% καταγράφηκαν στην πόλη του Λουξεμβούργου και στη Λισαβόνα αντίστοιχα. 

Οι τιμές του φυσικού αερίου στη Ρώμη, το Λουξεμβούργο, τη Λισαβόνα, το Δουβλίνο, το Παρίσι, τη Βιέννη, τις Βρυξέλλες, τη Βέρνη, την Κοπεγχάγη και τη Στοκχόλμη έφτασαν σε νέα, ρεκόρ. 

Αλλά δεν ήταν όλα χαμός και καταστροφή. Οι λογαριασμοί φυσικού αερίου μειώθηκαν σε πολλά μέρη της Ευρώπης, κυρίως λόγω κρατικής παρέμβασης, αν και η έκθεση πρόσθεσε ότι “οι τρέχουσες τιμές παραμένουν απίστευτα υψηλές σε σύγκριση με ένα χρόνο πριν”. 

Μείωση των τιμών κατά 55% σημειώθηκε στην Αθήνα. Αυτό, σύμφωνα με την έκθεση, οφειλόταν στις μειώσεις των «ενεργειακών φόρων» και «του κυβερνητικού συστήματος αντιστάθμισης τιμών». 

Οι ελληνικές αρχές έχουν επιβραβεύσει τους καταναλωτές που μειώνουν την κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας με φθηνότερους λογαριασμούς, παράλληλα με την επιβολή ανώτατου ορίου στις πληρωμές στους παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας. Χρηματοδοτεί εν μέρει αυτά τα μέτρα μέσω ενός απροσδόκητου φόρου στις εταιρείες ενέργειας.

Η Σόφια, το Ταλίν, η Μαδρίτη, το Βερολίνο και η Ρίγα σημείωσαν μείωση των τιμών του φυσικού αερίου κατά 29%, 25%, 12%, 11% και 5% αντίστοιχα. 

Αυτές οι τιμές δεν σχετίζονται με το ποσό που καταβάλλουν οι πελάτες για συμβάσεις σταθερής τιμής. 

Ηλεκτρική ενέργεια

Οι τιμές ηλεκτρικής ενέργειας των τελικών χρηστών διέφεραν επίσης πολύ σε όλη την Ευρώπη. 

Η Κοπεγχάγη και η Ρώμη είναι οι πιο ακριβές πόλεις για τα ευρωπαϊκά νοικοκυριά, ακολουθούμενες από το Άμστερνταμ και το Βερολίνο, σύμφωνα με την έκθεση. 

Νιώθοντας τη δύσκολη θέση, η γερμανική πρωτεύουσα έχει σβήσει τα φώτα σε πολλά από τα πιο διάσημα ορόσημα της, όπως το Πανεπιστήμιο Humboldt, το Γερμανικό Ιστορικό Μουσείο και την Πύλη του Βρανδεμβούργου. 

Οι άνθρωποι σε άλλες περιοχές της χώρας έχουν παροτρυνθεί από τις τοπικές αρχές να κάνουν ντους με κρύο νερό .

Οι κάτοικοι της ανατολικής και κεντρικής Ευρώπης απολάμβαναν το φθηνότερο ηλεκτρικό ρεύμα, με τους κατοίκους του Κίεβου να πληρώνουν τα λιγότερα, ενώ ακολουθούν οι κάτοικοι στο Βελιγράδι, τη Βουδαπέστη και την Ποντγκόριτσα, την πρωτεύουσα του Μαυροβουνίου. 

Στην Πράγα και το Ταλίν οι τιμές είναι πάνω από το μέσο όρο για την περιοχή. 

Και πάλι η έκθεση εξέτασε μεμονωμένες χώρες, επισημαίνοντας τις πιο σημαντικές αλλαγές κατά τον τελευταίο μήνα. 

Οι τρεις πρώτες πρωτεύουσες με τις μεγαλύτερες αυξήσεις τιμών ήταν το Δουβλίνο (44%), η Ρώμη (30%) και η Βιέννη (24%). 

Στην ιρλανδική πρωτεύουσα, η έκθεση σημείωσε “μια αξιοσημείωτη αύξηση των τιμών”, που προκλήθηκε από “την πρωτοφανή συνεχή αύξηση των τιμών χονδρικής, ιδιαίτερα για το φυσικό αέριο”. 

Το φυσικό αέριο παρέχει περίπου το ένα τρίτο της ενέργειας της Ιρλανδίας, που σημαίνει ότι η χώρα είναι ευάλωτη σε κλυδωνισμούς τιμών. 

Οι τιμές που πληρώνουν οι ντόπιοι σε αυτές τις πόλεις έφτασαν σε υψηλά ρεκόρ, μαζί με το Βερολίνο, την Κοπεγχάγη, τις Βρυξέλλες, την Αθήνα και την Πράγα. 

Ωστόσο, η έκθεση σημειώνει ότι ενώ οι τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος των νοικοκυριών συνέχισαν την «ανοδική τους τάση τον Οκτώβριο», αυτή ήταν σε «πολύ μικρότερη κλίμακα» σε σύγκριση με τους προηγούμενους μήνες.

Οι τιμές της ηλεκτρικής ενέργειας μειώθηκαν στη Ρίγα (29%), στο Ταλίν (22%), στο Όσλο (10%), στη Μαδρίτη (9%), στο Ελσίνκι (6%), στο Ζάγκρεμπ (3%) και στο Παρίσι (2%).

πηγή:euronews