Εφορία: Διασύνδεση ταμειακών μηχανών και POS για τον περιορισμό της φοροδιαφυγής

Εφορία: Τον εκσυγχρονισμό του φοροελεγκτικού συστήματος με απώτερο σκοπό τον περιορισμό τής φοροδιαφυγής δίνουν οι αλλαγές που θα κάνει το Υπουργείο Οικονομικών

Μεγάλη σημασία αποδίδεται από το υπουργείο Οικονομικών στα έργα που εντάσσονται στο “Ελλάδα 2.0” και αφορούν τον εκσυγχρονισμό του φοροελεγκτικού συστήματος με απώτερο σκοπό τον περιορισμό τής φοροδιαφυγής.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των αξιωματούχων τού υπουργείου, με τον ολοκλήρωση των έργων θα έχει περιοριστεί σημαντικά η απώλεια εσόδων για το Δημόσιο και έτσι θα έχουν απελευθερωθεί πόροι για την άσκηση άλλων δράσεων, όπως για παράδειγμα οι κοινωνικές παροχές.

Ίσως το πλέον εμβληματικό έργο που είναι ενταγμένο στο Ταμείο Συνοχής, σύμφωνα με το ΑΠΕ, είναι η διασύνδεση των ταμειακών μηχανών με τα POS που θα μεταφέρουν σε πραγματικό χρόνο στα ηλεκτρονικά συστήματα της ΑΑΔΕ τα στοιχεία για τις αποδείξεις που «κόβουν» τα καταστήματα.

Μέχρι σήμερα αυτό δεν είναι εφικτό και ο πελάτης σε μία επιχείρηση μπορεί να πληρώνει μέσω της πιστωτικής του κάρτας ένα τάδε ποσό και ο επιχειρηματίας να εκδίδει μία απόδειξη μικρότερη σε ύψος, ή ακόμη και να μην εκδίδει παραστατικό. Προκειμένου να διαπιστωθεί η παράβαση και να επιβληθούν οι νόμιμες κυρώσεις στον παραβάτη θα πρέπει να γίνει διασταύρωση των στοιχείων ταμειακής και POS, κάτι που είναι ιδιαίτερα χρονοβόρο και όπως είναι αντιληπτό δεν μπορεί να γίνει για το σύνολο των επιχειρήσεων.

Το συγκεκριμένο έργο έρχεται να συμπληρώσει μία σειρά παρεμβάσεων που είχαν προηγηθεί, όπως τα myDATA, η διασύνδεση περίπου 500.000 ταμειακών μηχανών με τα ηλεκτρονικά συστήματα της ΑΑΔΕ. Το όλο πακέτο έργων περιορισμού της φοροδιαφυγής θα συμπληρωθεί και από την επέκταση με 50.000 POS σε όλους τους κλάδους της οικονομικής δραστηριότητας.

Πρέπει να σημειωθεί ότι το συγκεκριμένο έργο της διασύνδεσης των ταμειακών με τα POS εντάχθηκε στο Ταμείο Ανάκαμψης πρόσφατα, με την απόφαση που υπέγραψε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θεόδωρος Σκυλακάκης.

Όπως αναφέρουν παράγοντες της ΑΑΔΕ, η ολοκλήρωση του έργου θα αποφέρει σημαντικά ποσά στα δημόσια ταμεία, τόσο από ΦΠΑ όσο και από εισόδημα. Με βάση τα στοιχεία από ελέγχους που έχουν διενεργηθεί στο πρόσφατο παρελθόν, έχει διαπιστωθεί ότι πολλές επιχειρήσεις στις συναλλαγές που έχουν με πελάτες τους με πιστωτικές ή χρεωστικές κάρτες δεν εκδίδουν την απόδειξη λιανικής. Ενώ δηλαδή το POS δέχεται τη συναλλαγή ο καταστηματάρχης είτε δεν κόβει καθόλου απόδειξη είτε εκδίδει απόδειξη αλλά με ένα μικρό ποσό, με αποτέλεσμα να… χάνονται τεράστια ποσά για το Δημόσιο.

Το έργο εκτιμάται ότι θα έχει ολοκληρωθεί τον Ιούνιο του 2024. Έτσι λοιπόν ταμειακές μηχανές και POS θα αποτελούν ουσιαστικά ένα ολοκληρωμένο σύστημα που θα επιτρέπει την πλήρη καταγραφή όλων των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο και βέβαια θα υπάρχει η δυνατότητα άμεσης διασταύρωσης από τους φοροελεγκτικούς μηχανισμούς.

Το συγκεκριμένο έργο περιλαμβάνει:

1. Τον καθορισμό των προδιαγραφών για τη διασύνδεση ταμειακών μηχανών με το τερματικό αποδοχής καρτών POS για την πιστοποίηση ότι κάθε συναλλαγή POS θα καταγράφεται στην ταμειακή μηχανή και τα δεδομένα που παράγονται θα διαβιβάζονται σε σχεδόν πραγματικό χρόνο στην ΑΑΔΕ. Επίσης θα τεθούν ειδικές προδιαγραφές για πωλήσεις εκτός της επιχείρησης. Σύμφωνα με πληροφορίες η σχετική απόφαση είναι έτοιμη και βρίσκεται στο στάδιο των υπογραφών ενώ έχει λάβει την έγκριση της Κομισιόν.

2. Τη δημιουργία υποδομών και εφαρμογών για την παρακολούθηση των ταμειακών συναλλαγών και την υποστήριξη του ελεγκτικού μηχανισμού.

Σύμφωνα με την απόφαση του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Θ. Σκυλακάκη για τη χρηματοδότηση του έργου από το Ταμείο Ανάκαμψης, σε πρώτη φάση η μεταρρύθμιση αφορά την αντικατάσταση ή ενημέρωση όλων των ταμειακών μηχανών που δεν μπορούν να λειτουργήσουν ως Ηλεκτρονικές Ταμειακές Μηχανές (OCR) νέας γενιάς.

Σε δεύτερη φάση, οι επιχειρήσεις θα πρέπει να συνδέσουν τις ταμειακές τους μηχανές online με το myDATA για να καταχωρούν αυτόματα τις λιανικές συναλλαγές τους σε ηλεκτρονικά βιβλία.

Στην τελευταία φάση υλοποίησης του έργου, οι ταμειακές μηχανές νέας γενιάς τύπου OCR θα πρέπει να διασυνδεθούν με συστήματα POS έτσι ώστε να εξασφαλίσουν την έκδοση απόδειξης όταν γίνεται αποδεκτή μια πληρωμή με κάρτα.

Στην Ελλάδα υπολογίζεται ότι λειτουργούν περίπου 600.000 ταμειακές μηχανές, από τις οποίες περίπου 288.000 μπορούν να συνδεθούν ηλεκτρονικά με την Εφορία, 150.000 έχουν την τεχνολογική δυνατότητα διασύνδεσης με τις φορολογικές αρχές, ενώ υπάρχουν και 161.000 που δεν έχουν διαδικτυακές δυνατότητες λόγω παλαιότητας του μοντέλου. Επιπλέον, σε πολλούς τομείς δραστηριότητας της ελληνικής οικονομίας η ύπαρξη, χρήση και λειτουργία ταμειακών μηχανών δεν είναι υποχρεωτική (γυμναστήρια, εκπαιδευτικές υπηρεσίες, πάρκινγκ, υπηρεσίες πολιτισμού, ενοικιάσεις οχημάτων κ.λπ.).

Υπολογίζεται ότι σε αυτούς τους τομείς θα πρέπει να εγκατασταθούν περισσότερες από 50.000 ταμειακές μηχανές και τερματικά POS. Επίσης, αρκετές επιχειρήσεις, εστίασης χρησιμοποιούν φορολογικούς μηχανισμούς (γνωστούς ως EAFDSS) που έχει αποδειχθεί ότι είναι εύκολο να παραβιαστούν. Σε αυτή την κατηγορία επιχειρήσεων δεν είναι εύκολη η εξασφάλιση εσόδων ακόμα και αν χρησιμοποιηθεί μεταφορά δεδομένων εντός σύντομου χρονικού διαστήματος και ως εκ τούτου οι ταμειακές μηχανές αυτών των επιχειρήσεων θα πρέπει να αντικατασταθούν με αξιόπιστες ταμειακές μηχανές.

Οι βασικές επιδιώξεις του έργου είναι οι εξής:

• Όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να διαθέτουν εγκεκριμένες ταμειακές μηχανές, οι οποίες θα συνδέονται με τα τερματικά αποδοχής καρτών (POS) και θα συνδέονται περαιτέρω με το ηλεκτρονικό σύστημα της ΑΑΔΕ και θα μεταφέρουν σε πραγματικό χρόνο πληροφορίες για τα έσοδα και τον τρόπο πληρωμής.
• Η διασύνδεση στην πλήρη ανάπτυξή της, θα συνδέει και θα επικοινωνεί με τα ηλεκτρονικά βιβλία myDATA και έτσι θα επιτρέπει την άμεση καταγραφή των εσόδων (αποδείξεις λιανικής) και των εξόδων (e-invoices) στα ηλεκτρονικά βιβλία των επιχειρήσεων.
• Η μεταρρύθμιση εστιάζει στην ανάγκη άμεσης υλοποίησης της σύνδεσης των ταμειακών μηχανών των επιχειρήσεων με την ΑΑΔΕ. Έτσι θα είναι δυνατή η καταγραφή των συναλλαγών και η δήλωση ΦΠΑ, που αντιστοιχεί στην εκάστοτε συναλλαγή, σε πραγματικό χρόνο. Επίσης προτείνεται η ευρύτερη εφαρμογή διαδικασιών συμψηφισμού χρεωστικού και πιστωτικού ΦΠΑ σε όλες τις συναλλαγές, τόσο με ιδιώτες όσο και με δημόσιους φορείς.