Σταϊκούρας: Η Ευρώπη πρωτοπορεί στην προώθηση κλιματικά υπεύθυνης οικονομικής διακυβέρνησης

Ο υπουργός Οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας αναφέρθηκε στα χρηματοοικονομικά και την αειφόρο ανάπτυξη κατά την παρουσίαση του βιβλίου του Επίκουρου Καθηγητή του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής.

“Η αειφόρος ανάπτυξη απαιτεί τη διατήρηση των φυσικών πόρων και τον σεβασμό των ανθρώπινων και κοινωνικών δικαιωμάτων. Η κλιματική δράση συνιστά σημαντική πτυχή της, καθώς η ανάγκη περιορισμού της κλιματικής αλλαγής και μετριασμού των επιπτώσεών της έχει σήμερα αναδειχθεί σε επιτακτική ανάγκη. Ο συγγραφέας προσεγγίζει εύστοχα το ζήτημα, θέτοντας στο επίκεντρο τον ρόλο της αγοράς κεφαλαίου, την οποία χαρακτηρίζει ως «τον πλέον νευραλγικό κόμβο για τη λειτουργία και εξισορρόπηση ολόκληρου του χρηματοοικονομικού συστήματος προς τα χρηματοοικονομικά της αειφόρου ανάπτυξης” σημείωσε ο υπουργός Οικονομικών.

Χρήστος Σταϊκούρας

Ποια τα βασικά σημεία

• 1 ο Σημείο.

Τα χρηματοοικονομικά της Αειφόρου Ανάπτυξης αποτελούν ένα σχετικά νέο διεπιστημονικό πεδίο, το οποίο έχει τις απαρχές του ήδη από τη δεκαετία του 1980, αλλά που ξεκινά να αναπτύσσεται, συστηματικά, κατά τη δεκαετία του 1990. Η ραγδαία παγκοσμιοποίηση δημιούργησε ένα πλαίσιο στο οποίο οι οικονομικοί οργανισμοί απέκτησαν σημαίνοντα ρόλο στην προώθηση ή την επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης με αειφόρο χαρακτήρα. Και αργότερα, η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση, στις αρχές του αιώνα, ανέδειξε την επίδραση μιας απότομης διατάραξης – μέσω και κεφαλαιαγορών – της παγκόσμιας οικονομίας, ανοίγοντας περαιτέρω συζήτηση για την ανάγκη διεύρυνσης της έννοιας και του πεδίου της εταιρικής διακυβέρνησης.

• 2 ο Σημείο.

Η Συμφωνία των Παρισίων και η Ατζέντα 2030 θα αποτελέσουν παγκόσμιο οδηγό σε μια «πορεία προς την Αειφορία» τα επόμενα 15 χρόνια. Ήταν τoν Σεπτέμβριο του 2015, όταν οι ηγέτες 193 χωρών – μελών του ΟΗΕ υιοθέτησαν την Ατζέντα 2030 για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη. Ένα φιλόδοξο κείμενο, που στοχεύει στην εξάλειψη της φτώχειας, μέσα σε ένα πλαίσιο κλιματικής και περιβαλλοντικής βιωσιμότητας. Η Ατζέντα θέτει ως στόχο την παροχή πρόσβασης στη χρηματοδότηση για όλους, ανεξάρτητα από το φύλο ή το εισόδημα, αναδεικνύοντας έτσι το χρηματοπιστωτικό σύστημα ως καταλύτη μετάβασης σε μια βιώσιμη οικονομία.

• 3 ο Σημείο.

Η Ευρώπη πρωτοπορεί στην προώθηση κλιματικά υπεύθυνης οικονομικής διακυβέρνησης. Ήδη, από το 2018, η Ευρωπαϊκή Ένωση προώθησε το Σχέδιο Δράσης για τη Χρηματοδότηση της Αειφόρου Μεγέθυνσης. Στη συνέχεια, λίγο μάλιστα πριν από το ξέσπασμα της πανδημίας, δημοσιοποιήθηκε η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, θέτοντας φιλόδοξους κλιματικούς στόχους και ένα πολυδιάστατο στρατηγικό πλαίσιο επίτευξής τους. Το πλαίσιο έκτοτε εμπλουτίστηκε, με σημαντικές νομοθετικές παρεμβάσεις, μεταξύ των οποίων είναι και το αναφερόμενο ως «νομοθετικό πακέτο για την Αειφόρο Χρηματοδότηση», του Απριλίου 2021.

• 4 ο Σημείο.

Το τραπεζικό σύστημα, καθώς και οι ασφαλιστικοί και λοιποί επενδυτικοί φορείς, μπορούν να αναδειχθούν σε βασικούς μοχλούς συγκέντρωσης των κρίσιμων επενδυτικών κεφαλαίων για την προώθηση της πράσινης μετάβασης. Ο σημαντικός ρόλος των φορέων αυτών στη στροφή της οικονομίας προς την αειφορία, συνδέεται επιπλέον με την αυξημένη έκθεσή τους σε κλιματικούς και άλλους – σχετιζόμενους με δείκτες ESG – κινδύνους. Ο συγγραφέας υπογραμμίζει τον τρόπο με τον οποίο οι παράγοντες κινδύνου αειφορίας επιφέρουν – δυνητικά – ουσιαστικές συνέπειες, σε οικονομικό, νομικό και εταιρικό επίπεδο, στα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και το ευρύτερο χρηματοοικονομικό σύστημα.

• 5 ο Σημείο.

Για την υλοποίηση μιας στρατηγικής μετάβασης στην αειφόρο ανάπτυξη, κλειδί αποτελεί η υιοθέτηση μιας κοινά αποδεκτής και επιστημονικά τεκμηριωμένης ταξινομίας. Η τήρηση των αρχών της συνέπειας και της διαφάνειας στην κατάρτιση και δημοσιοποίηση μη χρηματοοικονομικών δεδομένων, με βάση την αποδεκτή αυτή ταξινομία, αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση. Η Ευρώπη, στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας, έχει υιοθετήσει, από το 2020, τον δικό της κανονισμό ταξινομίας. Αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία, γιατί προσφέρει στο Κράτος αλλά και στους παράγοντες της αγοράς, τους επενδυτές και τις επιχειρήσεις, ένα κοινό πλαίσιο αναφοράς για τον χαρακτηρισμό των βιώσιμων οικονομικών δραστηριοτήτων.