22 Σεπτεμβρίου: Σαν σήμερα το 1976 γεννιέται το «Φαινόμενο» Ρονάλντο

22 Σεπτεμβρίου: Σαν σήμερα, το μακρινό 1976 γεννήθηκε ο τεράστιος Ρονάλντο, ένας παίκτης που άφησε το δικό του αποτύπωμα στο παγκόσμιο ποδόσφαιρο.

Σαν σήμερα 22 Σεπτεμβρίου του 1976, γεννιόταν στην Βραζιλία ο ποδοσφαιριστής που θα λάμβανε μερικά χρόνια αργότερα το προσωνύμιο φαινόμενο, ο γνωστός σε όλο τον ποδοσφαιρικό πλανήτη Ρονάλντο.

Ας δούμε παρακάτω στο άρθρο που ακολουθεί την ενδιαφέρουσα πορεία του:

Ο Βραζιλιάνος κεντρικός επιθετικός Ρονάλντο Λουίς Ναζάριο ντε Λίμα, περισσότερο γνωστός απλά ως Ρονάλντο (Ronaldo Luís Nazário de Lima), γεννήθηκε στις 22 Σεπτεμβρίου του 1976, στο Μπέντο Ριμπέιρο, μια από τις πιο άνυδρες, απάνεμες και θλιβερές φαβέλες του Ρίο ντε Τζανέιρο. Με το παρατσούκλι «O Fenômeno (Το Φαινόμενο), θεωρείται ευρέως ως ένας από τους Μεγαλύτερους Ποδοσφαιριστές Όλων των Εποχών. Βραβευμένος 3 φορές Παγκόσμιος Παίκτης της Χρονιάς από την FIFA και 2 φορές παραλήπτης της Χρυσής Μπάλας, ως ο Καλύτερος Ποδοσφαιριστής στην Ευρώπη, ήταν γνωστός για τον συνδυασμό (ή και μεμονωμένα) της ντρίμπλας και της ταχύτητας, τις προσποιήσεις και τα απαράμιλλα τελειώματα των φάσεων.

Το 2007, συμπεριλήφθηκε στην Καλύτερη 11άδα Όλων των Εποχών από το περιοδικό «France Football», ενώ το 2010, σε ψηφοφορία που διεξήχθη για τον Παγκόσμια Καλύτερο Ποδοσφαιριστή της 10ετίας, ήταν Πρώτος στις προτιμήσεις συγκεντρώνοντας το 43.63% των ψήφων και -στην ίδια ψηφοφορία- επιλέχθηκε στην Καλύτερη 11άδα της 10ετίας! Ονομάστηκε το 2004 από τον Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, ‘’Pelé’’) στον κατάλογο «FIFA 100», με τους 125 Μεγαλύτερους Εν Ζωή Ποδοσφαιριστές του Κόσμου, στο πλαίσιο του εορτασμού της εκατονταετηρίδας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας και εγκαταστάθηκε στο Hall of Fame, τόσο του Βραζιλιάνικου όσο και του Ιταλικού ποδοσφαίρου.

Έπαιξε για τη Βραζιλία σε 98 διεθνείς αγώνες, σημειώνοντας 62 γκολ και είναι ο 2ος Υψηλότερος Σκόρερ για την «σελεσάο», πίσω μόνο από τον Πελέ. Στην ηλικία των 17 ετών, ήταν το νεότερο μέλος της βραζιλιάνικης ομάδας που κατέκτησε το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1994.

Στην διοργάνωση του 1998, κέρδισε τη Χρυσή Μπάλα ως ο Καλύτερος Παίκτης του τουρνουά, βοηθώντας τη Βραζιλία να φτάσει στον τελικό, υποφέροντας όμως από μια αμφιλεγόμενη κατάσταση που συνοδεύτηκε από σπασμούς λίγη ώρα πριν την ήττα από τη Γαλλία.

Κατέκτησε το 2ο του Παγκόσμιο Κύπελλο το 2002, όπου πρωταγωνίστησε με την βραζιλιάνικη επιθετική τριπλέτα με τους Ροναλτίνιο (Ronaldo de Assis Moreira, “Ronaldinho”) και Ριβάλντο (Rivaldo Vítor Borba Ferreira). Σκόραρε 2 φορές στον τελικό και κέρδισε το Χρυσό Παπούτσι ως Κορυφαίος Σκόρερ του τουρνουά. Κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης  του 2006, σημείωσε το 15ο γκολ του σε Παγκόσμιο Κύπελλο, τότε Ρεκόρ για την Υπέρτατη ποδοσφαιρική διοργάνωση του πλανήτη.

Στο αποκορύφωμα της καριέρας του, την δεκαετία του 1990, πρωταγωνίστησε σε συλλογικό επίπεδο για την Κρουζέιρο, την PSV του Αϊντχόβεν, τη Μπαρτσελόνα και την Ίντερ του Μιλάνου. Οι μεταγραφές του στην Ισπανία και την Ιταλία τον έκαναν μόλις τον 2ο παίκτη, μετά τον Ντιέγκο Μαραντόνα (Diego Maradona), που έσπασε το Παγκόσμιο Ρεκόρ μεταγραφής 2 φορές, αμφότερες ΠΡΙΝ από τα 21α γενέθλιά του.

Σε ηλικία 23 ετών είχε σημειώσει πάνω από 200 γκολ για τους μέχρι τότε συλλόγους και τη εθνική ομάδα. Μετά από σχεδόν 3 χρόνια αδράνειας λόγω σοβαρών τραυματισμών στο γόνατο και της αποθεραπείας, το 2002 έγινε μέλος της Ρεάλ Μαδρίτης, ακολουθούμενα από θητείες στη Μίλαν και την Κορίνθιανς στην Βραζιλία. Έχοντας υποστεί περαιτέρω τραυματισμούς, αποχώρησε από το επαγγελματικό ποδόσφαιρο το 2011. Μετά την απόσυρσή του, συνέχισε το έργο του ως Πρεσβευτής Καλής Θέλησης του Προγράμματος Ανάπτυξης των Ηνωμένων Εθνών, θέση στην οποία διορίστηκε το 2000. Εξυπηρέτησε ως πρεσβευτής και για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2014 που πραγματοποιήθηκε στην πατρίδα του.

Έγινε γνωστός χάρη στην απίστευτη ικανότητα του να σκοράρει με χαρακτηριστική ευκολία. Δεν αποτελούσε έναν απλό επιθετικό. Διέθετε γνωρίσματα που αρκούσαν για να θεωρηθεί ως ένας από τους καλύτερους σέντερ φορ που έχουν παίξει ποτέ ποδόσφαιρο! Ήταν απίστευτα ταχύς με γερό κορμί, ένας φανταστικός συνδυασμός για επιθετικό. Η ικανότητα του να σκοράρει, εκμεταλλευόμενος παράλληλα την εξαιρετική τεχνική του κατάρτιση, του επέτρεψε να συνδυάζει το θέαμα με την ουσία, γι´ αυτό άλλωστε και αγαπήθηκε πολύ από τους οπαδούς του ποδοσφαίρου γενικότερα και όχι μόνο των ομάδων στις οποίες αγωνίστηκε. Ήταν για την εποχή του ο απόλυτος επιθετικός!

Ένα δύσκολο πράγματι επίτευγμα, αν αναλογιστεί κανείς και τους ποδοσφαιριστές που αγωνιζόταν παράλληλα με αυτόν εκείνη την περίοδο. Το «Φαινόμενο» όμως, κατάφερε να τους ξεπεράσει όλους καθώς τα καλύτερα χαρακτηριστικά των κορυφαίων εξ αυτών συγκεντρώνονταν όλα μαζί σ’ αυτόν.

Διέθετε τα τελειώματα του Ραούλ (Raúl González Blanco), την ντρίπλα και τεχνική του Αλεσάντρο Ντελ Πιέρο (Alessandro Del Piero), την ταχύτητα του Τιερί Ανρί (Thierry Daniel Henry), τη δύναμη του Κριστιάν Βιέρι (Christian Vieri),  το σουτ του Γκαμπριέλ Μπατιστούτα (Gabriel Omar Batistuta) και την ευφυΐα μπροστά στο τέρμα του Φίλιπο Ινζάγκι (Filippo “Pippo” Inzaghi). Ακόμη και μεγάλοι επιθετικοί του ποδοσφαίρου που έμειναν στην ιστορία για τις επιδόσεις τους, δεν συνδύαζαν όλες αυτές τις δεξιότητες του Ρονάλντο. Τέλος, το σήμα κατατεθέν του, η ντρίπλα του Ρονάλντο ήταν το συνεχές πέρασμα του ποδιού πάνω απ´ τη μπάλα και οι διαρκείς προσποιήσεις. Ο όρος αυτός μεταφράζεται στα αγγλικά ως «the stepovers».

Η φτώχεια της οικογένειάς του ήταν τέτοια που δεν του επέτρεπε να κάνει το ξεκίνημα που θα ήθελε στην καριέρα του, όσον αφορά τα πρώτα του, ποδοσφαιρικά βήματα σε μικρή ηλικία.

Αν και επιθυμούσε να πάει σε ομάδα του Ρίο, καμία δεν δεχόταν να του πληρώνει το… εισιτήριο για το λεωφορείο ώστε να μπορεί να μετακινείται! Έτσι, αποκτήθηκε από την Σάο Κριστοβάο. Ο πρώτος προπονητής του, ο Ρομπέρτο Γκαλιανόνε (Roberto Guaglianone), έμεινε εντυπωσιασμένος με την ταχύτητα που είχε το… μικρό, τότε, φαινόμενο και την ευκολία με την οποία κρατούσε και έκανε ότι ήθελε τη μπάλα στα πόδια του. Η θητεία του σε αυτή την ομάδα κράτησε δύο χρόνια, μέχρι να τον πάρει η Κρουζέιρο του Μπέλο Οριζόντε.

Η πρώτη επαγγελματική εμφάνιση του «Φαινόμενου», έγινε στις 25 Μαΐου του 1993, σε ηλικία 16 ετών με τη φανέλα της Kρουζέιρο, σ’ έναν αγώνα εναντίον της Καλντένσε, για το πολιτειακό πρωτάθλημα Μίνας Ζεράις.

Άπαντες στην χώρα που το ποδόσφαιρο είναι το βασικότερο κομμάτι της κοινωνικής ζωής, ζουν γι’ αυτό και υπάρχουν γι’ αυτό, άρχισαν να βλέπουν ότι έχουν να κάνουν με έναν μικρό δαίμονα, όταν στις 7 Νοεμβρίου του 1993, σκόραρε πεντάδα (αρ. 5) εναντίον της Μπαΐα. Το κατάλαβαν καλά αυτό, όταν ήταν πια 17 χρονών και είχε πάρει θέση στην πρώτη ομάδα της Κρουζέιρο. Σκοράροντας κατά ριπάς, 44 γκολ σε 47 παιχνίδια μέσα σε ένα χρόνο (!!!), κατάφερε να κατακτήσει τον πρώτο του τίτλο, το Κύπελλο Βραζιλίας και αργότερα το πολιτειακό πρωτάθλημα Μίνας Ζεράις, κάνοντας την ομάδα την οποία αγαπούσε από μικρό παιδί, τη Φλαμένγκο, να μετανιώσει πικρά που τον απέρριψε! Ο παλιός Βραζιλιάνος Θρύλος, ο Ζαϊρζίνιο (Jair Ventura Filho) είναι αυτός που τον βοήθησε να πάει στην Κρουζέιρο!

Οι εμφανίσεις του με την Κρουζέιρο μόνο απαρατήρητες δεν πέρασαν και έκαναν τον Κάρλος Αλμπέρτο Παρέιρα (Carlos Alberto Parreira) να τον πάρει στην αποστολή της Εθνικής Βραζιλίας για το Παγκόσμιο Κύπελλο των ΗΠΑ το 1994.

Παρότι με την «σελεσάο» δεν έπαιξε ούτε λεπτό, είχε δείξει σε όλους το πλούσιο ταλέντο του όταν στις ανοιχτές προπονήσεις άφηνε με το στόμα ανοιχτό, συμπαίκτες, αντιπάλους, δημοσιογράφους και ειδικούς του ποδοσφαίρου με αυτά που έβγαζε, αναγκάζοντάς τους όλους από τότε να μιλούν για ένα «Φαινόμενο»! Όλοι παρακαλούσαν να πηγαίνει σε εύκολες νίκες η Βραζιλία για να μπει να δείξει τι ήταν ικανός να κάνει, άλλα λόγω της κρισιμότητας των αγώνων, δεν χρησιμοποιήθηκε, μένοντας στη σκιά του Ρομάριο (Romário de Souza Faria) και του Μπεμπέτο (José Roberto Gama de Oliveira, ‘’Bebeto’’), πανηγύρισε όμως την κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου.

Η παρουσία του και μόνο σε αυτή την ομάδα, αποτέλεσε και το διαβατήριο για την Ευρώπη. Με τις παραινέσεις του Ρομάριο, θα επιλέξει την Αϊντχόφεν για το μεγάλο βήμα και δε θα κάνει λάθος. Η ρουκέτα Ρονάλντο ανάβει για πρώτη φορά στο διεθνές στερέωμα, στις 13 Σεπτεμβρίου του 1994. Ο ξερακιανός Βραζιλιάνος, σκοράρει εις τριπλούν για την Αϊντχόφεν στον α’ Γύρο του Κυπέλλου UEFA κόντρα στη Λέβερκουζεν.

Η νίκη των Γερμανών με 5-4 θα μπορούσε να είναι η βραδιά του Ουλφ Κίρστεν (Ulf Kirsten) που σκοράρει χατ τρικ ή του Χανς-Πέτερ Λένχοφ (Hans-Peter Lehnhoff) που δίνει 3 ασίστ. Όλοι όμως επισκιάζονται από τη λάμψη του 17χρονου Ρονάλντο, ο οποίος σχεδόν ανά λεπτό αφήνει τους Γενς Μέλτσιχ (Jens Melzig) και Κρίστιαν Βερνς (Christian Wörns) να στέκουν σα δύο σακούλες σκουπιδιών. Λίγο πριν την αντικατάστασή του ο Ολλανδός σχολιαστής προφητεύει: «Σημειώστε το όνομα αυτού του τυφώνα: Ρονάλντο Λουίς Ναζάριο ντε Λίμα. Αυτός ο απίστευτος νεαρός είναι μόλις 17 ετών και θα κατακτήσει την ποδοσφαιρική υφήλιο». Ο προπονητής της Λέβερκουζεν, Ντράγκοσλαβ Στεπάνοβιτς (Dragoslav „Stepi“ Stepanović), συμπληρώνει με απαστράπτοντα μάτια: «Ο Ρονάλντο δεν είναι φυσικό ταλέντο, αλλά η δύναμη της φύσης».

Αμφότεροι έμελλε να δικαιωθούν. Στα επόμενα χρόνια σχεδόν κάθε εμφάνισή του ισοδυναμεί με… σεισμό. Στην πρώτη του χρονιά στην Ολλανδία θα σκοράρει 30 φορές και δυστυχώς για αυτόν το 1995 θα του χτυπήσει για πρώτη φορά την πόρτα η ατυχία. Ο τραυματισμός του θα τον κρατήσει εκτός για μεγάλο διάστημα της σεζόν, όμως θα καταφέρει να σκοράρει 12 φορές σε 13 εμφανίσεις. Για την PSV σκόραρε 42 γκολ σε 46 αγώνες πρωταθλήματος και έφτασε συνολικά τα 54 γκολ σε 57 επίσημες εμφανίσεις. Το 1995 ανακηρύχθηκε πρώτος σκόρερ του ολλανδικού πρωταθλήματος, ενώ το 1996 κέρδισε το κύπελλο Ολλανδίας με την ομάδα του.

22 Σεπτεμβρίου: Το φαινόμενο γίνεται «μπλαουγκράνα»

Το 1996 ήταν η χρονιά που έμελλε για τα καλά να βάλει τον Ρονάλντο στη λίστα με τους κορυφαίους παίκτες όλων των εποχών. Οι εξαιρετικές εμφανίσεις του με την Αιντχόφεν κινητοποίησαν διάφορους συλλόγους για την απόκτηση του! Η μεταγραφή του στην Μπαρτσελόνα, της οποίας προπονητής ήταν τότε ο Σερ Μπόμπι Ρόμπσον (Bobby Robson), που διέκρινε το απίστευτο ταλέντο του μικρού Βραζιλιάνου, με το ποσό ρεκόρ των  $ 17 εκατομμυρίων δολαρίων, ταράζει τα νερά! Αλλά και η επίδοσή του με 47 γκολ σε 49 εμφανίσεις σε όλες τις διοργανώσεις, ένα επίτευγμα καταπληκτικό, δεδομένης της ηλικίας του (20 χρονών τότε), αποτελεί την καλύτερη επίδοση όλων των εποχών όχι μόνο για τους Καταλανούς, αλλά και για όλη την Ισπανία μέχρι την σούπερ σεζόν του Λιονέλ Μέσι (Lionel Messi) το 2008/09.

Στροβιλίζεται μεταξύ των αμυντικών γραμμών, σαν ο Θεός αυτοπροσώπως να τον έχει προικίσει με μια αέναη αύρα, απελπίζει τους αντιπάλους του με την κίνησή του προς το τέρμα, την ικανότητα χρησιμοποίησης και των δύο ποδιών, την απίστευτη δύναμή του. Ο Ρονάλντο της Μπαρσελόνα είναι ένας επιθετικός από άλλον πλανήτη.

Το χατ-τρικ απέναντι στη Βαλένθια, το σόλο του απέναντι στην Κομποστέλα, όταν σκόραρε ξεκινώντας από το κέντρο εφαρμόζοντας το αντιεκπαιδευτικό σύστημα «εγώ μόνος απέναντι σ’ όλα τα υπόλοιπα παιδάκια», παίζουν επί μέρες στην ισπανική τηλεόραση -στην prime time ζώνη. Ο Ρονάλντο της Μπαρσελόνα είναι ένας ανόθευτος δυναμίτης 75 κιλών, ο οποίος εκρήγνυται με γιγαντιαίο κρότο μετά από κάθε σφύριγμα έναρξης.

Αθλίατροι υπολογίζουν ότι είναι ο τέλειος αθλητής του 20^ου Αιώνα. Χάρη στη σωματοδομή του, μπορεί να κάνει τα 100 μέτρα σε 9’’ δευτερόλεπτα, να σουτάρει την μπάλα με ταχύτητα 200 χιλιομέτρων ανά ώρα!

Οδήγησε την Μπαρτσελόνα στη κατάκτηση του Κυπέλλου Κυπελλούχων με γκολ στον τελικό, αφού είχε δώσει το Κύπελλο Ισπανίας και το ισπανικό Super Cup την προηγούμενη σεζόν, ενώ και η FIFA θα τον ανακηρύξει παίκτη της χρονιάς το 1996. Οι επελάσεις του στο Καμπ Νου ακόμα αποτελούν γλυκιά ανάμνηση για τους Καταλανούς που με τον Ρονάλντο, τον Ριβάλντο (Rivaldo Vítor Borba Ferreira) και τον Ζιοβάνι (Giovanni Silva de Oliveira) για 2 χρόνια είχαν την καλύτερη επιθετική γραμμή στον πλανήτη!

Το 1997 ανακηρύχθηκε Πρώτος Σκόρερ του ισπανικού πρωταθλήματος με 34 γκολ σε 37 εμφανίσεις. Μέχρι την σεζόν 2008/09, ο Ρονάλντο παρέμεινε ο τελευταίος παίχτης που είχε σκοράρει πάνω από 30 γκολ στο ισπανικό πρωτάθλημα!

Τέλος, στην ηλικία των 20 ετών, το “Φαινόμενο” έγινε ο νεαρότερος ποδοσφαιριστής που κατακτά το βραβείο του Καλύτερου Παίκτη της Χρονιάς από τη FIFA, ενώ το 1996 ήρθε 2^ος στην ψηφοφορία για το βραβείο της Χρυσής Μπάλας!

Σοφά προνοητικός ο Ισπανός συγγραφέας Μανούελ Βάθκεθ Μονταλμπάν, εκφράζει στην “El Pais” φόβους για την ημέρα της κρίσης: «Κάθε παιχνίδι του θα μπορούσε να είναι το τελευταίο του. Ο κίνδυνος θα αυξάνει αναλογικά με τη φήμη του ως θρύλου. Σε ηλικία 20 ετών έχει ακόμη πολύ χρόνο, να αισθανθεί την απόγνωση». Αποδείχτηκε ότι δεν ήταν τόσο πολύς…

Τα εκατομμύρια του Μοράτι, ο τελικός του 1998 και το πρώτο «σοκ»

Το καλοκαίρι του 1997 το θέμα που απασχολούσε όλη την Ευρώπη, ήταν η ανανέωση συμβολαίου του Ρονάλντο. Οι μεγάλοι του παγκόσμιου ποδοσφαίρου πλειοδοτούν για τον καραφλό με τον υπεράνθρωπο μέσο όρο τερμάτων. Ο Ρονάλντο όμως δεν θέλει να φύγει από την Μπαρσελόνα.

Στο πρόσωπο ενός βοηθού προπονητή, με το όνομα… Ζοζέ Μουρίνιο (José Mourinho)- έχει βρει έναν άνθρωπο εμπιστοσύνης, στον οποίο μπορεί να ανοιχτεί.

Είναι παράγων ζωτικής σημασίας για τον ευαίσθητο Ρονάλντο, όμως οι επιθυμίες του έχουν πάψει από καιρό να είναι στην κορυφή της ατζέντας του ατζέντη του. Τελικά, οι Καταλανοί δε θα μπορέσουν να ικανοποιήσουν τον Βραζιλιάνο, που θα πάει στο Μιλάνο με τον Μάσιμο Μοράτι (Massimo Moratti) να πληρώνει  $ 19 εκατομμύρια δολάρια για να σπάσει τη «ρήτρα» που τον συνέδεε με την Μπαρτσελόνα!

Το «Φαινόμενο» θα δώσει άλλη διάσταση στους «νερατζούρι» και θα αρχίσει από την Ιταλία να χτίζει τον προσωπικό του μύθο για τα καλά. Από την πρώτη του σεζόν θα κάνει τη διαφορά στην Ίντερ, την οποία βοήθησε την ίδια χρονιά να κατακτήσει το κύπελλο UEFA, στον τελικό του οποίου σκόραρε το 3^ο  γκολ, μετά από εκπληκτική προσποίηση στον αντίπαλο τερματοφύλακα!  Από την πρώτη του χρονιά κιόλας, προσαρμόστηκε εύκολα στο ιταλικό παιχνίδι, καθώς βγήκε 2^ος  σκόρερ.

Η Serie A είναι ασφαλώς ένα σκληρότερο πρωτάθλημα και πιο αργό σε ρυθμό από την Primera Division, όμως ο Βραζιλιάνος δεν αντιμετώπισε προβλήματα.

Την περίοδο εκείνη άρχισε να ολοκληρώνει τον τρόπο παιχνιδιού του και να μετατρέπεται σταδιακά στον απόλυτο σέντερ φορ. Ξεκίνησε να μοιράζει αρκετές ασίστ, εκτελούσε τα πέναλτι και είχε μεγάλη ευστοχία στις απευθείας εκτελέσεις φάουλ.  Στο τέλος του 1998, έγινε αρχηγός της ομάδας, ενώ κατά τη διάρκεια της παραμονής του στο Μιλάνο, πέτυχε μερικά γκολ απέναντι στη Μίλαν. Το 1997 κέρδισε για δεύτερη φορά το βραβείο του Καλύτερου Παίκτη της Χρονιάς από τη FIFA, καθώς και για πρώτη φορά τη Χρυσή Μπάλα!

Είναι ο πρώτος παίκτης, στον οποίο γίνεται εμφανής όλη η επιθετικότητα του οικονομικού κλάδου ονόματι επαγγελματικό ποδόσφαιρο. Μετατρέπεται σε μονοπρόσωπη αυτοκρατορία ψυχαγωγίας, για την οικονομική καθοδήγηση της οποίας ασχολούνται ανά περιόδους τέσσερις μάνατζερ! Στο πλαίσιο της παράνοιας γύρω από το πρόσωπό του η ‘’Nike’’ εξασφαλίζει τα συμβόλαια ιματισμού των εκάστοτε συλλόγων του. Μία συμφωνία εκατομμυρίων. «Αγοράσαμε τη δημόσια εικόνα του», ανακοινώνει με υπερηφάνεια η εκπρόσωπος της εταιρείας, Λάουρα Αλσίνα! Μια φράση που στριφογυρίζει σα δαίμονας στα αυτιά μετά τα συμβάντα στον τελικό του Μουντιάλ του 1998.

Λίγες ώρες πριν τον αγώνα κόντρα στη Γαλλία ο Ρονάλντο υφίσταται επιληπτικό επεισόδιο, καταρρέει, φημολογείται πως έβγαζε αφρούς από το στόμα  και όταν επανήλθε, το σώμα του παρουσίαζε νευρικούς κλονισμούς και σπασμούς. Ο Ρομπέρτο Κάρλος (Roberto Carlos) έντρομος κάλεσε αμέσως τους γιατρούς και ο Ρονάλντο μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο. Είναι ανίκανος ν’ αγωνιστεί. Υπό την πίεση του χορηγού, του προπονητή και ίσως της μαφίας οι γιατροί της «σελεσάο» μπουκώνουν με φάρμακα το επιθετικό διαμάντι, προκειμένου να μη λείψει από τη μεγάλη παράσταση. Πολλοί θεώρησαν ως αιτία την προσωπική ζωή του, όμως το μόνο σίγουρο είναι πως ο Βραζιλιάνος είχε φορτωθεί όλη την ομάδα πάνω του και ίσως σ´ αυτό οφείλεται αυτή η κρίση άγχους.

Τελικά, ζήτησε λίγο πριν τον τελικό ν´ αγωνιστεί αν και δεν ήταν πνευματικά έτοιμος. Στον τελικό μοιάζει όντως από άλλο πλανήτη: τρέχει απαθής εδώ κι εκεί, το βλέμμα του είναι άδειο και κουρασμένο. Μάλιστα, η κατάσταση χειροτέρευσε μετά από μια σύγκρουση με τον Γάλλο τερματοφύλακα Φαμπιέν Μπαρτέζ (Fabien Barthez) κατά τη διάρκεια του τελικού.

Οι Γάλλοι εκμεταλλεύτηκαν άριστα τους σοκαρισμένους Βραζιλιάνους, γιατί η περίπτωση του Ρονάλντο επηρέασε όλη την ομάδα και κατέκτησαν το τρόπαιο. Άλλωστε, μόλις η ιστορία βγήκε στο φως της δημοσιότητας, όλοι άρχισαν ν´ αναρωτιούνται αν η Βραζιλία ήταν ικανή να κατακτήσει το τρόπαιο χωρίς τον Ρονάλντο. Η Βραζιλία ηττήθηκε 0-3 και το «Φαινόμενο» μετατρέπεται σε αποδιοπομπαίο τράγο. Αυτό αφήνει σημάδια στην ψυχή του, η οποία λειτουργεί ως βαρόμετρο για το ευάλωτο κορμί του. Στην επόμενη περίοδο για πρώτη φορά αντιμετωπίζει σοβαρούς τραυματισμούς. Προειδοποιητικά σινιάλα μιας τούρμπο καριέρας. Προβλήματα ενός πρόωρα ανεπτυγμένου ανθρώπου, στον οποίο ουδείς είναι διατεθειμένος να χαρίσει ένα διάλειμμα.

Το Παγκόσμιο Κύπελλο της Γαλλίας και τα όσα παράξενα έγιναν στον τελικό με τους «τρικολόρ», φαίνεται να μην τον επηρεάζουν, θεωρείται ήδη ο καλύτερος παίκτης στον κόσμο, τερματίζοντας 2^ος  όσον αφορά στο βραβείο του Καλύτερου Παίκτη της Χρονιάς από τη FIFA και 3^ος  στην ψηφοφορία για την ανάδειξη του νικητή της Χρυσής Μπάλας, μέχρι το… σοκ.

Ο τραυματισμός του, στις 21 Νοεμβρίου του 1999, στην τρυφερή ηλικία των 23, κατά την διάρκεια του αγώνα πρωταθλήματος κόντρα στη Λέτσε, θα τον κρατήσει εκτός μάχης για 6 μήνες!

Οι ιατρικές εξετάσεις επιβεβαίωσαν πως είχε υποστεί ρήξη του τένοντα/συνδέσμων στο δεξί γόνατο, που τον οδήγησαν σε χειρουργική επέμβαση! Ουδέποτε πλέον θα είναι ο ίδιος. Τον Απρίλιο του 2000 και συγκεκριμένα στις 12 του μήνα θα επιστρέψει στη δράση. Για 7 λεπτά μόνο… Στον πρώτο τελικό του Κυπέλλου Ιταλίας απέναντι στη Λάτσιο, θα τραυματιστεί ξανά στο ίδιο γόνατο και θα αναγκαστεί να λείψει για πολύ καιρό. Έπειτα από δύο εγχειρίσεις και πολλά προγράμματα θεραπείας, περίπου δυο χρόνια χρειάστηκαν στον Ρονάλντο για να ξαναγίνει «Φαινόμενο»!

«Μαγεία» στην Άπω Ανατολή

Ωστόσο μάχεται κι επιστρέφει στην κορυφή του κόσμου. Έκανε τα πάντα για να είναι διαθέσιμος για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002. Εκεί που θα έκανε τον κόσμο να τον θαυμάσει για το σθένος και τη δύναμή του, χαρίζοντας στη «σελεσάο» το πολυτιμότερο τρόπαιο! Τα κατάφερε και ήταν στην αποστολή της Βραζιλίας για τη διοργάνωση που έγινε στα γήπεδα της Ιαπωνίας και της Κορέας. Τι καλύτερο για την Εθνική ομάδα, που στο πρόσωπό του βρήκε τον ηγέτη που χρειαζόταν για να επιστρέψει μετά από 8 χρόνια στην κορυφή του κόσμου! Ο Ρονάλντο, με γκολ σε όλα τα παιχνίδια της Βραζιλίας στο Μουντιάλ, πλην του προημιτελικού με την Αγγλία, που ήταν το μοναδικό παιχνίδι στο οποίο δε σκόραρε, οδήγησε σχεδόν μόνος του τη Βραζιλία στην κατάκτηση του 5^ου της Παγκόσμιου Τίτλου!

Το «Φαινόμενο» είχε σκοράρει 12 φορές συνολικά σε διοργανώσεις Παγκοσμίου Κυπέλλου, ισοφάριζε τον Πελέ (Edson Arantes do Nascimento, ‘’Pelé’’) και με τα 2 γκολ στον τελικό με την Γερμανία, έστελνε το τρόπαιο στην «χώρα του καφέ»!

Απέδειξε έτσι πως ήταν αποφασισμένος να γίνει ξανά το № 1 σ´ ολόκληρο τον πλανήτη. Γι´ αυτό άλλωστε του αποδόθηκε και ο χαρακτηρισμός «Φαινόμενο», χάρη δηλαδή στην επιμονή που επέδειξε και στη θέληση του να παίξει ποδόσφαιρο για άλλη μια φορά! Αργότερα, το 2002, κέρδισε για τρίτη φορά το βραβείο του Καλύτερου Παίκτη της Χρονιάς από τη FIFA, καθώς και τη 2^η του Χρυσή Μπάλα. Με την Ίντερ έπαιξε σε 99 αγώνες και σκόραρε 59 γκολ.

Εποχή «Γκαλάκτικος» και αρχή παρακμής…

Μετά την εντυπωσιακή επιστροφή του στα ποδοσφαιρικά δρώμενα, στο Μουντιάλ του 2002  και στις λίστες με τους καλύτερους ποδοσφαιριστές του πλανήτη, ο Ρονάλντο δεν έχασε την ευκαιρία για μια ακόμα μεταγραφή ρεκόρ. Με κόστος € 46 εκατομμύρια ευρώ, θα παίξει στην Ρεάλ Μαδρίτης και θα «προδώσει» για πρώτη φορά, μια πρώην αγαπημένη, όπως η Μπαρτσελόνα. Από την πρώτη κιόλας μέρα της ανακοίνωσης της μετακίνησης του στη Ρεάλ, πουλήθηκαν εκατομμύρια φανέλες με το όνομα του. Θα βοηθήσει τα μέγιστα τους «Γκαλάκτικος» των Μαδριλένων να κατακτήσουν το πρωτάθλημα, τη πρώτη του σεζόν, σκοράροντας 23 φορές, ενώ κατέκτησε και το Διηπειρωτικό Κύπελλο. Το 2003 κέρδισε και πάλι το ισπανικό πρωτάθλημα,  αλλά και το ισπανικό Σούπερ Καπ.

Επική ήταν η εμφάνισή του στο Ολντ Τράφορντ, όταν με χατ-τρικ του απέκλεισε την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από τα προημιτελικά και έδινε στην Ρεάλ την σιγουριά ότι θα πάρει τον τίτλο. Στα τέλη όμως της σεζόν 2003/04, ένας νέος τραυματισμός στο γόνατο, θα γκρεμίσει τα πάντα! Στις 15 Σεπτεμβρίου του 2004, συμπλήρωσε τις 500 συμμετοχές στο επαγγελματικό ποδόσφαιρο.

Οι Μαδριλένοι έχασαν όλους τους τίτλους της χρονιάς, με τον Ρονάλντο να επιστρέφει μεν, αλλά μετά την απόκτηση του Ρουντ Φαν Νίστελροϊ, ο Φάμπιο Καπέλο (Fabio Capello) δείχνει να μην τον εμπιστεύεται πλέον. Ολοένα και συχνότερα απλώς στέκεται και περιμένει την ευκαιρία του. Το Big Bang, το οποίο κάποτε έμοιαζε να συνοδεύει κάθε κίνησή του, αντικαθίσταται από ένα βογγητό πόνου. Δεν ακούγεται, αλλά είναι εμφανές στον καθένα.

Από το 2006 σταμάτησε να παίζει βασικός λόγω της κακής φυσικής του κατάστασης αλλά και εξαιτίας του γεγονότος ότι θεωρήθηκε υπέρβαρος, καθώς είχε ξεπεράσει τα 85 κιλά.   «Απέναντι στον Ρονάλντο υπάρχει μόνο ένα αποτελεσματικό αντίδοτο: η προσπάθεια απομόνωσης μέχρις ότου βαρεθεί. Μόνο έτσι μπορείς να τον σταματήσεις». Η ατάκα ανήκει στον Αντόνιο Καμάτσο, ο οποίος ως προπονητής της Σεβίλλης αντιμετώπισε τον τυφώνα Ρονάλντο. Αναδρομικά ακούγεται σαν να είχε αντιληφθεί από τότε τι επρόκειτο να ακολουθήσει. Ήταν η αρχή της παρακμής για το «Φαινόμενο»!

Πήρε μέρος με επιτυχία στο Παγκόσμιο Κύπελλο της Γερμανίας, το 2006. Ιστορική σημασία έχει το γκολ που σημείωσε στο 5^ο λεπτό του αγώνα Βραζιλία-Γκάνα για τους «16» του Παγκοσμίου Κυπέλλου, στις 27 Ιουνίου 2006. Χάρη σε αυτό, το «Φαινόμενο» έγινε ο πρώτος σκόρερ στα 76 χρόνια ζωής του Παγκοσμίου Κυπέλλου, καθώς έφτασε τα 15, ένα περισσότερο από τον Γκερντ Μίλερ (Gerd Müller), ο οποίος είχε σκοράρει σε δύο διοργανώσεις, το 1970 και το 1974, ενώ τα 15 γκολ του Ρονάλντο «μοιράζονται» σε τρεις: 4 στο 1998, 8 στο 2002 και 3 στο 2006. Χαρακτηριστικό είναι, επίσης, πως και τα τρία τέρματα που σημείωσε ο Ρονάλντο στο Μουντιάλ της Γερμανίας, επιτεύχθηκαν στο ίδιο γήπεδο, το Βεστφάλεν Στάντιον του Ντόρτμουντ.

22 Σεπτεμβρίου: Στο Μιλάνο ξανά…

Ο Ιανουάριος του 2007 ήταν ο μήνας που βρήκε τον Ρονάλντο ξανά στο προσκήνιο. Ο λόγος δεν ήταν άλλος από μια ακόμα μεταγραφή του, που δεν μπορούσε παρά να απασχολήσει παγκοσμίως τον Τύπο. Έναντι € 8 εκατομμυρίων ευρώ, στις 30 Ιανουαρίου θα γίνει παίκτης της Μίλαν! Θα ξεκινήσει καλά την σεζόν, αλλά στην πορεία της θα τον «προδώσουν» τα γόνατά του. Χειρότερα από όσο θεωρούσαν οι φανατικοί της Ίντερ ότι τους πρόδωσε πηγαίνοντας στους «ροσονέρι», οι οποίοι κατέκτησαν το Champions League αλλά ο Ρονάλντο δεν έπαιξε ποτέ, αφού είχε συμμετάσχει στους πρώτους γύρους του θεσμού με τους Ισπανούς!

Όσο κι αν φαίνεται παράδοξο, ο Ρονάλντο δεν έχει καταφέρει να πάρει ποτέ το Champions League! Έφτασε στην πηγή το 2003, περνώντας στα ημιτελικά με την Ρεάλ σε βάρος της Γιουβέντους, αλλά και πάλι δεν τα κατάφερε. Η καριέρα του στη Μίλαν πάντως, πήρε ξανά άδοξο τέλος λόγω των τραυματισμών. Στις 13 Φεβρουαρίου του 2008 το δεξί του γόνατο τον αφήνει ξανά εκτεθειμένο, όταν υπέστη τραυματισμό έπειτα από σύγκρουση με άλλο παίκτη, σε αγώνα της Μίλαν με τη Λιβόρνο. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, θα παρέμενε εκτός γηπέδων για ένα χρόνο και οι «ροσονέρι» θα τον αφήσουν να φύγει το καλοκαίρι, όταν και τελείωσε το συμβόλαιό του.

Επιστροφή στην πατρίδα…

Για σχεδόν ένα χρόνο έμεινε εκτός αγωνιστικών χώρων. Ήθελε να επιστρέψει στο ποδόσφαιρο, ναι μεν λόγω της αγάπης του, αλλά και λόγω πείσματος. Δεν ήθελε να βάλει τέλος στην καριέρα του λόγω των τραυματισμών. Στόχευσε στην επιστροφή στη δράση έπειτα από τρία πολύ σοβαρά περιστατικά που οδήγησαν με μαθηματική ακρίβεια την παρουσία του στα γήπεδα, στο φινάλε της. Έκανε μεν προπονήσεις, κατά τη διάρκεια της αποθεραπείας του, με την Φλαμένγκο, αλλά δεν ήταν έτοιμος να παίξει. Όταν ήταν, βρέθηκε ξανά σε ανταγωνιστική ομάδα από αυτή που αγαπούσε. Στις 9 Δεκεμβρίου του 2008, η Κορίνθιανς του πρόσφερε συμβόλαιο, δεν το αρνήθηκε και έπαιξε για αυτήν για 2 σεζόν. Το ξεκίνημα ήταν ξανά θετικό, όμως στη συνέχεια, λύγισε από τους τραυματισμούς και τα παραπανίσια κιλά.

Τον Φεβρουάριο του 2011, μετά τον αποκλεισμό της Κορίνθιανς από το Κόπα Λιμπερταδόρες, ανακοίνωσε την αποχώρησή του από την ενεργό δράση. Άπαντες αναγνώρισαν την ψυχική του δύναμη και την «κάψα» του να ρίξει τους τίτλους τέλους μέσα στο γήπεδο, αλλά όρθιος κι όχι σε φορείο.

Σε 69 ματς, σκόραρε 35 φορές. «Είναι δύσκολο το να αφήνεις κάτι που σε έκανε τόσο χαρούμενο. Ψυχικά, θέλω να συνεχίσω αλλά γνωρίζω ότι έχω χάσει το σώμα μου», δήλωσε στις 14 Φεβρουαρίου του ίδιου έτους, όταν έβαλε οριστικά τέλος στην τεράστια καριέρα του.

Το τυπικό τέλος για τον Ρονάλντο, ήρθε στις 7 Ιουνίου του 2011. Σε ένα αποχαιρετιστήριο παιχνίδι της Βραζιλίας με την Ρουμανία στο Σάο Πάουλο, όπου το «Φαινόμενο» έπαιξε για ένα τέταρτο και κρέμασε με κάθε επισημότητα τα παπούτσια του, ανάμεσα σε μεγάλες προσωπικότητες που τον συνόδευσαν στη διάρκεια της καριέρας του. Τα δάκρυα στην συνέντευξη τύπου που έδωσε συγκλόνισαν τον κόσμο: «… όλοι εσείς που με λέγατε χοντρό και γελάγατε, δεν ξέρατε πως έχω θυροειδή…», τόνισε σοκάροντας για τα παραπανήσια κιλά του!

22 Σεπτεμβρίου: Ο Ρονάλντο με αριθμούς…

Συνολικά, σε 624 εμφανίσεις με τους συλλόγους στους οποίους έπαιξε για 18 χρόνια, το «Φαινόμενο» σκόραρε 420 φορές! Τρομακτικός αριθμός! Η σεζόν με τα 47 γκολ σε 49 παιχνίδια με τη φανέλα της Μπαρτσελόνα, αποτελεί ίσως την καλύτερη της καριέρας του, με το peak να έρχεται το ερχόμενο καλοκαίρι στα γήπεδα της Γαλλίας, μέχρι τον τελικό εκείνου του Μουντιάλ όπου ήταν η σκιά του εαυτού του και οι ελπίδες μιας ολόκληρης χώρας, «κρεμάστηκαν» στα αδύναμα γόνατά του! Η Εθνική Βραζιλίας, σε 98 παιχνίδια κατά τα οποία ο Ρονάλντο ήταν στη σύνθεσή της, από το 1994 έως το 2011, είχε την τύχη να τον δει να σκοράρει 62 φορές. Ο συνολικός συντελεστής σκοραρίσματος σε συλλογικό επίπεδο για τον Ρονάλντο, ήταν 0,67 γκολ ανά αγώνα, ενώ με την Εθνική ήταν 0,63 γκολ ανά αγώνα.

Οι τίτλοι που κατάκτησε στην καριέρα του, ήταν 19. Αναλύονται σε 14 τίτλους σε συλλογικό επίπεδο και 5 σε επίπεδο Εθνικών Ομάδων. 4 τίτλοι στη Βραζιλία, 2 στην Ολλανδία, 7 τίτλοι στην Ισπανία και ένας στην Ιταλία απαρτίζουν το παλμαρέ του, που σε προσωπικό επίπεδο έχει… σαρώσει τις διακρίσεις.

Το «Φαινόμενο» έχει λάβει 56 προσωπικές βραβεύσεις, διακρίσεις, συμμετοχές σε λίστες με κορυφαίους και διάφορες άλλες διακρίσεις που κάνουν τη διαφορά ενός «Φαινόμενου» από τους απλά καλούς ποδοσφαιριστές. Μάλιστα, μέχρι τον εφιαλτικό ημιτελικό του Μουντιάλ του 2014 ανάμεσα σε Βραζιλία και Γερμανία, ο Ρονάλντο ήταν πρώτος σκόρερ όλων των εποχών στο Παγκόσμιο Κύπελλο, με 15 γκολ σε 19 ματς (0,78 ανά ματς). Ο Μίροσλαβ Κλόζε (Miroslav Klose), στο 7-1 της Γερμανίας που προκάλεσε παγκόσμια αίσθηση, έφτασε τα 16 σε 27 ματς (0,59 ανά ματς) και τον ξεπέρασε, αλλά φυσικά δεν τίθεται θέμα για σύγκριση των δυο παικτών!

22 Σεπτεμβρίου: Τι κάνει τώρα…

Έχοντας στο παρελθόν ασκήσει κριτική σε όσους τον έλεγαν χοντρό, … έχοντας πει πως «πολλοί από εσάς εδώ μέσα είναι πολύ πιο χοντροί από μένα και δεν πρέπει να μιλάνε» σε δημοσιογράφους, δε δίστασε να τα βάλει με την Οργανωτική Επιτροπή του Mundial που έγινε στη Βραζιλία, αλλά και να δίνει τα φώτα του σε θέματα αθλητισμού στο αρμόδιο υπουργείο της χώρας.

Στις 15 Ιανουαρίου 2015, ανακοίνωσε την προσωρινή επιστροφή του στην ενεργό δράση σε ηλικία 38 ετών με την ομάδα των Φορτ Λόντερντεϊλ Στράικερς της οποίας είναι και συνιδιοκτήτης. Το σώμα και ο οργανισμός του δεν ανταποκρίθηκαν και το όνειρο «ναυάγησε». Έχει τέσσερα παιδιά (δύο+δύο) από 3 διαφορετικές γυναίκες. Μάλιστα, έκανε και βασεκτομή για να αποφύγει τη… δημιουργία πεντάδας! Παράλληλα, ασχολείται με την «A1 Team Brazil» που κατέχει μαζί με τον θρύλο των μηχανοκίνητων σπορ στην Βραζιλία, τον Έμερσον Φιτιπάλντι!

Είπαν γι’ αυτόν

Όπως είναι φυσικό, ο Ronaldo στο χώρο του ποδοσφαίρου απέκτησε πάρα πολλούς θαυμαστές. Τι καλύτερο από το να θυμηθούμε τι λένε άνθρωποι που ξέρουν καλά τη «στρογγυλή θεά» και μίλησαν στο παρελθόν για την αξία του «Φαινόμενου» από τη Βραζιλία;

• «Όταν η μπάλα βρίσκεται στα πόδια του Ronaldo, φαίνεται πως η ομάδα έχει ήδη δημιουργήσει το μισό γκολ». (Jairzinho)

• «Ο Ρονάλντο είναι ο καλύτερος σκόρερ όλων των εποχών». (Giovanni Silva de Oliveira)

• «Από το 1996 έως το 1998 ο Ρονάλντο ήταν η καλύτερη μηχανή γκολ όλων των εποχών. Αυτό το παιδί ήταν ασταμάτητο από τα 20 μέχρι τα 22, που δεν είναι καν η ηλικία ακμής ενός ποδοσφαιριστή. Άφησε την Ισπανία για την απόλυτα αμυντική Ιταλία κι ανάγκασε τους Ιταλούς ν’ αναρωτιούνται αν ήταν από άλλον πλανήτη». (Luis Figo)

• «Η ταχύτητα του Ρονάλντο με τη μπάλα είναι κάτι που δεν έχω ξαναδεί. Μπορεί, χάρη στο ταλέντο του, να σκοράρει γκολ απ’ το τίποτα». (Gary Lineker)

• «Το να μαρκάρω τον Ρονάλντο ήταν η πιο δύσκολη δουλειά που έχω κάνει στη ζωή μου. Ήταν σαν να έπαιξα έναν αγώνα 500 λεπτών». (Julio César Gómez)

• «Υπάρχαν πολλοί επιθετικοί που θα μπορούσαν να κυριαρχήσουν στο Mundial του 2002. Ο Τιερί Ανρί, ο Χερνάν Κρέσπο, ο Ραούλ, ο Μίροσλαβ Κλόζε, ο Ντένις Μπέρκαμπ, ο Μάικλ Όουεν. Όλοι τους όμως γνωρίζουν ότι ο τίτλος «Καλύτερος Επιθετικός» δεν είναι διαθέσιμος, όταν ο Ρονάλντο θα αγωνίζεται έστω και στο 50% μετά από 3 χρόνια τραυματισμού». (Rudi Völler)

• «M’ εντυπωσίασε τόσο πολύ. Ο Ρονάλντο είναι ο καλύτερος επιθετικός του αιώνα». (Zinedine Zidane)

• «Μόνο ένας τρόπος υπάρχει για να σταματήσεις τον Ρονάλντο. Δεν πρέπει να τον αφήσεις να πάρει τη μπάλα». (Franz Beckenbauer)

• «Θα προσπαθήσω να μάθω απ’ τον Ρονάλντο. Η εκρηκτικότητά του, που του επιτρέπει ν’ αποφεύγει τους αμυντικούς τόσο εύκολα, είναι αυτό που μ’ εντυπωσίασε περισσότερο. Πολύ απλά δεν είμαι στο επίπεδό του». (Raúl)

• «Είμαι υπερήφανος που ήταν αυτός που έσπασε το ρεκόρ μου στα γκολ στο Παγκόσμιο Κύπελλο». (Gerd Müller)

• «Είναι ο καλύτερος ποδοσφαιριστής που έχω δει στη ζωή μου. Βέβαια, θυμάμαι την εποχή του Πελέ, αλλά αυτή είναι μακριά από εμένα γιατί είμαι ακόμα νέος. Δεν έχω λοιπόν αμφιβολίες! Ο Ρονάλντο είναι ο καλύτερος ποδοσφαιριστής που έχουν δει τα μάτια μου». (Jose Mourinho)

• «Αν μιλάμε για παίχτες ατομικούς, τότε ο Ρονάλντο είναι ο καλύτερος απ’ αυτούς. Μπορεί σ’ ένα ματς να μην έχει πάρει τη μπάλα, αλλά με μια ενέργεια του να καθορίσει τον αγώνα». (Vicente del Bosque)

• «Έχει δεχτεί κριτικές που δεν έχουν σχέση με το ποδόσφαιρο, αλλά μέσα στο γήπεδο δεν μπορείς να του ασκήσεις κριτική». (Fernando Torres)
•  «Οι περισσότεροι επιθετικοί χρειάζονται τους συμπαίχτες τους για να σκοράρουν, αλλά αυτός όχι. Απλά του δίνεις τη μπάλα και αυτός θα σκοράρει. Είναι υπέροχος με τη μπάλα. Είναι ένα «Φαινόμενο»! Αν δεν είχε κάποιους τραυματισμούς, θα μιλούσαμε για έναν παίχτη κοντά στο επίπεδο του Μαραντόνα και του Κρόιφ». (Emilio Butragueño)