Προϋπολογισμός Ευρωπαϊκής Ένωσης: Η συμφωνία θα πρέπει να βελτιωθεί πριν εγκριθεί από το Ευρωκοινοβούλιο

Σε ψήφισμα σχετικά με τα συμπεράσματα της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, στις 17-21 Ιουλίου 2020, το οποίο υιοθετήθηκε με 465 θετικές ψήφους έναντι 150 αρνητικών και 67 αποχών, οι ευρωβουλευτές θρηνούν τα θύματα του κορωνοϊού και αποτίουν φόρο τιμής σε όλους τους εργαζόμενους που αγωνίστηκαν ενάντια στην πανδημία, τονίζοντας ότι «οι άνθρωποι στην Ευρώπη έχουν συλλογικό καθήκον αλληλεγγύης».

Στο κείμενο, το οποίο θα αποτελέσει και τη διαπραγματευτική εντολή του Κοινοβουλίου για το τις επερχόμενες συνομιλίες για τη μελλοντική χρηματοδότηση και την ανάκαμψη της Ένωσης, το Κοινοβούλιο χαιρετίζει την αποδοχή εκ μέρους των αρχηγών κρατών και κυβερνήσεων ενός Ταμείου Ανάκαμψης για την επανεκκίνηση της οικονομίας, όπως προτάθηκε από το Κοινοβούλιο τον Μάιο, την οποία αποκαλεί «ιστορική κίνηση για την ΕΕ».

Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν ωστόσο τη λύπη τους για τις «τεράστιες περικοπές στις συνιστώσες των επιχορηγήσεων» και ζητούν την πλήρη συμμετοχή του ΕΚ στο μέσο ανάκαμψης, το οποίο «δεν δίνει επίσημο ρόλο στα εκλεγμένα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου».

Όσον αφορά το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), δηλαδή τον μακροπρόθεσμο προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι ευρωβουλευτές αποδοκιμάζουν τις περικοπές σε προγράμματα που στοχεύουν στο μέλλον και θεωρούν ότι «αυτό θα υπονομεύσει τα θεμέλια μιας βιώσιμης και ανθεκτικής ανάκαμψης». Εμβληματικά προγράμματα της ΕΕ για το κλίμα, την ψηφιακή μετάβαση, την υγεία, τη νεολαία, τον πολιτισμό, την έρευνα ή τη διαχείριση των συνόρων «αντιμετωπίζουν σήμερα τον κίνδυνο άμεσης πτώσης της χρηματοδότησής τους μεταξύ 2020 και 2021», σύμφωνα με το ψήφισμα, ενώ από το 2024 «ο προϋπολογισμός της ΕΕ συνολικά θα βρίσκεται κάτω από τα επίπεδα του 2020, θέτοντας σε κίνδυνο τις δεσμεύσεις και τις προτεραιότητες της ΕΕ».

EU long-term budget deal must be improved for Parliament to accept it. Press release → https://t.co/kypXv5Yz5T pic.twitter.com/Y9Ovt01pm6

— European Parliament (@Europarl_EN) July 23, 2020

Το Κοινοβούλιο δεν μπορεί να αποδεχθεί μια κακή συμφωνία:

Λόγω των θεμάτων αυτών, το Κοινοβούλιο δεν αποδέχεται την πολιτική συμφωνία του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου για το ΠΔΠ 2021-2027 στην υφιστάμενη μορφή της και «δεν θα περιοριστεί στο να επικυρώσει ειλημμένες αποφάσεις». Το ΕΚ είναι «διατεθειμένο να αρνηθεί να δώσει την έγκρισή του για το ΠΔΠ έως ότου επιτευχθεί ικανοποιητική συμφωνία κατά τις επικείμενες διαπραγματεύσεις μεταξύ Κοινοβουλίου και Συμβουλίου», ιδανικά μέχρι το τέλος του Οκτωβρίου το αργότερο για να διασφαλιστεί η ομαλή εκκίνηση των ευρωπαϊκών προγραμμάτων το 2021. Σε περίπτωση που δεν υιοθετηθεί νέα πρόταση για το ΠΔΠ έγκαιρα, οι ευρωβουλευτές υπενθυμίζουν ότι το Άρθρο 312(4) ΣΛΕΕ προβλέπει την προσωρινή παράταση των ανώτατων ορίων του τελευταίου έτους του ισχύοντος ΠΔΠΔ (2020), καθώς και ότι κάτι τέτοιο συνάδει πλήρως με το σχέδιο ανάκαμψης και την θέσπιση νέων προγραμμάτων στο πλαίσιο του ΠΔΠ.

Κράτος δικαίου:

Την ίδια ώρα, οι ευρωβουλευτές «εκφράζουν τη βαθιά λύπη τους» για το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποδυνάμωσε σημαντικά τις προσπάθειες της Επιτροπής και του Κοινοβουλίου για την προάσπιση του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και της δημοκρατίας στο πλαίσιο του ΠΔΠ και του σχεδίου ανάκαμψης, υπενθυμίζοντας ότι ο Κανονισμός για το Κράτος Δικαίου θα πρέπει να εγκριθεί και από το Κοινοβούλιο στο πλαίσιο της διαδικασίας συναπόφασης.

Παράλληλα, τονίζουν εκ νέου ότι το Κοινοβούλιο δεν θα εγκρίνει το ΠΔΠ αν δεν έχει προηγηθεί συμφωνία για τη μεταρρύθμιση του συστήματος ίδιων πόρων της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης της εισαγωγής μιας δέσμης νέων ίδιων πόρων έως το τέλος του ΠΔΠ 2021-2027 η οποία είναι απαραίτητη για να καλυφθεί τουλάχιστον το κόστος της αποπληρωμής του σχεδίου ανάκαμψης. Πιστεύουν ακόμη ότι οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων δεν κατάφεραν να αντιμετωπίσουν το ζήτημα του σχεδίου αποπληρωμής και ότι, χωρίς περαιτέρω περικοπές σε προγράμματα της ΕΕ ή αύξηση των συνεισφορών των κρατών μελών, η δημιουργία νέων ιδίων πόρων είναι «η μόνη μέθοδος αποπληρωμής που είναι αποδεκτή για το Κοινοβούλιο».

Τι είπαν Σαρλ Μισέλ και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν:

«Ενεργήσαμε γρήγορα και επειγόντως, σε λιγότερο από δύο μήνες καταφέραμε μια συμφωνία άνω των 1,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ και αυτή η απάντηση είναι τεράστια», είπε στο πλαίσιο αυτό ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ. Μάλιστα ανέφερε πως πρόκειται για μια «ισχυρή συμφωνία προς το συμφέρον των Ευρωπαίων πολιτών, συμφωνία ισορροπημένη και ορθολογική γιατί θα συμβάλει στην υλοποίηση της σύγκλισης, της ανθεκτικότητας και του μετασχηματισμού, της μεταρρύθμισης στην ΕΕ».

Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντε Λάιεν, από την πλευρά της αναγνώρισε ότι μέρος της συμφωνίας είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό, χρησιμοποιώντας τη χαρακτηριστική έκφραση ότι «είναι δύσκολο να το καταπιεί κανείς», ενώ πρόσθεσε ότι οι ηγέτες της ΕΕ έπρεπε να πάρουν μερικές λυπηρές και επίπονες αποφάσεις». Υποστήριξε όμως πως η κατάσταση «ήταν ζοφερή και λίγες οι επιλογές», προειδοποιώντας μάλιστα πως οι δυσκολίες ακόμα δεν έχουν τελειώσει για την Ευρώπη. «Οι πολίτες, οι εργαζόμενοι οι επιχειρήσεις, όλοι υποφέρουν και όλοι αγωνίζονται. Η πανδημία μάς έπληξε στην αρχή του έτους και όσο περνούσαν οι μέρες βλέπαμε να αυξάνονται οι ασθενείς και οι νεκροί και βλέπαμε την απειλή του διχασμού μεταξύ των κρατών – μελών» κατέληξε.