Πως ιδρύεται ένα σωματείο

Το να πάρει κάποιος την απόφαση να ιδρύσει ένα σωματείο είναι εύκολη. Ωστόσο χρειάζεται να ακολουθήσει μια συγκεκριμένη διαδικασία για να μπορέσει να αποκτήσει νόμιμη νομική υπόσταση. Για να ιδρυθεί μια Πρωτοβάθμια Συνδικαλιστική Οργάνωση και να αποκτήσει νομική προσωπικότητα που είναι απαραίτητη και αναγκαία κύρια για τη νομιμότητα της συλλογικής της δράσης, απαιτούνται να γίνουν οι παρακάτω ενέργειες:

• Είκοσι τουλάχιστον μισθωτοί που ασκούν το επάγγελμα ή τα επαγγέλματα ή απασχολούνται στον ίδιο κλάδο της οικονομίας ή εργάζονται στον ίδιο εργοδότη αποφασίζουν την ίδρυση της συνδικαλιστικής οργάνωσης . Τα είκοσι αυτά άτομα ονομάζονται ιδρυτικά μέλη. Τα ιδρυτικά μέλη του εργατικού σωματείου θα πρέπει να συμπληρώσουν και τις προϋποθέσεις που απαιτεί ο ν.1264/82 (άρθρο 7παρ.1) για την προσχώρηση σε ήδη υφιστάμενο εργατικό σωματείο δηλαδή, να έχει συμπληρώσει δίμηνο μέσα στον τελευταίο χρόνο στην επιχείρηση ή εκμετάλλευση ή τον κλάδο απασχόλησής τους . Ιδρυτικά μέλη εργατικών σωματείων μπορούν επίσης να είναι, αλλοδαποί και ανήλικοι εργαζόμενοι, εφ’ όσον εργάζονται νόμιμα (ν.1264/82 άρθρο 1 αριθμ.12,άρθρο 7 παρ.1 εδα.2) . Η σύμπραξη των 20 τουλάχιστον μισθωτών γίνεται με ιδρυτική πράξη . Η ιδρυτική πράξη περιέχει την απόφαση των ιδρυτικών μελών να ιδρύσουν εργατικό σωματείο ακολουθώντας τη διαδικασία που προβλέπει ο νόμος και να υπαχθούν στις διατάξεις του καταστατικού.
• Να εκλεγεί απ’ τα ιδρυτικά μέλη 5μελές προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο, με μυστική ψηφοφορία χωρίς την παρουσία δικαστικού αντιπροσώπου.
• Με πρωτοβουλία του προσωρινού Δ.Σ. να συνταχθεί ένα σχέδιο καταστατικού, το οποίο έρχεται στη Γενική Συνέλευση των Ιδρυτικών Μελών για να συζητηθεί, να γίνουν διάφορες προτάσεις και να εγκριθεί το καταστατικό που δέχεται η πλειοψηφία, μετά από ψηφοφορία. Στο τέλος υπογράφεται αυτό απ’ όλα τα μέλη. Το καταστατικό πρέπει να περιέχει τα στοιχεία που ορίζει το άρθρο 80 του Α.Κ, ειδικότερα με τους όρους εισόδου των μελών, επίσης πρέπει να ορίζει το επάγγελμα που πρέπει να ασκεί ο μισθωτός, την επιχείρηση, ή την εκμετάλλευση στην οποία πρέπει να απασχολείται ο μισθωτός για να γίνει μέλος του εργατικού σωματείου. Επίσης το καταστατικό πέρα από υποχρεωτικά θέματα που ορίζει ο νόμος, μπορεί να ρυθμίζει και άλλα θέματα που αναφέρονται στην εσωτερική οργάνωση, λειτουργία και δράση του εργατικού σωματείου.
• Σύμφωνα με το ν. 1264/82 ,άρθρο 3, οι Συνδικαλιστικές οργανώσεις πρέπει απαραίτητα να τηρούν ορισμένα βιβλία, τα οποία αγοράζονται από το προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο, αριθμείται η κάθε σελίδα τους και θεωρούνται απ’ το γραμματέα του Πρωτοδικείου της έδρας τους, πριν αρχίσουν να χρησιμοποιούνται.

Καταστατικό οργάνωσης

Για κάθε συνδικαλιστική Οργάνωση απαραίτητο για τη λειτουργία της είναι, η ύπαρξη του καταστατικού, το οποίο με το σύνολο των διατάξεών του ρυθμίζει τη ζωή και τη λειτουργία της. Οι διατάξεις του καταστατικού βασίζονται στις διατάξεις των νόμων και πολλές φορές το ένα καλύπτει το άλλο.

Πάρα πολλές φορές όμως υπάρχουν θέματα που υποχρεωτικά ρυθμίζονται απ’ το νόμο. Η σύνταξη ενός καταστατικού δεν είναι εύκολη υπόθεση και μάλιστα για συνδικαλιστές που μόλις μπαίνουν στη συνδικαλιστική δράση και δεν έχουν την απαιτούμενη πείρα. Γι αυτό απαραίτητο είναι ένα σχέδιο καταστατικού και έπ’ αυτού το Διοικητικό Συμβούλιο να συζητήσει για να κάνει τις προτάσεις του στη Γενική Συνέλευση των ιδρυτικών μελών, που τελικά με ψηφοφορία αποφασίζουν.

Τι πρέπει να έχει το καταστατικό

Η σύσταση της συνδικαλιστικής οργάνωσης είναι ελεύθερη και προστατεύεται απ’ το Σύνταγμα και τους Νόμους. Συνεπώς το καταστατικό κάθε συνδικαλιστικής οργάνωσης, καθορίζεται ελεύθερα απ’ τα μέλη του, σύμφωνα όμως με τη νομοθεσία που επιβάλει την αναφορά ορισμένων απαραίτητων στοιχείων για την έγκρισή του απ’ το δικαστήριο. Τα στοιχεία αυτά αναφέρονται αναλυτικά στο σχέδιο καταστατικού που ακολουθεί και περιληπτικά είναι:

• Η επωνυμία της Συνδικαλιστικής Οργάνωσης . Αυτή πρέπει να είναι σύντομη και ευμνημόνευτη γιατί θα αναφέρεται και θα υπάρχει στο μικρό χώρο της σφραγίδας.
• Η έδρα της συνδικαλιστικής οργάνωσης, βάση της οποίας ρυθμίζεται η εγγραφή σε Εργατικό Κέντρο κλπ.
• Οι σκοποί της Συνδικαλιστικής Οργάνωσης, οι οποίοι καθορίζονται υποχρεωτικά απ’ το άρθρο 4 του ν. 1264/1982.
• Οι πόροι της, οι οποίοι καθορίζονται απ’ το άρθρο 5 του 1264/1982.
• Ποιοι εργαζόμενοι μπορούν να είναι μέλη της, σύμφωνα με το άρθρο 7 του ν.1264/1982, οι όροι εισόδου, εξόδου και αποβολής απ τη Συνδικαλιστική Οργάνωση, καθώς και τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των μελών.
• Οι όροι με βάση τους οποίους συγκαλείται, συνεδριάζει και αποφασίζει η Γενική Συνέλευση των μελών της Συνδικαλιστικής Οργάνωσης, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 8 του ν.1264/82.
• Τα όργανα διοίκησης και αντιπροσώπευσης της Συνδικαλιστικής Οργάνωσης, σύμφωνα με τα αναφερόμενα στο άρθρο 9 του ν.1264/82.
• Οι εκλογικές διαδικασίες της συνδικαλιστικής οργάνωσης για την ανάδειξη νέων οργάνων διοίκησης και αντιπροσώπευσης στις Δευτεροβάθμιες Συνδικαλιστικές Οργανώσεις (Εργατικό Κέντρο – Ομοσπονδία) σύμφωνα και υποχρεωτικά με τα άρθρα 10,11,12, και 13 του κεφαλαίου Δ , εκλογικές Δημοκρατικές διαδικασίες του ν.1264/82.
• Τα σχετικά με τα οικονομικά στοιχεία (προϋπολογισμό – οικονομικό απολογισμό – Έκθεση Ελεγκτικής Επιτροπής) και την έγκρισή τους απ τη Γενική Συνέλευση των μελών της Οργάνωσης.
• Οι όροι για την τροποποίηση του καταστατικού της Οργάνωσης.
• Τα καθήκοντα κάθε μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου και οι αρμοδιότητες τους, καθώς και
• Οι όροι διάλυσης της Συνδικαλιστικής Οργάνωσης.

Τι βιβλία απαιτείται να έχουν τα σωματεία

Ο Νόμος 1264/82 υποχρεώνει τις συνδικαλιστικές οργανώσεις να τηρούν ορισμένα βιβλία. Τα βιβλία αυτά αριθμούνται και θεωρούνται από το Γενικό Γραμματέα του Πρωτοδικείου της έδρας τους πριν αρχίσουν να χρησιμοποιούνται, και είναι:

• Μητρώο μελών, όπου αναγράφονται αριθμημένα το ονοματεπώνυμο, το επάγγελμα, η διεύθυνση κατοικίας, ο αριθμός δελτίου ταυτότητας, ο αριθμός του ασφαλιστικού βιβλιαρίου υγείας, το ταμείο ασφάλισης και οι χρονολογίες εγγραφής και διαγραφής κάθε μέλους.
• πρακτικών συνεδριάσεων Γενικών Συνελεύσεων των μελών.
• πρακτικών συνεδριάσεων διοίκησης.
• Ταμείου όπου καταχωρούνται κατά χρονολογική σειρά όλες οι εισπράξεις και πληρωμές.
• Περιουσίας όπου καταγράφονται όλα τα κινητά και ακίνητα περιουσιακά στοιχεία της οργάνωσης.
• Γραμμάτια εισπράξεων που αριθμούνται και θεωρούνται από την Ελεγκτική Επιτροπή, πριν τη χρησιμοποίησή τους.

Τα μέλη της οργάνωσης και όποιος άλλος έχει έννομο συμφέρον έχουν δικαίωμα να πληροφορούνται τα παραπάνω στοιχεία.Η μη τήρηση των βιβλίων ανήκει στις τρέχουσες υποθέσεις της συνδικαλιστικής οργάνωσης . Δεν χωρεί όμως αμφιβολία ότι η μη τήρηση ή μη σύννομη τήρηση των βιβλίων αποτελεί για το Διοικητικό συμβούλιο σοβαρή παράβαση καθήκοντος.