Μπύρα Μάμος: Η επιστροφή ενός θρύλου

Στο άκουσμα ότι η μπύρα Μάμος επιστρέφει πολλοί ήταν εκείνοι ππου νοστάλγησαν την γεύση της θρυλικής μπύρας, ενώ άλλοι έδειξαν περιέργεια να μάθουν για την ιστορία της οικογένειας που έμαθε τους Έλληνες να πίνουν το θεσπέσιο αλκοολούχο ποτό. Το επαναλανσάρισμά της πατραϊκής μπύρας ταξιδεύει τους παλιούς πίσω στον χρόνο τότε που η ελληνική ζυθοποιία έκανε τα πρώτα βήματά της, ενώ οι νέοι έχουν μια πρώτης τάξεως ευκαιρία να απολαύσουν ένα προϊόν που έγραψε ιστορία για περισσότερα από 100 χρόνια. Η Μάμος συγκαταλέγεται στις ζυθοποιίες που έβαλαν τα πρώτα λιθαράκια στον κλάδο του ελληνικού ζύθου και το pagenews.gr θυμίζει την ιστορία της.

Η οικογένεια Mάμου είναι γνωστή οικογένεια βιομηχάνων από τέλη του 19ου με ρίζες από τη Ζάκυνθο και επιχειρηματικές δραστηριότητες κυρίως στην Αθήνα και την Πάτρα. Στη Ζάκυνθο η οικογένεια διατηρούσε εργοστάσιο κατασκευής αμαξών ενώ στη συνέχεια, από το 1863 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1970, ανέπτυξε αξιόλογη βιομηχανική και επιχειρηματική δραστηριότητα κυρίως στην Πάτρα και στην Αθήνα στους κλάδους της αμαξοποιίας, εισαγωγής αυτοκινήτων, αγροτικών και βιομηχανικών μηχανημάτων και τον κλάδο της ζυθοποιίας, ενώ απόγονοι της οικογένειας ζουν σήμερα στην Πάτρα και στην Αθήνα.

Λορέντζος Μάμος

Ως πρώτος εκπρόσωπος και επιχειρηματίας της οικογένειας αναφέρεται ο Λορέντζος Μάμος που γεννήθηκε στη Ζάκυνθο το 1843 και απεβίωσε στην Αθήνα το 1932. Ο Λορέντζος ξεκίνησε τις επιχειρηματικές του δραστηριότητες από την Πάτρα το 1866 με το εργοστάσιο παραγωγής πολυτελών αμαξών.

Σε πρώτο γάμο στις 28 Απριλίου 1868 νυμφεύθηκε την Elisabet Tarman di Saak (αυστριακής καταγωγής) με την οποία απέκτησε δύο τέκνα: τον Ιωάννη και τον Ανδρέα.  Το 1874 η σύζυγός του απεβίωσε. Αργότερα ο Λορέντζος συνδέθηκε με την Οικογένεια Φιξ της γνωστής ζυθοποιίας όταν και νυμφεύθηκε την Ελίζα κόρη του Ιωάννη Φιξ, με την οποία απέκτησε δέκα παιδιά,. Με την παρότρυνση και υποστήριξη της συζύγου του Ελίζας και του πεθερού του Ιωάννη Φίξ αποφάσισε να επεκτείνει την επιχειρηματική του δραστηριότητα και πέραν του κλάδου της αμαξοποιίας, η οποία αποτελούσε πάντα την κύρια επιχειρηματική του δραστηριότητα. Έτσι το 1876 άνοιξε το πρώτο χειροκίνητο ζυθοποιείο – ζυθοπωλείο της οικογένειας Μάμου στην Πάτρα.

Το 1879 ο Λορέντζος Μάμος μετέφερε την επιχειρηματική του δραστηριότητα στην Αθήνα όπου ίδρυσε καταρχήν εργοστάσιο αμαξοποιίας το οποίο στην συνέχεια εξελίχθηκε σε εργοστάσιο κατασκευής αμαξωμάτων αυτοκινήτων ενώ αργότερα εισήγαγε αυτοκίνητα, ως αντιπρόσωπος διαφόρων κατασκευαστών.

Το 1898 ο Λορέντζος Μάμος και ο Γεώργιος Λίβερτ ιδρύουν και λειτουργούν ένα εργοστάσιο ζυθοποιίας -παγοποιίας και ένα ζυθοπωλείο στην οδό Νεοφύτου Βάμβα στο Κολωνάκι. Το ονόμασαν “Γαμβρίνος”. Το 1901 ο Λορέντζος Μάμος ανοίγει νέο ζυθοποιείο στα Ιλίσια, ενώ το 1903 απενεμήθη στη Ζυθοποιία Μάμος το Πρώτο Βραβείο, για το προϊόν της στη Διεθνή Έκθεση Αθηνών.

Το 1906 ο Λορέντζος Μάμος αναγκάστηκε να αναστείλει την ζυθοποίηση, αφού δεν ήταν διατεθειμένος να ακολουθήσει τον ανταγωνισμό μεταξύ των δύο μεγάλων ζυθοποιείων της εποχής εκείνης, δηλαδή εκείνων του Καρόλου Φίξ και των Αδελφών Κλωναρίδη. Ένα ανταγωνισμό εξοντωτικό, αφού είχαν φτάσει να πωλούν τον παραγόμενο από αυτά ζύθο στους ζυθοπώλες κάτω του κόστους παραγωγής και διάθεσής του. Έτσι ο Λορέντζος Μάμος εγκατέλειψε την ζυθοποιία.

Πέτρος Μάμος

Ο Πέτρος Μάμος είναι ο πλέον γνωστός εκπρόσωπος της οικογένειας. Γιος του Λορέντζου γεννήθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 1880 στην Αθήνα. Το 1898 ο πατέρας του τον έστειλε για σπουδές στην Ζυθοποιητική Ακαδημία του Μονάχου όπου αποφοίτησε παίρνοντας δίπλωμα ζυθοποιού. Έτσι έγινε ο πρώτος Έλληνας διπλωματούχος ζυθοποιός. Στην Γερμανία παρέμεινε μέχρι το 1901 εργαζόμενος σε ζυθοποιίες για να αποκτήσει εμπειρία. Για δυο χρόνια εργάστηκε στο Ζυθοποιείο του Μοναστηριού των Βενεδικτίνων στο Άντεχς το οποίο ήταν ονομαστό για τους διάφορους τύπους μπύρας που παρασκεύαζε. Εκεί από πρώτο χέρι έμαθε τις διάφορες τεχνικές – συνταγές δημιουργίας των διαφόρων τύπων βαυαρικής και γενικά γερμανικής μπύρας, όπως ανοιχτόχρωμες, σκούρες, σταρένιες και άλλες.

Επιστρέφοντας στην Ελλάδα τον Οκτώβριο του 1901 και σε ηλικία 21 ετών ανέλαβε προσωρινά τη διεύθυνση του εργοστασίου της οικογένειας στην Αθήνα. Ο Πέτρος Μάμος βραβεύτηκε το 1903 στη διεθνή έκθεση των Αθηνών με το χρυσό μετάλλιο για την “Μελαχρινή μπύρα” που παρασκεύασε σύμφωνα με δική του συνταγή. Το εν λόγω εργοστάσιο λόγω του αυξανόμενου τότε ανταγωνισμού κλείνει το 1905 και ο Πέτρος φεύγει πάλι για τη Γερμανία όπου αναλαμβάνει αρχικά τη διεύθυνση του Ζυθοποιείου των αδελφών Κέσλερ στο Μπάντ Μπρούκενάου της Βαυαρίας.

Στην συνέχεια επεδίωξε και πέτυχε να προσληφθεί στην φημισμένη Δημοτική Ζυθοποιία του Πίλσεν στην Τσεχία ως Βυνοποιός. Στόχος του να μυηθεί στα βαθύτερα μυστικά της μεθόδου και της διαδικασίας παραγωγής που ανέπτυξε και εφάρμοσε σε αυτό το ζυθοποιείο για πρώτη φορά ο βαυαρός ζυθοποιός Josef Groll το 1842 με αποτέλεσμα την παραγωγή μπύρας εξαιρετικής ποιότητας, μπύρα που βαφτίστηκε με το όνομα της πόλεως ως τύπου Pils ή Pilsner ή Pilsener και κυκλοφορούσε με το σήμα “Pilsen Urquell”. Η νέα αυτή τεχνολογία απετέλεσε και αποτελεί σταθμό στην ανάπτυξη της ζυθοποιίας, ενώ το εν λόγω ζυθοποιείο απέκτησε διεθνή φήμη λόγω της εξαιρετικής ποιότητος του παραγομένου ζύθου.

Η τεχνογνωσία που απέκτησε εργαζόμενος σε διευθυντικές θέσεις στους σημαντικότερους και πλέον φημισμένους την εποχή εκείνη εκπροσώπους – βιομηχανίες ζυθοποιίας των δύο σπουδαιότερων «Ευρωπαϊκών Σχολών Ζύθου» την γερμανική-Μονάχου και τσέχικη-Πίλσεν, του άνοιξε τον δρόμο και τον βοήθησε να κάνει πραγματικότητα το όραμα και το πάθος του. Αυτό δεν ήταν άλλο από το να ιδρύσει στην Ελλάδα ένα τεχνολογικά σύγχρονο ζυθοποιείο εφάμιλλο των καλυτέρων του εξωτερικού, ώστε να προσφέρει στους συμπατριώτες του την δυνατότητα να απολαύσουν και αυτοί μία καθαρώς ελληνικής δημιουργίας μπύρα εξαιρετικής ποιότητος.

Την δυνατότητα αυτή του την προσέφερε μια τυχαία συνάντηση και γνωριμία με τον Αλβέρτο Άμβουργερ πρωτότοκο γιό του Θεόδωρου Άμβουργερ , ιδρυτή του φημισμένου τραπεζικού και σταφιδεξαγωγικού Οίκου Άμβουργερ & Σια όταν το 1907 συνταξίδευσαν από την Τεργέστη προς την Πάτρα με την τότε αυστριακή ακτοπλοϊκή γραμμή που συνέδεε τις δύο πόλεις.

Έτσι μετά από σχετικές διαπραγματεύσεις το 1908 σε ηλικία 28 ετών ο Πέτρος Μάμος ιδρύει το «Εργοστάσιον Ζυθοποιίας και Παγοποιίας Πέτρου Μάμου και Σας» σε συνεργασία με τον μεγάλο σταφιδεμπορικό – τραπεζικό οίκο Άμβουργερ και Σια, εταιρεία που στη συνέχεια εξελίχθηκε σε πυλώνα βιομηχανικής ανάπτυξης στην πόλη των Πατρών.

Η παραγωγή μπύρας

Το εργοστάσιο κατασκευάστηκε σε έκταση 7.500 τετραγωνικών μέτρων κοντά σε σιδηροδρομική γραμμή για την ευκολότερη διανομή των προϊόντων. Το εργοστάσιο της οικογένειας στην Πάτρα θεμελιώθηκε στις 13 Ιουλίου 1908 και τα εγκαίνια έγιναν τον Νοέμβριο του 1909, μάλιστα κατά τη θεμελίωση αναφέρεται ότι βρέθηκε μετάλλιο που απεικόνιζε τον Χριστό Σωτήρα που θεωρήθηκε καλός οιωνός για την επιτυχία του εργοστασίου.

Το 1910 πραγματοποιούνται οι πρώτες εξαγωγές μπύρας Μάμος στη Γερμανία από τον οίκο Άμβουργερ. Για το σκοπό αυτό είχαν παραγγελθεί και εισαχθεί από την Γερμανία ειδικές φιάλες ζύθου με ανάγλυφη την επωνυμία της επιχείρησης, BRASSERIE MAMOS & Co. PATRA. Marque Deposee ή Patrasser Bierbrauerei Mamos & Co», (Πατραϊκή Ζυθοποιία Μάμος & Σια) κατά το γερμανικό πρότυπο.

Το 1929, λόγω της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης τα επιτόκια δανεισμού είχαν φτάσει σε απαγορευτικά για την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων επίπεδα. Ο Πέτρος Μάμος προκειμένου να μειώσει τον τραπεζικό δανεισμό στον οποίο είχε προβεί το 1925 για την χρηματοδότηση επενδύσεων με στόχο την αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας του ζυθεργοστασίου αποφάσισε να μετατρέψει την επιχείρηση από Προσωπική Εταιρεία σε Ανώνυμο Εταιρεία με την είσοδο νέων μετόχων–επενδυτών σ’αυτήν. Παρά τους νέους μετόχους- επενδυτές η εταιρεία σταμάτησε την παραγωγή ζύθου τον Οκτώβριο του 1976.

Το 2017 ξανάρχισε η παραγωγή της μπύρας Μάμος, ύστερα από συμφωνία της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας με την οικογένεια Μάμου. Η μπύρα παράγεται στο εργοστάσιο της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στην Πάτρα, το οποίο είναι το μεγαλύτερο της εταιρίας καθώς αποτελείται από πέντε γραμμές παραγωγής ενώ απασχολεί γύρω στους 250 εργαζομένους

Σήμερα η μπύρα ΜΑΜΟΣ είναι ένα προϊόν υψηλής ποιότητας, τύπου Pilsener, που παράγεται από εκλεκτής ποιότητας πρώτες ύλες (νερό, βύνη κριθαριού, λυκίσκο και μαγιά) με την αυθεντική συνταγή του πρώτου Έλληνα διπλωματούχου ζυθοποιού, Πέτρου Μάμου. Μια ελληνική μπύρα με μεστή γεύση, πλούσιο αφρό και το ιδιαίτερο άρωμα του λυκίσκου. Τη βρίσκουμε σε γυάλινη φιάλη ή μεταλλικό κουτί των 50cl.