Σκλαβενίτης: Η ελληνική εταιρεία φαινόμενο

Αν θα μπορούσε κανείς να προσωποποιήσει το επτανησιακό επιχειρηματικό δαιμόνο, αυτό θα ήταν στην οικογένεια Σκλαβένιτη. Η οποία έχει καταφέρει να πρωταγωνιστεί στην αγορά για τουλάχιστον 66 χρόνια. Κι αν το όνομα Σκλαβενίτης έχει συνδεθεί με τα σούπερ μάρκετ, εν τούτοις η ιστορία της οικογένειας Σκλαβενίτη ξεκινά από τη Λευκάδα, εκεί που ο Γεράσιμος Σκλαβενίτης ασχολούνταν με την εισαγωγή και εμπορία ξυλείας αλλά και με την εξαγωγή κρασιού.

Το 1938 ήταν μια χρόνια καταραμένη αλλά και ευλογημένη ταυτόχρονα, αφού ένα ατύχημα σε μια μεγάλη παρτίδα κρασιού που προορίζονταν για εξαγωγές ήταν η αφορμή ώστε η οικογένεια να φύγει από την Λευκάδα και να κατηφορίσει στην Αθήνα. Η έναρξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου βρίσκει την οικογένεια να είναι σε δύσκολη οικονομικά κατάσταση.

Οι δυο γονείς λιμοκτονούν και πεθαίνουν αφήνοντας ορφανά τέσσερα παιδιά. Τον ρόλο του πατέρα και της μητέρας αναλαμβάνει ο 18χρονος τότε Γιάννης ο οποίος μαζί με τον αδερφό του Σπύρο προσπαθούν να συγκρατήσουν την οικογένεια. Έχοντας στο αίμα τους το μικρόβιο του έμπορα με το που φεύγουν οι Γερμανοί αρχίζουν να διαθέτουν στην κεντρική αγορά μπαχαρικά, κεχρί και καναβούρι.

Στα τέλη του 1940, αρχές του 1950 γνωρίζουν τον πρόσφυγα από την Μικρά Ασία Μιλτιάδη Παπαδόπουλο ο οποίος «κολλάει» μαζί με τα δυο αδέρφια. Το νερό είχε μπει στο αυλάκι και το 1954 ιδρύουν την εταιρία με αρχική δραστηριότητα στο χονδρεμπόριο. Το 1967 ιδρύεται η Ι. ΣΚΛΑΒΕΝΙΤΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε., με διακριτικό τίτλο ΤΗΛΕΞΥΠ, η οποία αποτελεί την πρώτη εταιρεία τηλεφωνικής εξυπηρέτησης στην Ελλάδα, δηλαδή την πρώτη εταιρεία delivery.

Σύντομα η φήμη τους για την εξυπηρέτηση και τις χαμηλές τιμές εξαπλώνεται σε όλο το λεκανοπέδιο και οι τζίροι τους ανεβαίνουν από χρονιά σε χρονιά. Οι ανάγκες της αγοράς είναι τέτοιες που διαπιστώνουν ότι χρειάζονται φθηνές αγορές στις λαϊκές γειτονιές των δυτικών προαστίων. στις 6 Φεβρουαρίου 1969 στο ισόγειο της ΤΗΛΕΞΥΠ, στο 80 της Λεωφόρου Κηφισού ανοίγει το πρώτο σούπερ μάρκετ.

Η επέκταση θα έρθει από τις άλλες λαϊκές γειτονίες του Πειραιά, στα Καμίνια και στο Μοσχάτο και στην συνέχεια σε όλη την Αττική. Το 1975 προσχωρεί στην επιχείρηση ο μικρότερος αδελφός του Σπύρου και του Γιάννη, Νάσος Σκλαβενίτης. Στα τέλη του 2013 η εταιρεία διαθέτει 96 καταστήματα.

Το 2007, η αλυσίδα ξεκινάει τις πρώτες επεκτάσεις της εξαγοράζοντας μεμονωμένα καταστήματα αλυσίδων, όπως 18 της αλυσίδας Παπαγεωργίου, ενώ το 2010, εξαγοράζει 8 καταστήματα από την αλυσίδα Ατλάντικ, η οποία έναν χρόνο μετά πτωχεύει. Το 2013, η επιχείρηση εξαγοράζει 4 καταστήματα από την εταιρεία Δούκας, 5 από την Μπαλάσκας και συμφωνεί να αποκτήσει 9 από την αλυσίδα Extra Πρώτα και Φθηνά ώστε να ενισχύσει περαιτέρω τη θέση της στην Αττική.

Κομβικό σημείο στην εξέλιξη της αλυσίδας υπήρξε ο θάνατος των τριών δημιουργών της, με τελευταίο αυτό του Σπύρου (πατέρα των σημερινών μετόχων) τον Μάρτιο του 2006. Ένα χρόνο νωρίτερα είχε προηγηθεί πρόταση εξαγοράς από πολυεθνικό όμιλο ύψους 400 εκατ. ευρώ την οποία καλόβλεπε μερίδα των τότε μετόχων. Τα παιδιά του Σπύρου, Μαρία, Γεράσιμος, Στέλιος, και Βίκυ τηρώντας την υπόσχεση που είχαν δώσει στον πατέρα τους, ότι η αλυσίδα θα παραμείνει ελληνική, συνεργάζονται με τις οικογένειες Νίκου Μαμιδάκη και Ανδρέα Ποταμιάνου ώστε να αγοράσουν τις μετοχές των ξαδέλφων τους και αργότερα και των κληρονόμων του Παπαδόπουλου.

Η επιλογή τους τους δικαίωσε, επεκτάθηκαν στον χώρο της βιομηχανίας με την επένδυση τους πριν από 15 χρόνια στην «Γλάρος» που παράγει για λογαριασμό της αλυσίδας, αλλά και για τρίτους, χαρτιά υγείας, κουζίνας και χαρτοπετσέτες και σήμερα, που έχουν κλείσει κραταιές χαρτοβιομηχανίες, αυτή είναι από τις πλέον κερδοφόρες και δυναμικές.

Επίσης στον χώρο του χονδρεμπορίου με την εξαγορά της Makro πριν από 4 χρόνια, την οποία μετονόμασαν σε The Mart αλλά κυρίως επεκτάθηκαν σε αυτό που γνωρίζουν καλύτερα, τα σούπερ μάρκετ. Αρχικά με την απόκτηση του 60% της Χαλκιαδάκης στην Κρήτη και στην συνέχεια την εξαγορά του μεγαλύτερου παίκτη στην ελληνική αγορά της Carrefour Μαρινόπουλος.

Σήμερα οι Ελληνικές Υπεραγορές Σκλαβενίτη είναι ο μεγαλύτερος εργοδότης στον ιδιωτικό τομέα καθώς απασχολεί περίπου 23.000 εργαζόμενους, κυρίως στα 410 καταστήματα, και μία από τις 10 μεγαλύτερες εταιρείες από πλευράς κύκλου εργασιών.  Ο αδόκητος θάνατος το 2018 του Στέλιου Σκλαβενίτη ήταν ένα σοβαρό πλήγμα για την οικογένεια, η οποία όμως συνεχίζει έχοντας στο τιμόνι του ομίλου, τα αδέρφια του. Ο Στέλιος Σκλαβενίτης έφυγε την Κυριακή 1η Απριλίου και η είδηση της απώλειάς του ακούστηκε σαν ψέμα ένεκα και της ημέρας. Ήταν ένας άνθρωπος, απλός, ευγενής, με έντονο το φιλανθρωπικό στοιχείο, που το μόνο που ήθελε ήταν να μένουν μυστικές οι φιλανθρωπικές του ενέργειες. Εκείνη η χρονιά ήταν από τις πιο κερδοφόρες του ομίλου τροφίμων.