Πώς να προστατεύσετε τα προσωπικά σας δεδομένα

Πώς να: Ψηφίστηκε πριν από λίγες ημέρες από την Βουλή ο νέος νόμος για την προστασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα. Ο νόμος, ο οποίος αναμένεται να δημοσιευθεί άμεσα στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, έχει επίσημο τίτλο “Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, μέτρα εφαρμογής του Κανονισμού (ΕΕ) 2016/679 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016 για την προστασία των φυσικών προσώπων έναντι της επεξεργασίας δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα και ενσωμάτωση στην εθνική νομοθεσία της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 27ης Απριλίου 2016”.

Υπενθυμίζεται ότι η Ελλάδα κινδύνευε με πρόστιμο εκατομμυρίων ευρώ από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, λόγω της καθυστέρησης στην ενσωμάτωση της Οδηγίας 2016/680 (ένα τμήμα του νέου νόμου). Ο ψηφισθείς νόμος περιλαμβάνει σημαντικές αλλαγές σε σχέση με το σχέδιο που τέθηκε στη διαβούλευση, ωστόσο αρκετοί φορείς και νομικοί εξακολουθούν να έχουν ενστάσεις τόσο σε σχέση με το περιεχόμενο του νόμου όσο και την ψήφισή του με τη διαδικασία του κατεπείγοντος.

Η Ένωση Εργαζομένων Καταναλωτών Ελλάδος πριν από μερικούς μήνες είχε επισημάνει βασικά θέματα που πρέπει να γνωρίζουμε,όπως “τι είναι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα” και “τι πρέπει να προσέχουμε”.

Τι είναι τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα;

Δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, είναι όλες οι πληροφορίες εκείνες, οι οποίες αναφέρονται σε ένα συγκεκριμένο φυσικό πρόσωπο και το περιγράφουν. Προσωπικά δεδομένα θεωρούνται τα στοιχεία αναγνώρισης (ονοματεπώνυμο, διεύθυνση κατοικίας, ηλικία κ.α.), το επάγγελμα, η οικονομική κατάσταση και πολλά ακόμα. Το φυσικό πρόσωπο ονομάζεται «υποκείμενο δικαιωμάτων». Δεν αποτελούν δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα, τα στοιχεία εκείνα από τα οποία δεν μπορεί να γίνει ταυτοποίηση ενός συγκεκριμένου φυσικού προσώπου.

Τι είναι τα ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα;

Κάποια δεδομένα, έχουν ιδιαίτερη βαρύτητα και χρήζουν αυστηρότερης προστασίας από τον Νόμο γι’ αυτό και χαρακτηρίζονται ευαίσθητα. Τέτοια είναι δεδομένα που αφορούν στη φυλετική ή εθνική προέλευση, στα πολιτικά φρονήματα, στις θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, στη συμμετοχή σε συνδικαλιστική οργάνωση, στην υγεία, στην κοινωνική πρόνοια, στην ερωτική ζωή, στα σχετικά με ποινικές διώξεις ή καταδίκες, καθώς και στη συμμετοχή σε συναφείς με τα ανωτέρω ενώσεις προσώπων.

Τι είναι η επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων;

Είναι κάθε εργασία ή σειρά εργασιών σε προσωπικά δεδομένα, η οποία πραγματοποιείται από κάθε φυσικό ή νομικό πρόσωπο δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου, με τη βοήθεια αυτοματοποιημένων ή μη μεθόδων. Τέτοιες εργασίες είναι η συλλογή, η καταχώριση, η οργάνωση, η διατήρηση ή αποθήκευση, η τροποποίηση, η εξαγωγή, η χρήση, η διαβίβαση, η διάδοση ή κάθε άλλης μορφής διάθεση, η συσχέτιση ή ο συνδυασμός, η διασύνδεση, η δέσμευση (κλείδωμα), η διαγραφή, ή η καταστροφή.

Γιατί τα προσωπικά μας δεδομένα δεν είναι ασφαλή στο πλαίσιο του Ηλεκτρονικού Εμπορίου;

Όταν πραγματοποιούμε ηλεκτρονικές αγορές, οι εκάστοτε ιστοσελίδες, μας ζητούν να καταχωρίσουμε προσωπικά δεδομένα προκειμένου να ολοκληρωθούν οι συναλλαγές μας. Πολλές φορές, λόγω και της ταχύτητας σύναψης αυτών των συμβάσεων, είναι πιθανό να μην ελέγξουμε την αξιοπιστία μιας ιστοσελίδας, αλλά και να μη δώσουμε την απαραίτητη προσοχή στην ύπαρξη ή μη πολιτικής προστασίας δεδομένων.

Με αυτόν τον τρόπο υπάρχει ο κίνδυνος, τα προσωπικά μας δεδομένα, να μείνουν απροστάτευτα και πιθανόν να πέσουμε θύματα ακόμα και υποκλοπής τους, γεγονός το οποίο ενδέχεται να έχει δυσμενείς συνέπειες.

Τι είναι η παραβίαση δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα;

Είναι η παραβίαση της ασφάλειας που οδηγεί σε τυχαία ή παράνοµη καταστροφή, απώλεια, αλλοίωση, µη εξουσιοδοτηµένη διάδοση δεδοµένων προσωπικού χαρακτήρα που διαβιβάσθηκαν, αποθηκεύτηκαν ή υποβλήθηκαν κατά οποιονδήποτε άλλο τρόπο προς επεξεργασία.

Η επεξεργασία δεδομένων θα πρέπει να γίνεται στο μέτρο που είναι αναγκαία, για την εκτέλεση της σύμβασης.

Επιτρέπεται η μη ζητηθείσα επικοινωνία μέσω ηλεκτρονικών μέσων, με σκοπό την προώθηση διαφημιστικών μηνυμάτων; Είναι πλέον πολύ συχνό το φαινόμενο της μαζικής αποστολής μηνυμάτων μέσω e-mail, με σκοπό την προώθηση διαφημιστικών μηνυμάτων. Προτιμάται καθώς είναι εύκολος, γρήγορος και ανέξοδος τρόπος επικοινωνίας με το καταναλωτικό κοινό, με σκοπό τη διαφήμιση. Αυτή είναι η λεγόμενη μη ζητηθείσα επικοινωνία επιχειρήσεων με καταναλωτές.

Θα πρέπει βάσει του νομικού πλαισίου, προτού μια επιχείρηση προβεί στην αποστολή τέτοιου είδους μηνυμάτων, να ζητά τη ρητή συγκατάθεσή μας. Ωστόσο για τα μηνύματα μέσω e-mail, υπάρχει η εξής εξαίρεση: Όταν τα στοιχεία της ηλεκτρονικής μας διεύθυνσης έχουν αποκτηθεί από τον αποστολέα, στο πλαίσιο πώλησης προϊόντων ή άλλης συναλλαγής, τότε μπορεί να μας αποστέλλει προωθητικά μηνύματα τα οποία αφορούν παρόμοια προϊόντα.

Προσοχή όμως, θα πρέπει να μην έχουμε διαφωνήσει αρχικά με αυτήν τη χρήση και σε κάθε μήνυμα, να μας παρέχεται σαφώς και ευδιάκριτα, η δυνατότητα να εκφράσουμε την άρνησή μας, για οποιαδήποτε τέτοιου είδους επικοινωνία στο μέλλον. Πρακτικά επομένως, θα πρέπει κάθε φορά που λαμβάνουμε διαφήμιση προϊόντος μέσω e-mail να απαντούμε στο εάν θέλουμε να συνεχίσουμε να λαμβάνουμε τέτοιου είδους διαφημίσεις.

Επιπλέον προϋποθέσεις στο πλαίσιο αποστολής προωθητικών μηνυμάτων

Απαγορεύεται η αποστολή μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, που έχουν σκοπό την άμεση εμπορική προώθηση προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς και κάθε είδους διαφημιστικούς σκοπούς, όταν δεν αναφέρεται ευδιάκριτα και σαφώς η ταυτότητα του αποστολέα ή του προσώπου προς όφελος του οποίου αποστέλλεται το μήνυμα, καθώς επίσης και µια έγκυρη διεύθυνση στην οποία ο αποδέκτης του μηνύματος μπορεί να ζητήσει τον τερματισμό της επικοινωνίας.

Πρακτικές Συμβουλές

Οι ηλεκτρονικές συναλλαγές έχουν απρόσωπο χαρακτήρα και δημιουργούν ένα έδαφος το οποίο δεν είναι ιδιαίτερα ασφαλές για τα προσωπικά μας δεδομένα. Θα πρέπει επομένως:

• Να αναζητούμε την πολιτική προστασίας δεδομένων σε κάθε ιστοσελίδα
• Να διαβάζουμε προσεκτικά τους όρους
• Να δίνουμε όσα στοιχεία είναι απαραίτητα για την πραγματοποίηση της συναλλαγής
• Να μην παραχωρούμε προσωπικά δεδομένα εάν μας φανεί αναξιόπιστο ένα site
• Να μη δίνουμε την ηλεκτρονική μας διεύθυνση επίσης οπουδήποτε μας τη ζητούν
• Για οποιοδήποτε πρόβλημα, να απευθυνόμαστε στην Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (Α.Π.Δ.Π.Χ), που είναι η αρμόδια ανεξάρτητη Αρχή.

Η προστασία των προσωπικών δεδομένων είναι θεμελιώδες, συνταγματικώς κατοχυρωμένο, δικαίωμα, το οποίο με τη ραγδαία εξέλιξη του ηλεκτρονικού εμπορίου, αντιμετωπίζει ολοένα και αυξανόμενους κινδύνους παραβίασης. Δε θα πρέπει να αγνοούμε την επικινδυνότητα που υπάρχει, όταν η στάση που διατηρούμε απέναντι στη διαφύλαξή του, είναι ελαστική.