Δόσεις στην Εφορία: Έρχονται ανατροπές και διαφορετικά κριτήρια

Δόσεις στην Εφορία: Ανατροπές έρχονται στην πάγια ρύθμιση των 12 ή 24 μηνιαίων δόσεων για την εξόφληση των οφειλών προς την Εφορία, ενώ νέα αναβολή παίρνει σύμφωνα με πληροφορίες το σχέδιο της σταδιακής αποδέσμευσης των τραπεζικών λογαριασμών για τους συνεπείς οφειλέτες. Το αρχικό φιλόδοξο σχέδιο μιας γενναιόδωρης πάγιας ρύθμισης δεν αποκλείεται να τροποποιηθεί καθώς το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θέλει να διασφαλίσει θετική στάση των θεσμών στον δρόμο για τη διαπραγμάτευση αναφορικά με το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων. Δεύτερες σκέψεις έχουν ήδη αρχίσει να καλλιεργούνται στους κόλπους του οικονομικού επιτελείου και το τοπίο αναμένεται να αρχίσει να ξεκαθαρίζει από τις 23 Σεπτεμβρίου όταν θα βρεθούν στην Αθήνα οι επικεφαλής των θεσμών στο πλαίσιο της τέταρτης μεταμνημονιακής αξιολόγησης.

Λίγες μέρες αργότερα, στις 30 Σεπτεμβρίου, εκπνέει η προθεσμία για την υπαγωγή ληξιπρόθεσμων οφειλών στην Εφορία σε 120 δόσεις και δεν αποκλείεται στο πλαίσιο τήρησης των συμφωνηθέντων με τους θεσμούς να μη δοθεί τελικά παράταση. Παρότι στο υπουργείο Οικονομικών αναγνωρίζουν ότι το χρονικό περιθώριο από την ενεργοποίηση των νέων ευνοϊκών διατάξεων (1η Σεπτεμβρίου) έως τη λήξη της προθεσμίας (30 Σεπτεμβρίου) είναι στενό, υπάρχουν εισηγήσεις προς τον υπουργό Χρήστο Σταϊκούρα να μη δοθεί καμία νέα παράταση. Οι θεσμοί, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν έκρυψαν τη δυσαρέσκειά τους τόσο για το λίφτινγκ που έκανε στις 120 δόσεις η νέα κυβέρνηση με μειωμένα επιτόκια και χαμήλωμα της μηνιαίας δόσης στα 20 ευρώ, όσο και για το ενδεχόμενο νέας παράτασης.

Το αρχικό σχέδιο

Το αρχικό σχέδιο του υπουργείου Οικονομικών προέβλεπε ότι με το κλείσιμο της ηλεκτρονικής πλατφόρμας των 120 δόσεων θα ενεργοποιούνταν ένα νέο σύστημα πάγιων ρυθμίσεων. Το σύστημα αυτό, σύμφωνα με τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα, θα είναι «μόνιμο, οικονομικά εύλογο και δίκαιο και παράλληλα θα αποτρέπει την ανάγκη καταφυγής σε έκτακτες ρυθμίσεις».

Η ρύθμιση των 120 δόσεων όπως διαμηνύει η κυβέρνηση θα είναι η τελευταία που θα έχει έκτακτο χαρακτήρα, ενώ οι οφειλέτες με δεσμευμένους λογαριασμούς εφόσον ενταχθούν σε αυτή θα δουν αυτομάτως τους λογαριασμούς τους να ξεκλειδώνουν και να σταματούν οι κατασχέσεις για όσο διάστημα τηρούν ευλαβικά τη ρύθμιση. Το σύστημα της σταδιακής αποδέσμευσης τραπεζικών λογαριασμών που είχε προγραμματιστεί να ισχύσει από την 1η Οκτωβρίου 2019 θα εξεταστεί εκ νέου και εάν αποφασιστεί να προχωρήσει θα ενεργοποιηθεί αργότερα με την εφαρμογή της νέας πάγιας ρύθμισης.

Ενα από τα σενάρια που είχε επεξεργαστεί η κυβέρνηση αναφορικά με το νέο σχήμα της πάγιας ρύθμισης προέβλεπε ότι με βάση συγκεκριμένα κριτήρια η εξόφληση των οφειλών προς την Εφορία θα μπορούσε να γίνει σε περισσότερες δόσεις. Οι δόσεις θα μπορούσαν να φτάσουν τις 24 από 12 που προβλέπεται σήμερα για τις τακτικές οφειλές. Για τις έκτακτες οφειλές, π.χ. φόρος κληρονομιάς, ο αριθμός των δόσεων θα μπορεί να ανέβει ακόμα και στις 36 από 24 που προβλέπει σήμερα το σύστημα της πάγιας ρύθμισης.

Για παράδειγμα, κάποιος που χρωστάει στην Εφορία το ποσό των 10.000 ευρώ εάν ακολουθήσει σήμερα την πάγια ρύθμιση των 12 δόσεων θα πρέπει να πληρώνει κάθε μήνα 875 ευρώ, ενώ με 24 δόσεις η μηνιαία δόση θα περιοριστεί στα 437 ευρώ τον μήνα, γεγονός που θα τον διευκολύνει σημαντικά. Βέβαια για να κερδίζει ο οφειλέτης περισσότερες δόσεις θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια.

Με τα σημερινά δεδομένα, πάντως, πολλοί που μπαίνουν στη ρύθμιση των 12 δόσεων τη χάνουν και μπαίνουν ξανά και ξανά σε νέα ρύθμιση, με αποτέλεσμα το ποσό της οφειλής να αυξάνεται εξαιτίας των τόκων που επιβαρύνουν κάθε μήνα τη ληξιπρόθεσμη οφειλή.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων, τα φρέσκα ληξιπρόθεσμα χρέη ανήλθαν στο πρώτο εξάμηνο του έτους στα 3,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 3,358 δισ. ευρώ είναι απλήρωτοι φόροι. Αυτά τα ποσά καθώς και ο φόρος εισοδήματος που προέκυψε από τα φετινά εκκαθαριστικά των δηλώσεων και ο ΕΝΦΙΑ του 2019 δεν μπορούν να ενταχθούν στη ρύθμιση των 120 δόσεων (ολοένα και αυξάνονται όσοι μπαίνουν στη συγκεκριμένη ρύθμιση).

Εισοδηματικά κριτήρια

Η ρύθμιση εξετάζεται να συνοδεύεται με εισοδηματικά κριτήρια, ενδεχομένως και με μπόνους για όσους εξοφλούν τις οφειλές τους σε μικρότερο αριθμό δόσεων. Το επιτόκιο με το οποίο θα επιβαρύνεται η ρυθμισμένη οφειλή θα ανέρχεται σε 5% ετησίως, όσο δηλαδή είναι και σήμερα. Το επιτόκιο 3% αφορά μόνο τη ρύθμιση των 120 δόσεων. Ολες οι αλλαγές στην πάγια ρύθμιση αναμένεται να βρεθούν στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους θεσμούς στο πλαίσιο της τέταρτης αξιολόγησης ενισχυμένης μεταμνημονιακής εποπτείας του Σεπτεμβρίου.

Με το νέο σύστημα των πάγιων ρυθμίσεων το οικονομικό επιτελείο επιχειρεί να φρενάρει τον ρυθμό αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου τα οποία έχουν εκτιναχθεί πάνω από τα 104 δισ. ευρώ, να περιορίσει τον αριθμό των οφειλετών και να δώσει τη δυνατότητα να ενταχθούν στη νέα πάγια ρύθμιση όσοι έχουν αφήσει ή θα αφήσουν απλήρωτους φόρους στην Εφορία και σήμερα αποκλείονται από τη ρύθμιση των 120 δόσεων.

Οπως ανέφεραν στους θεσμούς τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών, ένας από τους λόγους εκτίναξης των ληξιπρόθεσμων οφειλών τα τελευταία χρόνια είναι η προβληματική πάγια ρύθμιση που ανάγκασε τους οφειλέτες, νοικοκυριά και επιχειρήσεις, να πληρώσουν τα χρέη τους σε 12 δόσεις.

Οι 12 μηνιαίες δόσεις, όπως λένε στο υπουργείο Οικονομικών, είναι λίγες για όσους έχουν μεγάλες οφειλές. Εχει διαπιστωθεί ότι πολλοί φορολογούμενοι, ενώ μπαίνουν στη ρύθμιση, μετά την πληρωμή των πρώτων δύο ή τριών δόσεων σταματούν να την εξυπηρετούν λόγω οικονομικής αδυναμίας με αποτέλεσμα όχι μόνο να χάνουν τη ρύθμιση αλλά κυρίως να βρίσκονται ανοιχτοί σε κατασχέσεις και σε αναγκαστικά μέτρα είσπραξης.