Πέτρος Κατσάκος: Το ημερολόγιο ενός λαθρεπιβάτη

Πέτρος Κατσάκος: Το βιβλίο του Π. Κατσάκου θα παρουσιαστεί την Κυριακή 30 Δεκεμβρίου στο Polis Art Cafe, στις 6 μ.μ.

Θα μιλήσουν ο πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης, ο σκηνοθέτης Σταύρος Τσιώλης, η ποιήτρια, ραδιοφωνική παραγωγός Ευγενία Λουπάκη και αποσπάσματα θα διαβάσει η ηθοποιός Μαρία Κανελλοπούλου.

Π. Κατσάκος: “Είναι ένα βιβλίο για αυτούς τους ανθρώπους, ανάμεσά τους κι εγώ, που κάποια στιγμή, ενώ είναι δίπλα σου, στην ουσία λείπουν ‘χαμένοι’ στις σκέψεις τους”

Ένα βιβλίο – ταξίδι σε “απαγορευμένες” ατραπούς και κακόφημες γειτονιές, παρέα με πόρνες, έκπτωτους ήρωες, απέλπιδες ταξιδευτές και καταραμένους αυτόχειρες σκάρωνε ο Πέτρος Κατσάκος στο απέναντι γραφείο την ώρα που του φωνάζαμε “δώσε κομμάτι, κλείνουμε ύλη”, αλλά εκείνος είχε κόψει τις διόδους επικοινωνίας.

Αυτό ακριβώς αποτύπωσε στο “Ημερολόγιο ενός λαθρεπιβάτη”, το πρώτο του βιβλίο που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Μετρονόμος, κλείνοντας στις σελίδες του την απέλπιδα προσπάθεια του ανθρώπου για λίγο ελεύθερο χώρο και χρόνο.

“Είναι ένα βιβλίο για αυτούς τους ανθρώπους, ανάμεσά τους κι εγώ, που κάποια στιγμή, ενώ είναι δίπλα σου, στην ουσία λείπουν ‘χαμένοι’ στις σκέψεις τους” μας λέει. “Είναι γι’ αυτούς που μπαρκάρουν λαθραία για να ξεφύγουν από το τώρα και το εδώ”.

Ωστόσο, δεν είναι μόνο αυτό. Ο Π. Κατσάκος ταξιδεύει στα πέρατα της οικουμένης, περνάει από τη Δαμασκό του 1878, τότε που ξεκινούσε ο Σαλαντίν να καταλάβει την Ιερουσαλήμ, στην Πομπηία του 64 μ.Χ. που χανόταν κάτω από τις στάχτες, κι από κει στην Αμοργό του 1969, στην Καζαμπλάνκα του 2009, όταν ο λαθρεπιβάτης “κούρνιασε στην αγκαλιά μιας μπρούτζινης ελπίδας”, ή στο Μπανταλίνγκ της Κίνας του 1368 όταν “ο αυτοκράτορας προστάζει τους φρουρούς τους τείχους να κάψουν όλα τα βιβλία του κόσμου που φυλούσαν”.

“Παρότι στα διαβατήρια μου έχω επισκέψεις σε 73 χώρες, τα ωραιότερα ταξίδια τα έχω κάνει με τη φαντασία μου. Έτσι στις σελίδες του βιβλίου σταθμεύω σε κάποιες μικρές ιστορικές στιγμές που από το φινιστρίνι του καραβιού τις έχω παρατηρήσει και τις έχω καταγράψει με τις λέξεις μου”.

Θα μπορούσε να το ονομάσει κανείς ημερολόγιο καταστρώματος έτσι όπως καταδύεται στις μύχιες άκρες της ανθρώπινης ψυχής, στα μυστικά των μύθων ή στα αδιάψευστα τεκμήρια της Ιστορίας. Ποιητές, συγγραφείς, μουσικοί, αυτοκράτορες και εξουσιαστές διατρέχουν τον χρόνο και τους τόπους μαζί με τον λαθρεπιβάτη αποτυπώνοντας τον διαρκή αγώνα και την αγωνία του ανθρώπου να αποδράσει προς την ελευθερία.

“Όλοι μας κάποια στιγμή θέλουμε να γίνουμε λαθρεπιβάτες, είτε μπαίνοντας στο πετσί κάποιου άλλου είτε μεταβαίνοντας σε τόπους ή ιστορικούς χρόνους εμβληματικούς. Αυτό το βιβλίο είναι σελίδες απόδρασης” λέει ο Πέτρος Κατσάκος.

Γιατί όμως επιλέγει τους συγκεκριμένους τόπους;

“Είναι τόποι στους οποίους έχω βρεθεί ως δημοσιογράφος, αλλά βαθιά μέσα μου θα ήθελα να έχω βρεθεί κάποια άλλη στιγμή, έστω και λαθραία, ώστε να γίνω μάρτυρας ενός ιστορικού γεγονότος που στη δική μου συνείδηση έχει αποκτήσει ξεχωριστή σημασία. Όταν για παράδειγμα βρέθηκα πριν χρόνια, στη βομβαρδισμένη Βηρυτό, θα προτιμούσα να έχω γνωρίσει αυτή την πόλη όταν την έπλεναν τα κύματα της σκόνης και η θλίψη των εμπόρων μιας άλλης εποχής, πιο ειρηνικής, πιο ήσυχης. Από την άλλη όταν περπατούσα στο Σινικό Τείχος παρέα με εβδομήντα ενοχλητικούς Δυτικούς τουρίστες, εγώ φανταζόμουν τον αυτοκράτορα που έκαιγε τα βιβλία”.

Σε ένα από τα ταξίδια ο λαθρεπιβάτης σημειώνει στο ημερολόγιό του:

“Δεν έχω παρελθόν, δεν έρχομαι από πουθενά, θέλω μονάχα να γευτώ τα μυστικά των λέξεων και της γραφής”. Η δημοσιογραφία άραγε δεν εκπληρώνει αυτή την επιθυμία;

“Όχι γιατί είναι εγκλωβισμένη το τώρα και στο εδώ. Αυτά από τα οποία όλοι θέλουμε κάποια στιγμή, έστω και για λίγο, να ξεφύγουμε. Να μας πει ο διπλανός μας, ‘σου μιλάω κι εσύ είσαι αλλού’.

Μ’ αυτό το βιβλίο δεν θέλησα να ξεφύγω από τη δημοσιογραφία, αλλά προσπάθησα να απελευθερώσω τις λέξεις μου από τα κλισέ και τα στεγανά τής γραφής του επαγγέλματος. Κακά τα ψέματα η δουλειά μας ανοίγει ορίζοντες, αλλά δεν μπορείς να παραβείς τους κανόνες της. Γι’ αυτό επέλεξα τη διέξοδο μιας ‘λαθραίας’ επιβίβασης”.

Με ρέουσα αφήγηση, μουσικό ρυθμό, αλλεπάλληλες εικόνες που εναλλάσσονται ξαναζωντανεύοντας μουσικές γνωστές ή ακόμα άγραφες στα αυτιά του αναγνώστη, το ημερολόγιο αυτού του λαθρεπιβάτη αφήνει στις λέξεις και τις σκέψεις που διατρέχουν το βιβλίο την πατίνα μια μοναχικής ακρόασης.

Μόνος ο αναγνώστης μπροστά στην πολυφωνία άλλων εποχών και γεγονότων, διασπαρμένων στην πεζή καθημερινότητα της σήμερον, ανακαλύπτει μέρη που έχει ονειρευτεί και λέξεις που μπορούν να γίνουν εισιτήρια για την επόμενη “λαθραία επιβίβαση”.