Ουίλτ Τσάμπερλεν: Η μέρα που «έσβησε» ένας θρύλος

Υπήρξε ένας από τους κορυφαίους μπασκετμπολίστες όλων των εποχών, ίσως ο πρώτος αληθινός σταρ του ΝΒΑ, πολύ πριν το αμερικανικό πρωτάθλημα μετατραπεί στο σημερινό γαλαξία ακριβοπληρωμένων αστέρων. Ο Ουίλτ Τσάμπερλεν, που πέθανε μία ημέρα σαν σήμερα, πριν από 19 χρόνια (12 Οκτωβρίου 1999), προδομένος από την καρδιά του, σε ηλικία 63 ετών, άφησε πίσω του ακατάρριπτα ρεκόρ και δημιούργησε έναν μύθο που όμοιό του δύσκολα βρίσκει κανείς σε όλο το φάσμα του παγκόσμιου αθλητισμού.

Σε μία εποχή που το ΝΒΑ φιλοξενείτο σε μικρά ταπεινά γυμναστήρια, χωρίς τηλεοπτική -ή ακόμη και φωτογραφική- κάλυψη, τα κατορθώματα του «Wilt the stilt» άγγιζαν τα όρια του θρύλου.

Και μερικές φορές τα ξεπερνούσαν: οι 100 πόντοι σε ένα ματς του 1962, τα 55 ριμπάουντ σε ένα άλλο, ένα χρόνο νωρίτερα, τα αμέτρητα μπλοκ (στην κυριολεξία αμέτρητα, αφού τα χρόνια εκείνα δεν καταγράφονταν από την… πρωτόγονη στατιστική), οι 50,4 πόντοι μ.ο. της περιόδου 1961-62, τα 27,2 ριμπάουντ μ.ο. της σεζόν 1960-61, είναι ρεκόρ που παραμένουν και λογικά θα παραμείνουν ακατάρριπτα.

Όπως και το απίστευτο νούμερο των 48,5 λεπτών συμμετοχής ανά αγώνα της περιόδου 1961-62: σύμφωνα με έναν υπολογισμό του «basketball-reference», αυτός ο μέσος όρος σημαίνει ότι ο Τσάμπερλεν απουσίασε από οκτώ αγωνιστικά λεπτά των Φιλαδέλφεια Ουόριορς σε ολόκληρη την κανονική περίοδο!

Όταν τον κατηγόρησαν ότι ο αγωνιστικός εγωισμός του πλήγωνε τις ομάδες του και τις έκανε «βορά στα νύχια» των ανίκητων τότε Σέλτικς, ο ύψους 2,16μ. σέντερ απάντησε έμπρακτα: είχε 9 ασίστ μέσο όρο στα πλέι-οφ της περιόδου 1966-67, οδηγώντας τους Σίξερς της Φιλαδέλφεια στον πολυπόθητο τίτλο (τον έναν από τους δύο που έμελλε να κερδίσει ο ίδιος).

Την επόμενη χρονιά (1967-68), αναδείχθηκε πρώτος σε απόλυτο αριθμό ασίστ στην κανονική περίοδο, δεύτερος σε μέσο όρο (8,6), πίσω μόνο από τον Όσκαρ Ρόμπερτσον.

Η καριέρα και η ζωή του Ουίλτ Τσάμπερλεν κρύβουν όμως αρκετές ακόμη ενδιαφέρουσες πτυχές.

Όπως γράφει το ΑΠΕ-ΜΠΕ, ξεκίνησε να παίζει μπάσκετ στα 15, όταν ψήλωσε απότομα σε ένα καλοκαίρι.

Ως τότε είχε ασχοληθεί με τον στίβο, τον οποίο δεν εγκατέλειψε ούτε όταν πήγε κολέγιο στο Κάνσας: αναδείχτηκε για τρεις σερί χρονιές πρωταθλητής της περιφέρειας Big Eight στο άλμα εις ύψος, ενώ σημείωσε επίσης εξαιρετικές επιδόσεις στα 100μ., τη σφαιροβολία και το τριπλούν!

Εγκατέλειψε το κολέγιο μετά από τρία χρόνια, κάτι εξαιρετικά σπάνιο για τη δεκαετία του 1950, και εντάχθηκε για ένα χρόνο στους Χάρλεμ Γκλοουμπτρότερς, πριν γίνει επιλέξιμος για το ντραφτ του 1959.

Τον επέλεξαν οι τότε Φιλαδέλφεια Ουόριορς, αξιοποιώντας τον κανονισμό της εντοπιότητας, αφού ο Τσάμπερλεν ήταν γέννημα-θρέμμα της πόλης.

Το ύψος του ήταν εξαιρετικά σπάνιο για την εποχή και του έδινε τεράστιο πλεονέκτημα έναντι της συντριπτικής πλειοψηφίας των αντιπάλων του. Σε αντίθεση με ό,τι πιστεύει ο πολύς κόσμος, όμως, ο «Γολιάθ» (σ.σ. ο ίδιος σιχαινόταν το συγκεκριμένο παρατσούκλι) δεν αρκέστηκε στα φυσικά προσόντα του.

Οι αθλητικές του ικανότητες και η ευελιξία του ήταν απίστευτες και ο ίδιος τις καλλιεργούσε συστηματικά στο γυμναστήριο, ενώ σταδιακά πρόσθεσε και όγκο στο σώμα του.

Επινόησε ή τελειοποίησε κινήσεις, όπως το finger-roll και το fade-away σουτ, και στο πέρασμα των χρόνων βελτίωσε πολύ την άμυνά του, χωρίς φυσικά να φτάσει ποτέ στα επίπεδα του μεγάλου αντιπάλου του, Μπιλ Ράσελ.

Η κυριαρχία του Τσάμπερλεν ήταν τέτοια, που προκάλεσε αρκετές αλλαγές κανονισμών: μετακίνηση των γραμμών της ρακέτας, ώστε να υποχρεώνεται να βγαίνει πιο έξω, απαγόρευση της παρέμβασης επιτιθέμενου παίκτη πάνω από τη στεφάνη, απαγόρευση της επαναφοράς της μπάλας με πάσα πάνω από το ταμπλό.

Και κυρίως, αποσαφήνιση του κανονισμού για το πώς μπορεί ένας παίκτης να εκτελεί βολές: στο κολέγιο ο Ουίλτ, που είχε τραγικά ποσοστά στις βολές (51% στην καριέρα του στο ΝΒΑ), ξεκινούσε με άλμα από τη γραμμή και… κάρφωνε τη μπάλα χωρίς φόρα! Αναφέρεται (με επιφύλαξη) ότι το κατακόρυφο άλμα του έφτανε τις 50 ίντσες, δηλαδή περίπου 1,25 μέτρα!!!

Η αντιπαλότητά του με τον Μπιλ Ράσελ αποτέλεσε ένα προοίμιο της «κόντρας» Μάτζικ Τζόνσον-Λάρι Μπερντ, η οποία (με την αμέριστη βοήθεια του μάρκετινγκ) «εκτόξευσε» τη δημοτικότητα του ΝΒΑ τη δεκαετία του ΄80.

Οι επιδόσεις του Τσάμπερλεν έπεφταν δραματικά απέναντι στους Σέλτικς, όμως η αλήθεια είναι ότι ο Ράσελ είχε πολύ καλύτερους συμπαίκτες και ο ίδιος μπορούσε να αφοσιώνεται στην άμυνα και τα ριμπάουντ.

Ο «Wilt the stilt» νίκησε μόλις μία φορά σε σειρά πλέι-οφ τη Βοστώνη όσο έπαιζε ο Ράσελ. Εκτός γηπέδου, οι δύο εμβληματικοί σέντερ είχαν εξαιρετικές σχέσεις ως τους τελικούς του 1969 (τους πρώτους του Τσάμπερλεν με τους Λέικερς και τους τελευταίους στην καριέρα του Ράσελ), όταν ο παίκτης της Βοστώνης έκανε κάποιες υποτιμητικές δηλώσεις για τον αντίπαλό του.

Έκαναν 20 χρόνια να ξαναμιλήσουν, μέχρις ότου ο Ράσελ ζήτησε συγγνώμη, αρχικά κατ΄ιδίαν και στη συνέχεια δημόσια. Σύμφωνα με τον ανιψιό του Τσάμπερλεν, κατ΄εντολήν του Ουίλτ, ο Ράσελ ήταν ο δεύτερος άνθρωπος που ενημερώθηκε για το θάνατό του…

«Η ένταση του ανταγωνισμού μας, μας ένωσε ως την αιωνιότητα», δήλωσε για τον εκλιπόντα ο αιώνιος αντίπαλός του.

Ο Τσάμπερλεν αποσύρθηκε μετά τους χαμένους τελικούς του 1973 με τη Νέα Υόρκη, κι ενώ είχε χάσει το μεγαλύτερο διάστημα της κανονικής περιόδου λόγω τραυματισμού στο γόνατο (του μοναδικού σοβαρού τραυματισμού της καριέρας του).

Μετά από μία αποτυχημένη προσπάθεια να γίνει παίκτης-προπονητής στο ΑΒΑ και μία σύντομη ενασχόληση με το βόλεϊ, αφοσιώθηκε με ιδιαίτερη επιτυχία στις επιχειρήσεις. Αγαπούσε πολύ τον κινηματογράφο, δημιούργησε μάλιστα και εταιρεία παραγωγής, ενώ συμμετείχε ως ηθοποιός στην ταινία «Κόναν ο Βάρβαρος» (1984), με πρωταγωνιστή τον ‘Αρνολντ Σβαρτσενέγκερ.

Οι δημόσιες τοποθετήσεις του, σύμφωνα πάντα με το Αθηναϊκό – Μακεδονικό πρακτορείο ειδήσεων, συνέχισαν να προκαλούν το ενδιαφέρον, ιδίως όταν δήλωσε ότι είχε κοιμηθεί στη ζωή του με 20.000 γυναίκες! Αν και ο αριθμός είναι καταφανέστατα υπερβολικός, ο Τσάμπερλεν είχε όντως μεγάλη πέραση στο γυναικείο φύλο.

Σύμφωνα με μαρτυρίες φίλων του, μία περίοδο είχε κοιμηθεί μέσα σε ένα δεκαήμερο με 23 γυναίκες (όχι απαραιτήτως κατά μόνας…). Δεν παντρεύτηκε ποτέ και δεν έκανε παιδιά -αναγνωρισμένα τουλάχιστον.

Ο Τσάμπερλεν ήταν ιδιαίτερα υποτιμητικός όταν μιλούσε για την εξέλιξη του ΝΒΑ τα χρόνια μετά την αποχώρησή του. Ακόμη κι όταν πλησίαζε τα 60 (και είχε ήδη πρόβλημα με την καρδιά του), υποστήριζε ότι θα μπορούσε να παίζει για κάποια λεπτά στο κορυφαίο πρωτάθλημα μπάσκετ!

Είχε πολύ κακές σχέσεις με τον διάδοχό του στους Λέικερς, Καρίμ-Αμπντούλ Τζαμπάρ, ο οποίος έμελλε να του πάρει και τα πρωτεία στον πίνακα των κορυφαίων σκόρερ όλων των εποχών.

Γνωστός ακτιβιστής υπέρ των δικαιωμάτων των Αφροαμερικανών, ο Τζαμπάρ επέκρινε τον Τσάμπερλεν για το γεγονός ότι δήλωνε Ρεπουμπλικανός, ήταν οπαδός του Προέδρου Ρίτσαρντ Νίξον και είχε αποκηρύξει κινήματα όπως οι «Μαύροι Πάνθηρες».