Αγοραστός: Νομοθετική πρόταση για την Περιφερειακή Διακυβέρνηση θα υποβάλλει η ΕΝΠΕ

Έχουμε έτοιμη νομοθετική πρόταση για την Περιφερειακή Διακυβέρνηση, την οποία θα υποβάλλουμε εντός δυο εβδομάδων στον υπουργό Εσωτερικών, τονίζει ο πρόεδρος της Ένωσης Περιφερειών Ελλάδας και Περιφερειάρχης Θεσσαλίας Κώστας Αγοραστός σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και παρουσιάζει τα βασικά σημεία και το σκεπτικό του νομοσχεδίου.

Στη συνέντευξή του, μετά τη λήξη του πρώτου κοινού συνεδρίου ΕΝΠΕ-ΚΕΔΕ, αναφέρεται λεπτομερώς στο νέο όραμα της ΕΝΠΕ για την Περιφερειακή Διακυβέρνηση και μιλά για τα εργαλεία με τα οποία μπορεί να συρρικνωθεί το "δουλοκτητικό κράτος" στην Ελλάδα. Σε ό,τι αφορά το σύστημα της απλής αναλογικής, σχολιάζει ότι υπάρχουν σοβαροί οικονομικοί, κοινωνικοί και εθνικοί αποτρεπτικοί παράγοντες για την εφαρμογή του.

Ακολουθεί η συνέντευξη του κ. Αγοραστού στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και τη δημοσιογράφο Κ. Δεληθανάση:

Ερ: Θα μας κάνετε έναν απολογισμό του συνεδρίου;

Απ: Το συνέδριο έφερε στην πρώτη γραμμή την Αυτοδιοίκηση. Ήταν ένα χρήσιμο, ένα ιστορικό συνέδριο. Το μήνυμα του ήταν ότι ενώνουμε τις δυνάμεις μας για να κερδίσουμε το μέλλον των συνανθρώπων μας, των τοπικών κοινωνιών μας, της χώρας μας. Συγχρόνως, ήταν ένα μήνυμα συνεργασίας και συνέργειας, ότι Δήμοι και Περιφέρειες μπορούμε να συνεργασθούμε και ότι μπορούμε να αφήσουμε στην άκρη τις τακτικές της πολιτικής, της απειλητικής ετερότητας. Δηλαδή, βρίσκω έναν εχθρό για να μπορέσω να υπάρχω. Εμείς θέλουμε συνεργασία και αποτελεσματικότητα. Ήταν ένα συνέδριο διαφορετικό, διότι έσπασε τον κύκλο των συνεχών αναφορών στα κακώς κείμενα του παρελθόντος. Σταματήσαμε να ψάχνουμε για λάθη, να τα διαγιγνώσκουμε και στο τέλος να μην γίνεται τίποτα. Ήταν ένα συνέδριο με οραματικό χαρακτήρα, αν και μπορεί σήμερα να μην φαίνεται. Και δεν ήταν ένα συνέδριο δυο ημερών, είναι ένα συνέδριο σε συνεχή εξέλιξη.

Ερ: Τι εννοείτε όταν μιλάτε για συνέδριο σε συνεχή εξέλιξη;

Απ: Όταν οι δυο βαθμοί Αυτοδιοίκησης έχουν επαφή, είναι διαφορετική η σχέση. ‘Αλλο να σε έχω ακουστά και άλλο να σε έχω στην καθημερινότητά μου και να ψάχνουμε μαζί λύση. Αυτά που μας ενώνουν είναι περισσότερα από αυτά που μας χωρίζουν. Στις δύσκολες στιγμές Περιφέρειες και Δήμοι στάθηκαν όρθιοι και ιδίως το 2015, που ήταν μια πολύ δύσκολη στιγμή. Όσο μπορέσαμε, κρατήσαμε τον κοινωνικό ιστό συνεκτικό. Κι αυτό που μας ενώνει, για να ξεκαθαρίσουμε, είναι ο ‘Ανθρωπος. Μόνον ο άνθρωπος και οι ανάγκες του, η σοβαρότητα και η υπευθυνότητα. Εμείς προσπαθούμε να κάνουμε μια δημιουργική ανατροπή. Να λέμε την Αλήθεια, διότι η Αλήθεια είναι η κόρη του Χρόνου, να σεβόμαστε τις κοινωνίες μας και να προσπαθούμε με κάθε δυνατό μέσο και τρόπο να βρίσκουμε λύσεις. Για να το κάνουμε αυτό, είπαμε ότι θέλουμε ένα συνέδριο, το οποίο να ξεφεύγει. Ένα συνέδριο από το μέλλον.

Ερ: Και τι είναι ένα συνέδριο από το μέλλον;

Απ: Αλλάζουμε την ατζέντα. Ο εκλογικός νόμος ποσώς ενδιαφέρει την κοινωνία. Εκείνο που ενδιαφέρει τον κόσμο είναι να υπάρχουν δουλειές, δουλειές, δουλειές, μια καλή αμοιβή, να μπορούν να έχουν μια καλή ζωή, καλή υγεία και Παιδεία, να μπορούν να μετακινούνται με ασφάλεια. Γι αυτό πρέπει να πάμε να δούμε τί κάνουν οι ώριμες δημοκρατίες. Οι Περιφέρεις και οι Δήμοι έχουν κανονιστικό χαρακτήρα. Είναι Αυτοδιοικητική Διακυβέρνηση.

Ερ: Τι είναι η Αυτοδιοικητική Διακυβέρνηση;

Απ: Η Αυτοδιοικητική Διακυβέρνηση έχει προτερήματα. Καταρχήν, ο Καλλικράτης ήταν ένα μεγάλο και ουσιαστικό βήμα. Εάν δίνονταν και όλα τα χρήματα και εάν γίνονται όλες οι αλλαγές που προέβλεπε -διότι κουτσουρεύτηκε στην πορεία, ανάλογα με τις πολιτικές διαθέσεις της εκάστοτε κυβέρνησης- εάν συνέχιζε, θα ήταν πολύ καλύτερα τα πράγματα. Αλλά παρόλα αυτά, ήταν χρήσιμο, δημιουργικό, αποτελεσματικό, συνεκτικό και καθαρά δημοκρατικό εργαλείο. Τουλάχιστον για τις Περιφέρειες, διότι αλλάξαμε τις απορροφητικότητες και τις αποτελεσματικότητες των Κοινοτικών Πλαισίων Στήριξης, των ΕΣΠΑ. Τώρα λέμε ότι έχει εξαντλήσει τα περιθώρια και είμαστε έτοιμοι να παρουσιάσουμε ένα σχέδιο αποτελεσματικής διαχείρισης των υποθέσεων των Περιφερειών.

Ερ: Έχετε εσείς ετοιμάσει κάποια πρόταση;

Απ: Ναι, είμαστε έτοιμοι. Μέσα από μια ρεαλιστική, ανθρώπινη, βιώσιμη αναδιοργάνωση του διοικητικού χάρτη. Έχουμε έτοιμη πρόταση.

Ερ: Θα την υποβάλλετε;

Απ: Βεβαίως. Θα την υποβάλλουμε στο υπουργείο Εσωτερικών. Έχουμε έτοιμο νομοσχέδιο, με άρθρα και αιτιολογική πρόταση.

Ερ: Προσδιορίζετε χρονικά πότε θα το υποβάλλεται;

Απ: Βεβαίως. Θα το υποβάλλουμε μέσα σε δυο εβδομάδα. Είμαστε έτοιμοι. Κοιτάμε την πρόταση ξανά για να μην κάνουμε κανένα λάθος και για να διαβουλευθούμε στα Περιφερειακά μας Συμβούλια.

Ερ: Μπορείτε να μας πείτε τι λέει η πρόταση;

Απ: Πρώτο βήμα είναι η αναδιάταξη της σχέσης της Περιφέρειας με την κεντρική Διοίκηση. Η Περιφέρεια πρέπει να εφαρμόζει τη δική της πολιτική, κάτω από την αποστολή βέβαια των κεντρικών, πολιτικών επιλογών. Αλλά η Περιφέρεια να έχει ελεύθερη πρωτοβουλία και δράση.

Θα σας πω ένα παράδειγμα: Θέλουμε έλεγχο. Αλλά θέλουμε έλεγχο αποτελεσματικό, γρήγορο και ουσιαστικό. Ξέρετε πόσους ελεγκτικούς μηχανισμούς έχουμε σήμερα; Συνήγορος του Πολίτης, Γενικός Επιθεωρητής Διοίκησης, Σώμα Ελεγκτών Διοίκησης, Οικονομική Επιθεώρηση, Συμπαραστάτης, Περιφερειακός Συμπαραστάτης, Αρχή Ελέγχου Δημοσίων Συμβάσεων, Επιθεωρητές Περιβάλλοντος, Παρατηρητήριο Αυτοτέλειας, Ελεγκτικό Συνέδριο… Ένας μεγάλος αριθμός ελεγκτικών μηχανισμών. Όλοι αυτοί οι ελεγκτικοί μηχανισμοί και λοιποί εμπλεκόμενοι δρουν αυτεπαγγέλτως και μετά από καταγγελία. Τελικά, χαρακτηριζόμαστε από πολυάριθμους και αποσπασματικούς ελέγχους, που διενεργούνται από ασυντόνιστους ελεγκτικούς μηχανισμούς.

Εμείς τί θέλουμε; Θέλουμε ένα όργανο. Εμπιστευόμαστε το Ελεγκτικό Συνέδριο να μας κάνει τους ελέγχους και εάν χρειάζεται, να δημιουργηθεί ένα ακόμη όργανο, κάτω από το Ελεγκτικό Συνέδριο, για τον έλεγχο όλων των ΟΤΑ. Ξεκάθαρα πράγματα. Συντονισμένα, ολοκληρωμένα, όχι αποσπασματικά.

Δεύτερο βήμα, να αλλάξουμε την καταστατική θέση των αιρετών. Να κάνουμε Κώδικα Δεοντολογίας, υποστηρικτικούς μηχανισμούς για την άσκηση καθηκόντων, επαναρρύθμιση θεμάτων αστικής, ποινικής και πειθαρχικής ευθύνης για την αποφυγή πολιτικής ομηρείας. Επαγγελματική δραστηριότητα του Περιφερειάρχη σε εναρμόνιση για τα ισχύοντα στους βουλευτές. Να μην υπάρχει κόστος ανισότητας.

Τρίτο βήμα. Κατάργηση των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, διότι έτσι δημιουργούμε οικονομίες κλίμακας, εξοικονόμηση και συντήρηση δυνάμεων, εκσυγχρονισμό, εξ ορθολογισμό της διοικητικής διαίρεσης της χώρας, καλύτερο συντονισμό στο σχεδιασμό των πολιτικών και όχι ταλαιπωρία.

Τέταρτον. Ενίσχυση του πολιτικού ρόλου της Αυτοδιοίκησης. Διεύρυνση των αρμοδιοτήτων της Περιφερειακής Διακυβέρνησης. Γιατί να μην αποφασίζουμε για τα του οίκου μας; Κι αν με ρωτάτε που θα βασισθεί αυτό, σας απαντώ ότι οι εκτελεστικές και επιτελικές λειτουργίες βασίζονται στην αρχή της Επικουρικότητας. Ποιος είναι πιο κοντά στο πρόβλημα; Αυτός θα πρέπει να το αναλάβει.

Βασίζεται στην αρχή της ενότητας του προγραμματισμού. Πρέπει να υπάρχει ένας προγραμματισμός. Δεν μπορεί να έχω έναν προγραμματισμό στην Περιφέρεια, άλλον ο δήμος και άλλον το κεντρικό κράτος. Ο καθένας να έχει μια ολότητα και ενότητα στον προγραμματισμό του. Σήμερα με την έκδοση νόμων, πλαισίων, κατευθύνσεων, δεν υπάρχει συντονισμός. Και όταν ψάχνεις να βρεις την ευθύνη, η ευθύνη διαχέεται.

Η αρχή της ολοκλήρωσης των διοικητικών ενεργειών και η αποφυγή κατακερματισμού τους με τον περιορισμό των συναρμοδιοτήτων, που επιφέρει συχνά καθυστερήσεις και οδηγεί σε απίστευτη ταλαιπωρία και απόγνωση τον πολίτη. Δηλαδή, για να πάρετε εσείς ένα πιστοποιητικό, πρέπει να ταλαιπωρηθείτε σε δέκα γραφεία;

Η αρχή της συγκέντρωσης του διοικητικού έργου αφορά κυρίως σε αρμοδιότητες και λειτουργίες, που σχετίζονται άμεσα με την εξυπηρέτηση του πολίτη. Σήμερα, τις κοινωνικές παροχές τις κάνει ένας φορέας, τις εγκρίσεις άλλος φορέας, τις αδειοδοτήσεις άλλος.

Επίσης, ζητάμε να εφαρμοσθεί η αρχή της καταλληλότητας και της επάρκειας των πόρων. Υπό το πρίσμα ότι κάθε επίπεδο διοίκησης ασκεί τις αρμοδιότητες αποτελεσματικά. Ζητάμε να έχει η Περιφέρεια κανονιστική αυτονομία σε θέματα ευθύνης.

Ερ: Γι αυτό δεν απαιτείται αλλαγή άρθρων του Συντάγματος;

Απ: Η κανονιστική αρμοδιότητα της Περιφερειακής Διακυβέρνησης προϋποθέτει την υπέρβαση της στενής ερμηνείας του 43 παρ. 2 του Συντάγματος που αποκλείει ουσιαστικά τη ρυθμιστική αρμοδιότητα των ΟΤΑ σε κομβικά θέματα καθημερινότητας των τοπικών κοινωνιών. Ωστόσο έχει κριθεί νομολογικά ότι αυτά πρέπει να ρυθμισθούν με Προεδρικό Διάταγμα. Επίσης, η Περιφέρεια αναδιοργανώνεται εσωτερικά και αποκεντρώνει ευθύνες και ρόλους. Αποκτά μητροπολιτικό χαρακτήρα. ‘Αλλο θέμα στη νομοθετική μας πρόταση είναι η απόκτηση σταθερών και δυναμικών πηγών εσόδων.

Ερ: Ούτε γι αυτό χρειάζεται συνταγματική ρύθμιση;

Απ: Όχι. Εμείς δεν θέλουμε να επιβάλλουμε φόρους, ούτε να επιβάλλουμε νέους φόρους, ούτε να εισπράττουμε τους φόρους. Όποιος το πει αυτό ή δεν το ξέρει ή κοροϊδεύει. Θα σας εξηγήσω τί εννοώ: Όπως εισπράττονται χρήματα από διάφορους φόρους, ένα τμήμα ανήκει στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Εμείς ζητάμε αυτό το μερίδιο να πηγαίνει αυτομάτως στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Σήμερα ζούμε στην εποχή της αυτοματοποίησης. Πληρώνεστε και πάνε τα χρήματα απευθείας στον λογαριασμό σας, πληρώνετε οφειλές με την κάρτα σας. Κατά τον ίδιο τρόπο, ζητάμε να μην πηγαίνουν τα έσοδα της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε μια πηγή, την οποία στη συνέχεια μπορεί να διαχειρίζεται κάποιος όπως θέλει. Διότι το αποτέλεσμα είναι, αυτή την στιγμή να έχουμε απώλεια πόρων ύψους δυο δισεκατομμύρια ευρώ. Κι αυτά είναι χρήματα που, αν έπεφταν στην αγορά, θα γινόταν μόχλευση, θέσεις εργασίας, ποιότητα ζωής, πολιτισμός, αθλητισμός…

Εμείς ζητάμε το 4,2% ή το 4,4% των φόρων που προορίζονται για τις Περιφέρειες, να πηγαίνουν απευθείας στις Περιφέρειες και από κει με τον αλγόριθμο που υπάρχει να διανέμονται σε κάθε Περιφέρεια. Αλλά αυτό να γίνεται αυτόματα, απρόσωπα.

Θέλουμε μια απρόσωπη διοίκηση σε αυτό, για να μην εξαρτώμεθα από τον εκάστοτε υπουργό, τον Γενικό Γραμματέα ή το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Όταν μπορούν κάποιοι να χρησιμοποιούμε τα χρήματα κάποιων άλλων, διότι τα έχουμε ανάγκη, τότε καλλιεργούνται ασφαλιστικές δικλίδες απραξίας, ατολμίας και εφησυχασμού.

Δικός μας στόχος είναι η αναπτυξιακή προοπτική προς όφελος της περιφερειακής οικονομίας και των πολιτών, η οποία θα στηρίζεται στα διαθέσιμα χρηματοδοτικά εργαλεία – ΕΣΠΑ, ΠΔΕ, καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία και θα υποστηρίζεται από εξειδικευμένο προσωπικό. Πρέπει να ξέρεις τα εργαλεία και τις δυνατότητες που έχεις, για να δώσεις στον κόσμο δουλείες και χρήμα στην πραγματική, τοπική οικονομία και καλές υποδομές. Διότι η πραγματικότητα είναι πολύ σκληρή για να την αγνοήσεις, όπως έλεγε και ο Λένιν.

Και βέβαια, πρέπει να υπάρχει ένα ισχυρό επιτελικό Κράτος, διότι δεν γίνεται ανάπτυξη χωρίς Κράτος. Δεν πιστεύω στους Μεσσίες που θα έρθουν από το εξωτερικό και θα κάνουν επενδύσεις. Η χώρα θα στηθεί, κατά τη γνώμη μου, από μικρές και μεγάλες ελληνικές δυνάμεις, από τις επιχειρήσεις που άντεξαν στην κρίση, με αξιοπρεπείς μισθούς όσοι μπορούσαν, που έμειναν και δεν έφυγαν. Δεν λιποτακτήσαν στην κρίσιμη στιγμή. Τα άλλα είναι σημαίες ευκαιρίας.

Ερ: Έχετε μιλήσει για δουλοκτητικό Κράτος, που θα πρέπει να αλλάξει συθέμελα. Τι περιεχόμενο δίνεται στην έκφραση και θεωρείτε ότι είναι ώριμο το ελληνικό Κράτος για κάτι τέτοιο;

Απ: Είναι ώριμοι οι πολίτες. Στην κατάργηση του δουλοκτητικού κράτους διεισδύουν οι επιθυμίες των ανθρώπινων κοινοτήτων, όλων των Ελληνίδων και των Ελλήνων.

Το δουλοκτητικό κράτος εκεί που απαγορεύει, εκεί και επιτρέπει. Εκεί που τιμωρεί, εκεί και αθωώνει. Εκεί που σου λέει «πήγαινε γρήγορα», εκεί και ορθώνει εμπόδια. Κάθε Ελληνίδα και κάθε Έλληνας θέλει να καταργηθεί το δουλοκτητικό κράτος. Θέλει να εξυπηρετηθεί γρήγορα, σωστά, τίμια, δίκαια. Και θέλει σταθερούς κανόνες.

Πως να υπακούσει κάποιος σε νόμους, όταν αλλάζουν; Σου λέει «σε τιμωρώ γι αυτό» και μετά σε αθωώνει. Υπάρχει κακονομία και πολυνομία, που κοστίζει στον πολίτη πολύ ακριβά, αλλά ωφελεί συναλλακτικά κάποιους. Υπάρχουν γκρίζες ζώνες.

Το δουλοκτητικό κράτος είναι αυτό που θέλει να επιβάλλει και να επεμβαίνει σε όλα. Χωρίς, όμως, αποτελεσματική λειτουργία. Γι αυτό χρειάζεται κατάργηση το δουλοκτητικό κράτος. Ο Έλληνας θέλει να ξέρει ότι, όταν καταθέσει αυτά τα χαρτιά, μέσα σε 28 ημέρες θα πάρει αυτό που χρειάζεται.

Και βέβαια, πρέπει να καταργηθούν οι δομές που δεν χρειάζονται. Διότι αυτή τη στιγμή υπάρχει έλλειψη προσωπικού παντού και πρέπει να γίνουν οικονομίες κλίμακας. Πρέπει οι πόροι να πηγαίνουν εκεί που δημιουργούν μόχλευση και ανάπτυξη. Δεν μπορεί να κατασπαταλώνται πόροι. Και δεν μπορεί στην τοξική εποχή που ζούμε, να δημιουργούνται στο Δημόσιο, διαδικασίες κόστους ανισότητας. Δεν μπορεί κάποιος να βλέπει τον άλλον να μη δουλεύει και να αμείβεται το ίδιο.

Ερ: Τέλος, τι αρνητικές επενέργειες πιστεύεται ότι μπορεί να έχει η απλή αναλογική;

Απ: Το εκλογικό σύστημα κάθε φορά πρέπει να εξετάζεται ανάλογα με τις οικονομικές, κοινωνικές και εθνικές πτυχές και ανάλογα με το περιβάλλον, στο οποίο αυτή τη στιγμή ζούμε. Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή δεν πρέπει να γίνει κάποια αλλαγή. Διότι υπάρχουν θέματα εθνικά.

Θα φέρω ένα παρεμφερές παράδειγμα. Ξέρετε γιατί έκανε η Ιταλία πλειοψηφικό το σύστημα; Δηλαδή, αναλογικό, με μπόνους στον πρώτο συνδυασμό; Για να αποφύγει συναλλαγές με παράνομα κυκλώματα. Το μήνυμα που μας έρχεται είναι ότι οι ολιγαρχίες με μικρές χορηγίες, θα μπορούν να ελέγχουν, να συντηρούν ή να παύουν τις πλειοψηφίες. Αυτό δεν είναι ίδιον της Δημοκρατίας.

Το αναλογικό, εκλογικό σύστημα, συνδυασμένο με μπόνους στην πλειοψηφία, προβλέπεται από το Σύνταγμα. Επίσης, το εκλογικό σύστημα είναι ανάλογο με το σύστημα διακυβέρνησης. Εάν μια χώρα αποτελείται από ανεξάρτητα κρατίδια, μπορεί να έχει όποιο σύστημα θέλει.

Πηγή:ΑΠΕ-ΜΠΕ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Πέτρος Τατούλης: Σπουδαίο γεγονός για την Μεσσηνία η αναβάθμιση του λιμανιού της ΚυπαρισσίαςΨήφισμα για την προστασία της πρώτης κατοικίας από τους πλειστηριασμούςΕπίθεση Γκλέτσου κατά Μπακογιάννη: Είναι τελειωμένοςΠατούλης: Η απλή αναλογική οδηγεί τους δήμους σε ακυβερνησία