Ουρία: Πώς συνδέεται με τον κίνδυνο άνοιας

Η ουρία είναι το τελικό προϊόν του μεταβολισμού των πρωτεϊνών. Παράγεται στο συκώτι, όπου ο οργανισμός προκειμένου να απομακρύνει την τοξική αμμωνία, την μετατρέπει στην λιγότερο τοξική ουρία, την οποία αποβάλλει μέσω των νεφρών. Πώς όμως συνδέεται με τον κίνδυνο άνοιας;

Η ουρία παράγεται και αποβάλλεται από τον ανθρώπινο οργανισμό σε καθημερινή βάση.

Πάνω από το 90% της ουρίας απεκκρίνεται από τα νεφρά, το υπόλοιπο 10% απομακρύνεται από το γαστρεντερικό σωλήνα και το δέρμα.

O καλός μεταβολισμός της ουρίας προϋποθέτει καλή κυκλοφορία και επάρκεια αίματος και καλή λειτουργία του ουροποιητικού συστήματος, το οποίο δρα ως απεκκριτικό φίλτρο των άχρηστων προϊόντων του μεταβολισμού. Η συγκέντρωση της ουρίας στο αίμα στα υγιή άτομα, σχετίζεται με το ποσό των προσλαμβανόμενων πρωτεϊνών.

Η τοξική συσσώρευση της ουρίας στον εγκέφαλο μπορεί να προκαλέσει βλάβες και τελικά άνοια, σύμφωνα με τα ευρήματα νέας μελέτης.

Η μελέτη αφορούσε τη νόσο Χάντινγκτον που προκαλεί άνοια. Παλαιότερη μελέτη έχει δείξει ότι κάτι ανάλογο ισχύει και για τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ στη Μεγάλη Βρετανία παρατήρησαν ότι η νόσος Χάντινγκτον, μια από τις επτά μείζονες μορφές άνοιας που σχετίζεται με την ηλικία, συνδέεται με τα επίπεδα της ουρίας στον εγκέφαλο. Για να είναι τοξικά τα επίπεδα της ουρίας πρέπει να αυξηθούν στον εγκέφαλο 4 φορές ή παραπάνω από το κανονικό.

Οι επιστήμονες γνώριζαν ότι η ασθένεια Χάντινγκτον προκαλείται από ένα ελαττωματικό γονίδιο στο DNA αλλά μέχρι τώρα δεν ήξεραν πώς αυτό προκαλεί εγκεφαλική βλάβη, γι’ αυτό και θεωρούν πολύ σημαντική την τωρινή μελέτη.

«Μια μελέτη που κάναμε το 2016 αποκάλυψε ότι η ουρία σχετίζεται με τη νόσο Αλτσχάιμερ και αυτή η διαπίστωση μπορεί να σχετίζεται με όλους τους τύπους της ηλικιακής άνοιας. Η μελέτη για τη νόσο Χάντινγκτον έδειξε επίσης ότι τα υψηλά επίπεδα ουρίας στον εγκέφαλο παρατηρούνται πριν εδραιωθεί η άνοια, γεγονός που θα μπορούσε μελλοντικά να βοηθήσει στην έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία, πριν εκδηλωθούν συμπτώματα», ανέφερε ο Garth Cooper, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και εκ των συγγραφέων της μελέτης.

Ο Cooper είπε επίσης: «Η μελέτη για τη νόσο Χάντινγκτον είναι ένας κρίκος στην αλυσίδα που οδηγεί στο συμπέρασμα ότι τα υψηλά επίπεδα ουρίας στον εγκέφαλο παίζουν καθοριστικό ρόλο στην άνοια. Οι νόσοι Αλτσχάιμερ και Χάντινγκτον είναι στα αντίθετα άκρα του φάσματος της άνοιας, και αν αυτό ισχύει και για τους άλλους τύπους, τότε πιστεύω ότι ενδεχομένως να ισχύει για όλες τις μορφές άνοιας που σχετίζονται με την ηλικία».

Και κατέληξε: «Χρειάζεται περαιτέρω έρευνα για να ανακαλυφθούν τα αίτια των αυξημένων επιπέδων της ουρίας στη νόσο Χάντινγκτον και ειδικότερα σε ότι αφορά την πιθανή εμπλοκή της αμμωνίας και κάποιου συστημικού μεταβολικού ελλείμματος. Αυτό θα έχει ξεκάθαρες επιπτώσεις στην καλύτερη κατανόηση της μοριακής βάσης της άνοιας και της θεραπείας της».

Η μελέτη δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό έντυπο Proceedings of the National Academy of Sciences.