Απίστευτο: Πόσα …δόντια χάνονται κάθε χρόνο στα γήπεδα; Θα σου πέσει το σαγόνι!

Πολλά αθλήματα αποτελούν «απειλή» για την οδοντοστοιχία και χρειάζεται να χρησιμοποιούνται ειδικοί προστατευτικοί νάρθηκες για τα δόντια των αθλούμενων. Σύμφωνα με μελέτη που έγινε στις ΗΠΑ, κάθε χρόνο πάνω από πέντε εκατομμύρια δόντια χάνονται κατά τη διάρκεια αθλητικών δραστηριοτήτων. Η απώλεια ενός δοντιού αποτελεί ένα δυσάρεστο γεγονός, που σε βάθος χρόνου υποθηκεύει την πάσχουσα περιοχή του στόματος εφ’ όρου ζωής.

«Ακούγεται ίσως υπερβολικό, αλλά πολυετείς μελέτες έχουν αποδείξει ότι η τραυματισμένη περιοχή είναι πολύ πιο επιβαρημένη οδοντιατρικά από το υπόλοιπο στόμα. Και εννοείται πως η χρήση ενός προστατευτικού νάρθηκα δεν περιορίζεται μόνο στα δόντια, αλλά προστατεύει επίσης τα χείλη, τα μάγουλα, καθώς και τη γλώσσα» εξηγεί η Φωτεινή Καλιακάτσου, BDS, Msc οδοντίατρος – στοματολόγος.

Επιπλέον ένα στα τρία παιδιά προσχολικής ηλικίας και ένα στα τέσσερα σχολικής ηλικίας τραυματίζονται στα δόντια, ιδίως στα άνω πρόσθια. Παράγοντες που επηρεάζουν τη συχνότητα είναι το φύλο, η ηλικία, το κοινωνικό οικονομικό επίπεδο, ορθοδοντικές ανωμαλίες, αθλητισμός. Το 30% των ατυχημάτων συμβαίνει κατά την αθλητική δραστηριότητα, ιδίως σε αθλήματα που ενέχουν κίνδυνο πτώσης, που έχουν έντονη επαφή ή χρησιμοποιούν μπαστούνι.

Και λίγη ιστορίαΑν και ιστορικά η προέλευση του στοματικού νάρθηκα προστασίας είναι ασαφής, αναφέρεται κυρίως στην πυγμαχία. Το 1892 ο βρετανός οδοντίατρος W. Krause έφτιαξε για πυγμάχους λωρίδες από καουτσούκ, ως προστασία για τα δόντια τους και το 1916 ο αμερικανός οδοντίατρος Th. A. Carlos, κατασκεύασε ένα νάρθηκα στόματος και κατοχύρωσε την πατέντα το 1919.

Το 1930 οι προστατευτικοί νάρθηκες εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στην οδοντιατρική βιβλιογραφία και το 1947. Ο οδοντίατρος R. Lilyquist, με διαφανή ακρυλική ρητίνη έφτιαξε ένα νάρθηκα, που εφάρμοζε στα άνω ή κάτω δόντια, ενώ ο αθλητής μπορούσε να μιλήσει κανονικά. Εν τέλει, το 1973 η Εθνική Κολεγιακή Αθλητική Ένωση των ΗΠΑ κατέστησε υποχρεωτική τη χρήση των ναρθήκων στους αγώνες ποδοσφαίρου, με αποτέλεσμα τη δραματική μείωση των οδοντικών τραυματισμών έκτοτε.

Σήμερα οι προστατευτικοί νάρθηκες χρησιμοποιούνται σε 29 αθλήματα: ακροβατικά, μπάσκετ, ποδηλασία, πυγμαχία, ιππασία, ποδόσφαιρο, γυμναστική, χάντμπολ, χόκεϊ επί πάγου, πατινάζ, λακρός, πολεμικές τέχνες, ρακέτες, ράγκμπι, motoGP, σκέιτ μπορντ, σκι, ελεύθερη πτώση με αλεξίπτωτο, ποδόσφαιρο, softball, σκουός, σέρφινγκ, βόλεϊ, υδατοσφαίριση, άρση βαρών και πάλη.

Προσοχή στο χαμηλό κόστος«Όμως, δυστυχώς, μεγάλο μέρος της κατασκευής και της διάθεσης των προστατευτικών ναρθήκων σήμερα γίνεται από εταιρείες αθλητικών ειδών, με αποτέλεσμα να παρέχουν χαμηλή έως και καθόλου προστασία. Επιπρόσθετα, αυτοί οι χαμηλού κόστους νάρθηκες, κυρίως από πλαστικό ή PVC, δεν έχουν καλή εφαρμογή και δεν επιτρέπουν τη σωστή αναπνοή» επισημαίνει η κα Καλιακάτσου.

«Η μέγιστη προστασία προκύπτει από νάρθηκες που είναι κατασκευασμένοι σωστά (από υλικά όπως, ΕVA, PVC, ακρυλικό, PVA-PE, latex rubber), εφαρμόζουν απόλυτα στα σωστά σημεία του στόματος και έχουν κατασκευαστεί με βάση τις διαστάσεις της στοματικής κοιλότητας του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Άρα είναι απόλυτα εξατομικευμένοι, ελαστικοί, ώστε να απορροφούν τους κραδασμούς, άοσμοι και υπο-αλλεργικοί».

Οι εξατομικευμένοι προστατευτικοί νάρθηκες δεν προστατεύουν απλώς την οδοντοστοιχία, τα χείλη, τα μάγουλα και τη γλώσσα των αθλουμένων. Αποτελούν επίσης προστατευτικό μέσο και για σοβαρότερους τραυματισμούς όπως, η διάσειση, η εγκεφαλική αιμορραγία, τα περιστατικά απώλειας συνείδησης, τα κατάγματα γνάθων, οι αυχενικοί τραυματισμοί, λόγω του ότι αποτρέπεται η βίαιη πρόσκρουση της κάτω με την άνω γνάθο.

Η διαδικασία κατασκευής τους είναι απλή και γρήγορη, όπως εξηγεί η ειδικός. Η διάρκεια ζωής του προστατευτικού νάρθηκα είναι όση και μιας αθλητικής σεζόν ή ωσότου εμφανιστούν σημάδια φθοράς. Όμως στα παιδιά και στους εφήβους θα πρέπει να γίνεται τακτική αντικατάσταση, καθώς οι γνάθοι συνεχίζουν να αναπτύσσονται.

«Τέλος, ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δίνεται στην σωστή συντήρηση του προστατευτικού νάρθηκα, με καλό πλύσιμο, με υγρό σαπούνι και νερό μετά από κάθε χρήση, ενώ θα πρέπει πάντα να φυλάσσεται στην ειδική θήκη του, σε σκιερό και δροσερό μέρος, καθώς ο ήλιος και οι υψηλές θερμοκρασίες μπορεί να αλλοιώσουν το υλικό» καταλήγει η κα Καλιακάτσου.

πηγή: healthmag.gr